راههای افزایش شیر مادر:کمبود شیر مادر

وبلاگ زیر جهت دریافت مقالات علمی و افزایش اگاهی شما عزیزان ایجاد شده است

http://maktoobshop.com

همه مادران در دوره‌ای این سؤال را می‌پرسند که آیا میزان شیرشان کافی‌ست یا خیر، به خصوص زمانی که شیردهی را آغاز می‌کنند.

بسیاری از زنان فکر می‌کنند شیرشان کم است، در حالی که اینطور نیست. این فکر ممکن است زمانی به سراغ‌تان بیاید که سینه‌تان حس پُری خود را از دست داده باشد یا شیر از نوک سینه به بیرون نشت نمی‌کند. اما اینها تنها نشانه‌های این هستند که بدن‌تان خود را با نیاز‌های تغذیه‌ای نوزاد تطبیق داده است و نشانه کم شدن شیرتان نیست. رشد ناگهانی نوزاد و جهش رشدی او باعث می‌شود شیر بیشتری بخورد و در نتیجه سینه‌های‌تان خالی‌تر از آنچه که در گذشته بودند احساس شوند، پس این هم دلیل کم شدن شیرتان نیست.

اما در برخی موارد که شیر مادر (با علائمی که در ادامه می‌گوییم) کم است ممکن است نوزاد در معرض سوء تغذیه قرار بگیرد. حال چگونه باید تشخیص دهید شیرتان کافی است و یا خیر؟

چه چیزی موجب کم بودن شیر مادر می‌شود؟

اگر مادر به دلایلی مانند درد نوک سینه، تنبلی یا بی‌حالی یا تکنیک غلط نگه داشتن نوزاد به هنگام شیردهی و... به نوزاد خود به میزان لازم و به طور مکرر شیر ندهد، ممکن است شیر او به طور موقت کم شود. قبل از هر چیز اصول شیردهی را مطالعه و رعایت کنید. بیماری‌ها و همچنین استفاده از قرص‌های ضد بارداری حاوی استروژن نیز می‌توانند بر تولید شیر تأثیر بگذارند.

در برخی از زنان یک وضعیت زیستی یا فیزیکی مانند اختلال هورمونی و یا جراحی سینه می‌تواند موجب کاهش میزان تولید شیر شود.

با این حال در اغلب زنان مشکل جریان یافتن شیر به بیرون و رسیدن به نوزاد است و نه تولید آن. آنها مقدار زیادی شیر تولید می‌کنند، اما به دلایلی برای مثال تکنیک غلط شیردهی به نوزاد، نوزاد به اندازه کافی شیر دریافت نمی‌کند.

مطالب پیشنهادی

بررسی اثرات کافئین بر بدن
عوارض شیرین کنندههای بدون کالری
فست فود زیر ذره بین کارشناسان حوزه سلامت
ویژگی های ظروف آشپزی و اثر آن در پخت غذا

راههای افزایش شیر مادر:تصور ناکافی بودن شیر مادر

وبلاگ زیر جهت دریافت مقالات علمی و افزایش اگاهی شما عزیزان ایجاد شده است

http://maktoobshop.com

تصور ناکافی بودن شیر مادر

  دودسته قابل توجه است:

دسته اول ، تصور ناکافی بودن شیر مادر

دسته دوم  ، ناکافی بودن واقعی شیر مادر 

نکته مهم  ، تلاش برای تشخیص به موقع علائم خطرمبنای تشخیص ناکافی بودن شیر مادر 

فقط تصور وبرداشت مادر واطرافیان است اکثریت موارد ناکافی بودن شیر مادر راهمین تصورغلط به خود اختصاص میدهد

  علل مختلفی سبب می شود که مادران این ذهنیت را پیدا کنند که شیرشان ناکافی است 

 بعضی از مادران انتظار دارند فرزندشان شبیه شیر خشک خوار هر 4ساعت شیر بخورد 

اما شیر مادر سهل الهضم است ونوزاد زود زود شیر میخورد که اشتباها تصور ناکافی بودن شکل می گیرد و احیانا رقیق ونامناسب بودن کیفیت شیر شان میگذارند

    گروهی قسمت اول شیر که آبکی به نظر میرسد به اشتباه شیر خود را نامناسب وناکافی تصور میکنند

برخی بیدار شدن های مکرر وتمایل به تغذیه ومکیدن مکرر پستان مادر به خصوص در شب دلیل ناکافی بودن تصور میکنند

عده ای از مادران گریه های مکرر وبیقراری را ناشی از کم بودن ویا ناسازگاربودن شیر خود تصور می نمایند

    بعضی احتقان وبزرگی پستان روزهای اول که پس از 48 ساعت برطرف میشود کوچک شدن پستان را ناشی از کمبود شیر تصور میکنند

گروهی مکیدن مکرر دست هایش را ناشی از گرسنگی وتصور ناکافی بودن شیر میدانند 

بعضی از مادران وقتی می بینند :

- شیرشان مثل سابق جاری نمی شود

-یا رگ کردن پستان های خود را احساس نمی کنند 

-یا همچون گذشته  پستان های خود را بدوشند

-یا به نظرشان میرسد پستان هایشان کوچک شده است 

     این ها را دلیل عدم کفایت شیر خود میدانند

در مورد این دسته از مادران باید :

شیرخوارشان را به طور منظم وزن نمود

ترسیم منحنی رشد 

در نتیجه مادر کافی بودن شیر وکیفیت آن مطمئن نمود

در غیر این صورت اضطراب ونگرانی بیش از حد مادر موجب رگ نکردن وکاهش شیر می شود 

    در نتیجه مادر از فرط نگرانی به شیر خشک متوسل میشود

ناکافی بودن واقعی شیر مادر

در این دسته ، واقعا شیر مادر کافی نیست 

دونوع می توان تقسیم نمود:

نوع اولیه 

نوع ثانویه

نوع اولیه ناکافی بودن واقعی شیر مادر

در نوع اولیه فقط 2-5 درصد کل موارد را تشکیل میدهد علل آن عبارت است از :

مشکلات تشریحی پستان آپلازی یا هیپوپلازی غدد شیرساز

جراحی های پستان

رادیوتراپی پستان

بیماریهای شدید مادر ، عفونت ،هیپرتانسیون ،سنندرم شیهان ،

      بعضی مادران به علل ناشناخته  در حوالی40 سالگی وبعد شیر کافی تولید نمیکنند

نوع ثانویه  ناکافی بودن واقعی شیر مادر

نوع ثانویه ناکافی بودن شیر مادر شایع تر است

در این نوع در آغاز شیر مادر زیاد است 

در اثر مشکلات مادر یا فرزند ، حجم شیر کاهش می یابد

میزان حجم شیر بستگی مستقیم به دفعات تخلیه پستان ها و کامل بودن بودن این تخلیه دارد

    هر چه دفعات تخلیه در شبانه روز بیشتر وتخلیه کامل تر باشد حجم شیر مادر بیشتر می شود

اگر فواصل تخلیه پستان های مادر طولانی تر شود 

یعنی دفعات تخلیه در طی شبانه روز کاهش یابد

یا تخلیه پستان های مادر به طور کامل صورت نگیرد

منجر به کاهش حجم شیر مادر می شود 

  در این صورت از طریق تخلیه مکرر می توان آنرا اصلاح نمود

علل نوع ثانویه 

علل نوع ثانویه را می توان به دو دسته تقسیم نمود:

علل مربوط به مادر 

علل مربوط به شیرخوار 

علل مربوط به مادر

مهم ترین عامل تخلیه های مکرر است

اگر تخلیه مکرر انجام نشود سبب تولید ماده شیمیائی بازدارنده در شیر باقی مانده می شود

فشار فیزیکی حاصل از تجمع شیر در پستان مادر غدد شیر ساز دچار اتروفی شده تولید شیر کاهش می یابد

ممکن است ناکافی بودن حجم شیر مادر ناشی از :

جدائی مادر وفرزند باشد به علت 

اشتغال

تحصیل

بستری شدن

مسافرت

    همچنین بارداری ،عفونت پستان ،مصرف استروژن وکاهش کالری دریافتی مادر موجب کاهش تولید میشود

علل مربوط به شیرخوار

نارس بودن و وزن کم موقع تولد

نوزاد پستان مادر را مشکل به دهان می گیرد

زود خسته می شود وقادر به تخلیه پستان نمی باشد

در چنین موارد باید از شیردوش استفاده شود

دوقلوها هم اغلب نارس هستند چنین حالتی دارند

    افزایش بیلی روبین در روز های سوم به بعد نشانه شایع کم شیرخوردن نوزاد است

هیپوتونی ، هیپرتونی

آسفیکسی

     سنندرم   Down

بیماری های مادرزادی قلب

مشکلات تنفسی ، عفونت 

     مشکلات دهانی ، شکاف کام ، Micrognatia

 پستانک  و  خوردن شیر کمکی

خوابیدن 5-6 ساعت در شب

تلاش برای تشخیص به موقع علائم خطر

مراقبت نوزادان در روز های اول تولد AAP توصیه می کند

اگر نوزادی 48 اول تولد از بیمارستان مرخص شود :

بین روز های 2و4 دوباره معاینه شود

وزن شود، نحوه تغذیه مستقیما ارزیابی گردد

در مورد دفعات تغذیه ، مدت تغذیه ، دفعات دفع وادرار، استفاده پستانک ، زردی  ملاحظه گردد

اگر بیش از7%-10%وزن کم شود نیازمند بررسی است

     اگربیش از 12% وزن کم شود بررسی پاراکلینیک وهیپرناترمی ضرورت دارد

علائم خطر مربوط به مادر

سابقه ناکافی بودن شیر مادر

افزایش وزن ناکافی فرزند قبلی 

صاف یا فرورفته بودن نوک پستان

احتقان زیاد پستان

سابقه جراحی پستان ، ترک خوردن نوک پستان

خونریزی، هیپرتانسیون ، عفونت ادرار ، دیابت  

عارضه قلبی ، CF مادر ، جاری نشدن شیر تا 4 روز

    سن بالاتر از 37 سال

علائم خطر مربوط به شیر خوار

نارسی و وزن کم موقع تولد

جدائی 24 ساعت اول تولد از مادر

مشکلات دهانی نوزاد  ، اختلالات عصبی عضلانی

زردی نوزاد ، نیاز به فتوتراپی ،دوقلوئی 

بیماری سیستمیک ( قلبی ، نیاز به اکسیژن ،عفونت)

 خواب آلودگی ،مکیدن ضعیف ، پستانک

کاهش وزن بیش از 7%-10% وزن زمان تولد

    دفع کمتر از 6 بار ادراراز روز چهارم

پیشگیری علائم خطر مربوط به مادر وشیرخوار

آموزش مجدد مادر در دوشیدن شیر 

استفاده از شیردوش برقی تمام اتوماتیک

توزین شیرخوار

تاخیر در شروع استفاده از شیر کمکی

استفاده از شیر کمکی در پایان تغذیه با شیر مادر بدون تخلیه کامل پستان ها موجب کاهش شیر مادر می شود

مطالب پیشنهادی

بررسی اثرات کافئین بر بدن
عوارض شیرین کنندههای بدون کالری
فست فود زیر ذره بین کارشناسان حوزه سلامت
ویژگی های ظروف آشپزی و اثر آن در پخت غذا

تغذیه دوران شیر دهی: مزیت های شیر مادر بر شیر خشک

وبلاگ زیر جهت دریافت مقالات علمی و افزایش اگاهی شما عزیزان ایجاد شده است

http://maktoobshop.com

شیر مادر از بزرگ ترین موهبت های الهی است. سیستم تولید شیر در بدن، جاری شدن آن از سینه مادر و تطابق آن با نیاز نوزاد آنقدر دقیق ، جالب و حساب شده است که ناخود آگاه می گوییم "جلّ الخالق". مثلا اگر کودکی پیش از موعد متولد شود، شیر مادر خود به خود متناسب با نیازهای کودک تغییر می کند. پروتئین آن بالاتر می رود و مواد ضد میکروبی آن به دلیل ضعف سیستم دفاعی بدن کودک بیشتر می شود.

روند رشد سینه ها در دوران بارداری، تولید شیر در سینه و جاری شدن شیر در اثر مکیدن نوزاد، آنقدر دقیق و پیچیده است که دانستن آن برای هر مادری لذت بخش خواهد بود. این که چگونه در اثر مکیدن نوزاد هورمون های خاصی در بدن مادر ترشح می شود و مغز فرمان جریان یافتن شیر را صادر می کند و همزمان تولید شیر در سینه بیشتر و بیشتر می شود.

در روزهای اول تولد، شیری بنام کلستروم یا آغوز ترشح می شود که آبکی و کم رنگ است. نکته بسیار جالب در مورد آغوز ،وجود پروتئین بسیار بالا در آن است که برای رشد بسیار سریع نوزاد در روزهای اول حیاتی است. به مرور شیر مادر به حالت رسیده و کامل در می آید که چربی آن بیشتر می شود و در این زمان کودک با انرژی ای که از چربی شیر به دست می آورد به سرعت وزن اضافه می کند.

شیر انسان به گونه ای تولید می شود که کلیه نیازهای کودک را تا 6 ماهگی تامین می کند و دقیقاً مطابق با سیستم بدنی نوزاد است.

لاکتوز یا قند شیر در شیر مادر بیشتر از شیر گاو است، چون آنزیم های هضم کننده لاکتوز در بدن نوزاد در حد بالغین است.

چربی شیر مادر نیز بیشتر است. علاوه بر آن شیر مادر حاوی چربی هایی به نام چربی های ضروری (اسید لینولئیک) است که در شیر گاو خیلی کمتر است و وجود این چربی برای رشد نوزاد بسیار حیاتی است.

پروتئین شیر انسان یک سوم شیر گاو است و این از مزیت های شیر انسان است، زیرا در ابتدای تولد، بدن نوزاد آنزیم های کافی برای هضم مقدار زیادی پروتئین را ندارد و کلیه ی او توان دفع مقدار زیادی مواد زائد ناشی از سوختن پروتئین  را ندارد؛ پس پروتئین زیاد شیر گاو برای یک نوزاد آزار دهنده است. در عین حال ترکیب اسیدهای آمینه (اجزای تشکیل دهنده پروتئین) در پروتئین شیر مادر به گونه خاصی است. مثلاً  در بدن نوزاد سیستم تولید اسید آمینه سیستئین از متیونین کامل نشده و شیر مادر این حالت را جبران می کند، چون شیر مادر نسبت به شیر گاو سیستئین بیشتر و متیونین کمتری دارد و یا اینکه نوع پروتئین شیر مادر به گونه ای است که به سرعت تبدیل به لخته های قابل هضم می شود تا سریعاً در بدن نوزاد هضم و جذب شود، ولی این خاصیت در شیر گاو کمتر است.

از نظر املاح، شیر مادر نسبت به شیر گاو حاوی آهن کمتری است. ولی نکته بسیار جالب این است که این آهن در یک پوشش پروتئینی قرار دارد که جذب آن را چند برابر می کند؛ در نتیجه هم آهن از دسترس باکتری های موذی که قصد استفاده آن را دارند خارج می شود و هم جذب آن چند برابر جذب آهن شیر گاو می شود.  از نظر املاح ، شیر مادر تامین کننده تمام نیازهای نوزاد تا 6 ماهگی است.

یکی از مزایای بسیار مهم شیر مادر وجود مواد ضد میکروبی فراوان است .

در شیر مادر موادی موجود است که از رشد میکروارگانسیم ها در روده نوزاد جلوگیری می کند و یا جذب بدن نوزاد شده و مقاومت بدن کودک را افزایش می دهد. از این رو کودکی که منحصراً با شیر مادر تغذیه شده ، به ندرت امکان دارد تا شروع تغذیه تکمیلی دچار اسهال یا دیگر بیماری های میکروبی شود.

این فاکتورها (مثل ایمونوگلوبولین ها) یا در شیر گاو خیلی کمتر از شیر مادر است و یا اصلاً وجود ندارد. از این رو شیر مادر هم از نظر غذایی برای کودک بهتر است و هم از نظر حفظ ایمنی بدن.

تماس نزدیک پوست بدن مادر با کودک که اصطلاحاً bonding نامیده می شود، محبت مادر و فرزند را بسیار افزایش می دهد و کودک با صدای لالایی پر از محبت قلب مادر به خواب می رود.

عاتکه موسوی-کارشناس تغذیه تبیان

 

مطالب پیشنهادی

سرطان سینه و تمامی گفتنی های آن

نقش مردان در زمینه بهداشت باروری همسران
کاهش مرگ و میر زنان باردار با برنامه مادری ایمن
مادران شاغل و نگهداری کودکان

تمرینات ورزشی در دوران حاملگی و قبل از زایمان

حقایقی در باره ایدز و لزوم آموش جنسی

تغذیه دوران شیر دهی: شیر مادر از بروز دیابت دوران کودکی جلوگیری می کند

وبلاگ زیر جهت دریافت مقالات علمی و افزایش اگاهی شما عزیزان ایجاد شده است

http://maktoobshop.com

تحقیقات نشان داده که 

دیابت  جوانی* در کودکانی که در شش ماه اول  زندگی خود شیر گاو مصرف کرده اند، بیشتر رخ می دهد. وقتی که میکروبی وارد جریان خون می شود، سیستم ایمنی بدن پروتئین هایی بنام آنتی بادی می سازد که به این میکروب می چسبند و آن را از بین می برند.

به همین دلیل سیستم ایمنی بدن بر علیه تمام پروتئین هایی که وارد گردش خون می شوند، آنتی بادی می سازد. در بدن افراد بزرگسال بر علیه پروتئین های موجود در غذا، آنتی بادی تولید نمی شود زیرا ساختمان روده ی آنها کامل شده و نمی گذارد پروتئین های کامل موجود در غذا وارد خون شوند. ولی در ماه های اول زندگی ، به دلیل عدم تکامل ساختمان روده ی نوزاد ، سوراخ هایی در آن وجود دارد که پروتئین های غذا می توانند از آنها عبور کرده و وارد خون می شوند.

محققین نشان داده اند که شیر گاو حاوی انسولین است ، ولی کاملاً شبیه انسولین انسان نیست. بنابراین وقتی نوزاد در سه ماهه اول زندگی از شیر گاو استفاده کند، انسولین گاوی وارد جریان خونش شده و در آنهایی که مستعد ابتلا به 

دیابت  هستند باعث تولید آنتی بادی هایی می شود. این آنتی بادی ها به سلول های بتا لوزالمعده ( تولید کننده انسولین ) حمله می کنند و آنها را از بین می برند. در نتیجه باعث فقدان انسولین و بروز دیابت می شوند.

 نوزادانی  که در جریان خونشان بر علیه انسولین شیر گاو، آنتی بادی وجود دارد، خیلی بیشتر دچار دیابت می شوند.

نکاتی که باید به خاطر بسپارید :

- مادر گرامی اگر 

دیابت  در خانواده شما ارثی است، بایستی سعی کنید به نوزاد خود شیر گاو ندهید و با شیر خودتان او را تغذیه کنید.

- میزان شیوع دیابت در نوزادانی که دارای زمینه ارثی ابتلا به دیابت جوانی هستند و از شیر گاو هم استفاده می کنند خیلی بیشتر از آنهایی است که 

شیر مادرشان  را می خورند. حتی در بین نوزاد حیوانات نیز چنین مسئله ای مشاهده می شود.پی نوشت :

* دیابت جوانی : دیابت وابسته به انسولین است که معمولاً در سنین پایین اتفاق می افتد . نام دیگر آن " دیابت نوع یک" یا "IDDM ( INSULIN DEPENDENT DIABETES MELLITUS )" است.

مطالب پیشنهادی

سرطان سینه و تمامی گفتنی های آن

نقش مردان در زمینه بهداشت باروری همسران
کاهش مرگ و میر زنان باردار با برنامه مادری ایمن
مادران شاغل و نگهداری کودکان

تمرینات ورزشی در دوران حاملگی و قبل از زایمان

حقایقی در باره ایدز و لزوم آموش جنسی