(marriage ideal ) ازدواج ایده آل

(معیارهای انتخاب همسر- مراسم عروسی-روابط زناشویی موفق- مهارتهای زندگی و....)

(marriage ideal ) ازدواج ایده آل

(معیارهای انتخاب همسر- مراسم عروسی-روابط زناشویی موفق- مهارتهای زندگی و....)

نکات مهم تغذیه ای برای کودک زیر یک سال

وبلاگ زیر جهت دریافت مقالات علمی و افزایش اگاهی شما عزیزان ایجاد شده است


http://maktoobshop.com



بسیاری از مادران از بی‌اشتهایی کودک خود نگرانند و به تغذیه مکرر او با وجود بی‌میلی وی مبادرت می‌کنند. همان‌طور که همه مادران می‌دانند غذای اصلی شیرخوار قبل از شش ماهگی فقط با شیر مادر است و در صورت نیاز به شروع تغذیه زودرس، مشورت با پزشک پیشنهاد می‌شود.


به گزارش سلامت نیوز به نقل از جام جم آنلاین،از پایان شش ماهگی و همزمان با شروع غذای کمکی تا پایان 12 ماهگی هنوز شیرمادر در اولویت است، پس به تغذیه با شیر مادر به طور مکرر و بر حسب تقاضا و تمایل شیرخوار در تمام مدت شب و روز باید توجه شود.


رشد کودک معیار مناسبی برای ارزیابی تغذیه وی است. هر کودکی الگوی رشد مخصوص به خود را دارد و در صورتی که سیر رشد او روی منحنی رشدش مناسب باشد نیاز به مداخله بیشتر وجود ندارد.


شروع تغدیه کمکی شیرخوار سالم از پایان شش ماهگی و براساس توصیه های مراقبان بهداشت در مراکز بهداشتی و پزشکان است. به خاطر داشته باشیم که تا پایان یکسالگی در هر وعده غذایی اول، شیرمادر و سپس دیگر مواد غذایی به کودک داده می شود.


معده کوچک کودک را با غذاها پر نکنید، زیرا این امر سبب می شود که کودک برای مدت طولانی تر سیر بماند و در نتیجه کمتر پستان مادر را بمکد، بنابراین شیر کمتر به او می رسد و هم حجم کلی شیری که مادر تولید می کند، کاهش خواهد یافت.


بخاطر داشته باشیم همزمان با شروع تغذیه تکمیلی نیاز کودک به آب افزایش می یابد پس باید علاوه بر شیرمادر بر حسب نیاز و تمایل کودک آب جوشیده سرد شده به او داده شود. شیرین یا شور کردن غذای کودک توصیه نمی شود، ولی می توان از مقدار بسیار کمی نمک ید دار استفاده کرد. دادن شیرینی از هر نوع به کودک زیر یک سال نامناسب است.


دادن آب میوه زیاد حجم معده کودک را افزایش می دهد از این رو آب میوه یا میوه رسیده و نرم را که با پشت قاشق له کرده اید، دوبار در روز بعد از غذای وسط روز و با حجم کم به کودک بدهید و نگران کمبود ویتامین در کودک خود نباشید.


از اضافه کردن ادویه به غذای کودک زیر یک سال خودداری کنید. ذائقه کودک در این زمان شکل می گیرد و برای بهتر کردن طعم غذای کودک به سوپ او آبلیموی تازه یا آب نارنج تازه اضافه کنید.


همچنین از دادن غذای خانواده هر چند کم به کودک زیر یک سال خودداری کنید، زیرا به دلیل طعم بهتر آن، کودکتان از خوردن غذای خودش اجتناب می ورزد.


همزمان با شروع تغذیه کمکی (از پایان ماه ششم زندگی) قطره آهن به میزان 10 تا 15 قطره برای کودک شروع می شود و تا پایان دو سالگی ادامه پیدا می کند.


قطره مولتی ویتامین یا A+D از 15 روزگی برای کودک شروع می شود و تا پایان دو سالگی ادامه دارد.



سلامت نیوز

مطالب پیشنهادی


بررسی اثرات کافئین بر بدن
عوارض شیرین کنندههای بدون کالری
فست فود زیر ذره بین کارشناسان حوزه سلامت
ویژگی های ظروف آشپزی و اثر آن در پخت غذا

خوراندن غذای سفره به کودک زیر یک سال ممنوع!

وبلاگ زیر جهت دریافت مقالات علمی و افزایش اگاهی شما عزیزان ایجاد شده است


http://maktoobshop.com


 

فوق تخصص آلرژی و ایمونولوژی بالینی گفت: زندگی در جوامع صنعتی، نوع تغذیه و حتی شروع زود هنگام و نابجای غذای کمکی و غذای سفره به کودک زیر یک سال می‌تواند به آلرژی پوستی و گوارشی و حتی در مواردی به آلرژی تنفسی بینجامد.

دل‌آرا بابایی در گفت‌وگو با فارس، اظهار داشت: آلرژی کودکان در ماهیت با آلرژی بزرگسالان تفاوتی ندارد فقط در علائم متفاوت است. 

فوق تخصص آلرژی و ایمونولوژی بالینی گفت: در ماه‌های اول زندگی کودک شایع‌ترین آلرژی، آلرژی پوستی است البته آلرژی گوارشی نیز در ماه‌های اول دیده می‌شود اما معمولاً آلرژی تنفسی از سال اول تولد به بعد دیده می‌شود.


استادیار دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تصریح کرد: اغلب شکایت والدین از سرماخوردگی‌های طولانی مدت کودکان است و سرفه‌هایی که بعد از سرماخوردگی باقی می‌ماند که غالباً می‌تواند منشا آلرژیک داشته باشد. 


وی افزود: مسئله مهم آن است که اگر تظاهرات آلرژی پوستی و گوارشی در کودک دیده شود احتمال بوجود آمدن آلرژی تنفسی بیشتر می‌شود. بابایی ادامه داد: توجه به آلرژی مهم است چرا که درمان آن می‌تواند از آلرژی‌های بعدی پیشگیری کند.


فوق تخصص آلرژی و ایمونولوژی بالینی، علت بروز آلرژی را وجود زمینه یا سابقه آلرژیک در پدر و مادر یا خانواده عنوان کرد و افزود: زندگی در جوامع صنعتی، نوع تغذیه و حتی شروع زود هنگام و نابجای غذای کمکی به کودک زیر یک سال می‌تواند به آلرژی پوستی و گوارشی و حتی در مواردی به آلرژی تنفسی بینجامد.


استادیار دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تصریح کرد: بسیار دیده شده که والدین از غذای سفره بر دهان کودک زیر یک سال می‌گذارند اما نمی‌دانند که با این کار، کودک مستعد بروز آلرژی می‌شود. وی علائم آلرژی پوستی را خشکی، قرمزی و خشکی منجر به زخم دانست و افزود: دل درد، بی‌قراری‌های مکرر، استفراغ، تهوع، ریفلاکس و وجود خون در مدفوع از علائم آلرژی گوارشی است. فوق تخصص آلرژی و ایمونولوژی بالینی گفت: خس‌خس سینه، خارش چشم و بینی، سرفه، تنفس‌های صدادار و تنگی نفس از علائم آلرژی تنفسی است. 


فوق تخصص آلرژی و ایمونولوژی بالینی خاطر نشان کرد: سرماخوردگی که بیش از 10 روز طول بکشد یا به فاصله چند هفته علائم آن دوباره بازگردد آلرژی تنفسی است و وجود خارش چشم و بینی نکته کمک کننده در تشخیص آلرژی تنفسی است. بابایی به والدین توصیه کرد: با بروز علائم آلرژی پوستی و گوارشی در ماه‌های اول زندگی کودک حتماً به فوق تخصص آسم و آلرژی مراجعه کنند.

مطالب پیشنهادی


بررسی اثرات کافئین بر بدن
عوارض شیرین کنندههای بدون کالری
فست فود زیر ذره بین کارشناسان حوزه سلامت
ویژگی های ظروف آشپزی و اثر آن در پخت غذا

مولتی ویتامین و قطره آهن در کنار تغذیه تکمیلی

وبلاگ زیر جهت دریافت مقالات علمی و افزایش اگاهی شما عزیزان ایجاد شده است


http://maktoobshop.com



شیر مادر مهم ترین و اصلی ترین غذایی است که کودک باید از آن استفاده کند ، اما به مرور زمان بعد از گذشت شش ماه کودک به غذا های کمکی احتیاج دارد. بسیاری از مادر ها نمی دانند که باید چه غذایی را به عنوان غذای کمکی به کودکشان بدهند.


وقتی دادن غذای کمکی در پایان ۶ ماهگی آغاز شود باز هم باید تا پایان یک سالگی غذای اصلی شیر باشد. به مادران توصیه می شود نه تنها وعده های دادن شیر را کم نکنند بلکه با زیاد کردن آن باعث شوند تولید شیر بیشتر شود. اگر مادر به شیرخوار غذای کمکی بیشتری بدهد، بچه برای مدت بیشتری می خوابد، دفعات مکیدن پستان کمتر می شود و شیر مادر کاهش می یابد. بهتر است تا پایان یک سالگی غذای اصلی شیر باشد.

 

 

 

مولتی ویتامین و قطره آهن در کنار تغذیه تکمیلی

 

متخصصان اطفال معمولا برای شیرخواران مولتی ویتامین و قطره آهن تجویز می کنند. ویتامین D اگر در کشوری مانند کشور ما به صورت جداگانه وجود نداشته باشد به صورت مولتی ویتامین یا ویتامین A+D تجویز می شود.

 

از نظر آهن باید گفت در بدن نوزادی که به دنیا می آید مقداری ذخیره آهن وجود دارد در شیر مادر هم مقداری آهن وجود دارد و گرچه مقدار آن کم است ولی جذب بسیار خوبی دارد و تا حدود زیادی مجموعه ذخیره آهن بدن نوزاد و آنچه در شیر مادر است تا حدود ۹ ماهگی برای شیرخواران کفایت می کند. برای اطمینان در پایان ۶ ماهگی وقتی غذای کمکی شروع می شود همراه مولتی ویتامین باید به شیرخوار قطره آهن هم داد. آغاز قطره آهن قبل از ۶ ماهگی این عیب را دارد که چون میکروب کشی شیر مادر را از بین می برد، ضررش قطعا بیش از منفعتش است. کسانی که از ترس این که شیرخوارشان دچار فقر آهن شود، به او قطره آهن اضافی می دهند، اثر میکروب کشی شیر مادر را از بین می برند و فرزندشان را در معرض انواع عفونت ها و به ویژه عفونت های گوارشی مانند اسهال قرار می دهند.

 

بهترین تغذیه تا پایان ۶ ماهگی تنها شیر مادر است

 

همان طور که مطالعات مختلف در سراسر دنیا، در کشورهای در حال توسعه و توسعه یافته نشان داده و مورد تایید سازمان جهانی بهداشت، یونیسف و آکادمی کودکان آمریکا، استرالیا، اروپای غربی و… است بهترین تغذیه تا پایان ۶ ماهگی تنها شیر مادر است. تا قبل از این سن شیر مادر برای رشد شیرخوار کافی است. غذای اصلی بچه ها شیر است و اگر احیانا شیر مادر ناکافی باشد پزشک باید قبل از ۶ ماهگی برای شیرخوار شیرخشک تجویز کند و رشد او را با شیرخشک یا شیر کمکی تامین کند. اگر منحنی رشد دچار افت شد، والدین باید بلافاصله با تجویز پزشک به شیرخوار شیرخشک بدهند البته در وعده های شبانه روز نباید این میزان شیرخشک زیاد باشد بلکه باید با استکان، لیوان، قاشق یا حتی سرنگ و قطره چکان و نه با شیشه به شیرخوار شیرخشک بدهند. البته ابتدا باید مادر از هر دو سینه به شیرخوار شیر بدهد و بعد از این که مطمئن شد هر دو سینه کاملا تخلیه شده و با این حال شیرخوار گرسنه است و منحنی رشد رو به کاهش است بلافاصله بعد از وعده های شیردهی شیرخشک از قبل آماده را به شیرخوار بدهد. والدین باید مراقب باشند زیرا اگر با شیشه به نوزاد شیرخشک بدهند ممکن است شیرخوار دیگر سینه مادر را نمکد.

 

شیر مادر علاوه بر این که غذای کاملی است مواد مختلفی برای جلوگیری از عفونت، آلرژی و بسیاری بیماری های دوران بزرگسالی دارد و توصیه همگانی بر آن است که تا پایان ۶ ماهگی تنها شیر مادر داده شود. اگر افرادی زودتر از ۶ ماهگی به طور روتین به شیرخواران غذای کمکی می دهند، کار اشتباهی است. زودتر از ۶ ماهگی آغاز غذای کمکی برای عموم بچه ها خطای بزرگی است مگر در موارد خاصی که برخی بیماری ها سبب شود پزشک غذا را برای بچه ها سریع تر آغاز کند. یکی از عیب های آغاز زودهنگام غذای کمکی این است که غذای کمکی خطر آلرژی و اسهال را افزایش می دهد.در پایان ۶ ماهگی تکامل دستگاه گوارش بیشتر شده و احتمال آلرژی کمتر می شود و درصد عفونت های گوارشی هم پایین می آید. مطالعات نشان داده حتی افرادی که تا پایان ۹ ماهگی فقط به شیرخوار شیر مادر می دهند. فرزندان سالم تری دارند. هیچ دلیلی وجود ندارد که بخواهیم غذای کمکی را زودتر شروع کنیم. اگر هم در پایان ۶ ماهگی غذای کمکی را آغاز می کنیم تنها برای آشنا کردن شیرخوار با طعم غذاها و عادت دادن او به غذاخوردن با دست و قاشق است. غذای کمکی بیشتر برای آموزش است نه برای اینکه شیرخوار به این مواد نیاز دارد. دادن زودتر غذای کمکی مطلقا توصیه نمی شود مگر در موارد استثنایی که برای شیرخواران بیمار با تجویز پزشک توصیه می شود.

 

همان طور که مطالعات مختلف در سراسر دنیا، در کشورهای در حال توسعه و توسعه یافته نشان داده و مورد تایید سازمان جهانی بهداشت، یونیسف و آکادمی کودکان آمریکا، استرالیا، اروپای غربی و… است بهترین تغذیه تا پایان ۶ ماهگی تنها شیر مادر است. تا قبل از این سن شیر مادر برای رشد شیرخوار کافی است. غذای اصلی بچه ها شیر است و اگر احیانا شیر مادر ناکافی باشد پزشک باید قبل از ۶ ماهگی برای شیرخوار شیرخشک تجویز کند و رشد او را با شیرخشک یا شیر کمکی تامین کند. اگر منحنی رشد دچار افت شد، والدین باید بلافاصله با تجویز پزشک به شیرخوار شیرخشک بدهند البته در وعده های شبانه روز نباید این میزان شیرخشک زیاد باشد بلکه باید با استکان، لیوان، قاشق یا حتی سرنگ و قطره چکان و نه با شیشه به شیرخوار شیرخشک بدهند. البته ابتدا باید مادر از هر دو سینه به شیرخوار شیر بدهد و بعد از این که مطمئن شد هر دو سینه کاملا تخلیه شده و با این حال شیرخوار گرسنه است و منحنی رشد رو به کاهش است بلافاصله بعد از وعده های شیردهی شیرخشک از قبل آماده را به شیرخوار بدهد. والدین باید مراقب باشند زیرا اگر با شیشه به نوزاد شیرخشک بدهند ممکن است شیرخوار دیگر سینه مادر را نمکد. شیر مادر علاوه بر این که غذای کاملی است مواد مختلفی برای جلوگیری از عفونت، آلرژی و بسیاری بیماری های دوران بزرگسالی دارد و توصیه همگانی بر آن است که تا پایان ۶ ماهگی تنها شیر مادر داده شود.

 

اگر افرادی زودتر از ۶ ماهگی به طور روتین به شیرخواران غذای کمکی می دهند، کار اشتباهی است. زودتر از ۶ ماهگی آغاز غذای کمکی برای عموم بچه ها خطای بزرگی است مگر در موارد خاصی که برخی بیماری ها سبب شود پزشک غذا را برای بچه ها سریع تر آغاز کند. یکی از عیب های آغاز زودهنگام غذای کمکی این است که غذای کمکی خطر آلرژی و اسهال را افزایش می دهد.در پایان ۶ ماهگی تکامل دستگاه گوارش بیشتر شده و احتمال آلرژی کمتر می شود و درصد عفونت های گوارشی هم پایین می آید. مطالعات نشان داده حتی افرادی که تا پایان ۹ ماهگی فقط به شیرخوار شیر مادر می دهند. فرزندان سالم تری دارند. هیچ دلیلی وجود ندارد که بخواهیم غذای کمکی را زودتر شروع کنیم. اگر هم در پایان ۶ ماهگی غذای کمکی را آغاز می کنیم تنها برای آشنا کردن شیرخوار با طعم غذاها و عادت دادن او به غذاخوردن با دست و قاشق است. غذای کمکی بیشتر برای آموزش است نه برای اینکه شیرخوار به این مواد نیاز دارد. دادن زودتر غذای کمکی مطلقا توصیه نمی شود مگر در موارد استثنایی که برای شیرخواران بیمار با تجویز پزشک توصیه می شود.

 

غذای کمکی را با آرد برنج شروع کنید!

 

شروع غذای کمکی با ساده ترین مواد غذایی باید باشد که در عین حال که انرژی لازم را دارد کمترین اثر آلرژنی را داشته باشد. اگر در پایان ۶ ماهگی غذای کمکی آغاز می شود بهتر است مادر مثلا فرنی را با شیر خود درست کند و موادی که در آن استفاده می شود در درجه اول باید برنج باشد زیرا آلرژن بودن آن از هر ماده دیگری کمتر است. دادن گندم را باید تا پایان ۸ ماهگی به تاخیر انداخت. اگر شیر مادر کفاف ندهد می توان فرنی را با شیر پاستوریزه یا شیر گاو یا شیرهای مدت دار درست کرد. بادام را نیز می توان آسیاب کرد تا دانه های آن قابل هضم باشد. می توان حریره بادام را از صافی رد کرد و شیره آن را به شیرخوار داد. مواد را به قدری ریز کنید که خوردن آن برای شیرخوار راحت باشد. بهتر است خود مواد جامد را هم به شیرخوار داد زیرا شیره آن بیشتر روغن و مواد جامد آن حاوی پروتئین است. بعد از فرنی و حریره نیز می توان به شیرخوار سوپ داد. در سوپ باید از ساده ترین مواد استفاده کنیم. به عنوان نمونه مقداری هویج، برنج و گوشت گوسفند را باید به حدی پخت که بتوان آن را له کرد تا قابل بلعیدن باشد. بهتر است در ابتدا فرنی، حریره یا سوپ رقیق تر باشد و غلظت آن کمی از شیر مادر بیشتر باشد. به مرور می توان غلظت آن را بیشتر کرد و در مدت کوتاهی به غلظتی شبیه هلیم رساند که به آسانی از قاشق نریزد. هر چه غذا رقیق تر باشد کالری آن کمتر است. به هر حال تمامی مواد غذایی را می توان به مرور به کودک داد و اولویت بر آن است که غذاهایی به شیرخوار داد که کمترین اثر آلرژی زایی و بیشترین میزان کالری و مواد مغذی را داشته باشد. مثلا میوه خیلی پرکالری نیست و به عنوان اولین مواد غذایی مطلوب نیست. با این حال اگر مادر به دلایلی دوست دارد که به فرزندش میوه بدهد می تواند کمی موز رسیده را له کرده و به او بدهد. بین هر ماده غذایی که به کودک می دهیم بهتر است ۵ روز فاصله بگذاریم یعنی غذای کمکی را از فرنی شروع کنیم، ۵ روز بعد حریره و ۵ روز بعد سوپ. بعد از چند هفته مادر این فرصت را دارد که تمامی مواد غذایی را به مرور به فرزندش بدهد.

مطالب پیشنهادی


بررسی اثرات کافئین بر بدن
عوارض شیرین کنندههای بدون کالری
فست فود زیر ذره بین کارشناسان حوزه سلامت
ویژگی های ظروف آشپزی و اثر آن در پخت غذا

رفتار تغذیه ای کودک ۲-۱ ساله


رفتار تغذیه ای کودک ۲-۱ سالهعبور از یک سالگی به دو سالگی و بالاخره از تغذیه با مجموعه « شیرمادر + غذای کمکی » به « غذای خانواده + شیرمادر »
مرحله مهمی از زندگی کودک است که در این دوره همچنان باید بخشی از غذاهای اواخر یک سالگی ادامه یابد و غذاهای سفره بتدریج وارد برنامه غذایی او شود بطوری که با بزرگ شدن کودک و گذشت زمان سهم او از مواد غذایی سفره خانواده بیشتر و غذاهای مخصوص قبل از یک سالگی کمتر شود تا کودک بتواند بعد از چند ماه تقریباً همه مواد مورد نیاز خود را از سفره خانواده تأمین نماید و چون هنوز معده او گنجایش کمی دارد برای تأمین کالری مورد نیازش باید وعده های غذایی متعدد داشته باشد و از میان وعده های سالم و مغذی استفاده نماید .
● رفتارهای غذایی کودکان با عادات بد غذایی متولد نمی شوند ما آنان را چنین بار می آوریم . 
همانطور که گفته شود والدین باید به خاطر داشته باشند که اگر کودک گاهی اوقات علاقه به خوردن غذا نشان نمی دهد احتمال دارد که این امری طبیعی و ناشی از کاهش موقتی اشتهای او باشد . برای ترغیب کودک به غذا خوردن باید غذای او را متنوع ، خوشرنگ ، خوشبو و با قوام و غلظت مناسب به صورتی اشتهاآور تهیه کرده و زمان غذاخوردن را برای او دلپذیر و لذت بخش نمود . 
والدین اکثر کودکانی که خوب غذا نمی خورند و بهانه گیری می کنند نمی دانند که کودک آنان در حال تغییرات عادات غذایی در طول زندگی خود می باشند . این والدین معمولاً یا :
با فشار ، کودک خود را وادار به خوردن می کنند . 
و یا با شوخی ، ادا ، حقه و ... غذا را داخل دهان او می گذارند . 
که این اعمال سبب می شود کودک نسبت به غذاخوردن مقاومت نماید و در سال های بعد هم دچار مشکلات بیشتر شود . 
لذا باید نکات زیر مورد توجه قرار گیرد : مواد غذایی نه تنها از نظر کمیت و کیفیت باید کامل و مناسب باشد بلکه شرایط محیطی که کودک در آن تغذیه می شود و نیز از نظر روانی مساعد و مطلوب باشد تا کودک از خوردن غذا لذت برده و به آن تمایل نشان دهد . 
چون در اواخر سال دوم ،‌ کودک بیشتر اجتماعی شده و اغلب قادر است بدون کمک غذا بخورد و غذای مورد علاقه خود را به دلخواه انتخاب نماید مادر باید مواظب باشد که مواد مغذی کافی ، متعادل و پرانرژی که برای رشد کودک لازم است در اختیار او بگذارد و از مصرف شدن آن اطمینان حاصل کند. 
به کودک نباید به زور غذا داد . در عین حال محیط او باید آرام باشد و حواس و توجه اش به مطلب دیگری جلب نشود . گاهی مادرها اجازه نمی دهندکه کودک مطابق میل و نیاز خود غذا طلب کند در حالی که بهتر است اشتیاق و اشتهای کودک حتماً در نظر گرفته شود . 
اگر کودک غذایی را دوست نداشت نباید کلاً آن را از برنامه غذایی حذف کرد بلکه می توان با تغییرات و در فرصتی دیگر ، آن را امتحان کرد . 
به امتناع کودک از خوردن غذا در بعضی از شرایط باید توجه نمود . گاهی جدایی از مادر ، بیماری کودک ، شرایط خاص روحی کودک ، شب نخوابیدن ، عدم استفاده از آفتاب و هوای سالم و پاک ، نداشتن فعالیت زیاد ، گوشه گیری کودک و گاهی اوقات وسواس بیش از اندازه مادر در مورد اینکه موقع غذا خوردن باید همه چیز تمیز بماند و لباس کودک کثیف نشود و امثال آن ممکن است بر علاقه و اشتهای او به غذا و یا امتناع از غذا خوردن مؤثر باشد . 
بنابراین کودک در زمان غذا خوردن باید در محل امن و راحتی قرار گیرد ، مشتاق غذا خوردن باشد بدون عجله به او غذا داده شود با زور و تهدید یا رشوه وادار به غذاخوردن نشود . اگر به هر علتی از خوردن یک وعده غذاخودداری کرد باید بدون هیچگونه نگرانی و اضطراب آن نوبت تغذیه را به تأخیر انداخت یا حتی از آن صرف نظر نمود . مطمئناً در وعده های دیگر جبران خواهد کرد . 
کودکان دراین سن دوست دارند خودشان غذا بخورند و ترجیح می دهند غذا را با دست و انگشتان خود بردارند .
آنان غذای گرم را نسبت به غذای سرد یا داغ ترجیح می دهند . 
معمولاً با غذا بازی می کنند و صحنه های غیرقابل انتظاری ایجاد می کنند ولی خودشان از این کار لذت می برند . 
نمی توانند بیش از ۵ تا ۱۰ دقیقه پشت سر هم برای غذاخوردن وقت صرف کنند و اگر بتوانند سفره را ترک می کنند و بعد دو مرتبه برمی گردند . 
آداب غذا خوردن را مراعات نمی کنند در حین غذا خوردن و بعد از سیر شدن ، غذا را به اطراف پخش می کنند . 
بیشتر به خواسته ها و تمایلات خود توجه دارند و کمتر به نظر دیگران اهمیت می دهند . 
از پدر و مادر و خواهر و برادرشان تقلید می کنند . 
بعضی غذاها را نمی خورند و احتمال بروز عادت نامساعد غذایی از همین جا سرچشمه می گیرد .

مطالب پیشنهادی


بررسی اثرات کافئین بر بدن
عوارض شیرین کنندههای بدون کالری
فست فود زیر ذره بین کارشناسان حوزه سلامت
ویژگی های ظروف آشپزی و اثر آن در پخت غذا

بچه‌های بدغذا


بچه‌های بدغذاآفرین پسرم! بیا همین یک قاشق را هم بخور. اگر این قاشق را هم بخوری یک شکلات به تو می‌دهم، ای بابا، چرا گوشتش را جدا می‌کنی؟
حتما این جمله‌ها به گوش شما هم خورده است، شاید هم، شما جزء‌ آن دسته از مادرانی هستید که هر روز موقع غذا باید با هزار جور ادا و اطوار و التماس، یک لقمه بیشتر به بچه غذا بدهید و البته بعد از اینکه غذا دادن به بچه‌ تمام می‌شود، انگار که کوه کنده باشید، خسته‌اید و به بچه، خودتان و زمین و زمان بد و بیراه می‌گویید. در این مواقع بهتر است یک تشکر حسابی از مادر خودتان و مادر همسرتان بکنید، چون احتمالا شما هم وقتی بچه بودید، همین قدر بد غذا بود‌ه‌اید. 
نتایج آخرین تحقیقات حاکی از آن است که علاقه کودکان به بعضی از غذاها مثل گوشت و ماهی، ارثی است.در این تحقیق که نتایج آن در مجله فیزیولوژی و رفتار به چاپ رسیده ذائقه‌ غذایی دوقلوهای همسان و غیرهمسان مورد بررسی قرار گرفته است. در این مطالعه فهرستی از چندین غذای مختلف در اختیار مادران دوقلوهای همسان و غیرهمسان ۴ و ۵ ساله قرار گرفته و از مادران خواسته شده تا میزان علاقه فرزندانشان به انواع غذاها را مشخص کنند.
حتما می‌دانید که دوقلوهای همسان ژن‌های نظیر هم دارند، اما در مورد دوقلوهای غیرهمسان این‌طور نیست. با مقایسه علایق غذایی دو قلوها، نقش ژن‌ها در این زمینه مشخص و معلوم شد که ژن‌ها بیشترین تاثیر را بر روی علاقه کودک نسبت به گوشت و ماهی دارند در حالی که تمایل افراد به خوردن میوه و سبزی یا دسرها بیشتر تحت تاثیر محیط است و احتمالا کودکان با مشاهده رغبت یا بی‌میلی والدین به برخی سبزی‌ها، همان رفتار را در پیش می‌گیرند. با اینکه نقش وراثت در ذائقه بچه‌ها ثابت شده، اما دلیلی وجود ندارد که اگر پدر بچه‌ای گوشت دوست نداشت، بچه هم تا آخر عمرش به گوشت لب نزند، بلکه نوع رفتار والدین، مهم‌ترین تاثیر را در شکل‌گیری عادت‌های غذایی آنها دارد. 
فقط ماکارونی می‌خواهم 
اغلب بچه‌های نوپا، استقلال خودشان را از طریق غذا خوردن یا نخوردن نشان می‌دهند. در واقع می‌شود گفت که همه بچه‌ها در این سن و سال موقع غذا خوردن، هزار جور ادا درمی‌آورند. اما در این دوران طرز رفتار و عکس‌العمل‌های والدین، عادت‌های خوب یا بد بچه‌ها را حین غذا خوردن شکل می‌دهد و باعث تقویت یا تضعیف‌ آنها می‌شود. فرض کنید که کودک شما به یک نوع غذا چسبیده و مثلا هر روز ماکارونی می‌خواهد و دیگر هیچ. در این حالت شما چه کار می‌کنید؟ هر روز برایش در کنار غذای خانواده، ماکارونی هم درست می‌کنید؟ در این صورت بعد از چند روز که کودک از ماکارونی هم خسته شد، چه کار خواهید کرد؟ 
باید گفت که همیشه این شما هستید که مهم‌ترین نقش را در انتخاب غذایی که در بشقاب کودکتان هست، دارید. شما مجبور نیستید که هر روز برایش ماکارونی درست کنید، چون اگر این کار را کردید، فرصت آشنا شدن کودک را با سایر غذاها از او گرفته‌اید و در ضمن کم‌کم به علت تکراری شدن، علاقه کودک هم نسبت به آن غذای خاص کم می‌شود. مطمئن باشید که حتی اگر کودک شما یک وعده اصلا غذا نخورد، دچار سوء‌تغذیه و قحطی نخواهد شد ولی به این ترتیب کم‌کم انعطاف‌پذیری بیشتری پیدا می‌کند تا گرسنه نماند. سعی کنید غذاهایی که در هفته برای کودکتان در نظر می‌گیرید، هم شامل غذاهای جدید باشد و هم غذاهایی که مورد علاقه اوست. بعد از گذشت مدتی، یک روز از اینکه می‌بینید فرزندتان همه غذاها را دوست دارد و می‌خورد، حتما متعجب خواهید شد. 
● من پیاز نمی‌خورم اولین باری که بچه شما پیاز را در غذا می‌بیند و آن را جدا می‌کند و نمی‌خورد، شما چه کار می‌کنید؟ پیاز از غذای بچه و حتی خانواده حذف می‌شود؟ یا اینکه برای او مثلا سالاد را بدون پیاز درست می‌کنید و یا برای آش‌ رشته او پیاز داغ نمی‌ریزید! باید گفت که همه این کارها کاملا اشتباه است . وقتی بچه یکی از مواد غذایی را دوست نداشت نباید آن را به طور کامل از غذاهایش حذف کنید. بیشتر بچه‌ها وقتی با طعم‌ها و غذاهای جدید رو‌به‌رو می‌شوند، با سرعتی بسیار آهسته آن را قبول می‌کنند و با آن کنار می‌آیند. 
در این موارد گاهی لازم است غذاهای جدید، ۱۰ تا ۱۵ بار با مقادیر کم به بچه داده شوند تا کم‌کم کودک به مزه آنها عادت کند. در این موارد حتما باید یک نمونه عملی بسیار خوب هم جلوی بچه باشد تا کودک بتواند از آن الگوبرداری کند. وقتی خودتان هم پیاز داغ دوست ندارید و نمی‌خورید، نمی‌توانید کودک را مجبور کنید که بخورد. بهتر است غذاهای مقوی که حاوی مواد مختلف است و خودتان هم آنها را دوست دارید، درست کنید و با اشتها جلوی کودکتان آنها را بخورید، به این ترتیب کودک به خوردن این مواد غذایی ترغیب خواهد شد. 
● الان گشنه‌ام نیست 
بیشتر بچه‌ها به ویژه در سنین پایین در روز به ۶ وعده غذا احتیاج دارند. سه وعده غذای اصلی و سه میان وعده؛ ولی همیشه باید به خاطر داشته باشید که در این ۶ زمان، باید غذا را فقط در دسترس کودک قرار دهید و هرگز او را مجبور نکنید که حتما آن را بخورد.
اینکه بعضی وقت‌ها به بچه اجازه بدهیم که مثلا ناهار نخورد، برای اکثر افراد، کار سختی است و بیشتر بزرگ‌ترها فکر می‌کنند که حتما باید تا ته بشقاب غذا خورده شود تا اسراف نشود. اما باید بچه‌ها را آزاد گذاشت تا بر اساس میزان گرسنگی‌شان غذا بخورند و در نهایت وزن متناسبی داشته باشند. این یعنی اینکه غذا خوردن فقط در هنگام گرسنگی باشد و اگر بچه در موقع ناهار یا شام احساس گرسنگی نمی‌کند، او را مجبور به غذا خوردن نکنید. 
البته برای اینکه بتوانید به احساس سیری یا گرسنگی کودک اعتماد کنید، باید سعی کنید که ساعت‌های غذا خوردن بچه منظم باشد و مثلا نیم ساعت قبل از ناهار، شیر یا آب میوه به او ندهید، چون این کار اشتهای او را کور خواهد کرد و کودکی که سر سفره گرسنه نباشد بهانه‌گیری کرده و آن طور که شما دوست دارید، غذا نخواهد خورد.
دکتر پریساشبانی 
منبع : روزنامه سلامت

تغذیه و رشد کودک

تغذیه و رشد کودکبیش از نیمی از آمار مرگ کودکان همراه با سوءتغذیه است. غذای نامناسب، بیماری مکرر، مراقبت و توجه ناکافی عوامل زمینه ساز و ایجاد کننده سوءتغذیه هستند. چنانچه یک خانم در دوران بارداری دچار سوءتغذیه باشد یا یک کودک در دو سال اول عمر دچار سوءتغذیه شود رشد جسمی و ذهنی او دچار تأخیر شده و برای تمام عمر گرفتار خواهد شد.
حق همه کودکان است که از تغذیه خوب، محیط مناسب و مراقبت های بهداشتی اساسی برخوردار باشند تا در مقابل بیماری محافظت شده و از رشد و تکامل مناسب بهره مند شوند.
کودکان از رشد سریع برخوردارند لذا باید از تولد تا دو سالگی هر ماه وزن شوند. چنانچه درست وزن نگیرند، مشکلی وجود دارد که باید به آن توجه شود. وزن گیری منظم بهترین علامت رشد خوب و حاکی از کسب مهارت های تکاملی کودک است. چنانچه کودک در ۶ ماه اول عمر فقط شیر مادر را دریافت کند از رشد خوبی برخوردار خواهد بود. تغذیه با شیر مادر کودک را در مقابل بیماری ها محافظت می کند، همچنین تضمین کننده رشد خوب جسمی و ذهنی و کسب تکامل در کودک است. شیرخوارانی که از شیر مادر محروم هستند ممکن است به راحتی کودکانی که با شیر مادر تغذیه می شوند یادگیری نداشته باشند. چنانچه کودکی به مدت دو ماه وزن نگیرد ممکن است نیاز به دریافت مواد مغذی بیشتری داشته باشد، ممکن است بیمار باشد یا نیاز به توجه و مراقبت بیشتر داشته باشد. لذا وظیفه والدین و کارکنان بهداشتی درمانی کشف سریع علت و رفع آن است. باید هر کودکی کارت پایش رشد خاص خود را داشته باشد تا وزن او روی آن ثبت شود که نشانگر رشد کودک باشد. اگر منحنی رشد کودک سیر بالارونده داشته باشد او خوب رشد می کند ولی چنانچه صاف و یا نزولی شود جای تأمل و نگرانی خواهد بود.
. اگر کودکی مرتباً وزن نمی گیرد یا خوب رشد نمی کند سؤالات مهمی مطرح می شود که عبارتنداز: 
۱ - آیا دفعات غذا خوردن کودک کافی است؟ آیا زمانی که غذای کمکی شروع می شود تا پایان دو سالگی دفعات غذا افزایش می یابد؟ روزانه سه تا پنج بار غذا می خورد؟
۲ - آیا غذای کافی دریافت می کند؟ اگر کودک غذایش را تمام می کند و باز هم می خواهد باید غذای بیشتری به او داده شود.
۳ - آیا غذای کودک حاوی انرژی و مواد مغذی کافی است؟ غذای کودک باید متنوع و حاوی موادی از تمام گروه های غذایی باشد از جمله: گوشت، ماهی، تخم مرغ، حبوبات، خشکبار، غلات، نخود، لوبیا سبز و... و نیز افزودن کمی روغن که انرژی غذا را افزایش می دهد.
۴ - آیا کودک از غذا خوردن امتناع می کند؟ اگر به نظر می رسد کودک طعم یک غذا را دوست ندارد باید غذاهای دیگر به او داده شود، غذای جدید را باید تدریجی آغاز کرد.
۵ - آیا کودک بیمار است؟ کودک بیمار نیاز به تشویق دارد که مقداری غذا بخورد. او را باید مکرر و کم کم غذا داد. بعد از بیماری نیز به مدت یک هفته به یک وعده غذای اضافی نیاز دارد. شیرخوارانی که غذایشان فقط شیر مادر است بایستی حداقل روزانه یک وعده شیر اضافی به مدت یک هفته دریافت کنند. چنانچه کودکی مکرراً بیمار می شود بایستی توسط پزشک دیده شود.
۶ - آیا کودک غذای کافی که حاوی ویتامین آ باشد دریافت می کند تا از ابتلای او به بیماری ها پیشگیری شود؟ شیر مادر از لحاظ ویتامین آ غنی است. سایر غذاهای حاوی ویتامین آ عبارتنداز: جگر، تخم مرغ، محصولات لبنی، میوه ها و سبزی های زرد و نارنجی و بسیاری از سبزی ها با برگ سبز. اگر این غذاها به مقدار کافی در دسترس نیست بایستی سالی دو بار کپسول ویتامین آ دریافت کند که دوز آن را برای سن کودک پزشک تعیین می کند. در مناطقی که از قطره AD استفاده می کنند کپسول تجویز نمی شود.
۷ - آیا کودکی که از شیر مادر محروم است شیر مصنوعی را با بطری دریافت می کند؟ در شش ماه اول عمر بهترین غذا شیر مادر است که باید فقط و فقط آن را دریافت کند. از ۶ ماهگی به بعد علاوه بر شیر مادر که بهترین شیر و منبع مهم مواد مغذی مختلف است غذاهای کمکی را نیز باید دریافت کند. اگر شیر مادر نمی خورد استفاده از هر شیری باید به وسیله فنجان باشد و استفاده از بطری ممنوع است.
۸ - آیا آب و غذای کودک تمیز است؟ چنانچه جواب منفی باشد کودک غالباً بیمار خواهد شد. آنچه قرار است خام خورده شود باید شسته شود و آنچه که پختنی است باید خوب پخته شود. غذا وقتی پخته شد و آماده شد باید بدون تأخیر خورده شود اگر بماند باید به طور کامل حرارت ببیند. آب را باید از منابع تمیز برداشت کرده و در جای تمیز نگهداری کرد. اگر آب رودخانه، حوض، چشمه و غیره مصرف می شود باید جوشانیده شود. اگر چاه و چشمه محافظت شده است آب آن می تواند تمیز باشد. آب لوله کشی نیز که کلرینه می شود تمیز است.
۹ - آیا بیشتر اوقات کودک تنهاست یا توسط کودک بزرگ تر نگهداری می شود؟ اگر چنین است ممکن است کودک کم سن نیاز به توجه بیشتر از طرف بزرگسالان داشته باشد و این بخصوص در زمان غذا خوردن لازم است. شیر مادر به تنهایی نیاز غذایی و نوشیدنی کودک را در ۶ ماه اول عمر برآورده می کند. پس از آن لازم است انواع غذاهای کمکی به تدریج به رژیم غذایی شیرخوار همراه با شیر مادر اضافه شود. کودکان در ماه های اول زندگی در معرض خطر بیماری ها قرار دارند. تغذیه انحصاری با شیر مادر آنها را در مقابل اسهال و بیماری های عفونی شایع محافظت می کند. در حدود ۶ ماهگی غذا و نوشیدنی های دیگر لازم است و تغذیه با شیرمادر تا پایان دو سالگی یا بیشتر همراه با غذا ادامه می یابد. اگر شیرخوار در شش ماه اول خوب وزن نمی گیرد ممکن است نیاز به دفعات بیشتر تغذیه با شیر مادر داشته باشد. شیرخواری که تا ۶ ماهگی منحصراً شیر مادر می خورد نیاز به سایر مایعات حتی آب ندارد. 
شیرخواری که خوب وزن نمی گیرد ممکن است بیمار باشد یا شیر کافی دریافت نکند، باید پزشک او را ببیند و مادر نیز راهنمایی شود که چگونه شیر بیشتری به فرزندش برساند. در سن حدود ۶ ماهگی تغذیه تکمیلی آغاز می شود. به ترتیب هفته می توان از غلات، گوشت، (گوسفند، مرغ، گوساله) سبزی های پخته شده و له شده و... استفاده کرد. شیرخواران از ۶ تا ۱۲ ماهگی همچنان به دریافت مکرر شیر مادر نیاز دارند و غذای کمکی باید بعد از شیر مادر به آنان داده شود. بعد از ۶ ماهگی به لحاظ خوردن غذا و خزیدن و تماس بیشتر با اطراف، خطر بیماری های عفونی افزایش می یابد. لذا بایستی دست های کودک را شست. کودکان از ۶ ماهگی تا دو سالگی نیاز به پنج نوبت غذا دارند. سوءتغذیه در دو سال اول عمر رشد کودک را به تأخیر انداخته و آثار آن در تمام عمر باقی خواهد ماند. برای رشد خوب و سالم ماندن باید کودک مواد غذایی مختلف شامل گوشت، ماهی، حبوبات، غلات، تخم مرغ، میوه و سبزی را علاوه بر شیر مادر دریافت کند.
معده کودکان کوچک است و در یک وعده نمی توانند غذای مورد نیاز خود را بخورند چون نیاز آنان و سوخت و سازشان زیاد است بنابراین حائز اهمیت است که کودکان به دفعات کافی غذا دریافت کنند تا نیازشان برآورده شود. اگر ظرف غذا مشترک باشد ممکن است بچه های کوچک غذای کافی دریافت نکنند. کودک باید از بشقاب جداگانه استفاده نماید تا والدین یا مربیان بفهمند که چه مقدار غذا خورده است. ممکن است بچه های کوچک نیاز به تشویق یا کمک برای غذا خوردن داشته باشند.
کودکان نیاز به ویتامین آ دارند تا در مقابل بیماری ها مقاوم شده و دید چشمشان آسیب نبیند.
در ۶ ماه اول عمر شیر مادر منبع ویتامین آ است و نیاز کودک را برآورده می کند. مادر باید از غذاهای محتوی ویتامین آ استفاده کند یا خود ویتامین آ را دریافت کند.
شیرخواران از ۶ ماهگی نیز باید ویتامین آ را از طریق غذا یا مکمل دریافت نمایند. در کشور ما از ۱۵ روزگی قطره ویتامین شروع می شود.
ویتامین آ در جگر، تخم مرغ، محصولات لبنی، روغن کبد ماهی چرب، انبه، خربزه درختی، سیب زمینی زرد شیرین، سبزی های با برگ سبز تیره و هویج موجود است. هنگامی که کودکان ویتامین آ کافی دریافت نکنند با خطر شب کوری و دید ناکافی در غروب یا شب مواجه می شوند. در بعضی از کشورها در سنین ۶ ماهگی تا پنج سالگی سالیانه یک تا دو بار کپسول ویتامین آ به همه کودکان داده می شود.
بیماری هایی نظیر اسهال و سرخک ویتامین آ موجود در بدن کودک را به مصرف می رسانند. تغذیه بیشتر شیرخوار با شیر مادر می تواند این کمبود را جبران کند. در کودکان بالاتر از ۶ ماه میوه ها و سبزی ها، شیر، تخم مرغ، جگر و محصولات لبنی می توانند این نیازها را تأمین کنند. کودکان دچار اسهال طولانی بیشتر از ۱۴ روز یا سرخک باید کپسول ویتامین آ دریافت کنند. کودکان نیاز به غذای محتوی آهن دارند تا از توانایی فیزیکی و ذهنی کافی برخوردار شوند. کم خونی که به دلیل کمبود آهن اتفاق می افتد می تواند رشد فیزیکی و ذهنی کودک را مختل کند. علائم کم خونی شامل رنگ پریدگی زبان، کف دست و پا، داخل لب، خستگی و تنگی نفس است.
الف- حتی کم خونی خفیف شیرخواران و بچه های کوچک می تواند تکامل هوشی آنان را مختل کند.
ب- کم خونی در بچه های زیر دو سال ممکن است اختلال در تعادل و هماهنگی به وجود آورده و کودک را منزوی، بی تفاوت و بی میل در کارها کند. در نتیجه توان او برای تعامل در ایجاد اثر متقابل بر یکدیگر کاهش یافته، تکامل هوشی او ممکن است به تأخیر افتد.
کم خونی در بارداری موجب تشدید خونریزی مادر، افزایش خطر عفونت هنگام زایمان و مشکلاتی از این قبیل برای مادر می شود. شیرخواران متولد شده از مادران کم خون غالباً از وزن کم و کم خونی رنج می برند. مصرف آهن در مادران باردار، مادر و شیرخوار را محافظت می کند. آهن در جگر، گوشت، تخم مرغ و حبوبات وجود دارد. افزودن آهن به بعضی مواد غذایی نیز از کم خونی پیشگیری می کند. مالاریا و کرم قلاب دار می توانند منجر به کم خونی شده یا آن را بدتر کنند. استفاده از پشه بند، جلوی نیش پشه را می گیرد. در مناطق آلوده به انگل نیز رعایت بهداشت به پیشگیری از ابتلا به بیماری های انگلی کمک می کند. نباید کودکان نزدیک توالت ها و محل دفع مدفوع بازی کنند. باید دستشان را شسته و حتماً کفش بپوشند که از آلودگی انگلی پیشگیری شود.
استفاده از نمک یددار برای پیشگیری از ناتوانی ها و تأخیر تکامل مفید است. به امید آنکه تمام مادران امروز و مادران آینده اهمیت تغذیه صحیح و جایگاه تغذیه با شیر مادر را درک کنند و کودک خود را از حق مسلم محروم نکنند.
علی امیرحسینی منبع : روزنامه همشهری

مطالب پیشنهادی


بررسی اثرات کافئین بر بدن
عوارض شیرین کنندههای بدون کالری
فست فود زیر ذره بین کارشناسان حوزه سلامت
ویژگی های ظروف آشپزی و اثر آن در پخت غذا

مهمان جدید سفره


مهمان جدید سفرهفردای جامعه با کودکان امروز شکل می گیرد، پس تعهد سنگینی بر دوش ماست تا جسم، روح و روان کودک را به بهترین وجه ممکن پرورش داده و سلامت و کارایی او را اعتلا بخشیم.
برای اطمینان از توفیق در امر تغذیه کودکان، باید تغذیه انحصاری با شیر مادر را از دقایق اول تولد شروع کرد و تا پایان ۶ ماهگی ادامه داد.
در واقع تغذیه با شیر مادر باید تا نیم ساعت پس از تولد صورت گیرد و نوزاد از شیر آغوز (که غلیظ تر از شیر معمولی است) استفاده کند، تحقیقات نیز حاکی از آن است کودکانی که از شیر مادر تغذیه می کنند در برابر انواع بیماری ها از سطح سلامتی بالاتری برخوردارند و نرخ ابتلا به ناراحتی های روحی و روانی نیز به شدت در آنها کم است.
به این ترتیب در زمان ۶ ماه اول که زمان تغذیه انحصاری با شیر مادر به شمار می آید، نوزاد احتیاج به هیچ ماده غذایی دیگری حتی آب ندارد، البته استفاده از قطره A+D و یا مولتی ویتامین و واکسن ها از ضروریات و تامین کننده بخش عمده ای از نیازهای غذایی، جسمی، روانی و عاطفی اوست.
اما از ۶ ماهگی با وجود اینکه هنوز غذای اصلی شیرخوار، شیر مادر است، برای تکامل بهتر جسمی روانی و اجتماعی او باید غذای کمکی را شروع کرد.
کودکان در آغاز خوردن غذاهای جامد و سفت قیافه کاملاً مضحک و رقت باری به خود می گیرند، بینی و پیشانی خود را به طرز خاصی به هم می کشند که در واقع این عکس العمل طفل قابل سرزنش نیست، بنابراین در ابتدا غذای کمکی باید سالم و مناسب، کم حجم و پرانرژی باشد، باید غلظتش کمی بیشتر از شیر مادر باشد و به تدریج بر مقدار غلظت و تنوع آن افزوده شود.
شروع غذای کمکی قبل از ۶ ماهگی دارای خطراتی است. دیر شروع کردن غذای کمکی نیز خالی از اشکال نیست و توانایی های جسمی شیرخوار در حدود ۵ تا ۶ ماهگی دچار تغییراتی می شود که او را مستعد دریافت غذای کمکی می کند. عمل جویدن به صورت حرکات عمودی فک شروع می شود و در نتیجه کودک می تواند غذاهای غلیظ تر از شیر مادر را که دارای تکه های کوچک است با حرکات عمودی فک و نشستن بدون نیاز به حمایت شروع کند.
اما نکته ای که بسیار حائز اهمیت است پس زدن غذا توسط کودک در روزهای اول است،زیرا خود غذا، مزه و طعم آن، شکل آن، به کار بردن قاشق برای خوردن و... برایش جدید و تازه است و بنابراین نباید مورد سرزنش واقع شود.
به خاطر داشته باشید زمانی که کودک قادر به نشستن است او را بنشانید و اگر هنوز کاملاً قادر به نشستن نیست او را در بغل بگیرید. هیچ وقت در حالیکه دراز کشیده به او غذا ندهید. سعی نکنید تندتند قاشق پر از غذا را داخل دهانش ببرید و به او اجازه دهید خودش تصمیم بگیرد.
به اجبار یا زودتر از موقع غذا دادن به شیرخوار او را ناخشنود کرده و تجربه تلخی از غذا در ذهن وی به جا می ماند.شروع تغذیه تکمیلی می تواند به شکل زیر باشد:
● ۶ ماهگی
در ۶ ماهگی طفل باید از شیر مادر به هر میزان که تمایل دارد استفاده کند. در هفته اول شش ماهگی شروع غذای کمکی با فرنی آرد برنج (کمتر آلرژی زاست) است که از یک قاشق مرباخوری در روز شروع شده و به ۱۱-۱۰ قاشق در پایان هفته می رسد.
هفته دوم و سوم و چهارم: جایگزینی حریره بادام با فرنی را مجدداً از یک قاشق مرباخوری شروع کرده و به تدریج دفعات را تا ۱۰ قاشق اضافه می کنیم، بنابراین هفته دوم یک تا ۱۰ قاشق مرباخوری فرنی یا حریره بادام توصیه می شود.
● ۸-۷ ماهگی
هفته های اول ماه هفتم: ابتدا در ادامه تغذیه قبلی سوپ را هم وارد برنامه غذایی کودک می کنیم، به همان ترتیب ذکر شده که از یک قاشق مرباخوری شروع کرده و به تدریج مقدار آن را افزایش می دهیم. در ادامه مقدار فرنی و آرد برنج در پایان هشت ماهگی به حدود ۵-۳ قاشق غذاخوری رسیده و کودک قادر به خوردن ۵-۲ قاشق پوره سبزیجات نظیر پوره هویج، سیب زمینی و نخودفرنگی است که می توان این مواد را به سوپ او اضافه کرد.
سبزی های خرد شده و پوره شده مقادیری از کربوهیدرات، ویتامین A و ویتامین C را فراهم می کنند. شیر نیز ماده ای است که می شود به پوره سبزیجات اضافه کرد. گوشت های پوره شده و له شده نیز که کاملاً بدون چربی باشد منبع بسیار مهمی از پروتئین و آهن هم (HEM) بوده که بهترین نوع جذبی آهن است.
ماست نیز ماده غذایی بسیار مفیدی است که همراه با سوپ ها می توانید به تدریج وارد برنامه غذایی کودک کنید.
اینجاست که در هفته های اول ماه هشتم تخم مرغ را وارد برنامه غذایی کودک می کنیم، البته صرفاً زرده تخم مرغ که کاملاً آب پز شده باشد (برای جلوگیری از ورود انگل سالمونلا به بدن نوزاد) از دادن سفیده تخم مرغ تا قبل از یک سالگی به دلیل ایجاد آلرژی صرف نظر کنید.زرده تخم مرغ را از یک نخود در روز اول که با شیر مادر یا کمی آب جوشیده نرم شده باشد، شروع می کنیم و در طول ۱۰ روز به یک زرده کامل می رسانیم.
● هفته های پایانی ماه هشتم 
می توان از سبزی های نشاسته ای پوره تهیه کرد و به جای فرنی در وعده صبح یا عصر به کودک داد، علاوه بر این به دلیل افزایش نیاز کالریکی کودک به خصوص در شیرخوارانی که رشد آنها مناسب نیست، می توان به غذاها (سوپ ها و پوره ها) مقداری کره یا روغن مایع اضافه کرد، همچنین همراه با سوپ می توان از ماست به میزان ۴-۳ قاشق مرباخوری استفاده کرد.
●ماه نهم
در ماه نهم افزودن حبوبات را به غذای شیرخوار شروع کرده که معمولاً از عدس و ماش که هضم راحت تری دارد، استفاده می کنیم.
استفاده از جوانه های آنها هم در سوپ می تواند سودمند باشد. البته باید این نکته را به خاطر داشته باشیم که قبل از استفاده از حبوبات حتماً باید آنها را خیس کرد و آب آن را عوض کرد. در مورد لوبیا چیتی و قرمز بهتر است پوستشان را هم جدا کنند و سپس به سوپ اضافه کنند. در این ماه می توان آب میوه ها را وارد برنامه غذایی شیرخوار کرد که توصیه می شود آب سیب اولین آب میوه ای باشد که به شیرخوار داده می شود.
آب مرکبات (پرتقال، لیموشیرین، لیموترش و...) را هرگز قبل از یک سالگی به شیرخوار ندهید و میوه های خانواده توت ها، گیلاس، آلبالو، کیوی و خربزه نیز به دلیل ایجاد آلرژی توصیه نمی شود.
آب میوه ها بهترین منابع تامین ویتامین ها به خصوص ویتامین C و ویتامین های گروه B به شمار می آیند، مواد معدنی بسیار مفیدی مانند پتاسیم، منیزیم، کلسیم و دیگر مواد معدنی و ویتامین ها برای سلامتی شیرخوار بسیار ضروری به شمار می آیند.
●پایان نه ماهگی
کودک قادر به مصرف ۵ تا ۹ قاشق غذاخوری در ابتدا و بعداً در حدود سه چهارم لیوان فرنی یا حریره بادام است. به مرور غذای صاف شده را باید حذف کرد و غذای ریز و قطعه قطعه شده و خوب پخته شده را به شیرخوار داد.
اگر به طفلی هرگز اجازه داده نشود با انگشت غذا بخورد، ممکن است بعدها علاقه ای به خوردن غذای خود با قاشق پیدا نکند.
کم کم گوشت صاف شده کم شده و حدوداً ۳۰ تا ۶۰ گرم گوشت پخته از انواع گوشت سفره به غذای کودک اضافه می شود. می توان از خود میوه های مجاز به جای آب میوه استفاده کرد. مثلاً از سیب و موز شروع کرد. میوه مورد نظر باید کاملاً رسیده و شسته شده باشد.
میوه را با پشت قاشق کاملاً نرم کرده و سپس به شیرخوار داد و به تدریج می توان بر مقدار میوه کودک افزود.در این ماه می توان از خرمای رسیده که پوست و هسته آن جدا شده باشد به عنوان دسر استفاده کرد. خرما همیشه جزو میوه های تازه محسوب می شود و مقدار زیادی ویتامین A و آهن و دیگر مواد معدنی را دارد که برای رشد و نمو کودک ضروری است، همچنین حاوی ویتامین های B۲، B۱ و B۳ است.همچنین باید کودک را با غذاهایی که می شود با دست گرفت مانند: بیسکوئیت، نان برشته، تکه هایی از سیب زمینی و یا هویج پخته آشنا کرد.گاهی اوقات بچه دوست دارد که یک تکه استخوان خالی مرغ را به لثه یا دندانش بکشد و با این کار راضی می شود، اجازه این کار را به او بدهید.
● دو هفته پایانی ماه دهم و ماه های یازدهم و دوازدهم
علاوه بر مصرف سوپ حاوی سبزیجات مجاز، حبوبات یا برنج و گوشت می توان از گوشت ماهی که تیغ آن کاملاً گرفته شده باشد همراه با کته نرم استفاده کرد.از آنجایی که بنای عادات غذایی بین ۱ تا ۲ سالگی پی ریزی می شود اگر تغذیه کودک مناسب با نیاز آن نباشد، کودک دچار سوءتغذیه خواهد شد.از این روز به مرور باید سلیقه کودک را با تنوع بخشیدن به نوع غذاهای دریافتی متنوع کرد تا از انواع گروه های غذایی استفاده کند.
در این زمان می توان کودک را با غذای سفره آشنا کرد، ولی بهتر است غذای کودک نسبت به غذای سفره از نظر چاشنی متفاوت باشد و افزودن نمک و شکر را به غذای کودک توصیه نمی کنیم، حتی شما را از انجام این کار منع می کنیم.
صدف کوه کن http://vista.ir/

مطالب پیشنهادی


بررسی اثرات کافئین بر بدن
عوارض شیرین کنندههای بدون کالری
فست فود زیر ذره بین کارشناسان حوزه سلامت
ویژگی های ظروف آشپزی و اثر آن در پخت غذا

بد غذایی در کودک نوپا: علل و روشهای مقابله


بد غذایی در کودک نوپا: علل و روشهای مقابله● چرا کودک از خوردن امتناع می کند و چه باید کرد؟
▪ امتناع کودک از خوردن ممکن است به دلایل زیر باشد:
ـ فعالیت زیاد و در نتیجه خستگی 
ـ فعالیت کم و در نتیجه کمتر گرسنه شدن 
ـ نخوابیدن 
ـ کم بودن فاصله بین تنقلات با غذاهای اصلی 
ـ اظهار نظر مبنی بر دوست نداشتن غذا توسط بزرگترها. 
اما در عین حال این امر ممکن است وسیله ای باشد که کودک می خواهد عدم وابستگی و استقلالش را نشان دهد. این خود بخشی از مراحل تکامل اوست. والدین اگر هیجان زده باشند و به کودک فشار بیاورند سبب کندی جریان ترشح معده کودک و مانع از هضم غذای وی می شوند. بعلاوه کودک از توجه والدین لذت می برد و می آموزد که امتناع از خوردن، یکی از راه های جلب توجه آنان است. کودک معمولا غذای بخصوصی را برای مدتی دوست دارد و بعد ممکن است به غذای دیگری علاقه نشان دهد. یعنی کودک غذایی را که تا دیروز دوست داشت و می خورد، امروز از خوردنش امتناع می کند. در این مورد، والدین با تغییراتی از قبیل تغییر در درجه حرارت و یا نوع پخت، یا شکل غذا (به عنوان مثال دادن شیر گرم یا سرد، دادن تخم مرغ آب پز یا نیمرو و... ) و تعریف و تمجید از غذا می توانند آن را مورد پسند و دلخواه کودک کنند. اگر کودک باز هم از خوردن امتناع کرد، والدین باید صبور باشند و کودک را به اجبار وادار به خوردن نکنند و پس از تمام شدن غذا، بشقاب او نیز با سایر بشقاب ها برداشته شود. بدین ترتیب هم کودک یاد می گیرد که زمان صرف غذا نامحدود نیست و هم باعث می شود در وعده غذایی بعد، به اندازه کافی گرسنه باشد و غذا بخورد. نتایج مطالعات نیز نشان داده است که دریافت انرژی هر کودک از یک وعده غذایی به وعده دیگر بسیار متفاوت است ولی کل انرژی دریافتی روزانه بطور قابل توجهی ثابت است. بدین معنی که معمولا کودک کمبود کالری و مواد مغذی در یک وعده را، در وعده بعد جبران می کند. لذا وظیفه والدین انتخاب و ارائه مواد غذایی مغذی و مناسب است. 
● اگر کودک به خوردن بعضی از غذاها علاقه نشان نمی دهد چه باید کرد؟
اگر کودک علاقه کافی برای خوردن بعضی از انواع غذاها را ندارد مادر باید آن غذا را به روش های مختلف درست کند تا همان ماده غذایی با مزه و طعم جدید مورد استفاده کودک قرار گیرد و اگر باز هم از خوردن امتناع کرد می توان از جانشین های آن ماده غذایی استفاده نمود.
بعضی از مادران شکایت دارند که کودکشان گوشت تکه یا تخم مرغ نمی خورد و یا شیر کم می خورد و یا شیرینی زیاد طلب می کند. در زیر چند پیشنهاد برای راهنمایی این مادران اورده شده است.
▪ برای کودکانی که گوشت تکه ای نمی خورند:
ـ بهتر است گوشت را به قطعات بسیار کوچک و ریز تقسیم کنید که به خوبی پخته شود مثلا به صورت حلیم گندم درآید. 
ـ قطعات بسیار ریز گوشت را مخلوط با حبوبات کاملا بپزید و نرم کنید. همراه با یک قاشق غذا خوری روغن زیتون و یک قاشق مرباخوری آب لیمو ترش یا آب نارنج تازه به کودک بدهید. 
ـ گوشت چرخ کرده را به صورت کوفته قلقلی درآورید یا به صورت مخلوط با گوجه فرنگی بجای سس روی ماکارونی بریزید یا کتلت (مخلوط کوشت و سیب زمینی و تخم مرغ) به شکل های کوچک و زیبا تهیه کنید و یا به صورت مخلوط با آب گوجه فرنگی و لوبیا و برنج (لوبیا پلو) بپزید. 
از گوشت مرغ یا ماهی استفاده کنید. 
ـ اگر کودک هیچیک از انواع گوشت را نمی خورد از جانشین های آن استفاده کنید؛ مثل زرده تخم مرغ، سفیده تخم مرغ، عدس، پنیر با بادام یا گردو، ـ ـ لوبیا چیتی پخته شده، بادام زمینی بدون پوست، شیر و ماست. 
ـ برنج را در آب گوشت یا مرغی که می پزید بریزید و به صورت کته نرم، با انواع سبزی ها یا عدس ، به او بدهید. 
ـ کودکانی که اصلا گوشت نمی خورند باید از نظر دریافت آهن مورد توجه باشند. 
▪ برای کودکانی که تخم مرغ سفت شده را نمی خورند:
ـ تخم مرغ سفت شده را با کمی کره یا شیر نرم کنید. 
ـ زرده و سفیده تخم مرغ را بزنید و داخل سوپ بریزید و بگذارید چند جوش بزند. 
ـ زرده و سفیده تخم مرغ را با کمی شیر (۲ قاشق غذاخوری) مخلوط کرده و در روغن بپزید (خاگینه) 
ـ سیب زمینی پخته شده و تخم مرغ سفت شده را رنده کنید و به آن کمی کره یا روغن زیتون بزنید (تقریبا مثل سالاد الویه ولی بدون سس مایونز) یا به آن ماست و روغن زیتون یا کمی شیر اضافه کنید. 
ـ تخم مرغ را بزنید و با نصف استکان ماست در ته قابلمه ای که برای او کته درست می کنید بریزید (مثل ته چین) 
ـ ماکارونی را بپزید، آب کش کنید، یک تخم مرغ را بزنید و با یک استکان شیر مخلوط کنید، کمی پنیر در آن رنده کنید و با ماکارونی دم کنید. 
ـ تخم مرغ را بزنید و با کمی خامه و آب لیمو به سوپ او اضافه کنید و بگذارید بپزد (از مصرف تخم مرغ خام یا نیم پز پرهیز کنید). 
▪ برای کودکانی که شیر مادر یا هیچ شیر دیگری را نمی خورند:
ـ ماست را جانشین شیر کنید و دوغ و ماست را در وعده های غذایی کودک بگنجانید. 
ـ در بعضی از غذاها از شیر استفاده کنید. مثلا آرد و کره و شیر را به سوپ اضافه کنید. ماکارونی و شیر و پنیر درست کنید. به کودک شیر برنج و فرنی بدهید. 
ـ با شیر و کره و پنیر و کمی آرد، سس درست کنید و روی ماکارونی یا روی سبزی های پخته شده بریزید. 
▪ برای کودکانی که سبزی یا میوه نمی خورند:
ـ کودکان ممکن است در این سن یک نوع میوه یا سبزی را نخورند و نوع دیگر را بهتر بپذیرند. هر کدام را که بهتر می خورند بیشتر بدهید. اما گهگاە سبزی ها یا میوه هایی را که نمی خورند باز امتحان نموده و پیشنهاد کنید.
ـ سبزی هایی مثل کرفس و هویج را بپزید (نه خیلی زیاد که له شود بلکه کمی ترد باشد) و بگذارید کودک آن را با دست بردارد و بخورد. 
ـ سبزی ها را ریز کرده و در سوپ او بریزید. 
ـ کمی ماست چکیده بر روی سبزی های پخته بریزید یا سبزی را با نان و پنیر به او بدهید. 
ـ اگر میوه نمی خورد، آن را رنده کرده یا به تکه های کوچک تقسیم کنید و با کمی خامه یا ژله به او بدهید (مثل سالاد میوه)؛ یا در تهیه ژله به جای آب، آب میوه بریزید؛ یا ژله درست کنید و تکه های بسیار کوچک میوه را به ژله اضافه نمائید (فراموش نکنید میوه و سبزی ها را قبل از مصرف خوب شسته و ضد عفونی نمائید). 
▪ برای کودکانی که شیرینی زیاد می خورند:
ـ چون عادت به خوردن مواد شیرین از کودکی ایجاد می شود، لذا برای پیشگیری از ایجاد این عادت باید: 
ـ خرید شیرینی و درست کردن غذاهای شیرین را کاهش دهید. 
ـ در غذاهای شیرینی که استفاده می کنید، شکر کمتری استفاده نمائید. 
ـ مواد شیرین مثل بستنی و شکلات را به عنوان جایزه به کودک ندهید بلکه مقدار کمی از آن را جزو برنامه غذاییش بگذارید. از عکس برگردان یا برچسب های رنگی بعنوان جایزه استفاده کنید. 
ـ مراقب دندان های کودک نیز باشید و بعد از مصرف مواد شیرین حتما دندان های او را مسواک بزنید.
منبع: تغذیه در سال دوم
انجمن ترویج و تغذیه با شیر مادر 

مطالب پیشنهادی


بررسی اثرات کافئین بر بدن
عوارض شیرین کنندههای بدون کالری
فست فود زیر ذره بین کارشناسان حوزه سلامت
ویژگی های ظروف آشپزی و اثر آن در پخت غذا

غذای کمکی نوزاد 6 ماهه

فرنی یا حریره بادام : 
آرد برنج (که بهتره خودتون درست کنین) 1 قاشق غذاخوری - شیر خشک 1پیمانه یا شیر مادر 2قاشق - آب 1 فنجون 
آب و آرد برنج رو میزارین روی شعله کم تا جوش بیاد و بعد مرتب هم میزنین تا بپزه و قوام بیاد. حدوداً 10 دقیقه ای آماده میشه. اگه خواستین با شیر خشک یا شیر مادر درست کنین بعد از پختن (دقت کنین بعد از پختن) با مواد مخلوطش کنین و بدین نی نی گلتون بخوره. 
برای درست کردن حریره بادوم هم به مواد بالا 1 قاشق مربا خوری پودر بادوم که بهتره خودتون آسیابش کنین (معادل 4عدد بادوم خام) رو اضافه کنین و بزارین همه باهم بپزه 
نکته 1:نیازی به اضافه کردن شکر نیست. 
نکته2: تا 1سالگی نمک و شکر و به غذای نی نی اضافه نکنین مگر در مقادیر خیلی کم 
نکته 3: به جای بادام از پسته نیز میتوان استفاده کرد که بسیار خوشمزس البته بعد از یک سال 
توضیح : توی فرنی میشه از یک تکه موز یا یک عدد خرما استفاده شه یا یه زرده تخم مرغ برای تغییر زائقه نی نی 


فرنی سنجد و سبوس گندم 

شیر مادر یاشیرگاو 6 قاشق - سنجد: 3عدد - آرد برنج:1 قاشق چایخوری - آرد سبوس گندم:2قاشق چایخوری‌ - بادام: 5عدد 
ابتدا مغز بادامها را با ریختن آب جوش پوست بگیرید و رنده کنید. . سنجدها را هم پوست کنده و گوشت آنها را رنده کنید. شیر را روی حرارت ملایم بجوشانید و آرام آرام آرد سبوس گندم و آرد برنج را اضافه کنید. بعد نوبت مغز بادام و سنجد است. آنقدر هم بزنید تا قوام بیاید و غلیظ شود. اجازه بدهید خنک شود تا کوچولو بتواند به راحتی میل کند. نکته : سنجد دارای مواد مغذی فراوان مخصوصا برای رشد مغز کودک است و جایگزین فوق العاده ای برای شکر و سایر شیرین کننده های طبیعی است. ولی افراط در استفاده از آن باعث کاهش حرکت دودی روده ها و یبوست می شود، پس میانه روی را از یاد نبرید!

 
سوپ مرغ و سبزیجات 1:  


فیله ران مرغ یه تیکه به اندازه کف دست - سیب زمینی کوچک 1 عدد - هویج متوسط 1 عدد 
همه مواد رو بریزین تو قابلمه و یه لیوان آب بریزن و بزراین خوب بپزه. برا یهفته اول فقط آبشو رو بدین به نی نی و از هفته دوم موادرو بعد از پختن با گوشت کوب برقی یا هر وسیله ی دیگه ای له کنین و بدین نی نی گلتون بخوره. 
نکته ا: ران مرغ از بقیه قسمتهای اون پروتئین بیشتری داره 
نکته 2: زمان پخت سبزیجاتی مانند هویج رو علیرغم سریه پختن آنها زیاد کنین تا مواد مضری که از طریق خاک جذب اونها شده ازبین بره. 
نکته 3: برای تغییر ذائقه میشه آب لیموی تاز رو به اندازه ی چند قطره در زمان خوردن به سوپ اضافه کرد


سوپ سبزیجات 2:


گل ماهیچه گوسفندی 1 تکه - کدوحلوایی 3 -4 تکه کوچک - سیب زمینی متوسط 1 عدد - گشنیز چند عدد 

سوپ سبزیجات 3: 


فیله ران مرغ 1 تکه - کدو حلوایی 3 -4 تکه - لوبیا سبز 1 عدد - سیب زمینی 1 عدد کوچک 
همه مواد رو با 1 لیوان آب بریزین تو قابلمه تا بپزه و با ابلیموی تازه بدین نی نی 
نکته1: لوبیا سبز بعلت بافت سختی که داره باید بیشتر بپزه. 
نکته2: بین اضافه کردن هر ماده جدید به غذای نینی 1 هفته فاصله بندازین تا معلوم بشه که به مواد قبلی حساسیت ناشته 
نکته3: میتونید کدو حلوایی رو بعد از شستن و پوست کندن به قطعات کوچک برش بدین و بزارین توی فریزر برای بعد 


سوپ سبزیجات4: 


ماهیچه 1 عدد - کرفس 5-6 تکه - سیب زمینی 1 عدد کوچک - هویج 1 عدد متوسط 
همه مواد رو با 1 لیوان آب بزارین حدود 2 ساعت بپزه. 
نکته1: کرفس رو مثل اندازه هایی که میخواین برای خورش کرفس آماده کنین توی فریزر داشته باشین 
نکته2: برای مزه دار کردن میتونین بعد از پختن ، ابلیموی تازه یا ماست شیرین کم چرب اضافه کنین 
نکته 3: مواد افزودنی مثل آبلیمو یا ماست رو حتما بعد از پختن و درموقع مصرف اضافه کنین

 
سوپ ساده نی نی : 
برنج 1 قاشق چایخوری - هویج 1 عدد کوچک - عدس 1 قاشق چایخوری - مرغ یا ماهیچه یا قلم کمی 
مواد را در قابلمه میپذیم و بعد میکس می کنیم.و به نی نی می دهیم. در ابتدا غلظت غذا باید به گونه ای باشد که وقتی غذا بماند سفت نشود. در مورد سیب زمینی نباید از مخلوط کن برقی استفاده کرد چون نشاسته آن تجزیه می شود. ترجیحأ از نوع دستی استفاده کنید. 


ماست میوه ای:ماست کم چرب 2 قاشق غذاخوری - میوه پوست کنده (سیب یا شلیل یا گلابی) 6 - 7 قطعه 
مواد بالا رو بریزین توی یه کاسه و با گوشت کوب برقی لهش کنین. 
نکته 1: ماست کم چرب به دلیل جذب کلسیم بالا در بدن برای همه ی سنین مناسب تر از ماست های پرچرب و خامه ای است. 
نکته2: میوه هایی مثل گلابی یا سیب هم زود هضم هستند و هم برای سیستم گوارش نینی خوشگلا بسیار مفید است. 
نکته3: ماست فرآورده ی لبنی ایه که همه جورش برای بچه ها مفیده. همراه با غذا، جداگانه بصورت میان وعده، بصورت دسر و ... پس عادت به خوردن آنرا از همین سنین در بچه ها به عادت تبدیل کنیم.


طرز تهیه آرد برنج خانگی 
برنج رو به اندازه ای که نیاز دارین آرد بشه با آب خالی بذارین کاملا خیس بخوره. اگه یه شبانه روز خیس بخوره خیلی بهتره. بعد آبشو بگیرین و روی یه پارچه خیلی تمیز و توی یه جای گرم کاملا پهنش کنین تا حسابی خشک خشک بشه معمولا دو سه روزی طول می کشه تا کاملا خشک بشه. بعد به راحتی توی مولینکس (منظورم یک دو سه هستش) و یا هر میکسر دیگه ای که دارین پودر می شه. یعد اونو توی ظرف کاملا تمیز دربسته و توی یخچال نگهداری کنین که فاسد نشه. 
نکته: برنج خام و خیس نخورده خیلی به سختی آرد می شه و لعاب خوبی هم نمی ده.


کرم سیب: آرد برنج 1 قاشق غذاخوری - سیب ( به یا گلابی) متوسط 1 عدد - آب 1 فنجون 
آرد برنج و آب را مخلوط کنین و بزارین روی حرارت و نصف یه سیب رو پوست بکنین و رنده کنین و بریزین توش و بزارین 1 ربع که کاملا بپزه و نرم بشه. 
نکته1: گلابی حاوی ویتامین ای و ث و همچنین دارای کلسیم، آهن، منیزیم و روی است.یکی از خواص گلابی خاصیت ملین بودن آن است و دانه‌های ریزی که در موقع خوردن گلابی احساس می‌کنید، برای دفع مواد زائد مفید می‌باشند. 
نکته2:به دارای ویتامین A و B بوده و دارای آهک و تانن است. همچنین ملین بسیار خوبی است.


پوره بـه: 
به پوست گرفته شده 4تکه کوچک - کره 1 ق چایخوری - شیر 10cc 
ابتدا تکه های به را با مقداری آب به مدت 30 دقیقه کاملاً بپزید سپس مانند همهء پوره ها تکه های به را له کرده با شیر وکره مخلوط کرده و به نی نی میدهیم. 
میتوان آبی را که در آن به را پخته ایم نگه داریم ودر غذاهای نی نیا بریزیم عطر خوبی به غذا میده. 


کرم سیب: 
آرد برنج 1 قاشق غذاخوری - سیب ( به یا گلابی) متوسط 1 عدد - آب 1 فنجون 
آرد برنج و آب را مخلوط کنین و بزارین روی حرارت و نصف یه سیب رو پوست بکنین و رنده کنین و بریزین توش و بزارین 1 ربع که کاملا بپزه و نرم بشه. 
نکته1: گلابی حاوی ویتامین ای و ث و همچنین دارای کلسیم، آهن، منیزیم و روی است.یکی از خواص گلابی خاصیت ملین بودن آن است و دانه‌های ریزی که در موقع خوردن گلابی احساس می‌کنید، برای دفع مواد زائد مفید می‌باشند. 
نکته2:به دارای ویتامین A و B بوده و دارای آهک و تانن است. همچنین ملین بسیار خوبی است. 

مطالب پیشنهادی


بررسی اثرات کافئین بر بدن
عوارض شیرین کنندههای بدون کالری
فست فود زیر ذره بین کارشناسان حوزه سلامت
ویژگی های ظروف آشپزی و اثر آن در پخت غذا

غذای کمکی کودک از تولد تا یک سالگی

وبلاگ زیر جهت دریافت مقالات علمی و افزایش اگاهی شما عزیزان ایجاد شده است


http://maktoobshop.com

۱) توجه داشته باشدی که در یک سال اول زندگی، کودک باید با شیر مادر تغذیه شود و بعد از آن از غذای کمکی استفاده کند.
۲) بعد از شروع غذای کمکی، حتماً هر ماده جدید را جداگانه دو یا سه روز به نوزاد بدهید و در صورت عدم مشاهده ناراحتی و حساسیت یا عدم تحمل به دادن آن ماده غذائی خاص ادامه بدهید.
۳) دقت کنید که دادن آن سالم و بهداشتی به کودک فراموش نشود، البته معمولاً کودکانی که با شیر مادر تغذیه می‌شوند تا ۶ ماهگی به آب اضافه نیازی ندارند.
۴) تا یک سالگی به‌ هیچ عنوان به غذای کمک نمک یا شکر اضافه ننمائید.
۵) تغذیه تکمیلی باید از یک نوع ساده شروع و تدریجاً به مخلوطی از چند نوع افزایش یابد.
۶) بین اضافه کردن و انتخاب مواد غذائی مختلف و جدید حدود ۵ تا ۷ روز فاصله بگذارید.
۷) بعد از افزودن یک ماده غذائی، مصرف مواد قبلی را قطع نکنید.
۸) غذای کودک را در مقادیر کم و حداکثر برای دو وعده تهیه کنید و از نگهداری طولانی مدت در یخچال و فریزر بپرهیزید.
۹) برای کودکان کم وزن می‌تواند ۱ تا ۲ قاشق مرباخوری روغن نباتی یا کره به سوپ اضافه کرد.
۱۰) توصیه می‌شود آب مرکبات، آخرین آب میوه مورد استفاده کودک باشد.
۱۱) از روز پانزدهم به بعد و با توجه به نظر پزشک می‌توان قطره ویتامین آ و د یا مولتی ویتامین را به نوزاد داد.
۱۲) همزمان با شروع تغذیه تکمیلی و بعد از ۴ ماهگی قطره آهن به مقدار ۶ قطره در بین دو وعده شیر مادر به کمک داده می‌شود. توصیه می‌شود قطره آهن را در عقب دهان شیرخوار بچکانید. بعد از مصرف، مقداری آب به او بدهید.

http://groohashpazi.blogfa.com/

مطالب پیشنهادی


بررسی اثرات کافئین بر بدن
عوارض شیرین کنندههای بدون کالری
فست فود زیر ذره بین کارشناسان حوزه سلامت
ویژگی های ظروف آشپزی و اثر آن در پخت غذا

تغذیه تکمیلی یا غذای کمکی

وبلاگ زیر جهت دریافت مقالات علمی و افزایش اگاهی شما عزیزان ایجاد شده است


http://maktoobshop.com


در شش ماه اول زندگی تغذیه انحصاری با شیر مادر برای رشد و تکامل کودک از اهمیت ویژه‌ای برخودار است. در مدت تغذیه انحصاری با شیر مادر کودک نیازی به استفاده از هیچگونه ماده غذایی و حتی آب ندارد.

فقط از 15 روزگی تا پایان 1 سالگی قطره A+D یا مولتی ویتامین و نیز از 4 ماهگی یا 6 ماهگی ( بنا به نظر پزشک ) قطره آهن به کودک داده می‌شود. در شرایط بیماری مثل اسهال مصرف ORS اشکالی ندارد. تغذیه با شیر مادر نیازهای غذایی ، جسمی ، روانی و عاطفی کودک را تأمین می‌کند.

در بعضی موارد با نظر پزشک متخصص بنا به وضعیت شیرخوار و منحنی رشد او ممکن است لازم باشد از 4 ماهگی یا 5 ماهگی غذای کمکی برای کودک شروع شود.

اصولاً شروع غذای کمکی قبل از 4 ماهگی به دلیل آماده نبودن دستگاه گوارش شیرخوار برای پذیرش غذاهایی غیر از شیر اقدام نادرستی است و شروع زودرس تغذیه تکمیلی سبب کمتر طلبیدن پستان مادر شده و باعث کاهش تولید شیر مادر می‌شود

بعد از 6 ماهگی نیازهای غذایی شیرخوار به تنهایی با شیر برآورده نمی‌شود و لازم است علاوه بر شیر مادر تغذیه کودک با غذای نیمه جامد نیز شروع شود.

تا 1 سالگی ابتدا باید کودک شیر مادر بخورد سپس به او غذای کمکی داده شود و شیر مادر غذای اصلی اوست.


نکاتی در زمینه تغذیه تکمیلی

1ـ مقوی و مغذی باشد یعنی انرژی پروتئینی ، املاح و ویتامینه‌های ضروری و مورد نیاز کودک را تأمین کند. نرم بوده و هضم آن آسان باشد.

2ـ در تغذیه تکمیلی حتماً باید از مواد غذایی استفاده شود که بعدها در سفره خانواده وجود دارد و قیمت آن ارزان و مناسب عادات غذایی خانواده است.

3ـ باید کودک ابتدا با شیر مادر و بعد با غذایی کمکی تغذیه شود.

4ـ غذای کمکی را باید کم کم شروع و به تدریج بر نوع و مقدار آن افزود و برای جلوگیری از کاهش شیر مادر تعداد دفعات تغذیه با شیر مادر را بیشتر کرد.

5ـ بین اضافه کردن مواد غذایی مختلف باید 7- 5 روز فاصله باشد.


چگونگی شروع و ادامه غذای کمکی :

● هفته اول ماه هفتم:

شروع غذای کمکی با فرنی آرد برنج است که روز اول از یک قاشق مرباخوری یکبار در روز ( ظهر ) شروع شده و کم کم به مقدار و دفعات آن اضافه میشود.

مواد لازم جهت تهیه فرنی : 

● آرد برنج ( یک قاشق مرباخوری سرصاف )

● شکر ( نصف قاشق مرباخوری سرصاف )

● شیر پاستوریزه ( نصف لیوان معمولی )

● طرز تهیه:

ابتدا نصف لیوان شیرپاستوریزه را به مدت 10 دقیقه می‌جوشانند سپس آب جوشیده خنک شده را به آن اضافه می‌کنند تا به اندازه نصف لیوان برسد. سپس آرد و شکر را به شیر اضافه کرده و حرارت می‌دهند تا قوام بیاید ( قوام فرنی باید بیش از قوام شیر مادر باشد).

می‌توان به فرنی به اندازه یک قاشق چایخوری کره نیز اضافه کرد تا کالری بیشتری به کودک برسد.

● هفته دوم ماه هفتم:

میتوان حریره بادام را به رژیم غذایی کودک اضافه نمود. شروع آن نیز مانند فرنی از یک قاشق مرباخوری یک بار در روز می‌باشد و ممکن است تا روز ششم و هفتم به 12 قاشق مرباخوری در روز برسد. البته در این هفته بتدریج که مقدار و دفعات تغذیه با حریره بادام افزایش می‌یابد، مقدار و دفعات تغذیه با فرنی کم می‌شود. بنابراین در هر وعده یا در تمام دفعات میتوان حریره بادام را جایگزین فرنی کرد.

● مواد مورد نیاز جهت تهیه حریره بادام :

بادام شیرین ( 5 عدد ) ، آرد برنج ( یک قاشق مرباخوری سرصاف ) ، شکر ( نصف قاشق مرباخوری سرصاف ) ، شیر پاستوریزه ( نصف لیوان ).

● طرز تهیه

اول بادام‌ها را حدود چند ساعت در آب جوش خیس کرده پوست آن را جدا نموده و با رنده و یا هر وسیله دیگری که در خانه وجود دارد نرم می کنند سپس مخلوط مذکور همراه شکر، آرد برنج در شیر آنقدر جوشانده می‌شود تا قوامی مثل فرنی ایجاد شود.

● دو هفته آخر ماه هفتم:

می توان سوپ را به رژیم غذایی کودک اضافه کرد ( فرنی وحریره بادام ادامه یابد) 

مواد لازم جهت تهیه سوپ: 

گوشت بدون چربی ( معمولاً به اندازه یک تخم مرغ متوسط ) 

برنج یک قاشق مرباخوری

هویچ متوسط یک سوم

● طرز تهیه :

بعد از اینکه گوشت تا حدی پخته شد برنج و هویج به آن اضافه می‌شود. پس از پختن کامل ، باید همه مواد سوپ را مخلوط و نرم کرد تا قوام آن به غلظت فرنی برسد.

● دوهفته اول ماه هشتم :

به برنامه غذایی قبل ، زرده تخم مرغ ( سفت شده ) اضافه می‌گردد ( روز اول به اندازه یک نخود از زرده را در کمی آب جوشیده یا شیر مادر نرم و حل کرده و به شیرخوار داده، سپس بتدریج مقدار آن به نصف زرده در روز یا یک زرده کامل یک روز در میان افزایش می‌یابد و همراه با فرنی یا حریره بادام استفاده شود ) . در این زمان میتوان کم کم از سبزی‌های نشاسته‌ای مثل سیب زمینی ، کدوحلوایی و نخود سبز نیز به فاصله هر سه روز به سوپ اضافه کرد. اضافه کردن کمی پیاز رنده شده یا خرد شده به سوپ برای رفع بوی مرغ یا گوشت اشکالی ندارد. همچنین افزودن چند قطره آب لیموترش تازه یا آب نارنج تازه به سوپ و غذای کودک هم آن را خوش طعم می کند و هم جذب آهن را افزایش می‌دهد.

● دو هفته دوم ماه هشتم :

ماست به مقدار دو قاشق مرباخوری بعد از سوپ ظهر و دو قاشق مرباخوری بعد از سوپ شب داده شود. هر سه روز یکبار می‌توان جو ، بلغور گندم و رشته فرنگی را که قبلاً پخته و نرم شده ( به اندازه یک قاشق مرباخوری ) به سوپ اضافه نمود. هنگام صرف سوپ می‌توان یک قاشق مرباخوری کره یا روغن مایع به آن اضافه کرد. ) با این روش می‌توان به شیرخوارانی که رشد کافی ندارند کمک کرد). در این زمان می‌توان پوره سبزیهای نشاسته‌ای را به جای یک وعده فرنی جایگزین کرد.

● طرز تهیه پوره :

یک عدد سیب زمینی یا هویج را بعد از شستن ،‌ کاملاً پخته ، سپس پوست آن را جدا می‌کنند به همراه یک قاشق مرباخوری کره یا روغن مایع نرم کرده ، سپس کم کم به آن شیر پاستوریزه ( که قبلاً جوشانده شده ) اضافه می‌نمایند تا به نرمی و غلظت دلخواه برسد.

● دو هفته اول ماه نهم :

میتوان حبوبات ( عدس، ماش یا جوانه آنها یا آرد حبوبات ) نیز به سوپ شیرخوار اضافه کرد.

● دو هفته دوم ماه نهم :

آب میوه ( از میوه‌های فصل ) از یک قاشق مرباخوری در روز همراه یک قاشق مرباخوری آب ساده و سالم شروع و کم کم به چند قاشق مرباخوری آب میوه خالص می‌رسد.

دو هفته اول ماه دهم :

بجای آب میوه می‌توان از میوه‌های مجاز ( هلو، سیب ، موز و ... ) استفاده کرد.

دو هفته دوم ماه دهم:

ضمن تنوع بخشیدن به سوپ شیرخوار می‌توان به برنامه غذایی قبلی کته نرم همراه گوشت اضافه نمود.

● طرز تهیه کته نرم :

میتوان یک تکه کوچک گوشت ( ماهیچه یا سینه مرغ ) را پخت و چهار قاشق مرباخوری پر از برنجی که قبلاً خیس نموده به آب گوشت یا آب مرغ اضافه کرد.

● ماه یازدهم و دوازدهم:

باید تنوع غذا در تهیه سوپ ،‌ کته ، پوره و ... رعایت شود.

با توجه به اشتهای کودک میتوان به مقدار غذا در هر وعده اضافه کرد و از دادن غذاهای سفره ( به علت وجود چاشنی و نمک ) پرهیز نمود.

● توجه : 

بطور کلی تا یکسالگی ، عسل ، شیرپاستوریزه ( به تنهایی)، پنیر ، سفیده تخم مرغ ، ‌شکلات، انواع توت،‌ کیوی، آلبالو، گیلاس ، خربزه ، کشمش،‌ دانه انگور، ذرت ، تکه‌های سوسیس، آجیل ، قهوه ، چای پررنگ ، فلفل، ادویه جات، ترشیجات ، نمک، نوشابه‌های رنگی و گازدار، از حبوبات لپه ونخود و از گروه سبزیها اسفناج و کلم و تکه‌های سفت و خام و سبزیها و ... توصیه نمی‌شود.

٭ تهیه و تنظیم : دکتر ناصر افضلیان متخصص کودکان و نوزادان ٭

http://his.ut.ac.ir/

مطالب پیشنهادی


بررسی اثرات کافئین بر بدن
عوارض شیرین کنندههای بدون کالری
فست فود زیر ذره بین کارشناسان حوزه سلامت
ویژگی های ظروف آشپزی و اثر آن در پخت غذا

راهنمایی‌هایی در رابطه با غذای کمکی کودکان

وبلاگ زیر جهت دریافت مقالات علمی و افزایش اگاهی شما عزیزان ایجاد شده است


http://maktoobshop.com

بهترین و غنی‌ترین غذا برای نوزادان شیر مادر است؛ با این وجود در کنار شیر مادر، تغذیه کودک با غذاهای کمکی نیز از شش ماهگی توصیه می‌شود. زمان آغاز تغذیه کودک با این اغذیه تازه، به خود کودک بستگی دارد.

baby-food-nutrition-salemzi/

کودک باید بتواند تعادل کافی برای کنترل سرش را داشته باشد و به کمک والدین یا صندلی مخصوص نوزادان، قادر به نشستن باشد. همچنین توانایی جویدن و بیرون دادن غذاهای جامد نیز در این برهه را داشته باشد. در ادامه مطلب، به نکاتی درمورد غذاهای کمکی اشاره خواهیم داشت.

شروع غذاهای کمکی

baby-food-nutrition-salemzi/

همانطور که اشاره شد، بهترین زمان برای شروع غذای کمکی کودک، ۶ ماهگی است. البته این مساله برای همه کودکان یکسان نیست و برخی از کودکان، از ۴ ماهگی آمادگی خوردن غذاهای کمکی را دارند. آرد برنج مخلوط با شیر مادر و یا شیر خشک، بهترین غذای کمکی برای کودکان است. این فرنی بدلیل داشتن آهن فراوان گزینه مناسبی برای کودکان است. همچنین بدلیل تک دانه بودن، حساسیت غذایی ایجاد نمی‌کند.

ادامه دادن تغذیه با شیر مادر

baby-food-nutrition-salemzi/

کودکان معمولا حجم زیادی از غذای کمکی را نمی‌خورند. آنها شیر مادر را ترجیح می‌دهند. باید به خاطر داشت که غذای کمکی مکمل شیر مادر است و نباید کودک را مجبور به خوردن آن کرد. بهترین زمان برای دادن غذای کمکی زمانی است که کودک با شیر مادر تغذیه شده و اشتهای کمتری دارد. غذای کمکی نباید اشتهای کودک به شیر مادر را از بین ببرد.

به کودک خود فرصت دهید

baby-food-nutrition-salemzi/

غذاخوردن برای ما امری طبیعی است، اما برای کودک، غذاخوردن با قاشق پدیده جدیدی است که نیاز به آمادگی و تمرین دارد. کودک که تا کنون رژیم غذایی‌اش تنها در شیر مادر خلاصه میشده، اکنون باید به گرفتن قاشق و جویدن غذاهای جامد عادت کند. پس بدون شتابزدگی، به کودک خود فرصت دهید تا به این پدیده‌های جدید عادت کند. اگر کودکتان با سرسختی از خوردن غذاهای کمکی دوری می‌کند،‌ از روزی یک قاشق مرباخوری شروع کنید و در روزهای دیگر تعداد قاشق‌ها را بیشتر کنید.

حریره بادام، میوه‌ و سبزیجات

baby-food-nutrition-salemzi/

در ۷ ماهگی دادن حریره بادام به کودک را آغاز کنید. حریره بادام مخلوطی از بادام چرخ شده، آرد برنج، مقدار کمی شکر و آب است. حریره بادام را از یک قاشق در روز شروع و در پایان هفته به ۱۲ قاشق برسانید.

در هفته پایانی همین ماه، میوه، سبزیجات، غلات و گوشت بدون چربی را بصورت سوپ در وعده‌های غذایی‌ کودک بگنجانید. سوپ کودک باید بصورت میکس شده و بدون چاشنی باشد. هر چند روز یکبار سبزی مورد استفاده در سوپ  را تغییر دهید. بطورمثال یکروز جعفری، روز دیگر گشنیز و روزهای دیگر لوبیا سبز و کدو اضافه کنید. در ابتدا، صبح، ظهر و عصر به کودک حریره دهید و تنها در وعده ظهر، یک قاشق مرباخوری سوپ به کودک دهید. تعداد قاشق‌های سوپ را در روزهای آینده افزایش دهید. بنا به اشتهای کودک، در هر وعده غذایی ۳ تا ۶ قاشق سوپ بگنجانید. اگر کودکتان از خوردن سوپ امتناع کرد، نامید نشوید و بعدا دوباره سعی کنید. مطمئن شوید که کودکتان به هیچ یک از مواد غذایی موجود در سوپ حساسیت نداشته باشد. قاشق را پر نکنید و به کودک مهلت بلعیدن و نفس تازه کردن بدهید.

اجتناب از عسل و شیر گاو

baby-food-nutrition-salemzi/

اکثر متخصصان اطفال توصیه می‌کنند که تا یکسالگی از دادن عسل و شیر گاو به کودکان خودداری کنید. دلیل آن می‌تواند هضم مشکل و کامل نبودن دستگاه گوارشی کودک باشد. همچنین خوردن عسل توسط کودکان زیر یکسال، ریسک ابتلا به بیماریبتولیسم را افزایش می‌دهد.

زمان اتمام غذا

baby-food-nutrition-salemzi/

کودک، شما را با انجام حرکاتی متوجه سیر شدن خود می‌کند. ضربه زدن با قاشق، تکان دادن سر، بستن دهان، تف کردن غذا و یا گریه کردن، همه از عکس العمل‌های سیر شدن و میل نداشتن به غذا هستند. هرگز کودک را مجبور به خوردن نکنید، مطمئن باشید زمانیکه گرسنه باشد غذا را خواهد خورد. قطعا زیاد غذاخوردن کودک، تاثیر بسزایی در اضافه وزن وی در بزرگسالی خواهد داشت.

صبور باشید و اخم نکنید

baby-food-nutrition-salemzi/

اغلب کودکان نسبت به طعم‌ها و غذاهای جدید واکنش نشان می‌دهند، اما این بدان معنا نیست که تا آخر عمر از این غذا متنفر خواهند بود. صبور باشید،‌ دوباره و دوباره سعی کنید. اگر باز هم احتیاج بود، چند روز صبر کنید و مجدداً تلاش کنید. به یاد داشته باشید که شما الگوی کودک خود هستید، پس صبور بودن و تلاش مجدد را با رفتار خود به کودک‌تان آموزش دهید.

اجازه کثیف کاری دهید

baby-food-nutrition-salemzi/

کودک که بزرگتر شد، سعی می‌کند خودش غدا بخورد. او تنها زمانی غذا خوردن با قاشق را فرامی‌گیرد که خود آن را تجربه کند. کودک معمولا لباس، پیش‌بند، صورت، صندلی و موهای خود را آغشته به غذا می‌کند. هیچ وقت سعی نکنید لذت غذا خوردن با قاشق و البته کثیف کاری را از فرزندتان بگیرید.

در دسترس گذاشتن خوراکی‌های نرم و قابل جویدن

baby-food-nutrition-salemzi/

معمولا کودک در ۹ ماهگی، قابلیت برداشتن و دهان گذاشتن خوراکی‌ها را دارد. تکه‌های کوچک موز، هویج پخته شده، ماکارونی (به شرط خوب پخته شدن)، غلات و تخم مرغ از خوراکی‌های مناسب برای کودک هستند. از قرار دادن قطعات بزرگ و سفت مانند آب نبات، چیپس، سبزیجات خام، انگور و کشمش در دسترس کودک جدا خودداری کنید.

http://salemzi.com/

مطالب پیشنهادی


بررسی اثرات کافئین بر بدن
عوارض شیرین کنندههای بدون کالری
فست فود زیر ذره بین کارشناسان حوزه سلامت
ویژگی های ظروف آشپزی و اثر آن در پخت غذا

شروع تغذیه تکمیلی شیرخوار

در مطالب گذشته درمورد تغذیه دوران بارداری، دوران شیردهی و تغذیه 6 ماه اول زندگی کودک صحبت کردیم. شروع تغذیه کودک با غذاهای جامد یکی از مهمترین دغدغه های مادران شیرده است، تا زمانی که کودک تنها شیرمادر می خورد، اطمینان کامل وجود دارد که کلیه نیازهایش تامین می شود، ولی زمانی که باید مادر غذا دادن به کودک را شروع کند، همیشه نگران است که چه چیزی به کودک بدهد تاهمچنان خوب رشد کند.


دو سال اول زندگی که مشخصه آن رشد و تکامل سریع فیزیکی است، زمانی است که بسیاری از تغییرات، تحت تأثیر دریافت مواد مغذی می باشند. نوزادان سالمی که با کفایت بالای موادمغذی، تغذیه می شوند، انرژی کافی برای یادگیری و پاسخ دادن به محرک های محیط را دارند و همین امر سبب می شود تا والدین با آنها ارتباطی عاطفی تر داشته باشند.

همانطور که مشخص گردید، تغذیه انحصاری با شیرمادر در 6 ماه اول زندگی برای رشد و تکامل کودک از اهمیت ویژه ای برخوردار است. اما از سن 6 ماهگی به بعد، شیرخوار علاوه بر شیرمادر به غذاهای سالم، مناسب، کم حجم و پرانرژی نیاز دارد. این غذاها در شروع، غلظتی کمی بیشتر از شیرمادر دارند و به تدریج بر مقدار، غلظت و تنوع آنها افزوده می شود. البته در این مدت هم هنوز غذای اصلی شیرخوار، شیرمادر است. اما فقط و به طور انحصاری شیرمادر غذای وی نمی باشد، بلکه با استفاده از یک روش صحیح می باید مصرف غذاهای کمکی را آغاز نمود.


زمان شروع غذای جامد


بهترین زمان شروع تغذیه تکمیلی نوزاد، زمانی است که کودک به خوردن غذای سر سفره علاقه نشان می دهد و بهترین زمان از 4 تا 6 ماهگی است. کودک دهان را به حالت جویدن تکان می دهد و حرکت زبانش تغییر می کند و در سن شش ماهگی دست دراز کرده و تمایل دارد که غذای والدین را بگیرد.

دلیل شروع غذای کمکی این است که از سن 6 تا 9 ماهگی کودک به منابع آهن احتیاج دارد و از سن 8 تا 9 ماهگی شیر مادر دیگر انرژی مورد نیاز کودک را تأمین نمی کند. اگر در فاصله 9 تا 12 ماهگی غذای جامد را شروع نکنید، در آینده کودک دچار مشکلات زیادی در زمینه قبول غذاهای جامد خواهد شد و اگر کمتر از 3 ماهگی به کودک غذای جامد بدهیم، خصوصاً اگر سابقه آلرژی در خانواده باشد، احتمال ایجاد آلرژی غذایی در کودک بسیار زیاد می شود.

حتی در بعضی موارد امکان دارد که غذای کمکی را از سن 3 ماهگی شروع کنیم، زمانی که کودک حتی پس از خوردن شیر هم گرسنه بنظر می رسد و یا رشد کودک با خوردن شیرمادر در حد کافی نیست. دراین زمان نباید سعی کنیم کودک را با شیر خشک سیر کنیم زیرا با خوردن شیرخشک کم کم علاقه اش را به خوردن شیرمادر از دست می دهد.

پس کلیه این مطالب بیان می دارد که بر اساس تمایل و علاقه نوزاد تغذیه تکمیلی را شروع کنیم، نه در زمان و ساعت مشخص.

اصول تغذیه تکمیلی


- حتماً از موادی استفاده شود که بعدها در سفره خانواده وجود دارد.

- بعد از تغذیه شیرخوار با شیرمادر، غذای کمکی به او داده شود و هرگز قبل و یا در فواصل تغذیه با شیرمادر از غذای کمکی استفاده نشود.

- از یک نوع ماده غذایی ساده شروع شود و کم کم به مخلوطی از چند نوع افزایش یابد.

- از یک قاشق مرباخوری شروع و به تدریج بر مقدار آن اضافه شود( به استثنای زرده تخم مرغ که به اندازه یک نخود شروع می شود).

- موادغذایی چه از نظر نوع و چه از نظر مقدار، باید به تدریج به غذای شیرخوار اضافه شود.

- بین اضافه کردن موادغذایی مختلف 5 تا 7  روز فاصله باشد تا شیرخوار اول به یک غذا عادت کند، بعد غذای جدیدی به او داده شود. این کار باعث می شود که اگر ناسازگاری به یک ماده غذایی وجود داشته باشد شناخته شود و دستگاه گوارش شیرخوار نیز فرصت می یابد که به موادغذایی عادت کند.

- در شروع، غذاها باید نسبتاً رقیق و غلظت آنها کمی بیشتر از شیرمادر باشد و به تدریج بر غلظت آنها افزوده گردد. این کار به یادگرفتن عمل جویدن کمک می کند.

- تنوع در غذاهای کمکی رعایت شود.

- غذاهای سرخ شده به کودک ندهد.

- اگر کودک تمایل داشت بجای سبزیجات میوه های شیرین را شروع کنید. البته بهتر است ترتیب دردادن مواد غذایی رعایت شود، ولیکن به علایق کودک اهمیت دهید.

- هیچ گاه کودک را با غذا تنها نگذارید، چون امکان دارد موجب خفگی او شود.

- به غذای شیرخوار شکر زیاد یا نمک اضافه نکنید، زیرا حساسیت نوزاد به طعم ها با بزرگسالان متفاوت است.

چگونه غذا دادن به کودک را شروع کنیم


بهتراست غذای کودک را با لعاب برنج شروع کنید. مزیت برنج این است که خیلی کم حساسیت زاست و تقریباً نشاسته خالص است، از این رو معده کودک براحتی آنرا هضم می کند. برای اولین بار، نیم تا یک ساعت پس از شیرخوردن، لعاب برنجی تهیه کنید که کمی غلیظ تر از شیر مادر باشد و با قاشق مناسب اندازه دهان کودک یک قاشق لعاب برنج به او بدهید. در روزهای بعد به مرور حجم و غلظت این غذا را اضافه کنید و براساس تمایل کودک به او غذا بدهید.

پس از دو هفته غذای دوم یعنی فرنی را شروع کنید. برای تهیه فرنی از شیر پاستوریزه و نشاسته استفاده کنید و غذای دوم فرنی است. از آخر ماه هفتم سوپ را شروع کنید.

باید توجه داشته باشید که غذای کمکی نوزاد باید، با حجم کم دارای بیشترین انرژی باشد یعنی غذای کودک نباید رقیق باشد، چون حجم معده کودک کم است و باید در کمترین حجم، بیشترین انرژی را داشته باشد. غذای او باید نرم باشد، ولی سعی کنید در مرحله شروع سوپ، فقط سبزیجات کاملاً پخته را با چنگال نرم کنید، چون اگر همیشه غذا له شده باشد کودک در یادگیری جویدن مشکل پیدا می کند. از مواد غذایی استفاده کنید که بطور معمول در غذای خانواده وجود دارد.

باید غذای کودک را یک بار در روز تهیه کنید و پس از رسیدن به حرارت مناسب و له کردن قطعه های درشت، به کودک بدهید. بقیه غذا را در یخچال نگهداری کنید و در زمان مناسب گرم کرده،  به او بدهید.

غذای کمکی با فرنی آرد برنج شروع می شود( حساسیت شیرخوار به برنج کمتر است تا گندم). سپس در هفته دوم می توان حریره بادام را به رژیم غذایی کودک افزود. در دو هفته آخر ماه هفتم می توان سوپ را به رژیم غذایی نوزاد افزود که این سوپ حاوی گوشت بدون چربی( که بترتیب اولویت و ارجحیت شامل گوشت گوسفند، مرغ و گوساله می باشد)، برنج و هویج است. سپس هر 3 روز یک بار، یک نوع سبزی به سوپ اضافه گردد؛ مانند جعفری، گشنیز، لوبیا سبز، کدوسبز، کرفس و... . ولی باید توجه داشت که سبزی در آخرین لحظات پخت سوپ، اضافه شود و اسفناج هم تا یک سالگی به سوپ اضافه نگردد. نباید به سوپ نمک، شکر یا چاشنی افزود. در ماه هشتم زرده تخم مرغ به رژیم غذایی شیرخوار اضافه می شود. ( تا زیر یک سال از مصرف سفیده تخم مرغ توسط کودکان اجتناب شود) . در این زمان کم کم می توان از سبزی های نشاسته ای مثل سیب زمینی، کدو حلوایی و نخود فرنگی نیز در سوپ استفاده کرد( به فاصله هر 3 روز). در دو هفته دوم ماه هشتم، ماست نیز داده می شود. بعلاوه از پوره های سیب زمینی و هویج نیز می توان استفاده کرد. در ماه نهم در هفته اول می توان از حبوبات نیز در سوپ شیرخوار استفاده کرد . مصرف حبوبات از عدس و ماش که هضم آسان تری دارند، شروع می شود. در مورد لوبیا چیتی و لوبیا قرمز بهتر است از قبل آنها را خیس کرده، پوستشان را جدا نموده و بعد از پختن به سوپ اضافه نمود. اضافه کردن کره یا روغن مایع به سوپ برای شیرخوارانی که خوب وزن نمی گیرند، توصیه می شود. در دو هفته آخر ماه نهم، آب میوه را نیز می توان شروع کرد( کیوی، توت ها، خربزه، آلبالو و گیلاس به علت ایجاد حساسیت درشیرخوار، تا یک سالگی توصیه نمی شود). در دو هفته اول ماه دهم می توان از خود میوه استفاده نمود( پوست و هسته جدا شده و با پشت قاشق نرم گردد) و در دو هفته دوم ماه دهم، می توان از سبزی های سبز نیز در سوپ استفاده نمود ( هر بار یک نوع سبزی افزوده شود) . توجه نمایید که میوه ها و سبزی ها جزء غذاهایی هستند که در اواخر سال اول توصیه می شوند( بعد از دیگر گروه های غذایی)، چرا که کالری آنها نسبت به دیگر گروه های غذایی کمتر است. در دو ماه دیگر نیز با توجه به اشتهای کودک از انواع سوپ، کته و پوره می توان استفاده نمود.

به خاطر داشته باشید که در این 6 ماه دوم سال اول، تغذیه با شیرمادر به طور مکرر و برحسب تقاضا و تمایل شیرخوار در تمام شبانه روز وقبل از هر وعده غذای کمکی باید مورد توجه قرار گیرد.

به طور کلی در کودکان زیر یک ساله از دادن غذاهای زیر اجتناب گردد:

شیرگاو- سفیده تخم مرغ- انواع توت ها- کیوی- گیلاس- آلبالو- بادام زمینی- پنیر- شکلات- میگو- فلفل- ادویه- ترشی- نمک- نوشابه های رنگی گازدار- لپه و نخود- عسل- اسفناج- کلم- قهوه و چای- آجیل- سوسیس- ذرت- دانه انگور- دانه کشمش.