کاریزما چیست؟

کاریزماتیک ( Charismatic) یا (رهبری کاریزماتیک)شخصیت و جذابیت یک فرد که می تواند در مردم نفوذ کند و آنان را به شور و فداکاری وادار سازد. این مشخصه ابتدا در برخی فرقه های مسیحیت مشاهده شد و بعدها در ادیان دیگر هم به چشم خورد.( فرهنگ معین) در اصطلاح سیاست به حکومت مبتنی بر فرمان‌برداری غیرعادی و استثنایی از یک فرد به خاطر ویژگی های شخصیتی یا تقدس دینی و الگو بودن وی می‌باشد.

در علوم سیاسى حکومت را از حیث منشأ قدرت و مشروعیت، به اقسامى تقسیم مى‏کنند. ماکس وبر منشأ قدرت را سه گونه معرفى میکند:

الف – حکومت سنتی : منشأ این حکومت سنت‏هاى موجود است، که از ادوار گذشته یک سرزمین به جاى مانده است (مانند حکومت‏هاى موروثى و فئودالی ).

ب – پیشوایی کاریزمایی : حکومتى است که منشأ قدرت در آن نبوغ فوق‏العاده، جذبه و نیروى معنوى رهبر آن است.(حکومت هیتلر را از این دست حکومت‏ها مى‏دانند).

قانونی – عقلایی : منشأ قدرت در این حکومت، قدرت قانونى است و در آن، قدرت نهاد یافته است؛ یعنى، قدرت از فرد یا افراد صاحب قدرت به یک شخصیت حقوقى انتقال یافته است (حکومت‏هاى جمهورى را از این نوع حکومت‏ها مى‏دانند). بر اساس همین تقسیم، منشأ فرمانبرى مردم از حکومت را نیز به سه دسته تقسیم مى‏کنند: 1. فرمانبرى ناشى از گرایش‏هاى سنتى که در حکومت‏هاى سنتى است. 2. فرمانبرى ناشى از عاطفه و انفعال محض که در حکومت‏هاى کاریزمایى است. 3. فرمانبرى ناشى از اعتقاد عقلایى به اعتبار قانون که در حکومت‏هاى قانونى – عقلایى است. دوّم. از ویژگى‏هاى رهبرى کاریزمایى مى‏توان به موارد زیر اشاره کرد: 1. رهبر کاریزما غالباً دعوت به تحقق یک رسالت مى‏کند. 2. رهبر کاریزما عظیم‏ترین نیروى انقلابى در براندازى حکومت‏هاى سنتى است که عقاید و ارزش‏هاى مردم را دگرگون ساخته، راه و رسم تازه‏اى را جایگزین مى‏کند. 3. پیروى مردم از جان و دل و فداکارانه است. و بالآخره اینکه کاریزماتیک ؛شخصیت و جذابیت یک فرد که می تواند در مردم نفوذ کند و آنان را به شور و فداکاری وادار سازد.

تعریف دقیق کاریزما چیست؟

Law-Of-Charismaمطمئنم که شما هم دنبال یک تعریف واحد و یک شکل در تمام دنیا از واژه کاریزما نیستید! چون مطمئناً چنین چیزی را پیدا نخواهید کرد اما شاید بد نباشد که از کتاب Laws of Charisma نوشته Kurt W. Mortensen تعریفی از کاریزما ارائه کنیم:

گاهی درک روشنی از واژه کاریزما نداریم، کاریزما دقیقاً یعنی چه؟ کاریزما می‌تواند یک ویژگی مرموز تلقی شود! اما کاریزما قاطعیت یا هیجان و شور و شوق نیست، شخصیت خاص و یا مردم داری نیست، (گرچه تمام این ویژگی‌ها تا حدودی بخشی از کلکسیون کاریزما هستند)

زمانی که با افراد دارای کاریزما (شخصیت‌های کاریزماتیک) برخورد می‌کنید به راحتی آنها را تشخیص می‌دهید و عموماً در میان جمع درخشش خاصی دارند.

ما از بودن در کنار چنین افرادی احساس افتخار و برتری می‌کنیم. کاریزما، تنها جذابیت، وفاداری، دوست داشتنی بودن یا هیجان و شور نیست، حس اعتمادی است که باعث راحتی و آسایش مخاطب می‌شود و در عین حال اعتبار ایجاد می‌کند.

لغت نامه هریتیچ (American Heritage Dictionary) کاریزما را اینطور تعریف می‌کند:

کاریزما به ویژگی‌های شخصی و کمیاب در رهبران گفته می‌شود که وفاداری و اشتیاق خالص و عمیق و مورد پسند مخاطبان ایجاد می‌کند.

اما نویسنده این کتاب، کاریزما را اینطور تعریف می‌کند:

توانایی ایجاد ارتباط به سادگی، اثرگذاری فکر شما بر دیگران، الهام بخشیدن به دیگران برای رسیدن به موفقیت بیشتر و ایجاد همراهانی وفادار.

به عبارات دیگر کاریزما یعنی برخورداری از این توانمندی که دیگران را بر آن داریم مشتاقانه خواسته‌مان را برآورده کنند و حتی دیگران را نیز برای برآورده کردن خواسته ما ترغیب کنند…

شخصیت کاریزماتیک چگونه بدست می آید؟ 

شخصیت کاریزماتیک، به کاراکتری گفته می شود که به سبب داشتن برخی ویژگی ها الگوی سایرین محسوب می شود و حتی می تواند برای آنها الهام بخش هم باشد.

شخصیت های کاریزماتیک که در دنیا زیاد پیدا نمی شوند، افرادی هستند که می توانند با قدرت خود جمعیت زیادی را تحت تاثیر قرار دهند و آنها را به سمت و سوی خود جذب کنند.

داشتن شخصیت کاریزماتیک می تواند نقش مثبتی در مدیریت موفق داشته باشد. اما برای داشتن چنین شخصیتی باید ویژگی هایی را داشت که در گزارش پیش رو به تعدادی از آنها اشاره می شود:

صدا

شاید تعجب آور باشد اما خیلی وقت ها بخصوص در برخورد اول صدای شما می تواند تاثیر زیادی بر مخاطب بگذارد و تا حدی به وی کمک کند تا شخصیت و کاراکتر شما را بشناسد.

صدای قاطع و باصلابت یکی از رکن های کاریزماتیک بودن است، چراکه لحن صحبت شما و نوع ریتمی که به حرف زدن خود می دهید، می تواند مخاطب را جذب یا دفع کند. پر واضح است که در این میان هر چه صدا زیباتر باشد، تاثیرگذاری اش هم بیشتر خواهد بود.

تجسم کردن

قدرت تصویرسازی و تجسم کردن آنچه می خواهید انجام دهید به شما کمک می کند تا در کارتان موفق شوید و در نتیجه این امر در داشتن شخصیتی کاریزماتیک و الهام بخش به شما کمک می کند.

تصور و تجسم کاری که قصد انجام آن در آینده را دارید، باعث می شود حساب شده تر هم پیش بروید و حساب شده پیش رفتن یک پای کاریزماتیک شدن است.

ثبات

کاریزماتیک ها هر باوری که داشته باشند در آن ثابت قدم هستند و به اصطلاح توپ هم باورشان را تکان نمی دهد! آنها از این شاخه به آن شاخه پریدن را نه دوست دارند و نه بلدند.

برای آنها عقیده و باورشان و استواری و پافشاری بر آن از هر چیزی مهمتر و پررنگ تر است.

اهمیت دادن به فناوری

کاریزماتیک ها برای اینکه از دیگران جا نمانند، در کنار سه ویژگی دیگری که در بالا گفته شد، از فناوری و به روز بودن هم غافل نیستند. برای آنها مهم است که از تازه ترین پیشرفت های فناوری اطلاع پیدا کنند و حتی از آنها به طور کامل استفاده کنند. به روز بودن و با فناوری های روز پیش رفتن یکی از مهمترین اقداماتی است که در ایجاد شخصیت کاریزماتیک در روزگار ما نقش زیادی ایفا می کند.

کاریزما تواناییِ مسحور کردن و تحت تأثیر قرار دادن دیگران است، حاصلِ ارتباطات عالی و مهارت‌های میان‌فردی که می‌توان آنها را آموخت و بهبود بخشید، بنابراین، شکوفایی آن امکان‌پذیر است و می‌توان بسیاری از عوامل کلیدی در شکل‌گیری یک شخصیت کاریزماتیک را شناسایی کرد. در این مقاله شما را با هفت ویژگی یک شخصیت کاریزماتیک آشنا می‌کنیم

کاریزما چه سودی برای شما دارد؟

تصور کنید که زندگی شما چگونه خواهد بود: 

اگر در آن لحظه ای که وارد یک اتاق می شوید، دیگران بلافاصله متوجه تان شوند، مایل به شنیدن حرف های شما، و مشتاق گرفتن تأییدتان باشند. این یک سبک زندگی افراد کاریزماتیک است. کاریزما باعث می شود دیگران دوست تان داشته باشند، به شما اعتماد کنند، و بخواهند که تحت رهبری تان کار کنند. همین ویژگی است که تعیین می کند: شما یک رهبر هستید یا یک دنباله رو. ایده هاتان فراگیر می شوند یا خیر. و اینکه پروژه های شما به خوبی اجرا خواهند شد یا نه.

به طور خلاصه باید متذکر شویم :

خود باوری نیاز اساسی رهبران می باشد و مردم معمولا به دنبال اشخاصی هستند که دیگران تحسینشان می کنند .

یک رهبر کاریزماتیک به جمع آوری پیروان و جذب آنها از طریق قدرت شخصیت و جذابیت خود، به جای استفاده از اشکال قدرت خارجی و یا اقتدار خارجی می پردازد . یک مدیر کاریزماتیک در حال صحبت کردن در هر لحظه توجه زیادی به فرد مقابل خود می کند، به شکلی که آن شخص احساس می کند، برای آن زمان مهمترین شخص در جهان است .

استفاده از طیف گسترده ای از روش ها برای مدیریت تصویر خود توسط مدیران کاریزماتیک، برای افرادی که حتی به طور طبیعی دارای جذابیت نیستند، ممکن است با پشتکاری قابل ملاحظه برای توسعه ی مهارت های خود عملی باشد .

آنها در برابر مخاطبان خود اعتماد به نفس بسیار بالایی از خود نشان می دهند و همچنین استفاده ی بسیار مؤثر از زبان بدن و زبان کلامی، قدرت قانع کردن را در این مدیران تقویت می کند .جاذبه عمدی است که در یک معنا، تئاتری است که رهبر در آن برای ایجاد یک اثر مورد نظر، بازی می کند، همچنین از داستان سرایی و نماد و استعاره استفاده ی مؤثر می کند .

رهبران در حال ایجاد گروه، که می تواند یک حزب سیاسی یا یک فرقه یا یک تیم کسب و کار باشد، تیم خود را با ساختن تصویری از گروه به عنوان بالاترین مرتبه از نظر جایگاه نسبت به دیگران در ذهن افراد خود تیم، بصورت واضح از دیگر گروه ها جدا و متمایز می کنند .ارزش های رهبران و مدیران کاریزماتیک بسیار قابل توجه است . اگر آنها نسبت به دیگران حسن نیت از خود نشان دهند می توانند با بالا بردن خودشان یک شرکت تمام و عالی ایجاد کنند .

توانایی رهبری موقعیتی می تواند یکی از مهمترین عامل های تعیین شکست یا پیروزی و موفقیت یک تیم یا گروه باشد .

یک مدیر کاریزماتیک می تواند با یک چشم انداز از آینده، آن را با وضوح تجسم کند و کارکنان او نیز قادر به دیدن آن و باور این موضوع که فردا از امروز بهتر خواهد بود هستند .

یک شخصیت کاریزماتیک چه ویژگی‌هایی دارد؟

شکی نیست که شخصیت‌های کاریزماتیک جزء موفق‌ترین‌ها هستند. پروفسور وایزمَن (wiseman) از دانشگاه هِرتفوردشایرِ انگلستان، تخمین می‌زند که ۵۰ درصد از کاریزما ذاتی و ۵۰ درصد آن، اکتسابی است. ترکیبات کلیدی کاریزما شامل کارهای ساده‌ای می‌باشند که با تمرین، بخشی از شخصیت شما می‌شوند، تعامل شما با اطرافیان‌تان را بهتر می‌کنند و رضایت کلی شما را از زندگی بالا می‌برند. در اینجا به هفت ویژگیِ افراد کاریزماتیک اشاره می‌کنیم که می‌توانید آنها را در خود بپرورانید.

۱. مشتاقانه گوش می‌دهند

حین گوش دادن به حرف‌های طرف مقابل، تمام توجه خود را به او معطوف کنید و اگر سؤالی به ذهن‌تان رسید، بپرسید. حین گفتگو، بهتر است که بیش از یک بار وسوسه نشوید تا به تلفن همراه خود سَرَک بکشید، چه بهتر که یک بار هم این کار را نکنید. احتمالا برای انجام این مورد به تمرین احتیاج خواهید داشت، چون وسوسه‌ی این کار زیاد است. محققان دانشگاه کلورادو دریافته‌اند که سراپا گوش بودن می‌تواند جلویِ سوءتفاهم را بگیرد و افراد را به بیشتر حرف زدن ترغیب کند. گوش دادنِ توأم با اشتیاق و توجه، ارتباطات شما با خانواده، دوستان و همکاران‌تان را بهتر می‌کند. شنوندگان خوب، نزد مردم نیز جایگاه مثبتی دارند.

۲. واضح صحبت می‌کنند

عجله نکنید و روی هر جمله فکر کنید. هر چه بیشتر از صداها، کلمات و عبارات پُرکننده (اِ، اوم، مثلا، راستش، میدونی و غیره) استفاده کنید، وضوحِ کلام شما کمتر می‌شود. به ویژه، هنگامی که با بیش از یک نفر یا با گروهِ تازه‌ای از افراد صحبت می‌کنید، از قبل تمرین کنید. این سؤالات را از خودتان بپرسید: آیا من هر چیزی را که لازم است بگویم، می‌گویم؟ آیا همه‌ی حرف‌هایی که می‌زنم، ضروری است؟ آیا از گفتنِ این حرف‌ها، هدف روشنی دارم؟

۳. واقعی لبخند می‌زنند

یک لبخند واقعی، لبخندی است که از درون جان می‌گیرد و با چشم‌ و لبِ خندان نمایان می‌شود و به آن لبخندِ دوشِن می‌گویند. منظور ما این نیست که همیشه و همواره باید لبخند به لب داشته باشید! اما زمانی که لبخند شما واقعی باشد، افراد تمایل بیشتری به صحبت کردن با شما پیدا می‌کنند. روان‌شناسان دانشگاه کالیفرنیا در بِرکلی، ۱۴۱ عکس از دانش‌آموزان دبیرستانیِ کالج میلدز را از سالنامه‌ی تحصیلی سال ۱۹۶۰ و عکس همان افراد را در سنین ۲۷، ۴۳ و ۵۲ سالگی بررسی کردند. شانسِ ازدواج، متأهل ماندن‌ و احساس رفاه شخصی در دخترانی که لبخند دوشِن به لب داشتند، بیشتر از دخترانی بوده است که لبخند مصنوعی داشتند. این نتایج، طیِ سی سال مطالعات تکمیلی، ثابت مانده‌ است. افزون بر این، مشخص شد که «ظاهر» هیچ ارتباطی با میزانِ رضایت از زندگی ندارد و همه چیز از باطن افراد نشأت می‌گیرد. زمانی که از درون لبخند می‌زنید و این‌گونه به شخصیت مهربان‌تان جلا می‌بخشید، بیشتر از آنچه که فکرش را می‌کنید به دنیا انرژی مثبت می‌دهید و همان انرژی را از دنیا دریافت می‌کنید.

۴. صاف می‌ایستند

تصور کنید نخی از ناف تا سر شما کشیده شده و شما را به سقف متصل کرده است . این ترفندِ رقاصان کهنه‌کاری است که می‌خواهند حالت بدنی درست را تمرین کنند و این متد برای ما هم مفید است. حالتِ بدنی خوب، ما را مطمئن و استوار جلوه می‌دهد. اگر از حالت بدنی‌تان احساسِ اطمینان نمی‌کنید، آنقدر این تمرین را تکرار کنید تا بالاخره بتوانید آن را به خوبی انجام دهید. فراموش نکنید شانه‌های‌تان را پایین نگه‌ دارید.

۵. تحسین و نحوه‌ی بیان را ارج می‌نهند

آیا تاکنون این جمله را شنیده‌اید: «نحوه‌ی بیانِ گفته‌ها مهمتر از خودِ گفته‌هاست». اگر ناچار به انتقاد از کسی هستید، پیش از این کار، به این فکر کنید که دوست دارید از خودتان چگونه انتقاد شود. رُک باشید، به مشکل موجود بپردازید، راه‌حل پیشنهاد کنید، بازخورد دریافت کنید و یک چارچوب زمانی ایجاد کنید. همزمان، جایی‌ که حق با طرف مقابل است، حرفش را تأیید و از او تعریف کنید. کاری کنید که دیگران در صورتِ داشتنِ شایستگی، احساس مهم بودن کنند، مثلا پس از یک پروژه‌ی تکمیل‌شده یا ارائه‌ای که خوب پیش رفته است، از افراد تعریف کنید. ایجاد اعتماد به نفس در خودتان عالی است، اما ایجاد اعتماد به نفس در دیگران، کاری است که یک شخصیت کاریزماتیک انجام می‌دهد.

۶. نام‌ها را به یاد می‌آورند

دِیل کارنِگی (Dale Carnegie)، نویسنده‌ی افسانه‌ای‌ و موفقی که به عنوان «آقای کاریزما» معروف است، زمانی گفت: «نام یک فرد برای خودِ او، شیرین‌ترین نام و مهم‌ترین صدا به هر زبانی است». نام،‌ ساده و در عین حال تأثیرگذار است. وقتی برای نخستین بار نام کسی را می‌شنوید، آن را با گفتنِ جملاتی نظیر: «سلام، سارا!» یا «از دیدار تو خوش‌وقتم سارا!» برای او تکرار کنید. هنگام خاتمه دادن به صحبت نیز از نام فرد استفاده کنید که کمک بسیار زیادی خواهد کرد. می‌توانید نام افراد را روی پیشانی آنها تجسم کنید یا آن را با یک ویژگی از صورت‌شان به خاطر بسپارید، مثلا: «چشمان سارا». اگر هیچ کدام کمکی به شما نکرد، پس از آشنایی با یک فرد جدید، نام او را همراه با یک کلمه‌ی کوتاه توصیفی در تلفن همراه خود ثبت کنید.

۷. ارتباط چشمی برقرار می‌کنند

چه زمانی که فردی در حال صحبت کردن با شماست و چه زمانی که خودتان در حال صحبت با کسی هستید، تماس چشمی را فراموش نکنید. تماس چشمی یکی از مهمترین جنبه‌های ارتباطات است و این امکان را به شما می‌دهد که ببینید پیام شما واقعا به فرد مقابل منتقل شده است یا نه. تماس چشمی باعث می‌شود هم طرف مقابل روی صحبت‌های شما متمرکز باقی بماند و هم شما روی کلمات و معانی آنها متمرکز باقی بمانید. اگر قرار است سخنرانی کنید، تا جای ممکن با تمام حضّار، تماس چشمی برقرار کنید، زیرا با این کار، آنها احساس نزدیکی بیشتری با شما خواهندکرد