وبلاگ زیر جهت دریافت مقالات علمی و افزایش اگاهی شما عزیزان ایجاد شده است
البته مکیدن انگشت شست تا سن ۲سالگی جای هیچگونه نگرانی ندارد، بلکه برای حیات نوزاد امری طبیعی ، غریزی ، ضروری و اجتناب ناپذیر است.
درباره علل و عوامل و عوارض مکیدن انگشت و نحوه درمان این عادل بد دهانی خبرنگار گروه علمی با دکتر غلامحسین رمضانی متخصص دندانپزشکی کودکان و نوجوانان گفت و گویی انجام داده است که برای پدران و مادران خواندنی است.
مکیدن انگشتها و شست،پستانک، جویدن لبها و ناخن و تانگ تراست یا به عبارتی باقی ماندن بلع نوزادی در سنین بالاتر و دندان قروچه از عادتهای بد دهانی است.
این متخصص دندانپزشکی کودکان میگوید: دلبستگی به مکیدن در نوزادان برای تکامل سیستم عصبی مرکزی لازم است و این مکیدن شست میتواند به نوزادان کمک کند که با دنیای جدید خود هماهنگ شوند.
وی افزود: لذا مکیدن در کودکان امری ضروری، غریزی و بعضا اکتسابی است اما اگر بعد از سن ۵سالگی ادامه یابد میتواند مورد توجه قرار بگیرد و برای درمان آن اقدام شود.
وی افزود: از طرفی سلولهای مغز توانایی یکسری ترشحات مثل “آنکفالین” و “اندورفین” را دارند که با ترشح این مواد انتقال عصبی کاهش یافته و موجب آرامش و حس خوشحالی در کودکان میشود.
این متخصص دندانپزشکی کودکان خاطرنشان کرد که یکی از عواملی که موجب ترشح این دو مواد در سلولهای مغز میشود مکیدن انگشت است.
وی افزود: خوردن غذاهای لذیذ مثل شیر مادر و حرکات ورزشی در کودکان بزرگتر مثل آهسته دویدن و سایر فعالیتهای لذتبخش نیز از جمله مواردی است که موجب ترشح این دو مواد میشود لذا کودکانی که به موقع با شیر مادر تغذیه شوند و حرکات یاد شده را انجام دهند به مکیدن انگشت وی نمیآورند.
از دیگر عوارض این عادت بد دهانی اختلالات گفتاری مثل لکنت زبان است به طوری که فرد در بزرگسالی نمیتواند بعضی از حروف مثل اس و ش و الو چ را تلفظ کند.
دکتر رمضانی میگوید ایجاد عادتهای ثانویه مثل تاباندن موی سر و کندن موی صورت و جویدن لب از جمله این عوارض است.
پینه بستن و منحرف شدن انگشتان از دیگر عوارض مکیدن انگشت است.
وی میگوید: اولین گام برای درمان این عادت دهانی درک تکامل احساسی کودک است و مادران باید بدانند که این عادت امری طبیعی است که برای شاداب و سالم بودن کودک ضروری است.
پس از این درک، ایجاد محیطی طبیعی، امن و آرام برای کودک و داشتن برنامه غذایی صحیح مهمترین عاملی است که موجب ترک این عادت میشود.
این متخصص دندانپزشکی کودکان میگوید: سن جادویی برای درمان این عادت در کودکان سن ۵سالگی است زیرا در این سن کودک میتواند درک کافی از محیط داشته باشد و مشکلات آتی این عادت را بفهمد.
وی میگوید درمان مداخلهای زمانی همراه با موفقیت است و توصیه میشود که کودک خود بخواهد این عادت را ترک کند و در صورت تحمیل جواب نمیدهد و نقش والدین در این زمینه بسیار مهم است.
ریختن فلفل و انجام کارهای تنبیهی در این روش از درمان نتیجه بخش نیست.
وبلاگ زیر جهت دریافت مقالات علمی و افزایش اگاهی شما عزیزان ایجاد شده است
لطفاً مرا راهنمایی فرمایید چه کار باید بکنم و آیا مکیدن انگشت باعث نامرتب رشد کردن دندانها در آینده می شود؟
پاسخگوی سئوالات زیر آقای دکتر آرش منتظری (دندان پزشک) می باشد.
عادات دهانی به دستهای از رفتارهای ارادی کودک گفته می شود که در صورت تداوم، باعث ایجاد ناهنجاریهای دهانی و دندانی (ارتودنتیک) در سنین بالاتر خواهد شد. یکی از شایعترین این عادات، عادت دهانی مکیدن انگشت شست (مکیدن غیر تغذیهای) می باشد .
مکیدن انگشت توسط کودک به طور معمول تا سن 3 سالگی طبیعی در نظر گرفته می شود و از 3 سالگی به بعد معمولاً این عادت توسط خود کودک ترک می شود. ولی ادامه ی این عادت بعد از 3 سالگی،ممکن است باعث ایجاد ناهنجاریهای دهانی- دندانی (ارتودنتیک) در سنین بالاتر شود.
دلیل به وجود آمدن این عادت هنوز به خوبی روشن نیست، ولی دو فرضیه در این زمینه وجود دارد:
فرضیه ی اول که به نام تئوری PSYCHOANALYTIC شهرت دارد، بیان گر این مطلب است که کودکانی که بالاتر از 3 سالگی به چنین عادتی ادامه می دهند، دارای بعضی اختلالات روانی زمینهای می باشند.
فرضیه ی دوم یا تئوری LEARNING بر این نکته تأکید دارد که مکیدن غیر تغذیهای، یک عادت آموخته شده می باشد و صرفاً نمی توان آن را جزو اختلالات روانی کودک تلقی کرد. آن چه مسلم است، این است که کودک با انجام این عادات به آرامش می رسد.
تغییرات و ناهنجاریهای دندانی که متعاقب مکیدن انگشت به وجود می آید، بسیار متنوع بوده و بستگی به شدت، طول مدت و تکرار عادت دارد.
منظور از شدت همان نیرویی است که کودک هنگام مکیدن انگشت بر دندانهای قدامی (پیشین) خود وارد می کند. هرچه این نیرو بیشتر باشد، شدت ناهنجاری ثانویه بیشتر خواهد بود.
طول مدت هم بیان گر مدت زمان وجود عادت می باشد و منظور از تکرار، تعداد دفعات انجام عمل مکیدن انگشت در روز می باشد.
طول مدت مکیدن انگشت، مهم ترین نقش را در به وجود آمدن ناهنجاری دهان و دندان ایفا می کند.
تعدادی از ناهنجاریهای شایع متعاقب مکیدن طولانی مدت انگشت در کودکان عبارتند از:
1- ANTERIOR OPEN BITE: در این حالت، هنگامی که کودک دهان خود را بسته و دندانها را به هم می فشارد، دندانهای جلو به یکدیگر نمی رسند و از یکدیگر فاصله دارند.
2- تنگی قوس فک بالا: در این حالت قوس فک بالا تنگ می شود، یعنی ردیف دندانهای سمت راست و چپ فک بالا به یکدیگر نزدیک می شوند که معمولاً همراه با اختلال تکلم و جویدن می باشد.
3- افزایش فاصله ی افقی بین دندانهای پیشین فک بالا و پایین: که اصطلاحاً به آن ناهنجاریCLASS II گفته میشود.
درمان در این کودکان باید با استراتژی خاصی صورت گیرد. به کودک باید فرصت داد که عادتش را پیش از رویش دندانهای دایمی متوقف کند. درمان اغلب بین سنین 6-4 سالگی انجام می شود و تا کنون سه روش مختلف جهت درمان این عادت پیشنهاد شده است. انتخاب هر کدام از این روشهای درمانی، بستگی به تمایل خود کودک برای متوقف ساختن عادتش دارد. این روش ها شامل موراد زیر است:
1- یادآوری: این روش درمان برای کودکانی که همکاری لازم را دارند و خودشان تمایل به ترک عادت مذکور را دارند، مناسب است. در این روش می توان یک نوار چسب ضد آب روی انگشت شست کودک چسباند تا به کودک یادآوری کند که انگشت خود را داخل دهان نبرد.
این نوار چسب باید تا زمانی که عادت به طور کامل از بین نرفته است، روی انگشت کودک باقی بماند و یا می توان با مالیدن محلولها یا کرمهای بد طعم بر روی انگشت کودک از این عادت جلوگیری کرد. البته باید مراقب بود که این مورد، از نظر کودک به عنوان یک تنبیه تلقی نشود، زیرا در این صورت کودک اقدام به مقابله کرده و درمان، نتیجهای در برنخواهد داشت.
2- پاداش: در این روش، بین کودک و والدین با دندان پزشک، قراردادی بسته می شود. قرارداد به این صورت است که به کودک گفته می شود اگر برای مدتی این عادت را تکرار کند، در پایان مدت تعیین شده جایزه دریافت می کند. ارزش بهای جایزه اهمیتی ندارد، ولی باید حتماً مورد علاقه ی کودک بوده و او را تحریک کند. این درمان به طور مداوم تکرار می شود و هر بار که کودک قرارداد مربوطه را رعایت کرد، جایزه دریافت می کند. باید در نظر داشت که در حین همکاری کودک جهت ترک عادت، او را به طور کلامی نیز مورد تشویق قرار داد.
3- استفاده از وسایل ترک عادت: اگر عادت کودک پس از دریافت پاداش هنوز برطرف نشده است ولی خود کودک حقیقتا تمایل به ترک عادت دارد، می توان از روش کاربرد وسایل ضد عادت استفاده کرد.
در این روش وسیلهای در دهان کودک قرار داده می شود که به طور فیزیکی ادامه ی عادت را برای وی مشکل میسازد. در این روش، دندان پزشک حتماً باید کودک و والدینش را توجیه کند که این وسیله جنبه ی تنبیهی ندارد و صرفاً به عنوان یادآور می باشد.
از وسایل ترک عادت میتوان به PALATAL CRIB, QUAD HELIX اشاره کرد. مارپیچهای این وسایل به کودک یادآوری می کند انگشتش را در دهانش نگذارد. این وسایل معمولاً به مدت 6 ماه باید در داخل دهان کودک قرار گیرد. در اوایل کار، تحمل وسیله در داخل دهان برای کودک مشکل است، ولی حداکثر بعد از 2هفته، کودک به آن عادت می کند.
نکته ی حایز اهمیت این است که به علت گیر کردن غذا و مواد قندی چسبناک به سیمهای به کار رفته در این وسایل، بهداشت دهان و دندان در طول مدت استفاده از این وسیله، باید به طور جدی توسط کودک و والدین او رعایت شود.
مکیدن انگشت یا پستانک در نوزادان و کودک کوچک یک واکنش طبیعی است :زیرا مکیدن در کودکان یک رفلکس طبیعی است که از زمانی که در رحم مادر بوده اند، شروع شده است و به صورت عادت به مکیدن از 3-4 ماهگی شکل میگیرد.
مکیدن شست یا انگشت یکی از اعمال سازشی اولیه است که کودک به وسیلهی آن خود را خوشحال میکند این عادت یک احساس عمیق امنیت به کودک میبخشد که او به آن احتیاج دارد.
مکیدن و جویدن، یکی از روشهایی است که نوزادان و کودکان کوچک به وسیله ی آن میتوانند محیط اطراف خود را لمس کنند. کودک در سنین شیر خوارگی اغلب بعد از غذا خوردن، انگشت خود را میمکد. برخی دیگر از کودکان به محض اینکه پستانک را از دهانشان بیرون بیاورند این کار را میکنند.
اگر کودک نتواند در دوره ی شیر خوارگی غریزه ی مکیدن را از طریق مکیدن شیر و از پستان مادر و پستانک ارضاء کند، به شیوه هایی مانند مکیدن شست و غیره جبران میکند.
اگر نوزاد و یا بچه ی کوچک شما چیزی در دهان میکند و یا انگشت خود را میمکد، وادارش نکنید که از این کار خودداری کند زیرا اگر این کودکان در محیطهای طبیعی و شرایط عادی رشد کنند و محبت ها و توجه لازم والدین وجود داشته باشد موجب میشود که کودک به محیط اطراف توجه داشته باشد و با امکانات تازه ای که اورا با دنیای جدید پیوند میدهد آشنا شود و به تدریج کمتر به مکیدن انگشت روی میآورد و کم کم آن را به طور طبیعی تا قبل از 3-4 سالگی کنار میگذارد.
اگرغریزه ی مکیدن پس از یک سالگی به تدریج کمرنگ تر نشد، علل مختلفی مانند:
حسادت، افسردگی ، تغییرات جدید ناخوشایند تولد یک بچه ی جدید، ترس از والدین و یا رفتن به کودکستان .
همین طور ممکن است کودک بدون علت و طبق عادتی که در او تقویت شده است این کار را انجام دهد. اگر مکیدن انگشت در سنین بالا مخصوصاً در سالهای قبل از مدرسه رفتن مشاهده شود، اختلال است و باید این مسئله را جدی گرفت.
عوارض و مشکلاتی که مکیدن میتواند به بار آورد:
اگر این اختلال در سنین مدرسه وجود داشته باشد باعث میشود که کودک از طرف دیگر همسالان مورد تمسخر قرار گیرد و باعث کاهش اعتماد به نفس در وی میشود.
از دیگر مشکلات این است که هنگامیکه کودک انگشت خود را میمکد باعث میشود دهانش باز بماند و عادت کند همیشه از طریق دهان تنفس کند.همچنین مکیدن انگشت در بعضی مواقع باعث میشود کودک به علت اینکه زبانش در حالت عادی نمیماند سرزبانی صحبت کند.
همین طور مکیدن انگشت میتواند یک کودک را آنقدر آرام کند که دیگر توجه ای به اطراف نداشته باشد مثل مدرسه و معلم. کودک خیال پرداز شده و نمیتواند به چیزی توجه و تمرکز کند.
توصیه میشود والدین این مشکل را در این مواقع جدی بگیرند:
1- کودکان از 3 سال به بالا که اکثر مواقع انگشت میمکند.
2- کودکانی که زبانشان را موقع صحبت به پشت دندانها میگذارند و تلفظ خوب انجام نمیدهند.
3- مواقعی که رشد دندانها آغاز شده و مکیدن انگشت میتواند تأثیری در رشد دندانها داشته باشد.
4- زمانی که کودک به درجه ی درک مسائل رسیده باشد و بتواند مفهوم حرفهای شما را درک کند.
مکیدن انگشت در سنین بالا، معمولاً شبها قبل از خواب، موقع گرسنگی، هنگام تماشای تلویزیون، بی خوابی و بیماری و استرس مشاهده میشود.
کودکان معمولاً با روشهای مختلفی با استرس برخورد میکنند یکی از روشهای برخورد کودکان با استرس به دست آوردن امنیت از طریق مکیدن انگشت میباشد.
به یاد داشته باشید:
برخورد نادرست باعث میشود این عادت در کودک گسترش پیدا کند.
اگر شما بخواهید کودکی که اختلال مکیدن انگشت دارد از این کار دست بردارد، باید اول جستجو کنید که چرا این عادت را ترک نمیکند؟
* با چه شرایط استرس زایی دست به گریبان است؟
* شرایط خانواده و فاکتورهای اجتماعی تأثیر زیادی روی شخصیت بچه های بزرگتر دارد. آیا در مدرسه و یا خانه استرس وجود دارد؟
اگر والدین به علت انگشت مکیدن کودکشان پی ببرند، اغلب میتوانند با تغییر آن علت، عادت کودکشان را ترک دهند زیرا اگر آن مسئله که باعث به وجود آمدن استرس در کودک شده حل شود کودک راحت تر عادتش را ترک میکند. گاهی هم کودکان انگشت خود را میمکند که جلب توجه کنند . حتی اگر این توجه منفی باشد، از سوی والدین به خاطر انگشت مکیدن سرزنش میشوند.
توصیه هایی برای از بین بردن عادت مکیدن انگشت:
با بچه ها صحبت کنید و بگویید که چرا باید این عادت را ترک کنند این ترک عادت به یکباره برای کودک مشکل است.
در ابتدا سعی کنید قرارهائی برای کودک بگذارید. برای مثال فقط هنگام تلویزون انگشتش را به دهان نبرد و به مرور زمان موقعیتها و زمانها را زیادتر کنید.
با کودک قرار اشاره ای بگذارید و در نزد دیگران با آن اشاره ها به او بفهمانید که این کار را نکند.
مکیدن انگشت برای کودکان بیشتر در مواقعی پیش میآید که بی کار هستند و یا عدم اطمینان دارند در این مواقع وسیله ای به دست او دهید تا حواسش پرت شود. مثل اسباب بازی و یا خوراکی خوشمزه و یا کاری را که دوست دارید به او محول کنید و یا در بازی با او همراه شوید و سرگرمش کنید.
بهترین و مؤثرترین شیوه آن است که کودک را به طور غیرمستقیم به سمت اصلاح رفتار نامطلوب فوق هدایت کنیم و او را به کارهایی که مورد علاقه اش میباشد واداریم تا به تدریج این عادت از بین برود.
از بین رفتن این عادت یک روزه امکان پذیر نیست . حداقل روی 3 ماه وقت فکر کنید.
با کودکان مثبت برخورد کنید او را تنبیه نکنید. وقتی انگشت خود را میمکد به او بی محلی کنید و وقتی این کار را انجام نمیدهد با او مثبت برخورد کنید و توجه تان را به او بیشتر کنید.
هر روزی که انگشتش را نمیمکد روی کارت ستاره ای بچسبانید و در ازاء تعداد معینی از ستاره ها به او هدیه دهید.
اگر کودک خودش مایل است برای یادآوری بصری یک نوار چسب به انگشتش بچسبانید این مسئله میتواند به او کمک و یادآوری کند.
هنگامیکه کودک خواب است و انگشتش در دهانش است دستش را از دهانش خارج کنید.
در بعضی مواقع یک دندانپزشک میتواند به این قضیه کمک کند به این صورت که برای کودکان توضیح دهید مکیدن انگشت چه عوارضی میتواند روی دندانها داشته باشد و حتی گاهی تصویری از دندانهای نامرتب را به آنها میتوان نشان داد. البته باید کودکان به درجه ی درک مسائل رسیده باشند تا بتواند متوجه صحبتها شوند. در کل موارد ذکر شده با ترکیب واکنش های مثبت والدین نسبت به کودک میتواند به ترک عادت انگشت مکیدن کمک کند.
وبلاگ زیر جهت دریافت مقالات علمی و افزایش اگاهی شما عزیزان ایجاد شده است
تقریبا همه بچه های کوچک شست خود را می مکند. مکیدن انگشت باعث آرامش کودکان می شود. این عادت که می تواند از دوران جنینی شروع شود به هنگام احساس خواب آلودگی، گرسنگی، خستگی، خجالت، دندان درآوردن، تنهایی و بی حوصلگی تکرار می شود.
این عادت کودکان می تواند تاثیر سوئی روی رشد دندان بگذارد و احتمال مریض شدن آن ها را افزایش دهد و از طرفی کودک مورد تمسخر کودکان دیگر واقع شود. بعضی کودکان در ۲ و یا ۳ سالگی این عادت را ترک می کنند در حالی که بعضی ها تا ۶ سالگی شست خود را می مکند.
● تاثیرگذاری این عادت پس از ۳ سالگی
▪ در این سن که استخوان های فک هنوز نرم است مکیدن شست باعث تغییر شکل آن می شود.
▪ دندان ها کج درمی آیند.
▪ باعث باریک شدن دندان می شود.
▪ باعث ایجاد عفونت در اطراف ناخن ها و بیماری های عفونی می شود.
▪ دندان های فوقانی به سمت بیرون و دندان های پایین به سمت داخل رشد می کند.
▪ در رشد کام (سقف دهان) تاثیر می گذارد.
● شکل غیرطبیعی سقف دهان
▪ نادرست قرار گرفتن زبان
▪ ایجاد مشکل به هنگام جویدن در یادگیری روش صحیح قورت دادن با مشکل مواجه می شوند. زبان نقش مهمی در عمل قورت دادن ایفا می کند. در افراد عادی به هنگام قورت دادن، زبان پشت سقف دهان قرار می گیرد. اما در کودکانی که عادت مکیدن شست را دارند، هم زمان با قورت دادن، زبان در جلو و بین دندان های جلویی قرار می گیرد. این امر قورت دادن را سخت تر می کند.
▪ کودک با مشکل گفتاری روبه رو می شود.
▪ باعث افتادگی لوزه و در نتیجه خرخر کردن می شود.
▪ نقص اسکلتی می تواند مشکلات ویژه در کودک ایجاد کند.
● رعایت نکاتی برای ترک عادت
▪ به کودک فشار نیاورید زیرا که این امر باعث تشدید این عادت می شود.
▪ هنگامی که این عمل را انجام نمی دهد او را تحسین کنید.* در صورت لک شدن دندان با دندان پزشک مشورت کنید.
▪ نومیدی و خشم والدین، این عادت کودک را بدتر می کند.
▪ راهی برای از بین بردن علت این عادت پیدا کنید.
▪ به هنگام خواب یک اسباب بازی مانند توپ در دستان آن ها قرار دهید. درگیر بودن دست ها مانع مکیدن شست خواهد شد.
▪ اگر کودک شما کمی بزرگ تر شده است، درباره روش ترک این عادت با او مشورت کنید.
▪ به هنگام خواب دست های آن ها را با جوراب بپوشانید.
▪ مکیدن انگشت را در اتاق ها ممنوع کنید. به عنوان مثال ابتدا از اتاق خواب شروع کنید.
▪ دست های او را در دست خود بگیرید تا با احساس امنیت نیاز به مکیدن شست خود پیدا نکند.
▪ او را با خواندن و یا زدن آلات موسیقی و یا خوردن تنقلات سرگرم کنید.
▪ از او بخواهید به هنگام مکیدن انگشتان، شاهد قیافه خود در آینه باشد. این اقدام در برخی از کودکان موثر است.
منبع:روزنامه خراسان
بررسی اثرات کافئین بر بدن
عوارض شیرین کنندههای بدون کالری
فست فود زیر ذره بین کارشناسان حوزه سلامت
ویژگی های ظروف آشپزی و اثر آن در پخت غذا
وبلاگ زیر جهت دریافت مقالات علمی و افزایش اگاهی شما عزیزان ایجاد شده است
«مکیدن شست» یا انگشت، یکى از عادات رایج دوران کودکى است. این رفتار براى کودکانخردسال کاملاً طبیعى و عادى است، ولى اگر بعد از 6 سالگى باز هم کودک مبادرت به مکیدن شست کند، نیاز به درمان و رسیدگى دارد، زیرا موجب به هم ریختگى ردیف دندان ها، فک و آرواره مى شود.
پژوهش ها نشان مى دهند حدود 75 درصد کودکان خردسال (تا یک سالگى) مُشت یا انگشتان خود را در دهان مى گذارند و مى مکند. انجام این کار براى این گروه سنى از کودکان آرامش بخش، سرگرم کننده و لذت بخش است. به طور معمول، کودکان زمانى مبادرت به مکیدن انگشت خود مى کنند که یا خسته اند، یا ناراحت اند و یا حوصله شان سر رفته است.
علت مکیدن شست
انگشت مکیدن طبیعى ترین پاسخ کودک هنگام رویارویى با فشار روانى، اضطراب و مشکلات هیجانى - امنیتى است. روان شناسان معتقدند براى درمان این رفتار در کودکان زیر 6-5 سال نباید عجله کرد، زیرا بسیارى از این گونه عادت ها به تدریج و با افزایش سن کودک کاهش مى یابند و به کلى از بین مى روند.
اما اگر کودک 7 ساله اى نتواند این عادت خود را ترک کند، والدین و اطرافیان او باید درصدد درمان او برآیند، زیرا ترک چنین عاداتى در سال هاى بعد (نوجوانى) بسیار دشوارتر مى شود. در صورتى این عادت را در زمره اختلال بررسى مى کنند که تا سنین 16-12 ادامه داشته باشد. مطالعات نشان مى دهند که در حدود 15 درصد کودکانى که از 5 سالگى به بعد انگشت خود را مى مکند، دچار مشکلات عاطفى - هیجانى ناشى از ورود به مدرسه و دوره پیش دبستانى هستند. بیشتر این کودکان شدیداً به پدر و مادر و اطرافیان شان وابسته و متکى هستند.
زمانى که کودک سعى مى کند رفتار مکیدن انگشت خود را تغییر دهد، والدین و اطرافیان او باید از این تصمیم او استقبال کنند و با حمایت ها و تشویق هاى خود او را کمک و یارى نمایند. حمایت روانى براى کودک امنیت پدید مى آورد و باعث مى شود که کودک در ناملایمات و سختى ها از خود مقاومت بیشترى نشان دهد.
عوارض ناشى از مکیدن شست
مکیدن انگشت بعد از 6 سالگى مى تواند مشکلات جدى در زمینه دندان ها، لثه و آرواره به وجود آورد. مک زدن هاى با فشار کودک به شست یا انگشتش در طول روز و شب، موجب جلو آمدگى دندان ها و ناهنجارى هاى استخوان فک او مى شود. دندان هاى ردیف بالا به سمت بیرون کشیده مى شوند و دندان هاى ردیف پائین نیز به سمت داخل دهان کج مى شوند.
اما سؤال بسیارى از والدین این است که چگونه مکیدن یک انگشت کوچک مى تواند موجب ناهنجارى شدید آرواره شود؟
علت آن است که استخوان بندى کودک تا قبل از 8 سالگى بسیار نرم و شکل پذیر است. متأسفانه زمانى که کودک به مدت طولانى انگشتش را مى مکد، در شکل ظاهرى آرواره خود تغییر به وجود مى آورد. اگر کودکى نتواند عادت شست مکیدن خود را تا قبل از آن که دندان هاى دائمی ردیف جلویى او در نیامده ترک کند، ممکن است در مدت چند ماه فک و آرواره او آسیب جدى ببیند.
علاوه بر آن، مکیدن شست یا انگشت مى تواند موجب نارسایى هاى کلامى (تلفظ اشتباه حرف هاى «ف» و «و»)، اختلال در جویدن، نوک زبانى صحبت کردن، اختلالات گفتارى (مثل لکنت زبان ، مِن مِن کردن و...)، خرخر کردن و باز ماندن دهان کودک شود. از آن جایى که بعد از چند سال مکیدن انگشت ، حالت آرواره و صورت کودک دچار به هم ریختگى مى شود، بر خودپنداره او نیز تأثیرى منفى خواهد داشت.
شیوه هاى درمان
بهترین زمان براى ترک عادات و مشکلات رفتارى کودکان (و از جمله مکیدن انگشت) هنگامى است که خانواده (والدین کودک و اعضاى خانواده) تغییر و تحولى در پیش رو نداشته باشند و در آرامش خاطر به سر برند. مثلاً قصد تغییر منزل، تغییر مهد (یا مدرسه)، تولد نوزاد جدید، مسافرت، متارکه، فوت اقوام و... را نداشته باشند.
یکى از ساده ترین روش هاى رفتار درمانى که بیشتر پدر و مادر و مربیان نزدیک کودک مى توانند با استفاده از آن عادت مکیدن شست در کودکشان را کاهش دهند، آن است که ابتدا یک ماه درباره موضوع و علت قطع این عادت با کودک صحبت کنند. سپس نمودارى از پیشرفت کودک تهیه کنند و به وسیله چسباندن عکس هاى عروسکى، ستاره ها و کارت هاى آفرین بر روى آن، روند بهبودى کودک را نشان دهند. خوب است که این نمودار بر روى دیوارى در دسترس کودک قرار گیرد و والدین از خود او براى چسباندن برچسب ها کمک بگیرند. در مرحله بعد، سعى کنند پایان هر هفته پاداش و جایزه اى براى ترک این عادت به کودک بدهند. جایزه مى تواند رفتن به پارک، تماشاى فیلم مورد علاقه کودک، یا بازى کردن با کودک باشد. در نظر داشته باشید ترک عادت در صورتى که کودک با شما همکارى و همراهى نماید، بسیار آسان تر و راحت تر است. شما مى توانید از نظرات کودک در این ضمن استفاده کنید و به او اجازه دهید که برچسب ها، ستاره ها و یا حتى نوع جایزه اش را خودش انتخاب کند.
روش دیگرى که براى ترک مکیدن انگشت (شست) به کار مى رود آن است که در طول روز ماده اى تلخ (البته بهداشتى ) به نوک انگشت کودک مى مالند تا کودک از به دهان گذاشتن انگشتش امتناع ورزد، و در طول شب نیز دستکش یا جورابى تمیز به دست هاى کودک مى کنند، تا مانع از این کار کودک شوند.
زمانى که کودک سعى مى کند رفتار مکیدن انگشت خود را تغییر دهد، والدین و اطرافیان او باید از این تصمیم او استقبال کنند و با حمایت ها و تشویق هاى خود او را کمک و یارى نمایند. حمایت روانى براى کودک امنیت پدید مى آورد و باعث مى شود که کودک در ناملایمات و سختى ها از خود مقاومت بیشترى نشان دهد. مثلاً والدین مى توانند با کودک بازى کنند، براى او کتاب بخوانند، با یکدیگر کاردستى بسازند و... . در این زمینه پدر و مادر مى توانند با ذوق و خلاقیت خود فرآیند ترک عادت را براى کودکشان هرچه آسان تر و راحت تر کنند. گروهى از والدین سعى مى کنند با تذکرهاى پى در پى خود این عادت را از سر کودک بیندازند. در حالى که براى حذف عاداتى مثل مکیدن شست باید ابتدا علت اصلى این رفتار را پیدا کرد و آن گاه با از بین بردن آن درصدد بهبودى کودک برآمد. در موارد بسیارى، مکیدن انگشتان ناشى از نیاز کودک به آرامش و امنیت است. بدین منظور پدر و مادر و مربیان کودک مى توانند با استفاده از روش هاى زیر به کودک کمک نمایند تا بر این مشکل خود غلبه کند.
- هیچ گاه سعى نکنید براى ترک عادت کودک بر او فشار آورید، زیرا ممکن است موجب تقویت و تشدید عادت در او شود.
- به کودک کمک کنید تا روش هاى مقابله با تنش ها و فشارهاى روانى را یاد بگیرد، مثلاً با شما صحبت کند، به ورزش بپردازد، با دوستش صحبت کند و...
- سعى کنید دست هاى کودک را به نوعى مشغول نگه دارید. ( نقاشى بکشد، کاردستى بسازد، مجسمه هاى سفالى درست کند و....)
- شنیدن داستانى شیرین، ماجرایى افسانه اى و خاطره اى از دوران کودکى، موجب تسلى و آرامش خاطر کودک هنگام خواب مى شود.
- تماس بدنى (مثل نوازش کردن) موجب آرامش، امنیت و آسودگى کودک مى شود و او را از اضطراب و نگرانى رها مى سازد. سعى نکنید با مسخره کردن و شرمنده کردن کودک او را مجبور به ترک عادت کنید، زیرا این گونه رفتارها موجب خودکم بینى و احساس بى ارزشى در کودک مى شود.
- سعى کنید عواملى را که موجب آزار روحى کودک مى شود، از بین ببرید.
- زمانى که کودک انگشتش را مى مکد، با او بازى نکنید، او را بغل نگیرید و به او توجه نکنید. اما زمانى که انگشتش را از دهانش درآورد، به او توجه کنید و او را نوازش کنید.
- انگشت مکیدن رفتارى ناخودآگاه است. پدر و مادر مى توانند با اشاره اى کوچک، کودک را نسبت به این حرکت خود آگاه کنند.
- زمانى که کودک انگشتش را مى مکد، او را جلوى آیینه ببرید.
- سعى کنید هیچ گاه دچار احساس ناکامى و شکست نشوید، زیرا این رویه را به فرزندتان نیز منتقل خواهید کرد.
- روش هاى آرام سازى عضلانى را با کودک تمرین کنید: تمرین هاى یوگا (تمرین هاى تخلیه هیجانى و شیوه درست نفس کشیدن)، تمرین آرام سازى، تنفس هاى عمیق و تمرین هاى رهاسازى عضلات
بررسی اثرات کافئین بر بدن
عوارض شیرین کنندههای بدون کالری
فست فود زیر ذره بین کارشناسان حوزه سلامت
ویژگی های ظروف آشپزی و اثر آن در پخت غذا
به یاد داشته باشید که تنها اگر منشأ این رفتار کودکتان را کشف کنید، میتوانید این عادت را از سر او بیندازید المیرا صدیقی: همشهری انلاین
بررسی اثرات کافئین بر بدن
عوارض شیرین کنندههای بدون کالری
فست فود زیر ذره بین کارشناسان حوزه سلامت
ویژگی های ظروف آشپزی و اثر آن در پخت غذا