سیر و قرص سیر رقیبی برای داروهای فشار خون

آیا دنبال دلیل دیگری برای مصرف سیر هستید؟ یک پژوهش جدید نشان داده که سیر یکی از سالم ترین مواد غذایی است که می توانید مصرف کنید . سیر دارای طیف وسیعی از عناصر حاوی سولفور است که در واقع پشت پرده فوایدش است . ماده ای به نام « آلیسین » که در بین دیگر ترکیبات مهم ترین می باشد و به خاطر داشتن خواص بزرگ آنتی باکتریایی ، آنتی ویروس و آنتی اکسیدان شناخته شده است . سیر یک منبع قابل تکیه ازسلنیوم نیز هست و در کنار آن آلسین و دیگر عناصر که در سیر یافت می شود روی سیستم گردش خون ، سیستم هضم و ایمینی بدن تاثیر دارد و کمک می کند به کاهش فشار خون ، سم زدایی ، التیام و …. بعضی ها بخاطر بوی سیر مصرف قرص آن را ترجیح می دهند و مصرف قرص آن از خوردن چندین عدد سیر راحت تر نیز می باشد. یافته جالب دیگری که درباره کپسول سیر وجود دارد این است که می تواند کمک کند که به پمپاژ خون بهتری در باشکاه برسید چرا که تولید نیتریک اکسید را ارتقا می دهد. به مدت ۲۴ هفته بیش از ۲۰۰ نفر که فشار خون بالایی داشتند ، به مصرف سیر ( ۳۰۰ ، ۶۰۰ ، ۹۰۰ ، ۱۲۰۰ یا ۱۵۰۰ میلی گرم ) یا شبه دارو به صورت روزانه دعوت شدند . دانشمندان فاکتورهایی مثل فشار خون افراد را کنترل می کردند . نتیجه این شد که بعد از ۳۴ هفته ، فشار خون در گروهی که سیر مصرف کرده بودند به میزان قابل توجهی کاهش پیدا کرده بود . این که سیر چگونه تاثیرات خود را بر جای می گذارد هنوز یک راز باقی مانده اما دانشمندان آن را به توانایی سیر در تولید سولفید هیدروژن ، میزان بالای آلیسین و تاثیرش روی تولید بیشتر نیتریک اکسید می دانند

مطالب پیشنهادی:

آثار جانبی تشعشع لامپ های کم مصرف بر چشم و پوست چیست؟

ابزارهای مورد نیاز بیمه سلامت چیست؟

خطرظروف یک ‌بار مصرف ومشکلات آن بر سلامتی
 نانو تکنولوژی در پزشکی وسلامت عمومی چه نقشی دارد؟

 بیمه های مکمل بر قشرهای آسیب پذیر چه تاثیری دارد؟

شن‌های روان یا غبار غلیظ بر سلامت انسان چه تاثیری دارد؟

دسترسی به تمامی این مطالب در سایت

http://maktoobshop.com

پرفشاری خون در دوران بارداری در 10 درصد بارداری‌ها مشاهده می‌شود

یک متخصص زنان و زایمان گفت: مسمومیت دوران بارداری از جمله مشکلات جدی‌ست که سلامت مادر را تهدید می‌کند. البته شامل تمام زنان باردار نمی‌شود، اما تعداد افرادی که با این مسئله مواجه می‌شوند نیز کم نیست.

دکتر فاطمه داوری در گفتگو با خبرنگار مهرخانه با بیان این مطلب افزود: فشار خون بالا و دفع پروتئین از ادرار که باعث ایجاد ورم در خانم باردار می‌شود، از جمله مسمومیت‌های دوران بارداریست که گاهی تمام بدن را درگیر می‌کند و باعث تاری دید، مشکلات کبد،کلیه و در صورت تشدید هم موجب ختم حاملگی می‌شود.

این متخصص زنان و زایمان تصریح کرد: البته فشار خون ناشی از حاملگی که در دوران بارداری ایجاد می‌شود معمولاً بعد از بارداری برطرف می‌گردد؛ گرچه ریسک ایجاد فشار خون در بارداری بعدی نیز وجود دارد، اما مادر می‌تواند مجدداً با نظارت دقیق پزشکی باردار شود.

ایجاد عوارض از هفته بیستم حاملگی

داوری اضافه کرد: اگر مادری مبتلا به فشار خون مزمن باشد، این مسئله در تمام طول عمر در وی قابل مشاهده خواهد بود؛ اما در صورتی که فشار خون مربوط به دوران حاملگی باشد، معمولاً عوارض آن ۲۰ هفته پس از آغاز این دوره ایجاد شده و چند هفته بعد از زایمان هم برطرف می‌شود.

چه افرادی در معرض خطر مسمویت حاملگی قرار دارند؟

دانشیار دانشگاه علوم پزشکی تهران با اشاره به مشخصه‌های افراد در معرض خطر مسمومیت حاملگی بیان داشت: زنان حامله با سن زیر ۱۸ سال یا بالای ۳۵ سال، مادران بارداری که دچار بیماری‌های قلبی عروقی هستند، حاملگی‌های چندقلویی، افرادی که دارای سابقه خانوادگی فشار خون هستند و زنان باردار سیگاری و مصرف‌کننده الکل، از جمله کسانی هستند که در معرض این خطر قرار دارند.

تأثیر مسمومیت حاملگی بر سلامت مادر و جنین

وی در ادامه با اشاره به تأثیر مسمومیت حاملگی بر سلامت مادر و جنین تصریح کرد: این وضعیت موجب کاهش جریان خون رحم و کاهش خون‌رسانی به جنین شده و نیز می‌تواند سبب مشکلاتی نظیر کاهش رشد جنین، جدا شدن زودرس جفت و مرگ جنین شود.

این متخصص زنان و زایمان افزود: ورم اندام‌ها، ورم دست‌ها و صورت، افزایش ناگهانی وزن، اختلال بینایی مثل تاری دید و دیدن جرقه‌های نورانی، سردرد و دردهای ناحیه معده از علائم مهم مسمومیت حاملگی‌ست و باید توجه داشت که فشارخون بالا نیز تأثیر مهمی در روند حاملگی دارد؛ به گونه‌ای که ممکن است حتی منجر به بروز عوارضی مانند عوارض قلبی، مغزی و کلیوی برای مادر شود.

داوری خاطر نشان کرد: در صورت مشاهده هر یک از عوامل فوق‌الذکر مادر باردار باید فورا به مرکز بهداشتی درمانی مراجعه کند، چراکه در صورت عدم مراجعه ممکن است حال فرد به سرعت وخیم شود. ازطرفی فشارخون بالا در مادران باردار منجر به زایمان زودرس آنها نیز می‌شود.

وی در ادامه اظهار داشت: مسئله دیگری که باید به آن اشاره کنم این است که طبق مطالعات محققان، بالا بودن فشار خون مادر در دوران بارداری، اثرات منفی بر مهارت تفکر کودک دارد و این اختلال تا دوران بزرگسالی ادامه پیدا می‌کند، البته این امر به این معنا نیست که این کودکان در حافظه و ذهنشان دچار اختلال هستند.

پرفشاری خون در دوران بارداری در 10 درصد بارداری‌ها مشاهده می شود

این متخصص زنان و زایمان ضمن اشاره به اینکه پرفشاری خون در دوران بارداری و اختلالات مربوط به آن یعنی مسمومیت‌های حاملگی در 10 درصد بارداری‌ها مشاهده می‌شود، گفت: این امر محیط رشد جنین در درون رحم را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد و باعث عوارضی نظیر کاهش توانایی تفکر می‌شود.

راهکارهای کنترل فشار خون بارداری

وی اضافه کرد: کنترل فشار خون در زمان بارداری به دلیل تأثیر مستقیم آن بر پیشگیری از مسمومیت‌های احتمالی حاملگی حائز اهمیت است و این امر با انجام حرکات ورزشی حداقل سه بار در هفته و هر بار ۳۰ دقیقه، کنترل استرس و عصبانیت، تغذیه مناسب، عدم مصرف دخانیات، کاهش میزان مصرف نمک و چربی‌های اشباع و کنترل وزن امکان‌پذیر خواهد بود.

داوری تصریح کرد: در واقع مهم‌ترین نکته در فشار خون تشخیص به موقع آن است. اساساً معاینات دوران بارداری هر ماه تا 28 هفتگی سپس هر دو هفته تا 36 هفتگی و بعد از آن هفتگی تا زمان زایمان است و این پیگیری‌ها به ما کمک می‌کند که در اولین فرصت افزایش فشار خون را تشخیص دهیم.

دانشیار دانشگاه علوم پزشکی تهران خاطرنشان کرد: یکی دیگر از مهم‌ترین اقدامات درمانی، استراحت است؛ البته نه استراحت مطلق. کالری، پروتئین کافی، مایعات و نمک کنترل‌شده تأثیرات عمده‌ای دارد.

اثربخشی مصرف دارو به چه میزان است؟

این متخصص زنان و زایمان در پایان ضمن اشاره به مطالعات متعددی که در این خصوص صورت گرفته است، گفت: مطالعات نشان داده است که مصرف داروهای ضد فشار خون مجاز در بارداری، با وجود آنکه سطح فشار خون را پایین می‌آورد، اما تأثیری بر طول زمان بارداری، عوارض فشار خون یا وزن نوزاد هنگام تولد نداشته و حتی مطالعه‌ای نشان داده است که کاهش رشد جنین در افرادی که دارو مصرف می‌کنند، 2 برابر افرادی‌ست که دارو مصرف نمی‌کنند؛ البته در خصوص فشار خون مزمن استثناء وجود دارد.

فشار خون بالا در بارداری باعث مسمومیت جنین می‌شود

از عوارض فشار خون بالا در دوران بارداری افزایش شدید احتمال ابتلا به مسمومیت بارداری است که باعث تولد نوزاد با وزن کم می‌شود.

 خبرگزاری فارس: فشار خون بالا در بارداری باعث مسمومیت جنین می‌شود

به گزارش خبرنگار بهداشت و درمان فارس، فشار خون یکی از علایم حیاتی مهم بدن است که تغییرات آن می‌تواند گویای بیماریهای مهم بر بدن باشد.

برای اینکه خون در شریان‌های بدن جاری شود و مواد غذایی را به اعضای مختلف برساند نیاز به نیرو دارد که به آن فشار خون گفته می‌شود اما همین عامل حیاتی در مواردی خطرناک بوده،باعث بیماری‌هایی مانند بیماریهای قلبی - عروقی، کلیوی، چشمی و ... می‌شود. بنابراین شناخت عواملی که در ابتلای افراد به فشار خون بالا تأثیر می‌گذارد و اهمیت دارد.

در میان افرادی که در معرض فشار خون بالا قرار دارند زنان باردار از جمله گروه‌هایی هستند که می‌توانند در معرض این بیماری قرار بگیرند.

مهمترین عواملی که در ابتلای مادران باردار به فشار خون بالا تأثیر دارد سن این افراد است که با افزایش سن مادر احتمال ابتلا به فشار خون بالا بیشتر می‌شود.

همچنین سابقه خانوادگی چنانکه اگر اعضای خانواده مادر باردار مبتلا به فشار خون بالا باشند احتمال ابتلای وی به فشار خون بالا افزایش می‌یابد.

چاقی یا اضافی وزن نیز از عوامل دیگر ابتلای مادران باردار به فشار خون است هر چه مادر اضافه وزن بیشتری قبل از بارداری داشته باشد و وزن بیش از حد مطلوب را طی بارداری کسب کرده باشد احتمال بالا رفتن فشار خون وی بیشتر می‌شود.

تحرک کم، باعث اضافه وزن مادران شده و احتمال ابتلا به فشار خون بالا را افزایش می‌دهد. مصرف نمک زیاد و خوردن سبزیها و میوه‌ها به مقدار کم و ناکافی از دیگر عوامل بالا رفتن فشار خون در بارداری است.

داشتن اضطراب و نگرانی و وجود فشار روانی در مادر می‌تواند احتمال بالا رفتن فشار خون وی را افزایش دهد.

برای پیشگیری از ابتلا به فشار خون بالا در بارداری رعایت این نکات ضروری است:

کنترل مرتب فشار خون و اندازه‌گیری وزن، مصرف مایعات کافی در طول شبانه‌روز، مصرف کم مواد کافئین‌دار مثل قهوه، نوشابه‌های گازدار و غیره، مصرف بیشتر میوه و سبزی تازه، مصرف ماهی، پرهیز از مصرف زیاد نمک و غذاهای سرخ‌کردنی و همچنین استراحت کافی در طول روز از مواردی است که رعایت آن باعث جلوگیری از ابتلا به فشار خون بالا در زنان باردار می‌شود.

همچنین توصیه می‌شود زنان باردار به طور مرتب برنامه معاینه پزشکی خود را انجام دهند چرا که یکی از مهمترین عوارض فشار خون بالا در بارداری افزایش شدید احتمال ابتلا به مسمومیت بارداری است.

مسمومیت بارداری می‌تواند باعث آسیب جنین و مادر شود. جنینی که مادرش دچار مسمومیت بارداری می‌شود هنگام تولد وزن کمی دارد.

عدم کنترل فشار خون دوران بارداری مرگ مادر را در پی دارد

دوران بارداری با تمام سختی‌هایش می‌تواند یکی از زیباترین و خاطره‌انگیز‌ترین دوران زندگی هر زنی باشد؛ به شرطی که قبل از بارداری، اطلاعات لازم و کافی از منابع معتبر، افراد آگاه و متخصص کسب شود. 

در واقع تمام خانم‌هایی که قصد بارداری دارند؛ باید از ویژگی‌های این دوران و مراقبت‌های لازم قبل و بعد از بارداری مطلع باشند. چرا که بسیاری از مشکلات و بیماری‌ها در این دوران، تنها با داشتن اطلاعاتی حتی جزیی قابل پیش‌گیری است. البته مشورت با افراد ناآگاه و غیرمتخصص، نه تنها دردی را دوا نمی‌کند بلکه می‌تواند مشکلات زیادی را هم ایجاد کند. 

یکی از بیماری‌ها در دوران بارداری، فشارخون بالاست که می‌تواند منجر به تشنج هم بشود و در نیمه‌ی دوم بارداری، اختلالات زیادی را ایجاد کند. 

برای آگاهی درباره‌ی فشارخون دوران بارداری به عنوان یکی از بیماری‌های مهم این دوران، با دکتر «مژگان فروتن» متخصص زنان، زایمان و نازایی گفت‌وگو کردیم. 

فروتن گفت: فشار خون دوران بارداری، بیماری مخصوص این دوران است و فقط در دوران بارداری ایجاد می‌شود و البته علت آن هنوز مشخص نیست ولی احتمالا با ترشح یک سری هورمون‌ها از جفت، فشار خون بالا در خانم‌های باردار ایجاد شود. 

این متخصص زنان، زایمان و نازایی با اشاره به این‌که همه‌ی خانم‌های باردار به فشار خون مبتلا نمی‌شوند؛ افزود: خانم‌هایی مستعد فشار خون دوران بارداری هستند که سابقه‌ی فامیلی ابتلا به فشارخون دارند و یا چاق هستند. 

فروتن گفت: خانم‌هایی که برای اولین بار باردار می‌شوند؛ احتمال بروز فشار خون در آن‌ها بیش‌ از خانم‌هایی است که برای بار دوم، سوم و یا بیش‌تر باردار می‌شوند. 

وی افزود: فشار خون در دوران بارداری، شامل دو نوع خفیف و شدید است که اگر کنترل نشود و پیش‌رفت کند؛ باعث ایجاد تشنج در فرد باردار و به  کما رفتن و سرانجام مرگ وی خواهد شد. 

وی یکی از علت‌های مهم مرگ و میر مادران باردار در دنیا را فشار خون بالا عنوان کرد و افزود: فشارخون بالا در دوران بارداری با علائمی از جمله افزایش وزن ناگهانی و بیش از حد معمول، ورم شدید،  دفع پروتئین از کلیه‌ها، سردرد هم‌راه با تاری دید و درد در ناحیه‌ی معده و کبد هم‌راه است. 

فروتن ادامه داد: اگر بارداری یک خانم با این‌گونه علائم هم‌راه باشد؛ احتمال بروز تشنج در وی زیاد است. 

وی در خصوص دفع پروتئین در زنان باردار گفت: دفع پروتئین معمولا در ماه‌های آخر بارداری رخ می‌دهد و از درجه‌ی خیلی ضعیف تا شدید دیده می‌شود که بر اساس میزان دفع پروتئین از بدن زن باردار، قابل بررسی است...

این متخصص زنان و زایمان با اشاره به این‌که اگر دفع پروتئین از بدن مادر شدید باشد؛ باید سریع درمان شود؛ تصریح کرد: با توجه به این‌که دفع پروتئین از بدن مادر درمان خاصی ندارد؛ تنها راه درمان آن، ختم بارداری مادر است؛ یعنی باید خانم باردار زایمان کند و جفت از بدن وی خارج شود تا به حالت طبیعی برگردد. 

وی ادامه داد: دفع پروتئین ممکن است در ماه‌های اولیه‌ی بارداری (پنجمین ماه بارداری) اتفاق بیفتد و اگر این بیماری در ماه‌های اول این دوران بروز کند؛ به طور معمول شدیدتر است و بیمار سریع‌تر به مرحله‌ی تشنج می‌رسد. 

وی گفت: به طور معمول فشارخون در دوران بارداری، کم کم بالا می‌رود و اگر فشار خون یک دفعه بالا رود و فرد اضافه وزن ناگهانی پیدا کند؛ باید بارداری وی خاتمه یابد و اگر جنین خیلی کوچک باشد؛ به طور قانونی سقط خواهد شد و در غیر این‌صورت توسط پزشک به دنیا خواهد آمد. 

وی در خصوص راه‌های پیش‌گیری از فشار خون در دوران بارداری خاطرنشان کرد: فشارخون دوران بارداری راه پیش‌گیری خاصی ندارد ولی به زنان باردار توصیه می‌شود برای کاهش فشارخون، مصرف نمک را کاهش دهند. 

فروتن افزود: اگر فشار خون مادر بارداری سیر صعودی داشته باشد و به طور ناگهانی وزن وی بالا ‌برود؛ باید در فواصل کوتاه به پزشک مراجعه کند و هر روز یک مرتبه فشار خون خود را کنترل کند تا مبتلا به تشنج بارداری نشود. 

وی حداکثر اضافه وزن در ماه‌های اولیه‌ی بارداری را یک کیلوگرم و در ماه‌های آخر یک و نیم کیلوگرم عنوان کرد و افزود: حداکثر فشار خون در دوران بارداری نیز باید بین 12 تا 13 باشد و بیش از این میزان خطرناک است. 

وی تصریح کرد: اگر فشار خون مادر باردار در هر ماه مراجعه به پزشک 9 باشد و یک مرتبه به 12 برسد و اضافه وزن ناگهانی نیز داشته باشد؛ برای مادر خطرناک است. 

فروتن افزود: فشارخون مزمن و یا فشار خونی که مادر قبل از بارداری به آن مبتلا بوده است؛ باعث اختلال رشد نوزاد داخل رحم می‌شود. 

وی ادامه داد: اما اگر در فرد باردار فشار خون آن‌قدر بالا رود که باعث تشنج در مادر شود؛ به دلیل قطع و یا کاهش خون‌رسانی و اکسیژن به جنین، مرگ وی را به هم‌راه خواهد داشت. 

زهرا نجفی

بالا رفتن فشار خون مادر علت ، تشنج در دوران بارداری

تشنج در دوران بارداری وضعیت بسیار خطرناکی است که با بالا رفتن فشار خون مادر صورت می گیرد و در نیمه دوم بارداری اختلالات زیادی را ایجاد می کند.

طبق بررسی های صورت گرفته تقریبا ۵ درصد از مادرانی که برای اولین بار باردار می شوند به این بیماری مبتلا می شوند که نه تنها برای مادر دردسرساز است بلکه سلامت جنین رانیز تهدید می کند.دکتر فرشته معاون، متخصص زنان و زایمان در تعریف این بیماری، به جام جم  می گوید: تشنج به معنی انقباضات عضلانی غیرقابل کنترل است که در اغلب موارد با کاهش سطح هوشیاری همراه بوده و طی آن بیمار حرکاتی پرشی و انقباضی متناوب همراه با خیره شدن چشم ها به سمت بالا دارد که گاهی به دلیل قفل شدن دندان ها به زبان فرد نیز صدماتی وارد می شود.

به گفته وی، نکته مهم در حین تشنج انقباض و اسپاسم عضله دیافراگم و قطع حرکات تنفسی مطلوب و اختلال در اکسیژن رسانی به ارگان های بدن است که جنین در این جریان دچار هیپوکسی(کاهش اکسیژن خون شریانی) می شود.

● علل بیماری

این متخصص زنان و زایمان ،علل تشنج در بارداری را شامل تومورهای مغزی، صرع، تب شدید، نارسایی کلیه، افت شدید قند خون، مسمومیت ها، مننژیت و مسمومیت حاملگی می داند که هر یک از علل، درمان مطلوب خود را می طلبد.

دکتر معاون با اشاره به زنان بارداری که سابقه بیماری صرع داشته اند، اظهار می کند: این دسته از بیماران می توانند با کنترل شدید و ایمن (تغییر نوع و دوز دارو توسط پزشک (متخصص) از بروز ناهنجاری ها در جنین و حملات تشنجی در امان بمانند.

وی درخصوص زنان بارداری که تحت درمان با انسولین هستند، می افزاید: گاهی عدم کنترل قند خون و افت شدید قند خون منجر به تشنج و کاهش سطح هوشیاری می شود، ولی این موضوع را نیز نباید فراموش کرد که این بیماری از نشانه های یک بیماری زمینه ای وخیم است و نیاز به بستری اورژانس و بررسی علت دارد.

به گفته این متخصص زنان و زایمان، تشنج در هر زمان از حاملگی و حتی در مراحل زایمان، می تواند رخ دهد، ولی در واقع تشنج های مخصوص حاملگی (اکلامپسی) بندرت قبل از ماه ششم بارداری رخ می دهند که اغلب علت اصلی آن افزایش فشار خون در حاملگی، همراه با دفع پروتئین زیاد در ادرار است که به دلیل تغییر نفوذپذیری عروق در سراسر بدن و ازجمله مغز، منجر به خونریزی مغزی و به دنبال آن تشنج می شود.

دکتر معاون شروع تشنج در زنان باردار را به صورت احساس سردرد، سرگیجه، خستگی شدید و رویت لکه های سفید به هنگام زایمان ذکر و خاطرنشان می کند: حملات تشنجی می تواند برای مادر و جنین کشنده باشد یا این که مادر را به کما برده و کاهش شدید اکسیژن رسانی را برای جنین به علت جفت نارسا و نیز اسپاسم دیافراگم، قطع حرکات تنفسی مادر و نیز بروز دکولمان (کنده شدن جفت از محل خود قبل از زایمان) به دلیل انقباضات رحم داشته باشد.

● بارداری بدون تشنج

وی با اشاره به این که می توان با روش هایی هرچند ساده، از بروز تشنج در دوران حاملگی خودداری کرد، برخی از این اقدامات را شامل کاهش وزن در زنان چاق، کنترل و بررسی وضعیت قندخون در بیماران با سابقه دیابت حاملگی یا بیماری مرض قند (دیابت نوع یک و ۲ )، کاهش مصرف نمک و چربی، خودداری از مصرف غذاهای آماده و کم محتوا دانسته و یادآور می شود: با مصرف میوه و سبزی تازه و ورزش مداوم و آهسته، قبل از اقدام به بارداری می توان راهی هموار برای دوران بارداری مهیا کرد.

این پزشک متخصص می افزاید: در طول دوران بارداری، ویزیت های مکرر توسط پزشک زنان، مصرف امگا ۳، استراحت روانی و جسمی، کاهش مصرف نمک و در صورت صلاحدیدپزشک، مصرف آسپیرین و کلسیم و بررسی وضعیت رشد جنین توسط معاینه و سونوگرافی، لازم و ضروری است.

وی اظهار می کند: در بیماری که فشار خون افزایش یافته در بارداری دارد، افزایش سردرد در جلوی پیشانی یا پشت سر، درد ناحیه سمت راست بالای شکم، روی محل کبد و احساس رویت لکه های نورانی جلوی چشم و فشار خون بیش از ۱۶۰ بر ۱۱۰ mmug به معنای پرکلامپسی شدید و تشنج قریب الوقوع است، که در این زمان بستری و کنترل فشار خون با داروهای پایین آورنده فشار خون و استفاده از سولفات منیزیم برای جلوگیری از تشنج و بررسی وضعیت انعقاد و کبد، ضروری است و باید به دنبال بهبود وضعیت مادر، ختم حاملگی در اسرع وقت به عنوان درمان قطعی پرکلامپسی ـ اکلامپسی صورت بگیرد.

فشار خون در بارداری و پره اکلامپسی

فشار خون وابسته به بارداری و پره اکلامپسی،از شایعترین مشکلات طبی در بارداری است ویکی از سه علت مهم مرگ مادران را در کنار خونریزی و عفونت  تشکیل می دهد. این اختلال، 8-5 درصد بارداریها را عارضه دار می کند. مادران مبتلا به پره اکلامپسی در معرض خطر بیشتر ی از نظر عوارض مادری و جنینی هستند به همین دلیل باید تحت مراقبتهای ویژه بارداری قرار گیرند.

فشار خون وابسته به بارداری و پره اکلامپسی چیست؟

افزایش فشار خون مادر در طی بارداری که با علایم ورم و پروتئین در ادرار همراه باشد. پره اکلامپسی نامیده می شود. این عارضه به نامهای توکسمی و مسمومیت حاملگی نیز نامیده می شود.

کدام مادران بیشتر در معرض ابتلا به فشار خون وابسته به بارداری و پره اکلامپسی هستند؟

- مادران شکم اول

- زنان با سابقه پره اکلامپسی در خواهر یا مادر

- زنان با سابقه پره اکلامپسی در بارداری قبلی

- زنان چاق

- مادران مبتلا به بیماری دیابت قبل از بارداری یا حین حاملگی

- زنان باردار در سنین زیر 18 و بالای 35 سال

- زنان با سابقه فشار خون بالا یا سابقه بیماری کلیوی قبل از بارداری

بعضی از نشانه ها می توانند نشانه بروز پره اکلامپسی در فرصتی نزدیک باشند. بنابراین باید به وجود این نشانه ها در بدن خودتان حساس باشید و با بروز هر کدام از آنها سریعا به پزشک مراجعه کنید.

این نشانه ها عبارتند از:

علایم پره اکلامپسی خفیف

فشارخون بالا( فشار خون 140/90)، ورم و مقدار کم پروتئین در ادرار

علایم پره اکلامپسی شدید

فشار خون بالا( فشار خون 160/110 و بیشتر) پروتئین در ادرار، ورم عمومی بدن بویژه دست و صورت، افزایش ناگهانی وزن بدن ،اختلال در بینایی و تاری دید، درد قسمت بالا و راست شکم، سردرد و کاهش ادرارو یا توقف جریان ادرار.

عوارض پره اکلامپسی بر روی جنین و مادر 

- افزایش احتمال مرگ جنین در داخل رحم و مرده زایی

- افزایش احتمال تولد نوزاد کم وزن( با وزن کمتر از 2500 گرم)

- افزایش جدا شدن زودرس جفت در دوران بارداری

- افزایش احتمال زایمان سزارین

- افزایش احتمال نارسایی کلیوی و قلبی

- افزایش احتمال بروز فشار خون پس از زایمان

چگونه از بروز فشار خون وابسته به بارداری و پره اکلامپسی آگاه می شویم؟

هر کدام از نشانه های گفته شده می تواند نشانی از بروز پره اکلامپسی باشد. در هر بار مراجعه به پزشک یا ماما نیز ، او با اندازه گیری فشار خون و وزن شما،و درصورت وجود علای با درخواست آزمایش ادرار برای بررسی وجود پروتئین در ادرارو نیز اندازه گیری اسید اوریک و کراتینین خون، وضعیت شما را مورد بررسی قرار می دهد.سونوگرافی می تواند به تعیین وضعیت جنین و جفت نیز کمک کند.

درمان فشار خون وابسته به بارداری و پره اکلامپسی

درمان بستگی به سن بارداری دارد. یعنی مدت زمانی که از عمر جنین می گذرد.

1- اگر تاریخ زایمان نزدیک است و رشد جنین کافی است. ممکن است پزشک با توجه به شرایط مادر و جنین تصمیم به انجام زایمان بگیرد.

2- اگر مادر پره اکلامپسی خفیف داشته و جنین رشد کافی نداشته باشد، موارد زیر به مادران توصیه می شود:

- استراحت بر پهلوی چپ برای افزایش خونرسانی به جنین

- افزایش تعداد ویزیتها توسط پزشک یا ماما

- محدود نمودن مصرف نمک

- مصرف مایعات کافی در طول روز

- مصرف داروی پایین آورنده فشار خون به دستور پزشک

- بستری شدن در بیمارستان برای کنترل فشار خون و کارکرد کلیه

چگونه از ابتلا به پره اکلامپسی پیشگیری کنیم؟

خانمهایی که به تازگی فشار دیاستول( فشار پایین) آنها 89-81 میلی متر جیوه شده است، یا بیش از 1 کلیوگرم در هفته افزایش وزن پیدا کرده اند باید هر 4-3 روز یکبار مراجعه کنند و مراقبت به طور سرپایی ادامه پیدا کند مگر اینکه علایمی مانند فشار خون بالا، وجود پروتئین در ادرار، اختلالات دید یا درد ربع فوقانی و راست شکم در آنها بروز کند.متاسفانه ،راه مطمئنی برای پیشگیری از وقوع پره اکلامپسی وجود ندارد ولی برای کاهش عوامل مستعد کننده ای که باعث افزایش فشار خون می شود، موارد زیر توصیه می شود:

- کنترل مرتب فشار خون و اندازه گیری وزن و میزان پروتئین در ادرار با توجه به دستور پزشک

- ویزیت مرتب توسط پزشک یا ماما

- مصرف مایعات کافی در طول شبانه روز

- مصرف کم مواد کافئین دار

- مصرف بیشتر میوه و سبزیجات تازه به دلیل خاصیت آنتی اکسیداتیو( محافظت کننده)

- مصرف ماهی ها بویژه ماهی های دریای جنوب به غیر از ماهی تن ( فقط در حد 6 اونس در هفته)و استفاده از کپسولهای روغن ماهی

- پرهیز از مصرف زیاد نمک و مواد نشاسته ای و غذاهای سرخ کردنی

- استراحت کافی در طول روز

-انجام مرتب تمرینات ورزشی

کنترل فشار خون در دوران بارداری

فشار خون بالا در دوران بارداری یکی از علل مرگ و میر و عارضه‌‌دار شدن بارداری‌ها در دنیاست بنابراین در دوران بارداری فشار خون باید به دقت کنترل شود.

اگر بیمار بعد از هفته بیستم بارداری دچار افزایش فشار خون شدید ولی بدون دفع پروتئین در ادرار باشد، افزایش فشار خون به علت بارداری خوانده می‌شود همچنین خانم‌هایی که بعد از طی نیمه اول بارداری دچار افزایش فشارخون می‌شوند و در ادرار پروتئین دفع می‌شود پره اکلامپسی خوانده می‌شوند.

برای دریافت پاسخ سؤالاتمان در خصوص فشار خون در دوران بارداری با دکتر ناهید رادنیا متخصص زنان و زایمان مرکز آموزشی درمانی فاطمیه گفتگو کردیم که شما را به خواندن آن دعوت می‌کنیم؛

متخصص زنان و زایمان مرکز آموزشی درمانی فاطمیه اظهار داشت: معمولاً افزایش فشار خون عبارتست از فشار برابر با 90/140 یا حتی اگر یکی از این دو عدد افزایش یابد؛ این اختلال معمولاً هیچ علامت قابل توجهی ندارد مگر آنکه بسیار بالا رود.

وی در پاسخ به سؤالی در مورد تأثیر افزایش فشار خون بارداری بر سلامت مادر و کودک گفت: این امر بستگی به آن دارد که مادر هنگام ابتلا در چه ماهی از بارداری باشد و فشار خون به چه میزان بالاست.

وی با بیان اینکه هر چه فشارخون بالاتر و سن بارداری پایین‌تر باشد خطر بیشتر است، گفت: خطر ایجاد پره‌اکلامپسی در شرایطی که افزایش فشار خون قبل از هفته 30 ایجاد شده باشد دو برابر است با این حال از هر چهار خانم مبتلا به افزایش فشار خون یک نفر در دوران بارداری، زایمان و یا بلافاصله بعد از آن مبتلا به پره‌اکلامپسی است.

وی اضافه کرد: ابتلا به افزایش فشار خون بارداری خطرات دیگری از‌ جمله عقب افتادن رشد در داخل رحم، زایمان زودرس، جداشدگی جفت و مرده زایی به دنبال دارد.

وی در پاسخ به این سؤال که چگونه می‌توان افزایش فشار خون بارداری را کنترل کرد، اظهار داشت: خانم‌های باردار باید طبق برنامه برای ویزیت‌های دوران بارداری مراجعه کنند و فشار خون آنها کنترل شود و در صورت شک باید آزمایش‌های تشخیصی درخواست شود.

به علت اینکه پرفشاری خون بر گردش خون جنین تأثیر می‌گذارد پزشک درخواست سونوگرافی می‌کند تا از رشد جنین و میزان مایع آمنیوتیک اطمینان حاصل کند گاهی نیز نیاز به سونوداپلر می‌شود. همچنین نیاز به یک سری آزمایش‌های خون و جمع‌آوری ادرار 24 ساعته از نظر دفع پروتئین است.

وی ادامه داد:‌ در صورتی که فشار خون زیر 110/160 باشد و سایر نشانه‌ها نیز وجود نداشته باشد بیمار مبتلا به افزایش فشارخون خفیف در بارداری است.

در صورت مشاهده علایم پره اکلامپسی از جمله افزایش ناگهانی وزن، سردرد مداوم یا شدید، تغیرات دید، درد بالای شکم و یا حساسیت آن ناحیه، تهوع و استفراغ و یا جدا‌شدگی جفت شامل لکه‌بینی یا خونریزی از واژن یا درد و حساس شدن رحم در لمس بیمار سریعاً به پزشک مراجعه کنند.

وی افزود: اگر فشار خون 110/160 یا بیشتر باشد بیمار باید تحت درمان دارویی قرار گیرد و تا زمان تولد نوزاد بستری شود.

چنانچه بیمار در هفته 34 بارداری  یا بعد از آن قرار داشته باشد زایمان را القا خواهند کرد یا سزارین انجام خواهد شد اگر هنوز به هفته 34 بارداری نرسیده باشد کورتیکو‌استویید تجویز می‌شود تا تکامل ریه‌ها و سایر اعضای بدن جنین تسریع شود و سپس تحت القا زایمان قرار می‌گیرد.

وی در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه آیا بعد از زایمان فشار خون به حد طبیعی برمی‌گردد، گفت: در بعضی خانم‌ها فشار خون بالا می‌ماند ولی تمامی بیماران باید آموزش برای کنترل فشارخون بگیرند به احتمال قوی یک هفته پس از زایمان فشار خون  به حد طبیعی بر می‌گردد.

بارداری معمولاً باعث می‌شود که فشار خون در پایان سه ماهه اول و در طول سه ماهه دوم پایین بیاید بنابراین فشار خون مزمن به طور موقت مخفی می‌شود.

افزایش فشار خون به علت بارداری

اگر بعد از هفته بیستم بارداری دچار افزایش فشار خون شدید، ولی پروتئین در ادرار وجود نداشت، تشخیص عبارتست از "افزایش فشار خون در بارداری" که گاهی به نام "افزایش فشار خون به علت بارداری" خوانده می شود.

افزایش فشار خون بارداری

خانم هایـی که بـعد از طـی نیمه اول بـارداری دچار افزایـش فشار خون می شوند و در ادرار پروتئین دارند، دچار اختلال پیچیده ای هستند که پره‌اکلامپسی یا مسمومیت حاملگی نامیده می شود.

کسانی که قبل از بارداری دارای فشار خون هستند و یا قبل از هفته بیستم بارداری به آن مبتلا می شوند، دچار اختلالی هستند که فشار خون مزمن نامیده می شود.

معمولاً افزایش فشار خون عبارتست از فشار 140 روی 90 یا بیشتر، حتی اگر یکی از این دو عدد افزایش یابد.

این اختلال معمولاً هیچ علامت قابل توجهی ندارد، مگر آنکه خیلی بالا رود.

افزایش فشار خون در بارداری چه تأثیری بر سلامت مادر و جنین دارد؟

این امر بستگی به آن دارد که هنگام ابتلا به افزایش فشار خون، چند ماه از بارداری گذشته است و فشار خون به چه میزان بالا می رود. هر چه فشار خون بالاتر باشد و هر چه زودتر شروع شود، خطر بیشتر است. خوشبختانه اکثر خانم هایی که دچار افزایش فشار خون در دوران بارداری می شوند، به نوع خفیف آن مبتلا می گردند و تا نزدیک به اواخر دوران بارداری، یعنی هفته 37 این مشکل بوجود نمی آید. اگر شما نیز در این گروه قرار دارید، هنوز هم کمی خطر وجود دارد و ممکن است پزشک شما، زایمان را القا کند و یا با سزارین جنین را بدنیا آورد، ولی به غیر از آن، شما و نوزادتان در معرض خطری بیش از آنچه با یک فشار خون طبیعی وجود دارد، نیستید.

با این حال از هر چهار خانم مبتلا به افزایش فشار خون، یک نفر در دوران بارداری، طی زایمان و یا بلافاصله بعد از آن مبتلا به پره اکلامپسی می شود. خطر ایجاد پره اکلامپسی در شرایطی که افزایش فشار خون قبل از هفته 30 ایجاد شده باشد دو برابر است.

ابتلا به افزایش فشار خون بارداری خطرات دیگری نیز به دنبال دارد از قبیل: عقب افتادن رشد جنین در داخل رحم، زایمان زودرس، پاره شدن جفت، و مرده زایی. به همین دلیل، پزشک یا ماما از شما و جنین، مراقبت کامل به عمل خواهد آورد.

اگر علائم پره اکلامپسی و یا علائم پارگی جفت در شما ایجاد شود، باید فوراً مورد معاینه قرار گیرید

چگونه می توان افزایش فشار خون بارداری را کنترل کرد؟

از آنجایی که پرفشاری خون بر گردش خون جفت تأثیر می گذارد، هنگام تشخیص چنین علامتی، پزشک یا ماما درخواست سونوگرافی می کند تا از رشد کافی جنین و میزان کافی مایع آمنیوتیک اطمینان حاصل کند. ممکن است یک سری آزمایشات بیوفیزیکی (BBP) نیز برای شما درخواست شود تا از سلامت جنین اطمینان حاصل گردد و در بعضی از موارد خاص درخواست سونوگرافی با داپلر می شود تا جریان خون جنین کنترل گردد.

پزشک یا ماما ممکن است یک سری آزمایشات خون نیز درخواست کند و از شما بخواهد که ادرار 24 ساعته خود را جمع آوری کنید تا از نظر وجود پروتئین بررسی شود (این آزمایش از آزمایش ادرار با نوارهای مخصوصی که هنگام مراجعه برای مراقبت های دوران بارداری انجام می شود، دقیق تر است).

این آزمایشات به پزشک کمک می کند تا در صورت وجود پره اکلامپسی آن را تشخیص دهد و هر نوع تغییر دیگر در وضعیت شما را در آینده تحت نظر قرار دهد. علاوه بر این ارزیابی اولیه، رسیدگی به افزایش فشار خون بستگی به میزان فشار خون و وضعیت جنین و نیز مدتی که از بارداری شما گذشته است، خواهد داشت.

افزایش خفیف فشار خون در بارداری

اگر در هفته 37 بارداری یا دیرتر به افزایش مختصر فشار خون مبتلا شده‌اید، احتمالاً پزشک زایمان شما را القا خواهد کرد و یا در صورتی که جنین نتواند مراحل زایمان را تحمل کند و یا به علل دیگری زایمان طبیعی برای شما غیر ممکن باشد، جنین را با سزارین بدنیا خواهد آورد.

اگر هنوز به هفته 37 بارداری نرسیده‌اید، ولی افزایش فشار خون خفیف است، ممکن است به مدت چند هفته در بیمارستان بستری شوید تا تحت نظر قرار گیرید. پس از آن اگر وضع شما و جنین مناسب بود، ممکن است مرخص شوید تا زندگی روزمره را از سر گیرید و یا تا مدتی در منزل در حال استراحت مطلق باشید.

باید فواصل معاینات توسط پزشک را کوتاه تر کنید تا فشارخون، وجود پروتئین در ادرار و هر گونه تغییر در وضعیت سلامتی شما زود به زود کنترل شود. می‌توان وضع جنین را با اندازه‌گیری هفتگی و یا هر دو هفته یکبار BPP و تست‌های non stress از نزدیک کنترل کرد. با انجام تقریبا هر سه هفته یکبار سونوگرافی نیز می‌توان رشد جنین را زیر نظر داشت.

به علاوه ممکن است پزشک یا ماما از شما بخواهد تا حرکات جنین را در هر روز بشمارید. این روش برای کنترل سلامت جنین در فواصل معاینات پیش از زایمان بسیار عمل مناسبی است. در صورتی‌که متوجه شدید تعداد حرکات کمتر از قبـل شده اسـت، بلافاصـله به پزشک خود اطـلاع دهیـد.

اگر علائم پره اکلامپسی (ورم، افزایش ناگهانی وزن، سردرد مداوم یا شدید، تغییرات دید، درد بالای شکم و یا حساسیت آن ناحیه و یا تهوع و استفراغ) و یا علائم پارگی جفت (لکه بینی یا خونریزی از واژن یا درد و حساس شدن رحم در لمس) در شما ایجاد شود، باید فوراً مورد معاینه قرار گیرید.

اگر شما یا جنین در معرض خطر جدی قرار گیرید، احتمالاً در بیمارستان بستری خواهید شد و هر چه زودتر باید جنین به دنیا آید.

اگر قبل از بارداری فشار خون خود را کنترل نکرده‌اید و اولین معاینه دوران بارداری در اواخر سه ماهه اول صورت گرفته است، ممکن است تا اواخر دوران بارداری متوجه افزایش فشارخون نشوید

افزایش شدید فشار خون در بارداری

اگر فشارخون شما شدیداً افزایش یافته است (160 روی 110 یا بیشتر) تحت درمان دارویی قرار خواهید گرفت تا فشارخون پایین آید و تا زمان تولد نوزاد در بیمارستان بستری خواهید شد.

اگر در هفته 34 بارداری یا بعد از آن قرار داشته باشید، زایمان را القا خواهند کرد و یا جنین را با سزارین به دنیا خواهند آورد. اگر هنوز به هفته 34 بارداری نرسیده‌اید، به شما کورتیکواستروئید تجویز خواهد شد تا تکامل ریه‌ها و سایر اعضای بدن جنین تسریع گردد.

اگر وضعیت شما رو به وخامت می رود و یا وزن جنین اضافه نمی شود، احتمالاً زایمان القا خواهد شد و یا با کمک سزارین جنین بدنیا خواهد آمد، حتی اگر هنوز نارس باشد. اگر زایمان فوری لازم نباشد شما را در بیمارستان بستری خواهند کرد تا هم خودتان و هم جنین تحت نظر باشید و در عین حال، جنین فرصت بیشتری برای تکامل خواهد داشت.

آیا بعد از زایمان فشارخون به حد طبیعی می‌رسد؟

بعد از زایمان، فشارخون شما دقیقا کنترل خواهد شد و پزشک یا ماما، به دقت شما را از نظر وخامت فشار خون و یا بروز پره اکلامپسی تحت نظر خواهد گرفت.

در صورتی که علائم پره اکلامپسی را در خود مشاهده کردید، خواه در منزل هستید و یا در بیمارستان، حتماً به او اطلاع دهید. به احتمال قوی یک هفته پس از زایمان فشارخون شما به حد طبیعی می‌رسد.

با این حال، در بعضی از خانم‌ها، فشارخون همچنان بالا باقی خواهد ماند. این بدان معناست که شما احتمالا همواره مبتلا به پرفشاری خون بوده‌اید، ولی از آن بی خبر بوده‌اید. بارداری معمولاً باعث می شود که فشارخون در پایان سه ماهه اول و در طول سه ماهه دوم پایین برود، بنابراین فشار خون مزمن بطور موقت مخفی می شود.

اگر قبل از بارداری فشار خون خود را کنترل نکرده‌اید و اولین معاینه دوران بارداری در اواخر سه ماهه اول صورت گرفته است، ممکن است تا اواخر دوران بارداری متوجه افزایش فشارخون نشوید.

بخش سلامت تبیان

تدابیر دوران بارداری(3)

وبلاگ زیر جهت دریافت مقالات علمی و افزایش اگاهی شما عزیزان ایجاد شده است

http://maktoobshop.com/

ویار (هوسانه؛ آرزوانه؛ تهوّع و استفراغ بارداری)

تعریف

در لغت نامه دهخدا در مورد معنای ویار آمده است: «میل و هوس زنان آبستن.(از ابن البیطار) ویار گاهی به صورت تهوع و استفراغ و گاه به شکل بدآمدن از بعض چیزها و زمانی به صورت اشتها داشتن و هوس چیزی را کردن و آن را بسیار دوست داشتن ظاهر می شود.(فرهنگ لغات عامیانه جمال زاده) آرزوانه را گویند؛ و این زنان آبستن را افتد که چیزهای بد آرزو کنند چون گِل و نمک و انگِشت و برنج خام و جز آن. هوسی که در نخستین ماه های آبستنی و زمان بارداری پدید آید.»

بنابراین بحث در مورد ویار، شامل سه بخش است: تهوّع استفراغ دوران بارداری، هوسانه های طبیعی این دوران و تمایلات تغذیه ای غیر طبیعی زن باردار.

الف- تهوّع استفراغ دوران بارداری

یک مشکل بسیار نگران کننده برای بسیاری از زنان باردار؛ تهوّع و استفراغ دوران بارداری است. این مشکل که به ویژه در سه ماهه اوّل بارداری و در هنگام صبح شایع تر است؛ علاوه بر اذیت و آزار روحی مادر باردار، از آنجا که در صورت شدید بودن می تواند با تغذیه صحیح وی تداخل داشته و نهایتاً روی جنین اثرات منفی بگذارد؛ باید جدّی گرفته شود. البته درمان این مشکل چندان پیچیده نیست و توجّه به نکات ذیل راهگشا خواهد بود:

- مادر در این دوره باید مطلقاً از مصرف غذاهایی که مخالف طبع و مزاج او هستند خودداری کند.

- ضمن رعایت مزاج بیمار، بهتر است که غذاهای گرمی سهم بیشتری از رژیم غذایی مادر را تشکیل دهند.

- از مصرف هرگونه غذایی که باعث نفخ یا سنگینی معده، ترش کردن و مانند آنها می شود خودداری کنید.

- مصرف غذاهای آبکی و ترید به حدّاقل برسد.

- بهتر است مادر باردار از گرسنگی اجتناب کند.

- غذاهای پرچرب و سرخ کردنی و انواع غذاهای آماده از رژیم غذایی بیمار حذف شوند. مصرف ادویه در غذاها نیز به حدّاقل برسد.

- در این دوران بهتر است مادر در معرض هیچ بویی به ویژه بوی غذاها قرار نگیرد. هوای خانه نیز باید تازه و برخوردار از تهویه کافی باشد.

- تنش های روحی باعث تشدید مشکل هستند؛ لذا مادر باید هرگونه استرس را از خود دور کند.

- یبوست، اثری افزایشی بر تهوّع و استفراغ مادر دارد و باید سریعاً درمان شود.

- مصرف مایعات(آب، دوغ، نوشابه، چای و …) از نیم ساعت قبل از غذا تا دو ساعت و نیم بعد از آن باید ترک شود.

- بهتر است برخاستن از رختخواب به آهستگی انجام شود. گذاشتن یک قطعه نان خشک در دهان، قبل از بلند شدن از رختخواب هم اقدام موثّری محسوب می شود.

- پیاده روی ملایم و سبک در کاهش تهوّع استفراغ بارداری موثّر است.

- پاکسازی معده قبل از بارداری باعث تقویت فم معده شده و مانع بروز حالت تهوع در زنان می شود. این کارباید با مشورت متخصّص طب سنتی انجام شود.

درمان دارویی:

۱- آب عسل: یکی از بهترین داروها برای رفع تهوّع استفراغ دوران بارداری مصرف آب عسل است. مقدار دلخواهی عسل را در آب حل کنید(حدّاقل یک قاشق غذاخوری در یک لیوان آب). سپس مقداری آب لیموترش تازه(و نه آبلیمو) به آن اضافه کنید و پس از خنک شدن آن در یخچال( و نه خنک کردن آن با یخ) این نوشیدنی بسیار گوارا و لذیذ را به آرامی و جرعه جرعه میل نمایید.(روزی دو سه لیوان) در صورت شدّت تهوّع، به اندازه نوک قاشق چایخوری زنجبیل کوبیده به هر لیوان آب عسل اضافه کنید.

۲- نسخه ها

در اوایل دوران کاری  خود، فکر می کردم که برای درمان این مساله باید بیشتر روی کبد به عنوان مرکز بیماری تمرکز کرد ولذا از داروهایی مانند عرق کاسنی و شاهتره استفاده می کردم که چندان مفید نبود. پس از مدتی به این نتیجه رسیدم که برای حل مشکل باید متوجّه معده شد. از آن پس به استفاده از نسخه هایی مانند نسخه های ذیل روی آوردم که حاصل آن بسیار رضایت بخش بود. به دنبال این تغییر روش درمانی، تقریباً هیچ گاه بیماری که استفراغ های آبستنی وی درمان نشده باشد؛ نداشته ام.

۱- ۲- نسخه برای مادرانی که تحمّل خوردن گرمی را دارند:

این مادران می توانند روزی دو سه استکان عرق زنیان یا نعناع یا پونه یا آویشن یا بابونه یا شیرین بیان را با عسل شیرین کرده با کمی زنجبیل مخلوط نموده، خنک و کم کم نوش جان نمایند.

۲-۲- نسخه برای مادرانی که تحمّل خوردن گرمی را ندارند:

در این مادران به اندازه لازم، یعنی در حدّی که مادر دچار گرمی نشود، عرق کاسنی را با یکی از عرقیات فوق مخلوط می کنیم؛ امّا باز هم بهتر است در حدّ تحمّل زن باردار، غلبه با عرق های گرم باشد.

۳-۲- جوشانده ها: به جهت وضعیت این گونه بیماران بهتر است از مصرف داروهای جوشانده خودداری شود؛ چرا که بو یا طعم جوشانده، خود می تواند باعث تهوّع و استفراغ او شود؛ حتّی عرقیات را نیز بهتر است به صورت خنک – و با افزودن کمی عسل و آب لیموترش تازه – مصرف کرد. البته طبیعتاً در مورد مادرانی که مشکلی برای مصرف جوشانده ندارند این محدودیت وجود ندارد و می توان از داروهای ذیل بهره گرفت:

- داروهای گرم: زنجبیل، زنیان، تخم کرفس، تخم شوید، انیسون، بابونه، بادرنجبویه، نعناع، پونه، آویشن و …

- داروهای خنک: تخم گشنیز، گل همیشه بهار و …

روش مصرف: بسته به وضعیت مزاجی بیمار سه چهار مورد از داروهای فوق را روزی یک یا دو بار، با هم، جوشانده یا دم کرده میل کنید.

۳- سایر راهکارها

- گرم کردن موضعی معده با آجرداغ یا وسایل مشابه هم در کاهش میزان تهوّع و استفراغ موثّر است.

- بادکش گذاری معده به شرط آن که فقط در ماه های اوّل بارداری که هنوز رحم کوچک است انجام شود هم از راه های کمکی مناسب برای درمان تهوّع استفراغ بارداری است.

ب- هوسانه های طبیعی زن باردار

این هوسانه های طبیعی در دو سوی متقابل هستند؛ زن در دوران بارداری به طور طبیعی نسبت به بعضی خوراکی ها گرایش دارد و از بعضی دیگر رویگردان می شود. این ویارهای طبیعی در بارداری باید مورد توجّه قرار گیرند؛ چرا که نشان دهنده نیازهای واقعی زن باردار هستند. در واقع هر غذایی که زن باردار نسبت به آن ویار دارد و با خوردن آن دچار مشکلاتی از جمله تهوّع و استفراغ می شود؛ نباید مصرف شود؛ چرا که این غذاها یا فاسد و مسموم(به معنای عامّ آن) هستند و یا مخالف طبع و مزاج مادر و جنین می باشند. عکس این مساله نیز صادق است ولذا همسر زن باردار باید تمام تلاش خود را در تامین غذاهایی که او تمایل به خوردن آنها دارد به کار گیرد؛ به طور معمول، زن هایی که جنین پسر دارند و یا خودشان گرم مزاج هستند؛ از گرمی ها(مثل شیرینی ها) بدشان می آید و تمایل به خوردن ترشی دارند و به عکس، بانوانی که جنین دختر دارند و یا خودشان سرد مزاج هستند؛ تمایل به خوردن شیرینی دارند و از ترشی ها فاصله می گیرند.

تجربه ای جالب در مورد اهمیت ویار بارداری

یکی از بانوان مکرّمه از اقوام نزدیک ما – که خدایش رحمت کند – نقل می کردند که در بارداری نخست خود؛ هوس خوردن کباب داشته اند؛ امّا با توجّه به تنگناهای معیشتی آن روزگار از ابراز آن به همسر خویش خودداری می کرده اند. در این دوره کم کم در بازوی ایشان نقطه متورّم و دردناکی پیدا می شود که علیرغم مراجعات مکرّر، طبیبان از یافتن علّت و درمان آن عاجز می مانند.

در یکی از همین روزها، یکی از زنان همسایه که از ویار ایشان مطّلع بوده اند، لقمه ای کباب تهیه کرده از پشت سر به ایشان نزدیک شده و ناگهانی آن را داخل دهان او گذاشته و از او می خواهند که آن را بخورد. این همسایه خوب اظهار می دارد که این تورّم دردناک بازو به خاطر جواب ندادن مناسب به ویار است و جالب این که بلافاصله پس از مصرف این لقمه کباب، بیماری روند بهبودی را به سرعت طی می کند.

شاید برای تجربیاتی مانند تجربه فوق نتوان دلیل علمی قاطعی ارایه کرد؛ امّا من به صحّت آنها اعتقاد دارم به ویژه که در بعضی بیماران خود نیز موارد مشابه آنها را به عینه مشاهده کرده ام. برای مثال یکی از بیمارانم دچار مشکلات عدیده جسمی – و به ویژه گوارشی -، بی اشتهایی، بی حالی و خستگی در ابتدای بارداری بود که علیرغم انجام درمان های معمول به نتیجه خاصّی نرسیده بودیم.

همزمان، نامبرده هوس مصرف زرشک پلو با مرغ داشت که به علّت مخالفت بنده با مصرف مرغ، از آن خودداری می کرد. سرانجام وقتی دیدم که تمام فکر و ذکر او شده است «خوردن زرشک پلو با مرغ» به او اجازه دادم که یک وعده از آن مصرف کند. جالب اینجا بود که تقریباً بلافاصله پس از همان یک وعده،  بسیاری از مشکلات ایشان رو به بهبود گذاشت؛ بنابراین باز هم به مردان محترم تاکید می کنم که در بر آوردن هوسانه های طبیعی همسر باردار خود بسیار کوشا باشید.

در صورتی که به علّت عدم تمکّن مالی در این راه مشکلاتی هم وجود دارد سعی کنید با کم کردن خرج های غیرضروری نسبت به این کار اقدام کنید. به کسانی مثل خودم هم که اطّلاعات پزشکی دارند توصیه می کنم که دقّت کنند که هوسانه های طبیعی یک زن باردار، نیازهای واقعی جسمی زن باردار را اغلب دقیق تر از تشخیص امثال ما تعیین می کنند؛ بنابراین از این که سواد معده یک زن باردار به سواد من و شما غلبه کند! ناراحت نشوید.

ج- هوسانه های غیر طبیعی

 تمایل به خوردن خاک، برنج خشک، یخ، نمک، نشاسته و مانند آنها در بعضی زنان باردار دیده می شود که معمولاً ناشی از کمبودهای غذایی و در راس آنها کم خونی فقر آهن است که باید با مشورت پزشک معالج نسبت به درمان آنها اقدام کرد. ساده ترین راه درمان این مشکل، استفاده از سبد غذایی متنوّع به ویژه میوه ها و سبزیجات است. استفاده از مکمّل های غذایی مناسب و ساده ای مانند جوانه گندم، عسل، خرما و مانند آن، به راحتی ویار را درمان خواهد کرد. در این میان مصرف جوانه گندم، آب عسل و مکمّل های طبیعی کلسیم مورد تاکید است و پاسخ درمانی به آنها تقریبا همیشگی است.

تذکّر مهم مردانه: گاهی شدّت ویار زن به قدری است که حتّی به بوی بدن همسر خود نیز حسّاس می شود. این مساله گاهی باعث می شود که مرد فکر کند که به او توهین شده است یا این که زن او را دوست ندارد؛ در حالی که این چنین نیست. بهترین کار در این مواقع، صبر و بردباری مرد تا رفع مشکل است. استحمام مرتّب و استفاده از خوشبوکننده های طبیعی که مورد پسند زن نیز باشد، از اقدامات کمکی دیگر محسوب می شوند.

فشار خون بارداری

فشار خون بارداری از معضلات خطرناک این دوران محسوب می شود. نکته مهم این است که در تجربه شخصی خودم، برای این مادران، هیچ گاه نیاز به درمان با داروهای شیمیایی نداشته ام و در اکثر موارد، با رعایت تمهیداتی ساده، مشکل بیمار حل شده است. برای پیشگیری و درمان این مشکل به این نکات توجه کنید:

۱- حجامت بین ماههای ۴ تا ۷ بارداری، یکی از بهترین راههای پیشگیری از این مساله است. در صورت ضرورت و با توجه به وضعیت جسمانی و مزاجی بیمار، تکرار این حجامت نیز منع چندانی ندارد. البته این نکته، صدور جواز حجامت در موارد ضروری است و نه الزام زنان باردار به این کار. تصمیم گیری در این مورد را به عهده پزشک معالج خود بگذارید.

۲- یک ترکیب ملایم و مناسب برای کنترل فشار خون در این دوران، ترکیب مساوی عرق کاسنی و شاهتره است. در تعداد کمی از افراد سرد مزاج که با خوردن عرق فوق، دچار مشکل می شوند می توانید کمی عرق بابونه هم اضافه کنید. مادرانی که به این درمان پاسخ ندهند بسیار کم هستند و لذا در صورت بروز این مشکل، با خیالی آسوده، روزانه دو سه استکان از داروی فوق را تا رفع مشکل مصرف کنید. رفع یبوست، کمی محدودیت مصرف نمک و چربی و آرامش روحی هم درمان را کامل خواهند نمود.

۳- دقّت کنید که در این دوران از مصرف داروهایی که می توانند باعث افت شدید و سریع فشار خون شوند؛ خودداری شود.(مثل سیاهدانه، چای ترش و …)

4- بسیاری از دستورات عمومی در مورد درمان فشار خون های معمول، در فشارخون بارداری نیز کاربرد دارند. فعالیت جسمانی مناسب؛ کاهش مصرف غذاهای چرب، تند و مصنوعی؛ تعدیل مصرف نمک؛ افزایش مصرف غذاهای گیاهی مناسب و ... از این جمله اند. در این مورد حتما با پزشک خود مشورت کنید.

کــهــیــر

درمان اکثر کهیرها چندان سخت نیست. برای رسیدن به نتیجه مطلوب، این مراحل را دنبال کنید:

۱- در صورتی که فرد دچار یبوست است حتماً یبوست وی را برطرف کنید. در مورد این بیماران، استفاده از خاکشی جوشانده ارجح است.(به این ترتیب که یک قاشق غذاخوری خاکشی را در یک لیوان آب جوش دو دقیقه بجوشانید. در صورت عدم تمایل در غیر این صورت، استفاده از فلوس، بهتر از سایر ملین هاست.)

۲- در صورتی که بیمار دچار یبوست نیز نباشد، مصرف خاکشی جوشانده کمک موثّری در درمان کهیر است.

۳- حجامت، بهترین راه درمان کهیر است. اغلب کهیرها به حجامت عام پاسخ می دهند. معمولا یک یا دو بار حجامت به فواصل ۱۰ روز تا دو هفته ای کفایت می کند. توصیه ما این است که حتّی اگر حجامت عام باعث درمان کهیر نشد؛ به سراغ حجامت ساقین(که از بهترین حجامت ها برای رفع خارش بدن است) نروید؛ چرا که ممکن است باعث بروز مشکلاتی برای جنین شود.

۴- در کنار انجام حجامت از داروهایی که کبد را فعّال می کنند استفاده نمایید. ساده ترین دارو، ترکیب عرق کاسنی و شاهتره به نسبت مساوی و با میزان مصرف ۳ استکان کوچک در روز است. در صورت نیاز می توان کمی عرق همیشه بهار نیز به ترکیب فوق افزود. در عین حال استفاده از سایر داروهای صفرابر نیز بلامانع است، اگر چه به تجربه دیده ام که همان ترکیب ساده فوق در اکثر موارد کارساز است.

۵- درمان های موضعی: بسیاری از داروهایی که طبع خنکی دارند را می توان به عنوان درمان کمکی و موضعی در معالجه کهیر به کار برد. یک مثال ساده و فراگیر آن، شستشوی بدن با سدر در موقع استحمام است. در این زمینه ترکیبات گوناگون و موثّر بسیاری وجود دارد امّا ترکیب ارزان قیمت و در عین حال موثّری که خود، آزموده ام و در بسیاری از بیماران با رضایت خاطر همراه بوده است؛ این است که مقداری شاهتره خشک و جوش شیرین را به نسبت مساوی با کمی ماست شیرین مخلوط کرده، در حمّام روی بدن مالیده بعد از حدّاقل ده دقیقه شسته شود.

علاوه بر این نوع درمانها، دود دادن برخی داروها نیز کمک زیادی به رفع خارش و تورّم ناشی از کهیر می کند که در دسترسترین آن، خاکشی و یا عنبرنساراست که باید مثل اسفند دود داده شوند. البتّه فراموش نکنید که این درمان های موضعی، در معالجه کهیر، تنها نقش کمکی دارند و جای درمانهای اصلی را نمی گیرند.

6- به لحاظ غذایی بیمار باید از غذاهای گرمی یا گرمی زا مانند غذاهای تند یا چرب؛ انواع غذاهای مصنوعی؛ آجیل های بوداده؛ تخم مرغ؛ بادنجان و ... پرهیز کند.

تذکّر: بعضی موارد کهیرهای بارداری می توانند به درمان مقاوم باشند که این مساله معمولا ناشی از گرمتر بودن مزاج جنین نسبت به مادر است و با زایمان مرتفع خواهد شد.

مطالب پیشنهادی

ایجاد تعادل در بیماران مبتلا به ام اس

سرطان سینه و تمامی گفتنی های آن

نقش مردان در زمینه بهداشت باروری همسران
کاهش مرگ و میر زنان باردار با برنامه مادری ایمن
مادران شاغل و نگهداری کودکان