مشاوره ژنتیک قبل از ازدواج‌

وبلاگ زیر جهت دریافت مقالات علمی و افزایش اگاهی شما عزیزان ایجاد شده است

http://maktoobshop.com

همه افرادی که قصد ازدواج و بچه دارشدن دارند نیازمند انجام مشاوره ژنتیک هستند، بخصوص زوجین دارای نسبت فامیلی ، سابقه بیماری ژنتیکی در خانواده زوجین ، سابقه نازایی ، سقط و مرده زایی، تکرار سرطان، اعتیاد و خودکشی از نشانه‌های هشدار خانواده‌های در معرض خطر تولد کودکان بیمار هستند . در اینصورت قبل از ازدواج یا تصمیم به بارداری با هدایت مراکزبهداشتی از جمله بهزیستی ، مراکز بهداشت خانواده، پزشکان و دفترخانه‌های ثبت ازدواج می‌توان با کمک مشاوره ژنتیکی از شیوع بیماریهای ژنتیکی و انواع معلولیت‌ها به میزان معنی داری پیشگیری کرد.

برای پیشگیری از بیماریهای ژنتیکی ، باید از تشویق جوانان به ازدواجهای فامیلی اکیدا پرهیز شود و در صورت اصرار ، چنین ازدواجهایی بایستی پس از طی مشاوره‌های ژنتیکی و انجام آزمایش های ضروری صورت گیرد.

مشاوره ژنتیکی گامی مهم برای پیشگیری بیماریها:

هدف از مشاوره ژنتیکی ، "ارائه اطلاعات، آگاهی بخشی و حمایت از خانواده‌های در معرض خطر داشتن فرزندی بااختلالات ژنتیکی و یا خانواده‌هایی که هم اکنون دارای اعضای مبتلا به نقایص مادرزادی یا اختلالات ژنتیکی هستند"، می باشد.

ژنتیک بالینی با تشخیص و اداره جنبه‌های طبی ، اجتماعی و روان شناختی بیماریهای ارثی سروکار دارد. همانند سایر حوزه‌های طب ، رسیدن به تشخیص صحیح و فراهم سازی درمان مناسب که باید شامل کمک به فرد مبتلا و اعضای خانواده او ، جهت درک ماهیت و پیامدهای اختلال باشد، ضروری است.

 به هر حال وقتی شک به ارثی بودن یک اختلال وجود دارد، بعد دیگری هم به آن اضافه می‌شود یعنی نیاز به آگاه کردن سایر اعضای خانواده در مورد خطر بالقوه برای آنها و ارائه راهکارهای مناسب برای کاهش این خطر است.

ازدواجهای فامیلی ، عامل مهم تولد کودکان معلول:

اختلالات ژنتیکی ناشی از ازدواجهای فامیلی مهمترین دلیل تولد کودکان معلول است که این مساله با افزایش آمار ازدواجهای فامیلی و عدم مراجعه به موقع به مراکز مشاوره ژنتیک ، چشمگیرتر شده است(حدود 80%). علاوه بر ازدواجهای خویشاوندی ، شیوع منطقه ای برخی بیماریها مثل تالاسمی ، حاملگی در سنین بالا ، کمبود امکانات و برنامه‌های مناسب بهداشت عمومی ، بخصوص در زمان تصمیم به بارداری ، دوران بارداری و عدم آگاهی زوجها در خصوص امکان پیشگیری از اختلالات ژنتیکی و مادرزادی از جمله دلایل عمده بروز و تکرار معلولیت به شمار می‌آید. در کل، احتمال تولد کودک معلول در ازدواجهای فامیلی 2 تا 3 برابر بیشتر از  ازدواجهای معمولی است و همین امر اهمیت انجام  مشاوره و آزمایشات ژنتیکی را روشن می‌سازد.

بر اساس آمارهای جهانی 3تا 4 درصد مرگ و میر نوزادان به دلیل اختلالات ژنتیکی رخ می‌دهد، حتی در ازدواجهایی با درجه فامیلی بسیار دور نیز 5 تا 6 درصد احتمال تولد کودک معلول در خانواده وجود دارد که این خطر در ازدواجهای فامیلی خیلی نزدیک ،علاوه بر افزایش ریسک تا 12 % ، احتمال بالای تکرار معلولیت در فرزندان بعدی خانواده  را نیز همراه داشته باشد. اما با این حال حق انتخاب با زوجین است . متاسفانه در برخی موارد دیده می‌شود که والدین علی‌رغم توصیه مشاوران به جای بازداشتن فرزندان از ازدواج با یکدیگر ، بدون در نظر گرفتن عواقب کار آنها را به ازدواج با یکدیگر نیز ترغیب می‌کنند! 

با توجه به مطالب فوق ، همیشه پیشگیری بهترین راه ، مقدم و آسانتر از درمان است.

ازدواجهای فامیلی شایعترین دلیل تولد کودکان نابینا در ایران است.

بیماریهای ارثی درصد قابل توجهی از علل ابتلا به نابینایی را تشکیل می‌دهد که با اجتناب از ازدواجهای فامیلی و مشاوره ژنتیک می‌توان از پیدایش بسیاری از آنها پیشگیری کرد. این بیماریها طیف وسیعی از عوارض چشمی از قبیل نواقص پلکی ، چپ چشمی ، آب مروارید ، نواقص مردمک ، اشکالات گوناگون در شبکیه و عصب بینایی و تومورهای یدخیم چشم را شامل می‌شود که درمان بسیاری از آنها صرف نظر از پرهزینه بودن ، موثرنیست .

از اینرو اکیدا توصیه می شود در صورت وجود  هرگونه سابقه بیماریهای چشمی در هر کدام از زوجین ، ابتلای یکی از فرزندان و یا وابستگان به بیماریهای چشمی ارثی ، مشاوره ژنتیک پیش از اقدام به ازدواج فامیلی انجام شود، چرا که معمولا متخصص بیماریهای ژنتیک می‌تواند با کمک گرفتن از دانش متخصصان چشم پزشک مشخص کند که تا چند درصد احتمال تولد فرزندان مبتلا به بیماری چشمی وجود دارد و چه راهکاری را می توان پیشنهاد نمود. 

اگرچه در بعضی موارد اقدامات درمانی کمکی از قبیل عینک ، جراحیهای روی قرنیه ، عدسی ، جراحی روی شبکیه کمکهای موثری در بازگرداندن بینایی به بیمار مبتلا می‌نماید، اما گذشته از مشکل بودن هر یک از این اعمال جراحی و بی‌فایده بودن بسیاری از آنها در سنین بالا به دلیل تنبلی عصب چشم ، در بسیاری از موارد نیز به د لیل نوع ضایعه اقدامات درمانی موثر نخواهد بود. بنابراین بهترین روش در اغلب موارد پیشگیری است و برای پیشگیری از بیماریهای ارثی ، تنها راه منطقی اولا خودداری از ازدواجهای فامیلی و پر خطر و ثانیا جلوگیری از حاملگی مجدد در صورت ابتلای یکی از فرزندان به بیماری ارثی است.

در خانواده مستعد ، انجام مشاوره ژنتیک و عمل کردن به توصیه‌های مشاوران ، منطقی ترین راه برای جلوگیری از تولد کودکان معلول ونابینا است. 

مطالب پیشنهادی

بررسی اثرات کافئین بر بدن
عوارض شیرین کنندههای بدون کالری
فست فود زیر ذره بین کارشناسان حوزه سلامت
ویژگی های ظروف آشپزی و اثر آن در پخت غذا