تغذیه و ایدز

بیماری کاهش ایمنی شدید (Acute Immunodeficiency Disease) یک بیماری ویروسی است که در هنگام دریافت خون آلوده و یا برقراری ارتباط بسیار نزدیک (مثل مادر باردار به نوزادش و یا از طریق رابطه جنسی) به فرد منتقل می شود. بنابراین نسبت بالایی از این افراد را ممکنست کودکان تشکیل دهند و بسیاری از این افراد کاملا بیگناه آلوده شده اند. ویروس ایجاد کننده ایدز خود را به گلبولهای سفید بدن رسانده وارد آنها می شود و پس از مدت کوتاهی آنها را نابود کرده و تعداد زیادی ویروس مشابه خود را تولید می کند. بدلیل نابود شدن گلبولهای سفید، بدن فرد در مقابل سایر عفونتها (حتی انواع بسیار ساده که بقیه انسانها براحتی با آنها مقابله می کنند)، ناتوان می شود. در روی پوست، داخل گلو و درون روده های انسان میکروبهای زیادی زندگی می کنند که در حالت عادی هیچ مشکلی را برای انسان بوجود نمی آورند؛ متاسفانه همین میکروبها در شرایطی که ایمنی بدن فرد کاهش یابد طغیان کرده و شروع به نابود کردن بدن می کنند که به همین دلیل به این میکروبها، فرصت طلب (opportunist) گفته می شود. تعداد مبتلایان به بیماری ایدز در سراسر جهان بسیار بالا بوده و همینطور هم رو به افزایش است. تاکنون درمان و یا واکسن مناسبی هم برای این بیماری تهیه نشده است. آفریقا بیشترین موارد ابتلا را داشته، به گونه ای که 80% کودکان بی سرپرستی که والدینشان بدلیل ایدز مرده اند در این قاره قرار دارند.

بیماری ایدز موجب سوء تغذیه و ابتلای به عفونتهای فرصت طلب شده و ابتلای به آنها هم  بنوبه خود علاوه بر تضعیف فرد، به تضعیف ارتباطات بین خانواده ها و فامیل ها و همچنین ضعیف شدن ملت ها منجر می شود. سوء تغذیه و بیماریها همچنین نقش مهمی در کاهش ایمنی و لطمه زدن به نمو کودکان دارند. هر دوی سوء تغذیه و بیماری ها به توان بویایی، حس چشایی، قدرت بلعیدن و همچنین به مجاری گوارشی لطمه می زنند. بعنوان مثال کریپتوسپوریدیوم پارووم از انواع اصلی میکروب های تولید کننده اسهال است که در افراد مبتلا به ایدز عموما دیده می شود؛ البته انواع دیگری از باکتریها هم در ایجاد اسهال نقش دارند. ابتلای به عفونتهای میکروبی نیز خود به کمبود برخی مواد مغذی (از جمله کمبود مس) در بدن فرد می انجامد.

بسیاری از بیماران مبتلا به ایدز درواقع بدلیل اینکه بطور جنبی به سوء تغذیه پروتئین-انرژی نیز مبتلا می شوند، می میرند. ایدز در نیجریه فراوان بوده و ماراسموس، بیماری اصلی کودکان مبتلا به سوء تغذیه ناشی از کمبود پروتئین-انرژی در نیجریه است. علاوه بر سوء تغذیه ناشی از کمبود پروتئین-انرژی، کمبود سایر مواد مغذی از جمله ویتامین ها، عناصر کمیاب، اسیدهای آمینه ضروری و اسیدهای چرب چند غیر اشباعی نیز موجب افزایش حساسیت مبتلایان به ایدز به بیماریهای عفونی می گردد. گاه داروهای مصرفی مبتلایان به ایدز نیز موجب از دست رفتن برخی مواد مغذی از بدن فرد مبتلا می شوند. قبل از اینکه ویروس عامل بیماری ایدز شناخته شود، به آن بیماری لاغری می گفتند زیرا موجب ضعف و لاغری مفرط و همچنین کاهش شدید و بیمار گونه اشتها (آنورکسی) می گردد. در واقع متابولیسم مبتلایان به ایدز دچار اشکال می شود به گونه ای که انرژی بیشتری مصرف می کنند، چربی بدن آنها زودتر از بین می رود و از دست دهی پروتئین نیز در این افراد بیشتر است که به آن سندروم از رشد ماندگی (wasting) هم گفته می شود. علاوه بر این، فاکتورهای بیوشیمیایی پلاسما (از جمله مقدار کورتیزول) و خون (از جمله ترشحات غدد) نیز در این بیماری تغییراتی می کند؛ بعنوان مثال کورتیزول افزایش و برخی ترشحات کاهش می یابند که خود عامل ایجاد سوء تغذیه و یا در مواردی از علائم نشانگر سوء تغذیه در این افراد می باشند. وقتی مدتی سوء تغذیه و دارو-درمانی در مبتلایان وجود داشته باشد، تعداد سلولهای استخوانی آنها نیز کاهش می یابد.

نوتوانی تغذیه ای در مبتلایان به ایدز نقش مهمی دارد. بدین منظور می توان در منزل، به افراد بیمار از طریق لوله معدی غذا رساند که این امر موجب کاهش شدت و کاهش پیشرفت سوء تغذیه می شود. برخی مطالعات نشان داده اند که دادن مکمل های تغذیه ای از جمله کالری کافی و اسیدهای چرب امگا-سه موجب کاهش شدت سوء تغذیه و همچنین کاهش پیشرفت آن می گردند. در کل بایستی توجه داشت که تمام نیازهای غذایی افراد عادی را برای بیماران ایدزی فراهم نمود و مقداری هم به آن افزود تا جوابگوی نیاز افزایش یافته آنها باشد. اگر وضعیت تغذیه این افراد در شرایط مناسبی نگه داشته شود، احتمال بیماریها و عفونتها نیز کمتر خواهد شد.

مطالب پیشنهادی:

اثرات امواج تلفن همراه بر سلامت افراد

اقدامات اساسی در تخصیص منابع در نظام سلامت

عوارض شیرین کننده های بدون کالری چیست؟

ورزش چگونه در درمان و پیشگیری از سرطان سینه زنان کمک می کند؟

دسترسی به تمامی این مطالب در سایت

http://maktoobshop.com