علت و عوارض و را درمان مکیدن انگشت توسط کودکان

مکیدن انگشت در کودکان گاهی زمانی طبیعی است ولی بعد از مدتی عادت بدی است که میبایست با برنامه و اصول درمان و برطرف شود.تا پایان این مقاله از سایت بهترین کودک برای درمان با ما باشید.

زمانی که کودکان هنوز چند ماهه هستند، مکیدن انگشتشان با مزه به نظر می‌رسد. اما وقتی که به سن مهد کودک می‌رسند دیگر این کار اصلاً خوشایند نیست و تازه آن زمان است که نگران کودک‌مان می‌شویم. قیافه او در حالی که روی پاهای خودش ایستاده‌است و هنوز انگشتش را می‌مکد، برای‌مان عذاب‌آور است.

نگران نباشید. دانشمندان تخمین زده‌اند که بیش از ۱۸ درصد کودکانی که بین ۲ تا ۶ سال سن دارند انگشت خود ـ که غالباً انگشت شست آنهاست ـ را می‌مکند.

اما چرا این اتفاق می‌افتد؟ ثابت شده که مکیدن انگشت، باعث آرام شدن کودک می‌شود و به‌همین خاطر وی این رفتار را همچنان ادامه می‌دهد.

تحقیقات همچنین حاکی از آن است که مکیدن انگشت اکثراً توسط کودکانی انجام می‌گیرد که در دوران نوپایی ساعات زیادی از روز را از مادرشان دور بوده‌اند.

این اتفاق در بین کودکانی که ماه‌های اولیه زندگی خود را در آغوش مادرشان طی کرده و تماس فیزیکی با او داشته‌اند، بسیار بسیار کم دیده می‌شود.

البته مکیدن انگشت شست تا سن ‪ ۲‬سالگی جای هیچگونه نگرانی ندارد، بلکه برای حیات نوزاد امری طبیعی ، غریزی ، ضروری و اجتناب ناپذیر است.

مکیدن انگشت‌ها و شست،پستانک، جویدن لب‌ها و ناخن و تانگ تراست یا به عبارتی باقی ماندن بلع نوزادی در سنین بالاتر و دندان قروچه از عادت‌های بد دهانی است.

مکیدن انگشت در کودکان تا دوسالگی طبیعی و بعد از ‪ ۵‬سالگی مضر است

 عادت مکیدن انگشت (انگشت شست) در میان کودکان شایع بوده و در اغلب اوقات به عنوان عادت طبیعی تلقی شده که نباید نگران آن بود. کودکان غالبا در 2 سالگی یا در هنگام  پیدایش و درآمدن دندان‌‌های دائمی این عادت را کنار می‌‌گذارند. اما اگر این عادت پس از درآمدن دندان‌‌های دائمی ادامه یافت، چه باید کرد؟ باید دلایلی که کودک را ترغیب به انجام این امر می‌‌کند، جست‌وجو شود. اغلب دلایل این رفتار، روانی بوده و از عدم احساس امنیت یا اضطراب دائمی کودک ناشی می‌‌شود. در این حالت کودک، آرامش و راحتی را در مکیدن انگشت می‌‌یابد. این امر عدم توانایی خوابیدن برخی از کودکان بدون مکیدن انگشت را توجیه می‌‌کند.

حال ممکن است این سوال پیش آید که مگر مکیدن انگشت چه ضرری برای کودک دارد که ما تلاش کنیم حتما این عادت را از او دور کنیم؟ نکته اینجاست که باید تلاش کرد، کودک این عادت را کنار گذارد چون در غیر این صورت باعث ایجاد مشکلاتی در استخوان‌‌بندی فک‌‌ها و دندان‌‌های کودک شده که محتاج درمان خواهد بود.

نکاتی در مورد مکیدن انگشت در کوکان

 آیا کودک شما هم انگشت خود را می مکد ؟ مکیدن انگشت عادتی است که در بسیاری از کودکان دیده می شود. این کار در چند ماهگی کودک کاری بامزه به نظر می رسد. اما با گذشت زمان و بزرگتر شدن کودک ، این مسئله یک عادت بد به شمار می آید و اگر بعد از 6 سالگی باز هم کودک مبادرت به مکیدن شست کند، نیاز به درمان و رسیدگی دارد، زیرا موجب به هم ریختگی ردیف دندان ها، فک و آرواره می شود.مکیدن انگشت

دکتر ابوالفضل شفیعی سورک،متخصص دندانپزشکی کودکان می گوید:رفتار مکیدن در سنین نوزادی پدیده ای طبیعی است که هم برخاسته از نیازهای فیزیولوژیک نوزاد برای تغذیه است. در مورد اینکه چرا بعد از سن نوزادی این رفتار در برخی کودکان ادامه می یابد، نظریه های مختلفی وجود دارند. 

علت مکیدن انگشت در کودکان

نظریه روانکاوی، ادامه یافتن این عادت بصورت مکیدن غیرتغذیه ای (پستانک یا انگشت) را ناشی از یک مشکل روانی در عدم توانایی کنترل اضطراب توسط کودک می داند. در حالی که نظریه یادگیری، آن را یک عادت آموخته شده می داند که لزوما بیانگر یک مشکل روانی نیست، اما معتقد است ادامه یافتن آن در برخی کودکان بعد از سن شش سالگی می تواند نشانه یک مشکل روانی باشد. به دلیل شیوع بالای عادت مکیدن، قصد داریم در این نوشتار به برخی سوالات رایج در مورد تاثیر این عادت بر سلامت دهان و دندان کودک و نیز روش های درمان آن پاسخ دهیم.

 

 مکیدن انگشت می تواند منجر به ایجاد برخی تغییرات دندانی و فکی شود. میزان تغییرات ایجاد شده می تواند بسته به طول مدت، شدت، میزان تکرر عادت در شبانه روز و نیز حالتی که انگشت در دهان قرار می گیرد، متفاوت باشد. مهمترین تغییراتی که در اثر مکیدن انگشت ایجاد می شود عبارتند از: 

 

•    اپن بایت قدامی (فقدان هم پوشانی عمودی دندان های جلو):به این معناست که وقتی کودک دندان هایش را روی هم جفت می کند، دندان های جلو به هم نمی رسند. در نتیجه کودک مثلا در گاززدن سیب یا ساندویچ مشکل خواهدداشت.

•    افزایش اورجت دندانی و پروتروژن دندان های قدامی بالا:افزایش فاصله افقی دندان های جلوی فک بالا نسبت به دندان های جلوی فک پایین و ایجاد شیب بیش از حد دندان های جلوی فک بالا به بیرون.

•    کراس بایت خلفی:تنگ شدن قوس دندانی فک بالا و جفت شدن نادرست دندان های آسیای بالا و پایین.

این تغییرات در مجموعه منجر به کاهش کارایی دندان ها در جویدن غذا، نازیبا شدن دندان ها و چهره کودک و نیز برخی بیماری ها و مشکلات مفصل فکی در بلندمدت می شود.

قبل از هر اقدامی، کودک و والدینش باید بخواهند که درمان صورت گیرد وگرنه هرگونه تلاشی بی فایده است. برخی کودکان با ورود به مهدکودک یا پیش دبستانی به دلیل فشار دوستان، عادت را کنار می گذارند. قبل از تلاش برای ترک عادت، تنش های روحی کودک باید توسط دندانپزشک معالج ارزیابی گردد. بهتر است درمان بچه هایی که اخیرا تغییرات مهمی در زندگی شان داشته اند، مثلا به شهر یا کشور جدیدی مهاجرت کرده اند، مدرسه شان را تغییر داده اند، یا والدین شان از هم جدا شده اند، به تعویق بیفتد.

به طور کلی چهار روش برای توقف عادت داریم:

1- مشاوره با بیمار

شامل صحبت کردن با کودک در مورد عواقب ادامه دادن عادت مکیدن و به ویژه تاثیر آن برای نازیباشدن دندان ها و چهره اوست. برای درک بهتر کودک، می توان عکسی از اثر نامطلوب عادت مکیدن انگشت بر دندان ها و فک را تهیه کرد و به کودک نشان داد. دیده شده که تاثیر روش مشاوره، بر روی کودکان بزرگتر و آنهایی که فشار جامعه را برای ترک عادت احساس می کنند، بیشتر است.

2- یادآوری کردن

برای کودکانی مناسب است که خودشان مایل به توقف عادت هستند. ولی به مقداری کمک نیاز دارند. در این روش باید ابتدا هدف درمان را خوب برای کودک توضیح داد. سپس از برخی بانداژهای چسبنده ضدآب، دستکش های یک انگشتی یا جوراب، بویژه در طول ساعات خواب بر روی انگشت یا دست کودک استفاده کرد. همچنین برخی محلول های تلخ (شبیه لاک ناخن) برای این منظور در داروخانه ها وجود دارند که می توان براساس نیاز در طول روز یا قبل خواب بر روی ناخن انگشت کودک به کار برد. نکته مهم این است که کودک باید درک کند هدف همه این روش ها، یادآوری این موضوع به کودک است که انگشتش را در دهانش قرار ندهد. در صورتی که کودک احساس کند این روش ها جنبه تنبیهی دارند، کارایی لازم را نخواهدداشت.

3- سیستم پاداش

در این روش قراردادی بین کودک و یا والدین یا کودک و دندانپزشک بسته می شود. در این قرارداد به سادگی بیان می شود که کودک برای مدت خاصی، عادت را ترک می کند و در مقابل جایزه ای دریافت خواهدکرد. به عنوان مثال می توان جدولی ماهانه تنظیم کرد و بر روی کمد اتاق خواب کودک نصب کرد و به ازای هر روز که کودک عادت را ترک کرد، یک ستاره در محل مربوطه بر روی جدول چسبانید و به ازای هر پنج ستاره، یک جایزه ویژه برای وی درنظر گرفت و همزمان با این کار، کودک را بصورت کلامی هم تشویق کرد. روش پاداش در صورتی که با درمان یادآوری تلفیق شود، تاثیر مفید بیشتری دارد.

4- پلاک های عادت شکن

در صورتی که عادت، پس از کاربرد درمان های یادآوری و پاداش، همچنان ترک نشده ولی کودک واقعا مایل به ترک آن است، می توان از این درمان استفاده کرد. در این روش وسیله ای ثابت در دهان کودک قرار می گیرد که هم بطور فیزیکی مانع انجام عادت شده و لذت مکیدن را از بین می برد و هم به عنوان یک یادآور عمل می کند. جهت ترک کامل عادت، معمولا این وسایل باید حداقل به مدت شش ماه استفاده شوند. 

توصیه شده برای پیشگیری از عوارض ناشی از مکیدن، بعد از سن دوسالگی، از انجام عادت توسط کودک ممانعت به عمل آید. از آنجا که روش های درمانی ذکر شده برای کودکان بالای چهارسال مناسب تر است، پیشنهادشده برای کودکان 4-3 ساله ای که عادت مکیدن انگشت دارند، پستانک جایگزین شود؛ چرا که مکیدن پستانک در مقایسه با انگشت، هم عوارض کمتری دارد و هم ترک آن راحت تر است.

 علل و عوامل مکیدن انگشت:

تحقیقات نشان داده است غریزه مکیدن که برای حیات نوزاد ضروری است و مکیدن انگشت در نوزادانی که از شیر مادر تغذیه می‌کنند کمتر است در نتیجه زندگی در دنیای صنعتی امروز که در آن نوزادان کمتر از شیر مادر بهره می‌برند، یکی از دلایل مهم مکیدن انگشت است.

این متخصص دندانپزشکی کودکان می‌گوید: دلبستگی به مکیدن در نوزادان برای تکامل سیستم عصبی مرکزی لازم است و این مکیدن شست می‌تواند به نوزادان کمک کند که با دنیای جدید خود هماهنگ شوند.

لذا مکیدن در کودکان امری ضروری، غریزی و بعضا اکتسابی است اما اگر بعد از سن ‪ ۵‬سالگی ادامه یابد می‌تواند مورد توجه قرار بگیرد و برای درمان آن اقدام شود.

 

چرا مکیدن شدن در کودکان آغاز می‌شود؟

سازوکاری در سلول‌های عصبی مغز وجود دارد که وقتی این سلولها تحریک می‌شوند یا در معرض عوامل اضطرابی قرار می‌گیرند، مکیدن انگشتان به طور طبیعی اتفاق می‌افتد.

از طرفی سلول‌های مغز توانایی یکسری ترشحات مثل “آنکفالین” و “اندورفین” را دارند که با ترشح این مواد انتقال عصبی کاهش یافته و موجب آرامش و حس خوشحالی در کودکان می‌شود. یکی از عواملی که موجب ترشح این دو مواد در سلول‌های مغز می‌شود مکیدن انگشت است.

خوردن غذاهای لذیذ مثل شیر مادر و حرکات ورزشی در کودکان بزرگتر مثل آهسته دویدن و سایر فعالیت‌های لذت‌بخش نیز از جمله مواردی است که موجب ترشح این دو مواد می‌شود لذا کودکانی که به موقع با شیر مادر تغذیه شوند و حرکات یاد شده را انجام دهند به مکیدن انگشت وی نمی‌آورند.

 

 علائم و عوارض مکیدن انگشت:

یکی از ناهنجاری‌های دندانی که با مکیدن انگشت ایجاد می‌شود باز ماندن دهان و فاصله افتادن میان فک بالا و پایین، بیرون زدن فک بالا و باقی ماندن بلع نوزادی در افراد است.

از دیگر عوارض این عادت بد دهانی اختلالات گفتاری مثل لکنت زبان است به طوری که فرد در بزرگسالی نمی‌تواند بعضی از حروف مثل اس و ش و ال‌و چ را تلفظ کند.

ایجاد عادت‌های ثانویه مثل تاباندن موی سر و کندن موی صورت و جویدن لب از جمله این عوارض است.

پینه بستن و منحرف شدن انگشتان از دیگر عوارض مکیدن انگشت است.

تاثیرگذاری این عادت پس از ۳ سالگی

تحقیقات نشان داده‌است که مکیدن انگشت باعث کج در آمدن دندان‌ها و حتی تأخیر در این مسئله می‌شود. در این سن که استخوان های فک هنوز نرم است مکیدن شست باعث تغییر شکل آن می شود.

▪ دندان ها کج درمی آیند.

▪ باعث باریک شدن دندان می شود.

▪ باعث ایجاد عفونت در اطراف ناخن ها و بیماری های عفونی می شود.

▪ دندان های فوقانی به سمت بیرون و دندان های پایین به سمت داخل رشد می کند.

▪ در رشد کام (سقف دهان) تاثیر می گذارد.

▪ یکی دیگر از خطرات مکیدن انگشت احتمال چرکی شدن آن است. حتی ممکن است کودک‌تان پس از لمس کردن ماده‌ای سمی با فرو بردن انگشتش در دهان، آنررا خورده و مسموم شود.

▪ این عمل همچنین ممکن است که باعث گشاد شدن دهان کودک شود و این احتمالات بستگی به این دارد که او چطور و از کدام جهت انگشتش را می‌مکد.

▪ شکل غیرطبیعی سقف دهان

▪ نادرست قرار گرفتن زبان

▪ ایجاد مشکل به هنگام جویدن: در یادگیری روش صحیح قورت دادن با مشکل مواجه می شوند. زبان نقش مهمی در عمل قورت دادن ایفا می کند. در افراد عادی به هنگام قورت دادن، زبان پشت سقف دهان قرار می گیرد. اما در کودکانی که عادت مکیدن شست را دارند، هم زمان با قورت دادن، زبان در جلو و بین دندان های جلویی قرار می گیرد. این امر قورت دادن را سخت تر می کند.

▪ کودک با مشکل گفتاری روبه رو می شود.

▪ باعث افتادگی لوزه و در نتیجه خرخر کردن می شود.

▪ نقص اسکلتی می تواند مشکلات ویژه در کودک ایجاد کند.

گر قصد دارید عادت مکیدن انگشت را در کودکتان تغییر دهید، از روش های عمومی برای ترک عادت عصبی استفاده کنید و سپس، راه حل های اختصاصی را برای این فعالیت به خصوص، به کار بندید.

۱- میل مکیدن انگشت را در شیرخوار فرونشانید.

برای جلوگیری از ایجاد عادت مکیدن انگشت در شیرخواری که میل زیادی به این کار دارد، زمان بیشتری برای مکیدن انگشت به او بدهید. برای مثال، اگر از یک سر شیشه با سوراخ تنگ تر استفاده کنید، کودک مجبور می شود برای خوردن شیر وقت بیشتری را با مکیدن بگذراند.

بسیاری از متخصصان اطفال بر این باورند که بیشتر کودکانی که در چند ماه اول زندگیشان از « دندان گیر» استفاده کرده اند، به این عادت دچار نمی شوند و اغلب کسانی که به دندان گیر وابسته می شوند، آن را زودتر از کسانی که شست می مکند، ترک خواهند کرد.

۲- از نادیده گرفتن حرکت مکیدن انگشت به صورت سنجیده استفاده کنید.

از آنجا که شانس ترک مکیدن انگشت تا سال اول مدرسه برای هر کودک بسیار بالاست، بهتر است تا این زمان همه چیز را نادیده بگیرید و توجه مداومی به آن نداشته باشید.

به خاطر داشته باشید که حذف عادت مکیدن انگشت در یک شب صورت نمی پذیرد و به صبر و پشتکار شما نیازمند است. اگر در نادیده گرفتن، پایدار باشید، به تدریج، از دفعات بروز این رفتار کاسته می شود. اکنون نحوه تأثیرگذاری این روش را شرح می دهیم.

-درمورد مکیدن شست کودک نظر ندهید. از هرگونه اظهار نظری، چه با دید مثبت و چه منفی اجتناب کنید. از صحبت کردن یا تلاقی نگاه با کودکی که در حال مکیدن انگشت است، خودداری کنید.

-وقتی کودک در حال مکیدن انگشت است، او را در آغوش نگیرید و حتی به او نزدیک نشوید.

-وقتی کودک مکیدن انگشت را متوقف کرد، او را در آغوش بگیرید و اظهار علاقه کنید. در این زمان، واکنش مثبت ( جز برای کودکان مخالف و ستیزه جو) می تواند مفید باشد:« وقتی شستت توی دهنت نیست  قیافه ات خیلی بهتره، من خیلی بیشتر دوست دارم!» یا، « چه قدر خانم شده ای، حتما به خاطر اینه که انگشتت توی دهنت نیست!»        

از سوی دیگر، اگر به کار بردن چنین جملاتی موجب تشدید مکیدن انگشت شد، به نادیده گرفتن کامل بپردازید و حتی وقتی این عمل را قطع کرد، ارتباط گرمی با او ایجاد نکنید.

۳- یک برنامه دقیق برای ترک مکیدن انگشت طراحی کنید.

کودک را تشویق کنید تا با استفاده از شش مرحله پایه ای ضروری که در آغاز این فصل به آن ها اشاره شد، عادت مکیدن انگشت خود را ترک کند:

الف-کودک را در کسب آرامش تشویق کنید.

بیشتر مردم، به ویژه کودکان، هنگامی که خسته یا مضطرب هستند، دچار عادت های کهنه می شوند. آموزش کسب آرامش تدریجی به کودک کمک می کند تا از عادت مکیدن انگشت خودداری کند و به جای آن عادتی ارزشمند را فرا بگیرد. برای کودکان بزرگتر بهتر است تا در هنگام کسب آرامش تدریجی بر روی دست هایشان تمرکز کنند.

ب-کودک را به عادتش آگاه کنید.

برای مثال، می توانید به شکل انگشت شستش پس از مکیدن، اشاره کنید. او را مجبور کنید در حال مکیدن انگشت خود را در آینه نگاه کند و در مورد ظاهر این کار با او صحبت کنید. انگشت خود را بمکید و از او نظر بخواهید. کودکان دیگری را که انگشت می مکند به او نشان دهید.

پ-به جای شست، شیء دیگری را در اختیار کودک قرار دهید.

این شیء می تواند پای پلاستیکی خرگوش یا یک عروسک پارچه ای باشد. گاهی فشردن انگشت شست کودک می تواند برای او راضی کننده باشد. به خاطر داشته باشید که کودک را ( در زمانی که احساس نیاز به مکیدن می کند) برای استفاده از روش های کسب آرامش تشویق کنید.

ت-کاهش زمان مکیدن انگشت

برای هر کودک خردسالی، بکوشید به جای خاتمه دادن به مکیدن، زمانی را که صرف عادت مکیدن انگشت می کند، کاهش دهید.

ح-ایجاد ممنوعیت های مکانی در جاهایی که کودک، ممکن است شست خود را بمکد.

در طول چند روز، مکان و زمان بروز عادت مکیدن انگشت را ثبت کنید. یک مکان یا زمان را انتخاب کنید و به کودک بگویید که دیگر اجازه مکیدن انگشت در آن مکان یا زمان را ندارد. مکانی را انتخاب کنید که حداقل چند روز متوالی آنجا باشید.

شما باید برای بررسی و زیر نظر گرفتن موقعیت، تقویت، یادآوری وتشویق کردن کودک به ترک عادت مکیدن انگشت حاضر باشید. از یک پی آمد طبیعی استفاده کنید. یک پی آمد طبیعی انتخاب کنید تا در صورت تخلف کودک از ممنوعیت مکانی یا زمانی که برایش در نظر گرفته شده است، دچار عواقب آن شود.

برای مثال، اگر به کودک گفته اید که در هنگام تماشای تلویزیون حق مکیدن شست خود را ندارد و کودک از این قانون سرپیچی کرد، تلویزیون را برای پنج دقیقه خاموش کنید و پس از این مدت در صورت عدم مکیدن انگشت ، تلویزیون را روشن کنید.

یا اگر زمان ممنوع، هنگام شام است، در صورت تخلف، کودک را از صرف دسر محروم کنید. قبل از بروز پی آمد، کودک را کاملا آگاه گردانید. در صورت لزوم، بارها از یک پی آمد استفاده کنید، اما به خاطر داشته باشید تا در صورت اجرای قانون او را تحسین کنید.

خ-جدولی برای ثبت چگونگی رفتار کوک، طراحی کنید.

یک جدول پاداش احتمال تلاش کودک برای ترک عادت مکیدن انگشت را افزایش می دهد. بدین صورت که هرگاه کودک در مکان یا زمان ممنوع، موفق عمل کرد، می تواند در یکی از خانه های جدول، اثر انگشت ( ترجیحا انگشت شست) بگذارد. بهتر است برای این کار از رنگ های گیاهی و غیر سمی استفاده شود.

برای مثال، هربار که کودک در هنگام تماشای تلویزیون انگشت خود را نمی مکد، یک اثر انگشت به دست می آورد. برای تعداد مشخصی از اثر انگشت ها یک پاداش مناسب معین کنید. به تدریج، شرایط دریافت اثر انگشت را با طولانی کردن زمان های ممنوع سخت تر کنید.

بنابراین، در اولین روز، کودک می تواند فقط با پنج دقیقه تماشای تلویزیون بدون مکیدن انگشت خود یک اثر انگشت در جدول بگذارد؛ اما روز آینده حداقل زمان برای کسب اثر انگشت پانزده دقیقه خواهد بود.

وقتی انگشت مکیدن در یک مکان یا زمان خاص ترک شد، مکان ممنوع دیگری را برای کودک برگزینید و روند قبل را دوباره تکرار کنید.

برای حذف عادت مکیدن انگشت در مدرسه، باید با معلم کودک همکاری داشته باشید. روش خود را برای معلم شرح دهید و به کودک بگوئید در صورتی که در مدرسه از مکیدن انگشت خودداری کند، می تواند در خانه روی جدولش یک اثر انگشت بگذارد.

بهتر است معلم برای آگاه گرداندن شما و تشویق کودک از یک کارت استفاده کند. مضمون این کارت می تواد چنین باشد:« مامان و بابای عزیز، سلام! می توانید حدس بزنید؟ من امروز در مدرسه، انگشتم را به دهانم نبرده ام!»

۴- برای کودکان بزرگتر، از روش شدیدتری برای ترک مکیدن انگشت استفاده کنید.

 برای کودکان بزرگتر یا حتی نوجوانانی که هنوز به مکیدن شست عادت دارند، باید از روش های اصولی تر و شدیدتری استفاده کنید. در روشی که آن را آگاهی شدید می نامند، به کودک آموزش داده می شود تا در هنگامی که شست خود را ناخودآگاه به سوی دهانش می برد، جلوی خود را بگیرد و به عنوان پی آمد این خواسته، با دستش ورزش ایزومتریک انجام دهد. ( ورزش ایزومتریک، نوعی از روش و انقباض ماهیچه ای است که در آن طول ماهیچه تغییر نمی کند و فقط عضله سفت می شود.)

برخی دندان پزشکان برای این کودکان وسیله ای را تجویز می کنند که در روی دندان ها قرار می گیرد. موثرترین وسیله نوعی است که با فروبردن انگشت شست به داخل دهان، موجب درد انگشت و کام می شود.

 راه های متفاوت برای درمان مکیدن انگشت:

‪ – ۱‬درمان یادآوری

دراین روش یک باند و یا نوار ضد آب روی انگشت جهت یاآوری گذاشت می‌شود که تا ترک عادت این باند و نوار روی انگشت باید باقی بماند.

ریختن فلفل و انجام کارهای تنبیهی در این روش از درمان نتیجه بخش نیست.

‪ – ۲‬سیستم پاداش

در این روش بین کودک و والدین و دندانپزشک قراردادی بسته می‌شود که طبق آن کودک اگر زمان مکیدن انگشت را کاهش دهد، جایزه می‌گیرد و این پاداش به تدریج افزایش می‌یابد تا زمانی که عادت ترک بشود.

هنگامی که این عمل را انجام نمی دهد او را تحسین کنید. می‌توانید با او وارد بازی شوید. یک تقویم یک ماهه روی یخچال خود بگذارید و روزهایی که او را در حین این عمل ندیده‌اید را علامت‌گذاری کنید. در پایان ماه به‌خاطر پیشرفتش به او جایزه دهید.

‪ – ۳‬بهره‌گیری از دستگاه‌های ارتودنسی

در این روش دستگاه‌های مخصوص ارتودونسی توسط دندانپزشک روی دندان نصب می‌شود که هم بلع نوزادی را تصحیح می‌کند و هم از مکیدن انگشت جلوگیری می‌کند.

اگر عادت کودک پس از دریافت پاداش هنوز برطرف نشده است ولی خود کودک حقیقتا تمایل به ترک عادت دارد، می ‌توان از روش کاربرد وسایل ضد عادت استفاده کرد.

در این روش وسیله‌ای در دهان کودک قرار داده می ‌شود که به‌ طور فیزیکی ادامه ی عادت را برای وی مشکل می‌سازد. در این روش، دندان پزشک حتماً باید کودک و والدینش را توجیه کند که این وسیله جنبه ی تنبیهی ندارد و صرفاً به عنوان یادآور می‌ باشد.

۴- روش معکوس/درمان با سختگیری

به کودک‌تان که در حال مکیدن انگشتانش است، بگویید که باید همه انگشتانش را بمکد و او را مجبور به این کار کنید و مطمئن باشید که او خیلی زود از این کار خسته می‌شود.از او بپرسید که چرا این کار را می‌کند و مجبورش کنید تا پاسخ دهد. تنها مشکل این کار این است که وی یک پیشنهاد نادرست را از زبان والدینش خواهد شنید.

 ۵- با او منفی برخورد نکنید

نومیدی و خشم والدین، این عادت کودک را بدتر می کند. اگر در انجام این کار از خودش پیشرفت کمی نشان داد، او را سرزنش نکنید. احساس ناتوانی در وی خود باعث ادامه دادن این کار می شود.

 ۶- مایع یادآوری به انگشتش بزنید

گرچه اکثر پزشکان این کار را بی‌رحمانه توصیف می‌کنند، اما زدن محلول‌های بد مزه به انگشت می‌تواند به کودک یادآوری کند که نباید انگشتش را در دهان فرو ببرد.

به یاد داشته باشید که این کار را برای تنبیه انجام ندهید و به او بگویید که این کار تنها برای فراموش کردن این عادت است.به دست کردن دستکش روی انگشت هم می‌تواند به او این موضوع را گوشزد کند.

۷- با مراحل آسان شروع کنید

در ابتدا از او بخواهید که در جمع دست از این کار بردارد و سپس برای مراحل سخت‌تر همچون زمان خواب پاداش بهتری در نظر بگیرید. از او بخواهید به هنگام مکیدن انگشتان، شاهد قیافه خود در آینه باشد. این اقدام در برخی از کودکان موثر است.

۸- سرش داد نزنید

زمانی که متوجه شدید که او هنوز این کار را انجام می‌دهد، سرش داد نکشید. زیرا این کار او را بیشتر ناراحت می‌کند و این عمل در او تقویت می‌شود.

۹- صبر کنید

می‌دانید سر کودکانی که تا حتی ۶ سالگی انگشت خود را می‌مکیده‌اند چه آمده‌است؟ آنها دیگر این کار را نمی‌کنند.

به گفته والدین آنها، بچه‌ها هر سال که می‌گذشته، به این کار رغبت کمتری نشان داده‌اند و کم‌کم آن را رها کرده‌اند و یا تنها در زمان‌های خاصی همچون تماشای تلویزیون، آن را ادامه داده‌اند.

هر چه سن بچه‌ها بالاتر می‌رود و در جمع دوستان خود قرار می‌گیرند، از ترس مسخره شدن توسط دوستان‌شان این کار را کمتر انجام می‌دهند تا کم‌کم از سر آنها می‌افتد.برخی وسایل دندان پزشکی هم هستند که شما می‌توانید آنها را به کودکتان پیشنهاد کنید. اگر او آنها را بپذیرد، خیلی زود این عادت را فراموش می‌کند.

به یاد داشته باشید که تنها اگر منشأ این رفتار کودک‌تان را کشف کنید، می‌توانید این عادت را از سر او بیندازید .

 ترک عادت هر کاری که به آن عادت کرده ایم هر برای ما دشوار است و هم برای کودکان که البته برای کودت بسیار سخت تر است.صبور باشید و با برنامه این عادت را از بچه خود دور کنید.

تغییر شکل فک و کام با تداوم مکیدن انگشت

دکتر "فاطمه مهتا بصیر" فوق تخصص نوزادان با بیان این مطلب افزود: انگشت مکیدن نوزاد و کودک شیرخوار یک حرکت طبیعی، سالم و شایع است ولی تداوم یافتن آن ممکن است باعث تغییراتی در حالت فک و کام شود. 

وبلاگ زیر جهت دریافت مقالات علمی و افزایش اگاهی شما عزیزان ایجاد شده است

http://maktoobshop.com

وی گفت: تا سنین ۹ - ۶ ماهگی تمایل به مکیدن انگشت بدون احساس گرسنگی یک واکنش طبیعی و مهم محسوب میشود که اغلب شیرخواران گاه بدون احساس گرسنگی تمایل به مکیدن دارند. 

دکتر بصیر یادآورشد: در این زمان مکیدن دست برای شیرخوران آرامش بخش است.این عمل به نوزاد بدون نیاز به کمک دیگران، امکان تسکین اضطراب و تنش های درونی خود را میدهد و یک مرحله مهم در تکامل روانی او بحساب میآید. 

وی افزود:بعضی از شیرخواران از روشهای دیگری هم برای کاهش تنش درونی خود استفاده میکنند،نظیر بازی با لاله گوش یا کشیدن موی سر. 

وی گفت:در این سنین انگشت مکیدن به تنهایی معیار خوبی برای تشخیص گرسنگی و کمبود شیر نیست و عوامل دیگری مثل دفعات و مدت تغذیه،وزنگیری و دفعات دفع ادرار برای بررسی کمبود شیر باید در نظر گرفته شوند. 

فوق تخصص نوزادان تصریح کرد:حدود 30 تا 40 درصد کودکان یک تا پنج سال به انگشت مکیدن ادامه میدهند.در اینصورت مکیدن انگشت در زمانی انجام میشود که کودک نیاز به تسلی خود دارد مثلا قبل از خوابیدن و یا در طی روز هنگام ترس یا دلشکستگی. 

دکتر بصیر در خصوص درمان این عاضه گفت:این مساله معمولا خود بخود و تا سن ۵-۴ سالگی و قبل از سن رویش دندانهای دائمی، بدون نیاز به مداخله رفع میشود و در صورت تداوم این عادت بایستی به پزشک مراجعه کرد. 

وی تصریح کرد:اغلب والدین نگران این هستند که مکیدن انگشت به عنوان یک عادت بد و ماندگار باقی بماند ولی حقیقت این است که عادت مکیدن معمولا با منع مستقیم یا تنبیه به سادگی قابل رفع نیست. 

وی اضافه کرد: در این صورت شگردهای متعددی برای حل مساله وجود دارد و نکته مهم این است که این عادت معمولا زمانی ترک خواهد شد که خود کودک تمایل به همکاری بر رفع آن داشته باشد. 

وی گفت: از جمله نکات قابل توجه در رفع این مشکل این است که تا زمانی که کودک قادر به درک کلام نیست وی را از مکیدن انگشت منع مستقیم و تنبیه نکنید و بجای منع مستقیم و تنبیه کردن کودک، وی را وقتی که انگشت را نمی مکد تشویق کنید. 

وی افزود:زمان بیشتری را با کودک بگذرانید و او را تشویق به استفاده از دستها برای انجام کارهای دیگری مثل نقاشی و بازیهای مختلفی که دست را مشغول میدارد تشویق کنید. 

این فوق تخصص نوزادان تصریح کرد:در زمان خواب برای مشغول کردن دست و حل بعد عاطفی مسئله عادت به نگهداری از یک عروسک کوچک یا اسباب بازی عروسکی در رختخواب را جانشین مکیدن دست کنید. 

دکتر بصیر در پایان یادآور شد: مکیدن انگشت یک عادت طبیعی و قابل قبول برای نوزادان و شیرخواران است و معمولا به خودی خود بر طرف میشود ولی در صورت تداوم آن بعد از سن ۴ سالگی نیاز به مشورت با پزشک است. 

مطالب پیشنهادی

بررسی اثرات کافئین بر بدن
عوارض شیرین کنندههای بدون کالری
فست فود زیر ذره بین کارشناسان حوزه سلامت
ویژگی های ظروف آشپزی و اثر آن در پخت غذا

مکیدن انگشت در کودکان تا دوسالگی طبیعی و بعد از ‪ ۵‬سالگی مضر است

وبلاگ زیر جهت دریافت مقالات علمی و افزایش اگاهی شما عزیزان ایجاد شده است

http://maktoobshop.com

شایع‌ترین عادت بد دهانی در کودکان مکیدن انگشت شست است که در برخی از جوامع ‪ ۷۵‬تا ‪ ۹۵‬درصد گزارش شده است.

البته مکیدن انگشت شست تا سن ‪ ۲‬سالگی جای هیچگونه نگرانی ندارد، بلکه برای حیات نوزاد امری طبیعی ، غریزی ، ضروری و اجتناب ناپذیر است.

درباره علل و عوامل و عوارض مکیدن انگشت و نحوه درمان این عادل بد دهانی خبرنگار گروه علمی با دکتر غلامحسین رمضانی متخصص دندانپزشکی کودکان و نوجوانان گفت و گویی انجام داده است که برای پدران و مادران خواندنی است.

مکیدن انگشت‌ها و شست،پستانک، جویدن لب‌ها و ناخن و تانگ تراست یا به عبارتی باقی ماندن بلع نوزادی در سنین بالاتر و دندان قروچه از عادت‌های بد دهانی است.

* علل و عوامل مکیدن انگشت:

دکتر رمضانی می‌گوید تحقیقات نشان داده است غریزه مکیدن که برای حیات نوزاد ضروری است و مکیدن انگشت در نوزادانی که از شیر مادر تغذیه می‌کنند کمتر است در نتیجه زندگی در دنیای صنعتی امروز که در آن نوزادان کمتر از شیر مادر بهره می‌برند، یکی از دلایل مهم مکیدن انگشت است.

این متخصص دندانپزشکی کودکان می‌گوید: دلبستگی به مکیدن در نوزادان برای تکامل سیستم عصبی مرکزی لازم است و این مکیدن شست می‌تواند به نوزادان کمک کند که با دنیای جدید خود هماهنگ شوند.

وی افزود: لذا مکیدن در کودکان امری ضروری، غریزی و بعضا اکتسابی است اما اگر بعد از سن ‪ ۵‬سالگی ادامه یابد می‌تواند مورد توجه قرار بگیرد و برای درمان آن اقدام شود.

* چرا مکیدن شدن در کودکان آغاز می‌شود؟

دکتر رمضانی می‌گوید: سازوکاری در سلول‌های عصبی مغز وجود دارد که وقتی این سلولها تحریک می‌شوند یا در معرض عوامل اضطرابی قرار می‌گیرند، مکیدن انگشتان به طور طبیعی اتفاق می‌افتد.

وی افزود: از طرفی سلول‌های مغز توانایی یکسری ترشحات مثل “آنکفالین” و “اندورفین” را دارند که با ترشح این مواد انتقال عصبی کاهش یافته و موجب آرامش و حس خوشحالی در کودکان می‌شود.

این متخصص دندانپزشکی کودکان خاطرنشان کرد که یکی از عواملی که موجب ترشح این دو مواد در سلول‌های مغز می‌شود مکیدن انگشت است.

وی افزود: خوردن غذاهای لذیذ مثل شیر مادر و حرکات ورزشی در کودکان بزرگتر مثل آهسته دویدن و سایر فعالیت‌های لذت‌بخش نیز از جمله مواردی است که موجب ترشح این دو مواد می‌شود لذا کودکانی که به موقع با شیر مادر تغذیه شوند و حرکات یاد شده را انجام دهند به مکیدن انگشت وی نمی‌آورند.

* علائم و عوارض مکیدن انگشت:

یکی از ناهنجاری‌های دندانی که با مکیدن انگشت ایجاد می‌شود باز ماندن دهان و فاصله افتادن میان فک بالا و پایین، بیرون زدن فک بالا و باقی ماندن بلع نوزادی در افراد است.

از دیگر عوارض این عادت بد دهانی اختلالات گفتاری مثل لکنت زبان است به طوری که فرد در بزرگسالی نمی‌تواند بعضی از حروف مثل اس و ش و ال‌و چ را تلفظ کند.

دکتر رمضانی می‌گوید ایجاد عادت‌های ثانویه مثل تاباندن موی سر و کندن موی صورت و جویدن لب از جمله این عوارض است.

پینه بستن و منحرف شدن انگشتان از دیگر عوارض مکیدن انگشت است.

* عادت مکیدن انگشت در کودکان را چگونه درمان کنیم؟

دکتر رمضانی معاون آموزشی دندانپزشکی دانشگاه آزاد در پاسخ به این سووال می‌گوید: همانطور که گفته شد مکیدن انگشت در کودکان کمتراز پنج سال و به خصوص در دو سال اول زندگی، جای نگرانی ندارد.

وی می‌گوید: اولین گام برای درمان این عادت دهانی درک تکامل احساسی کودک است و مادران باید بدانند که این عادت امری طبیعی است که برای شاداب و سالم بودن کودک ضروری است.

پس از این درک، ایجاد محیطی طبیعی، امن و آرام برای کودک و داشتن برنامه غذایی صحیح مهمترین عاملی است که موجب ترک این عادت می‌شود.

این متخصص دندانپزشکی کودکان می‌گوید: سن جادویی برای درمان این عادت در کودکان سن ‪ ۵‬سالگی است زیرا در این سن کودک می‌تواند درک کافی از محیط داشته باشد و مشکلات آتی این عادت را بفهمد.

وی می‌گوید درمان مداخله‌ای زمانی همراه با موفقیت است و توصیه می‌شود که کودک خود بخواهد این عادت را ترک کند و در صورت تحمیل جواب نمی‌دهد و نقش والدین در این زمینه بسیار مهم است.

* سه راه متفاوت برای درمان مکیدن انگشت:

‪ – ۱‬درمان یادآوری

دراین روش یک باند و یا نوار ضد آب روی انگشت جهت یاآوری گذاشت می‌شود که تا ترک عادت این باند و نوار روی انگشت باید باقی بماند.

ریختن فلفل و انجام کارهای تنبیهی در این روش از درمان نتیجه بخش نیست.

‪ – ۲‬سیستم پاداش

در این روش بین کودک و والدین و دندانپزشک قراردادی بسته می‌شود که طبق آن کودک اگر زمان مکیدن انگشت را کاهش دهد، جایزه می‌گیرد و این پاداش به تدریج افزایش می‌یابد تا زمانی که عادت ترک بشود.

‪ – ۳‬بهره‌گیری از دستگاه‌های ارتودنسی

در این روش دستگاه‌های مخصوص ارتودونسی توسط دندانپزشک روی دندان نصب می‌شود که هم بلع نوزادی را تصحیح می‌کند و هم از مکیدن انگشت جلوگیری می‌کند.

مطالب پیشنهادی

بررسی اثرات کافئین بر بدن
عوارض شیرین کنندههای بدون کالری
فست فود زیر ذره بین کارشناسان حوزه سلامت
ویژگی های ظروف آشپزی و اثر آن در پخت غذا

روش های ترک مکیدن انگشت در کودک

وبلاگ زیر جهت دریافت مقالات علمی و افزایش اگاهی شما عزیزان ایجاد شده است

http://maktoobshop.com

سئوال)

مادری هستم که یک دختر 1 ساله دارم. اکثر اوقات دخترم عادت دارد که انگشت شست خود را به دهان بگیرد و من نمی‌توانم مانع از این عادت دخترم شوم. اطرافیان می ‌گویند که ممکن است دخترم بعد از بزرگ شدن، دندان‌هایش به شکل مرتب رشد نکنند و این موضوع باعث نگرانی من شده است.

لطفاً مرا راهنمایی فرمایید چه کار باید بکنم و آیا مکیدن انگشت باعث نامرتب رشد کردن دندان‌ها در آینده می ‌شود؟

پاسخگوی سئوالات زیر آقای دکتر آرش منتظری (دندان پزشک) می باشد.

1- لطفاً بفرمایید عادات دهانی در کودکان (مکیدن انگشت) به چه شکل است؟

عادات دهانی به دسته‌ای از رفتارهای ارادی کودک گفته می ‌شود که در صورت تداوم، باعث ایجاد ناهنجاری‌های دهانی و دندانی (ارتودنتیک) در سنین بالاتر خواهد شد. یکی از شایع‌ترین این عادات، عادت دهانی مکیدن انگشت شست (مکیدن غیر تغذیه‌ای) می ‌باشد .

مکیدن انگشت توسط کودک به ‌طور معمول تا سن 3 سالگی طبیعی در نظر گرفته می ‌شود و از 3 سالگی به بعد معمولاً این عادت توسط خود کودک ترک می ‌شود. ولی ادامه ی این عادت بعد از 3 سالگی،ممکن است باعث ایجاد ناهنجاری‌‌های دهانی- دندانی (ارتودنتیک) در سنین بالاتر شود.

2- دلیل به وجود آمدن عادات دهانی در کودکان کدام است؟

دلیل به وجود آمدن این عادت هنوز به خوبی روشن نیست، ولی دو فرضیه در این زمینه وجود دارد:

فرضیه ی اول که به نام تئوری PSYCHOANALYTIC شهرت دارد، بیان‌ گر این مطلب است که کودکانی که بالاتر از 3 سالگی به چنین عادتی ادامه می ‌دهند، دارای بعضی اختلالات روانی زمینه‌ای می ‌باشند.

فرضیه ی دوم یا تئوری LEARNING بر این نکته تأکید دارد که مکیدن غیر تغذیه‌ای، یک عادت آموخته شده می ‌باشد و صرفاً نمی ‌توان آن را جزو اختلالات روانی کودک تلقی کرد. آن چه مسلم است، این است که کودک با انجام این عادات به آرامش می ‌رسد.

3- مکیدن انگشت چه ناهنجاری‌ها و تغییراتی می‌تواند در رشد دندان‌ها به وجود آورد؟

تغییرات و ناهنجاری‌های دندانی که متعاقب مکیدن انگشت به وجود می‌ آید، بسیار متنوع بوده و بستگی به شدت، طول مدت و تکرار عادت دارد.

منظور از شدت همان نیرویی است که کودک هنگام مکیدن انگشت بر دندان‌های قدامی (پیشین) خود وارد می ‌کند. هرچه این نیرو بیشتر باشد، شدت ناهنجاری ثانویه بیشتر خواهد بود.

طول مدت هم بیان ‌گر مدت زمان وجود عادت می ‌باشد و منظور از تکرار، تعداد دفعات انجام عمل مکیدن انگشت در روز می ‌باشد.

طول مدت مکیدن انگشت، مهم ‌ترین نقش‌ را در به‌ وجود آمدن ناهنجاری دهان و دندان ایفا می ‌کند.

تعدادی از ناهنجاری‌های شایع متعاقب مکیدن طولانی مدت انگشت در کودکان عبارتند از:

1- ANTERIOR OPEN BITE: در این حالت، هنگامی که کودک دهان خود را بسته و دندان‌ها را به هم می ‌فشارد، دندان‌های جلو به یکدیگر نمی ‌رسند و از یکدیگر فاصله دارند.

2- تنگی قوس فک بالا: در این حالت قوس فک بالا تنگ می ‌شود، یعنی ردیف دندان‌های سمت راست و چپ فک بالا به یکدیگر نزدیک می ‌شوند که معمولاً همراه با اختلال تکلم و جویدن می ‌باشد.

3- افزایش فاصله ی افقی بین دندان‌های پیشین فک بالا و پایین: که اصطلاحاً به آن ناهنجاریCLASS II گفته می‌شود.

4- روش‌های درمان مکیدن انگشت در کودکان کدام است؟

درمان در این کودکان باید با استراتژی خاصی صورت گیرد. به کودک باید فرصت داد که عادتش را پیش از رویش دندان‌های دایمی متوقف کند. درمان اغلب بین سنین 6-4 سالگی انجام می‌ شود و تا کنون سه روش مختلف جهت درمان این عادت پیشنهاد شده است. انتخاب هر کدام از این روش‌های درمانی، بستگی به تمایل خود کودک برای متوقف ساختن عادتش دارد. این روش ها شامل موراد زیر است:

1- یادآوری: این روش درمان برای کودکانی که همکاری لازم را دارند و خودشان تمایل به ترک عادت مذکور را دارند، مناسب است. در این روش می ‌توان یک نوار چسب ضد آب روی انگشت شست کودک چسباند تا به کودک یاد‌آوری کند که انگشت خود را داخل دهان نبرد.

این نوار چسب باید تا زمانی که عادت به طور کامل از بین نرفته است، روی انگشت کودک باقی بماند و یا می ‌توان با مالیدن محلول‌ها یا کرم‌های بد طعم بر روی انگشت کودک از این عادت جلوگیری کرد. البته باید مراقب بود که این مورد، از نظر کودک به عنوان یک تنبیه تلقی نشود، زیرا در این صورت کودک اقدام به مقابله کرده و درمان، نتیجه‌ای در برنخواهد داشت.

2- پاداش: در این روش، بین کودک و والدین با دندان ‌پزشک، قراردادی بسته می ‌شود. قرارداد به این صورت است که به کودک گفته می ‌شود اگر برای مدتی این عادت را تکرار کند، در پایان مدت تعیین شده جایزه دریافت می ‌کند. ارزش بهای جایزه اهمیتی ندارد، ولی باید حتماً مورد علاقه ی کودک بوده و او را تحریک کند. این درمان به طور مداوم تکرار می‌ شود و هر بار که کودک قرارداد مربوطه را رعایت کرد، جایزه دریافت می‌ کند. باید در نظر داشت که در حین همکاری کودک جهت ترک عادت، او را به طور کلامی نیز مورد تشویق قرار داد.

3- استفاده از وسایل ترک عادت: اگر عادت کودک پس از دریافت پاداش هنوز برطرف نشده است ولی خود کودک حقیقتا تمایل به ترک عادت دارد، می ‌توان از روش کاربرد وسایل ضد عادت استفاده کرد.

در این روش وسیله‌ای در دهان کودک قرار داده می ‌شود که به‌ طور فیزیکی ادامه ی عادت را برای وی مشکل می‌سازد. در این روش، دندان پزشک حتماً باید کودک و والدینش را توجیه کند که این وسیله جنبه ی تنبیهی ندارد و صرفاً به عنوان یادآور می‌ باشد.

5- مدت استفاده از وسایل ترک عادت چه مدت می ‌باشد و در موقع استفاده از این وسایل رعایت چه نکاتی لازم است؟

از وسایل ترک عادت می‌توان به PALATAL CRIB, QUAD HELIX اشاره کرد. مارپیچ‌های این وسایل به کودک یادآوری می ‌کند انگشتش را در دهانش نگذارد. این وسایل معمولاً به مدت 6 ماه باید در داخل دهان کودک قرار گیرد. در اوایل کار، تحمل وسیله در داخل دهان برای کودک مشکل است، ولی حداکثر بعد از 2هفته، کودک به آن عادت می ‌کند.

نکته ی حایز اهمیت این است که به علت ‌گیر کردن غذا و مواد قندی چسبناک به سیم‌های به کار رفته در این وسایل، بهداشت دهان و دندان در طول مدت استفاده از این وسیله، باید به طور جدی توسط کودک و والدین او رعایت شود.

مطالب پیشنهادی

بررسی اثرات کافئین بر بدن
عوارض شیرین کنندههای بدون کالری
فست فود زیر ذره بین کارشناسان حوزه سلامت
ویژگی های ظروف آشپزی و اثر آن در پخت غذا

مکیدن انگشت در کودکان

وبلاگ زیر جهت دریافت مقالات علمی و افزایش اگاهی شما عزیزان ایجاد شده است

http://maktoobshop.com

مکیدن در کودکان یک رفلکس طبیعی است که از زمانی که در رحم مادر بوده اند ، شروع شده است و به صورت عادت به مکیدن ....

مکیدن انگشت یا پستانک در نوزادان و کودک کوچک یک واکنش طبیعی است :زیرا مکیدن در کودکان یک رفلکس طبیعی است که از زمانی که در رحم مادر بوده اند، شروع شده است و به صورت عادت به مکیدن از 3-4 ماهگی شکل می‌گیرد.

مکیدن شست یا انگشت یکی از اعمال سازشی اولیه است که کودک به وسیله‌ی آن خود را خوشحال می‌کند این عادت یک احساس عمیق امنیت به کودک می‌بخشد که او به آن احتیاج دارد.

 مکیدن و جویدن، یکی از روشهایی است که نوزادان و کودکان کوچک به وسیله ی آن می‌توانند محیط اطراف خود را لمس کنند. کودک در سنین شیر خوارگی اغلب بعد از غذا خوردن، انگشت خود را می‌مکد. برخی دیگر از کودکان به محض اینکه پستانک را از دهانشان بیرون بیاورند این کار را می‌کنند.

 اگر کودک نتواند در دوره ی شیر خوارگی غریزه ی مکیدن را از طریق مکیدن شیر و از پستان مادر و پستانک ارضاء کند، به شیوه هایی مانند مکیدن شست و غیره جبران می‌کند.

اگر نوزاد و یا بچه ی کوچک شما چیزی در دهان می‌کند و یا انگشت خود را می‌مکد، وادارش نکنید که از این کار خودداری کند زیرا اگر این کودکان در محیطهای طبیعی و شرایط عادی رشد کنند و محبت ها و توجه لازم والدین وجود داشته باشد موجب می‌شود که کودک به محیط اطراف توجه داشته باشد و با امکانات تازه ای که اورا با دنیای جدید پیوند می‌دهد آشنا شود و به تدریج کمتر به مکیدن انگشت روی می‌آورد و کم کم آن را به طور طبیعی تا قبل از 3-4 سالگی کنار می‌گذارد.

 اگرغریزه ی مکیدن پس از یک سالگی به تدریج کمرنگ تر نشد، علل مختلفی مانند:

 حسادت، افسردگی ،  تغییرات جدید ناخوشایند تولد یک بچه ی جدید، ترس از والدین و یا رفتن به کودکستان .

همین طور ممکن است کودک بدون علت و طبق عادتی که در او تقویت شده است این کار را انجام دهد. اگر مکیدن انگشت در سنین بالا مخصوصاً در سالهای قبل از مدرسه رفتن مشاهده شود،  اختلال است و باید این مسئله را جدی گرفت.

عوارض و مشکلاتی که مکیدن می‌تواند به بار آورد:

اگر این اختلال در سنین مدرسه وجود داشته باشد باعث می‌شود که کودک از طرف دیگر همسالان مورد تمسخر قرار گیرد و باعث کاهش اعتماد به نفس در وی می‌شود.

 از دیگر مشکلات این است که هنگامی‌که کودک انگشت خود را می‌مکد باعث می‌شود دهانش باز بماند و عادت کند همیشه از طریق دهان تنفس کند.همچنین مکیدن انگشت در بعضی مواقع باعث می‌شود کودک به علت اینکه زبانش در حالت عادی نمی‌ماند سرزبانی صحبت کند.

 همین طور مکیدن انگشت می‌تواند یک کودک را آنقدر آرام کند که دیگر توجه ای به اطراف نداشته باشد مثل مدرسه و معلم. کودک خیال پرداز شده و نمی‌تواند به چیزی توجه و تمرکز کند.

 توصیه می‌شود والدین این مشکل را در این مواقع جدی بگیرند:

1- کودکان از 3 سال به بالا که اکثر مواقع انگشت می‌مکند.

2- کودکانی که زبانشان را موقع صحبت به پشت دندانها می‌گذارند و تلفظ خوب انجام نمی‌دهند.

3- مواقعی که رشد دندانها آغاز شده و مکیدن انگشت می‌تواند تأثیری در رشد دندانها داشته باشد.

4- زمانی که کودک به درجه ی درک مسائل رسیده باشد و بتواند مفهوم حرفهای شما را درک کند.

مکیدن انگشت در سنین بالا، معمولاً شبها قبل از خواب، موقع گرسنگی، هنگام تماشای تلویزیون، بی خوابی و بیماری و استرس مشاهده می‌شود.

کودکان معمولاً با روشهای مختلفی با استرس برخورد می‌کنند یکی از روشهای برخورد کودکان با استرس به دست آوردن امنیت از طریق مکیدن انگشت می‌باشد.

 برای از بین بردن این عادت معمولاً بعد از دوران شیرخوارگی استفاده از تنبیه،  تلخ کردن یا بستن شست و یا سرزنش و بی حرکت کردن آرنج بی فایده است و حتی موجب تشدید می‌شود.

 به یاد داشته باشید:

برخورد نادرست باعث می‌شود این عادت در کودک گسترش پیدا کند.

اگر شما بخواهید کودکی که اختلال مکیدن انگشت دارد از این کار دست بردارد، باید اول جستجو کنید که چرا این عادت را ترک نمی‌کند؟

* با چه شرایط استرس زایی دست به گریبان است؟

* شرایط خانواده و فاکتورهای اجتماعی تأثیر زیادی روی شخصیت بچه های بزرگتر دارد. آیا در مدرسه و یا خانه استرس وجود دارد؟

اگر والدین به علت انگشت مکیدن کودکشان پی ببرند، اغلب می‌توانند با تغییر آن علت، عادت کودکشان را ترک دهند زیرا اگر آن مسئله که باعث به وجود آمدن استرس در کودک شده حل شود کودک راحت تر عادتش را ترک می‌کند. گاهی هم کودکان انگشت خود را می‌مکند که جلب توجه کنند . حتی اگر این توجه منفی باشد،  از سوی والدین به خاطر انگشت مکیدن سرزنش می‌شوند.

 توصیه هایی برای از بین بردن عادت مکیدن انگشت:

با بچه ها صحبت کنید و بگویید که چرا باید این عادت را ترک کنند این ترک عادت به یکباره برای کودک مشکل است.

در ابتدا سعی کنید قرارهائی برای کودک بگذارید. برای مثال فقط هنگام تلویزون انگشتش را به دهان نبرد و به مرور زمان موقعیتها و زمانها را زیادتر کنید.

 با کودک قرار اشاره ای بگذارید و در نزد دیگران با آن اشاره ها به او بفهمانید که این کار را نکند.

 مکیدن انگشت برای کودکان بیشتر در مواقعی پیش می‌آید که بی کار هستند و یا عدم اطمینان دارند در این مواقع وسیله ای به دست او دهید تا حواسش پرت شود. مثل اسباب بازی و یا خوراکی خوشمزه و یا کاری را که دوست دارید به او محول کنید و یا در بازی با او همراه شوید و سرگرمش کنید.

بهترین و مؤثرترین شیوه آن است که کودک را به طور غیرمستقیم به سمت اصلاح رفتار نامطلوب فوق هدایت کنیم و او را به کارهایی که مورد علاقه اش می‌باشد واداریم تا به تدریج این عادت از بین برود.

از بین رفتن این عادت یک روزه امکان پذیر نیست . حداقل روی 3 ماه وقت فکر کنید.

با کودکان مثبت برخورد کنید او را تنبیه نکنید. وقتی انگشت خود را می‌مکد به او بی محلی کنید و وقتی این کار را انجام نمی‌دهد با او مثبت برخورد کنید و توجه تان را به او بیشتر کنید.

 هر روزی که انگشتش را نمی‌مکد روی کارت ستاره ای بچسبانید و در ازاء تعداد معینی از ستاره ها به او هدیه دهید.

اگر کودک خودش مایل است برای یادآوری بصری یک نوار چسب به انگشتش بچسبانید این مسئله می‌تواند به او کمک و یادآوری کند.

 هنگامی‌که کودک خواب است و انگشتش در دهانش است دستش را از دهانش خارج کنید.

در بعضی مواقع یک دندانپزشک می‌تواند به این قضیه کمک کند به این صورت که برای کودکان توضیح دهید مکیدن انگشت چه عوارضی می‌تواند روی دندانها داشته باشد و حتی گاهی تصویری از دندانهای نامرتب را به آنها می‌توان نشان داد. البته باید کودکان به درجه ی درک مسائل رسیده باشند تا بتواند متوجه صحبتها شوند. در کل موارد ذکر شده با ترکیب واکنش های مثبت والدین نسبت به کودک می‌تواند به ترک عادت انگشت مکیدن کمک کند.

گردآوری: گروه سلامت سیمرغ

مطالب پیشنهادی

بررسی اثرات کافئین بر بدن
عوارض شیرین کنندههای بدون کالری
فست فود زیر ذره بین کارشناسان حوزه سلامت
ویژگی های ظروف آشپزی و اثر آن در پخت غذا