بررسی عوامل موثر(شخصیتی) در زوج­های سازگار و ناسازگار

عوامل موثر(شخصیتی) در زوج­های سازگار و ناسازگار

                                                 در جهان امروز، آموزش کلید رشد و توسعة کشورها به شمار می‌آید.

http://maktoobshop.com/

 بررسی عوامل موثر(شخصیتی) در زوج­های سازگار و ناسازگار

نگاهی اجمالی به تاریخ تمدن بشری نشان می دهد که با وجود اختلافهای بسیار در آداب و رسوم جوامع مختلف و تغییرات چشمگیر آنها ، در بستر زمان ازدواج یکی از رسمی ترین مراسم منحصر به فردی است که همواره با بشر همراه بوده (ویل دورانت).

در تمام ادیان الهی نیز بر اهمیت خانواده به چگونگی تشکیل آن و رفتار و وظایف هر یک از زوجین تأکید شده است . چرا که آموزش خانواده جایگاه محبت ، صمیمیت رشد و شکوفایی انسانها است . قرآن می گوید:(... و از نشانه های خداوند است که برای شما از جنس خودتان همسرانی بیافرید تا کنار آنها آرام بگیرید و در میان شما محبت ،رحمت قرار داد . همانا که در این موضوع برای اندیشمندان نشانه هایی است. (سورة روم آیة 21)

در کشور ما طی دو دهة گذشته ساخت خانواده و روابط بین اعضاء آن دچار تغییرات زیادی شده است و بیشتر تحقیقاتی که توسط متخصصین علوم اجـتـماعی در زمـینه علـل سـست شـدن پیوندهای زناشویی و طلاق در ایران دانسته اند (مدنی1379). بسیاری از زوج ها ، در خانواده ای زندگی می کنند که طلاق روانی بر آن حکم فرماست بدین معنی که هیچ گونه رابطة عاطفی و جسمانی بین زن و شوهر وجود ندارد و زندگی بصورت اجباری و با حداقل تعامل به پیش می رود . در طلاق روانی موضوع عشق ترک شده و هر زوج به دلیل گسستگی رابطة خود دچار واکنش سوگ می شود .(کاپلان1992)

در بررسیهای انجام شده مهمترین عامل طلاق در بین زوجین عدم تفاهم بویژه در5 سال اول زندگی است . این عدم تفاهم برخاسته از عدم تناسب و ناهمانندی در ویژگی های شخصیتی است. امروزه انتخاب همسر معمولاً بر اساس معیارهایی صورت می گیرد که بسیار سطحی است برای مثال : وضعیت اقتصادی ، وضعیت ظاهری ، تحصیلات و وضعیت خانواده . با توجه به اینکه تمامی این ویژگیها از طریق مشاهده و پرس و جو از دیگران انجام می شود . و بطور عمیق بررسی نمی شود ممکن است مشکلاتی را در تداوم ازدواج جوانان ایجاد کند . در صورتی که یکی از مهمترین عوامل که می تواند به همسران در حفظ بقای خانواده کمک کند ، زیر بنای شخصیتی و هماهنگ در این زمینه است . با توجه به افزایش رشد طلاق ضرورت ایجاب می کند که تحقیقات گسترده ای در زمینة سبب شناسی اختلافات زناشویی انجام گیرد تا بتوان سلامت روانی_اجتماعی نسل حاضر را تضمین کند .(احمدی 1378).

شاید مهمترین عاملی که باعث افزایش میزان طلاق در قرن 20 بیستم ، شده است کاهش نگرشهای منفی ، نسبت به طلاق و پذیرش اجتماعی روز افزون رخداد آن باشد . یافته های این پژوهش نشان می دهد که سن ازدواج در زمانی که در شرف طلاق می باشند در مقایسه با بقیه افراد بطور معناداری کمتر است . به بیان دیگر هر چه سن ازدواج پائین تر باشد احتمال از هم گسیختگی خانواده بیشتر می شود زیرا در سنین پائین افراد از قابلیتهای لازم برای ایفای نقش همسری بی بهره اند در عین حال ازدواج در سنین بسیار بالا نیز خطر طلاق را افزایش می دهد . (بوس واد واردز 1985 به نقل از دکتر نوذر نخعی و امروری)

بطور کلی موفقیت و سازگاری در ازدواج به عوامل زیادی از قبیل میزان آمادگی برای ازدواج ، تحصیلات ، زمینه قبلی خانوادگی ، بحرانهای تجربه شده و شخصیت فرد بستگی دارد . شاملو(1369) اظهار می دارد که یک رابطة زناشویی موفق بستگی به عوامل زیر دارد :

1- رشد عاطفی_فکری                   4- تشابه تحصیلاتی و طبقاتی

2- تشابه علایق و طرز فکر            5- تشابه و علاقه به زندگی و سرعت عمل در کارها

3- تشابه مذهبی                     6- تشابه طرز فکر مثبت به امور جنسی

7- رابطه با خانواده همسر

جدیدترین دستاوردهای علمی در روانشناسی ازدواج و خانواده ، سازگاری زناشویی و استواری پیوند بین همسران را به عوامل زیر وابسته می داند .   (کاظمی حقیقی1378)

1- آمادگی برای ازدواج :

مقصود از آمادگی ، وجود زمینه ها و شرایطی است که جوانان را برای ازدواج و تشکیل پیوند زناشویی مهیا می کند . وجود برخی از خصایص و ویژگیها به آمادگی هر چه بیشتر یک فرد برای ازدواج کمک می کند .

الف ) سلامت روانی :

ب) وظیفه شناسی :

ج‌) حمایت اطرافیان از ازدواج :

د) تجربه پذیری :

2- همسر پذیری :

پذیرش همسر ، مرحله ای پس از آمادگی برای ازدواج است که از شرایط اساسی سازگاری زناشویی محسوب می شود . عوامل مختلفی به تحقق اصل همسر پذیری یاری می دهد . از جمله : آگاهی درباره همسر آینده و ارزشگذاری .

الف ) آگاهی دربار همسر آینده :

ب) ارزشگذاری :

طبق تحقیقات انجام شده در این زمینه عوامل مؤثر بر رضامندی زناشویی عبارتند از :

زنجیره های تعاملی بین همسران بهترین پیش بینی کننده رضایت تجربه شده توسط زوج از ازدواجشان است . در طی تحقیقی نشان داده شده که نزدیکی عاطفی ، کلامی و جسمانی می تواند تا حد زیادی شاخص رضامندی بوده و همچنین رفتارهای تعیین کننده بالقوه برای طلاق را پیش بینی کنند .(تولسلدت و استاکس1983) به نقل از مهدویان) . شام (به نقل از مهدویان) در بررسی افشاسازی خود ، به این نتیجه رسید که به ویژه در رابطه با زنان ، ترکیباتی از کیفیت و کمیت پائین افشاسازی خود اثرات زیان بخش زیادی بر رضامندی زناشویی خواهد داشت . به نظر بک (1371) در زمینه رضایت از زندگی زناشویی ، برداشت زن یا شوهر از رفتار دیگران بیش از خود رفتار حائز اهمیت است .

سلیمانیان (1373) در بررسـی تأثیر تـفکرات غیر منطقی بر نارضایتی زناشویی به این نتیجه رسید که میزان نارضایتی زناشویی در زنان بیشتر از مردان است . یافته های مازلو نیز نشان می دهد که زنها همیشه در سطح رضامندی زناشویی پائین تر از مردان هستند .

ساچر و فاین در تحقیقاتشان به این نتیجه رسیدند که از آنجا که زنان تعهد و حساسیت بیشتری نسبت به رابطه در زندگی مشترک دارند ، تلاش بیشتری برای حفظ و نگهداری از رابطه می کنند و این می تواند یکی از دلایل احتمالی برای بالا بودن میزان رضامندی از زندگی زناشویی در مردان باشد .(مهدویان1376) . استرس شغلی ، تعارض نقشها و رضایت زناشویی از عوامل پیش بینی کننده قوی فوران ناگهانی خشم و عصبانیهای شدید زنان محسوب می شود . (کلاس 1991 به نقل از ملازاده ، 1372) .  نتایج نشان می دهند که بین رضایت زناشویی و سلامت روانی رابطه وجود دارد و فشارهای زناشویی با آسیب های روان شنـاختی خـصـوصـاً افسردگی،  اختلال اضطرابی ، و بیماریهای جسمی مرتبط است .(کسلر 1982 ، چملینگ و جکوبسون 1989 ، ویزمن 1987 کارستنسون وگاتمن 1993، به نقل از میر خشتی 1375) .

هندرسون و وروف (1994 ، به نقل از منتظری 1378) طی تحقیقات متعدد به این نتیجه دست یافتند که بین رضایت از رابطه جنسی همسران در سال اول زندگی زناشویی و رضایت از زندگی رابطه مستقیم وجود دارد .

عوامل مؤثر بر سازگاری زناشویی :

1) ابراز محبت :

2) برقراری روابط اجتماعی :

3) احترام به همسر:

4) علایق و طرز تفکر :

5) شخصیت :

6) ارتباط با اقوام و خویشاوندان :

7) مسائل مالی و اقتصادی:

8) سن :

در مطالعه ای که بر روی 107 زوج 17 تا 24 ساله آمریکایی صورت پذیرفت مشخص گردید که سه دسته از عوامل می توانند با عث ناپایداری زناشویی شوند:

الف: عوامل شخصیتی مانند وجدان ضعیف از لحاظ اخلاقی، حالتهای خود شیفتگی شدید و وجود زمینه های روان پریشی

ب: زمینه‌های مربوط به روابط زناشویی مانند نارضایتی جنسی، تعادل و اختلاف

ج: نا همسانی در ارزشگذاری متقابل میان زن و مرد

نتایج این پژوهش نشان میدهد که هر یک از عوامل مذکور می توانند حتی در نخستین سال زندگی مشترک سبب فروپاشی آن شوند .(بوس و تود 1997).

پژوهشهای انجام شده در رابطه با میان خصوصیات شخصیتی و سازگاری زناشویی نشان داد که سطح سازگاری زناشویی افراد وابسته به میزان تجربه پذیری آنهاست علاوه بر آن برونگرایی، با میزان سازگاری زناشویی بستگی دارد و همچنین در تحقیق دیگری که 124 زوج کاتولیک کلیسای روم از اهالی مرکزی در منطقه واشنکتن مقیاسی از نوع مایرز - برگ، مقیاس سازگاری دیادیک ، آرمون سازگاری زناشویی لاک والس و پرسشنامه دموگرافیک را تکمیل نمودند که مربوط به اثرات نوع شخصیت بر روی رضایتمندی زناشویی بود. نوع مایرز-برگ نشان داد که نوع شخصیت و خصیصه های وابسته به آن تاثیر مهمی در نوع روابط است. زوجهایی که در آنها هردو درون گرا بودند راضی و احساس رضایتمندی می کردند همچنین زوجهایی که در آنها، مردها درون گرا ولی زنها برون گرا بودند تقریباً کمترین میزان رضایت از ازدواج را به خود اختصاص داده بودند.

 زوجهایی که در آنها شوهر بعد شهودی را ترجیح داده بودند نسبت به زوجهایی که در آنها مردها بعد احساسی را ترجیح داده بودند، دارای رضایت زناشویی بیشتری بودند (بری، 1993 به نقل از ملکی 1373).

تحقیق که لول کلی (1987) در خصوص عوامل پیش بینی کننده آینده ، روابط زناشویی انجام داد به این نتیجه رسید که روابط نقش عمده ای ایفا می کنند از میان آنها پنج متغیر اصلی، که عبارتند از :

صفات شخصیتی ، محیط اجتماعی اولیه، نگرش نسبت به ازدواج، سابقه روابط جنسی و وقایع استرس‌زای زندگی که از عوامل مهمی در پیش بینی آینده روابط زناشویی است. (ملکی ، 1373).

به نظر می رسد که در دنیای امروز و حتی کشور ما، تصور سنتی از خانه و خانواده به عنوان آشیانة کوچک عشق، امنیت و سعادت بی پایان، به شدت آسیب دیده است (منتظری و معین 1378). به بیان دیگر طی بررسی تحقیقات انجام شده از سال 1350 تاکنون عوامل گوناگونی به عنوان عوامل زمینه‌ساز بروز مشکلات زناشویی و احیاناً طلاق در کشور ما به چشم می خورد. برخی از مهمترین عوامل عبارتند از:

·        عدم توافق اخلاقی

·        ازدواج در سنین پائین (به ویژه در زنان)

·        مسائل اقتصادی و فقر

·        تفاوت سنی زن و شوهر

·        اعتیاد

·        روابط نامشروع (به ویژه در مردان)

·        بدرفتاری زن یا شوهر

·        عدم رضایت جنسی

در این مطالعه به این نتیجه رسیدیم که بیماری روانی، مشکلات عاطفی، عدم رضایت زناشویی، خصایص شخصیتی همسران، اعتیاد به مواد مخدر و الکل، خشونت فیزیکی و روان شناختی ، سلطه جویی، ناپختگی، فقرمالی و بیکاری می تواند منجر به بروز طلاق یا ناسازگاری زناشویی گردد.

مطالب پیشنهادی

ظروف یک ‌بار مصرف ومشکلات آن بر سلامت
اثرات امواج تلفن همراه بر سلامت افراد
کنترل آلاینده ها از طریق فن اوری نانو تکنولوژی

راهکارهایی برای از سرگیری ارتباط با خانواده همسر پس از قطع رابطه

وبلاگ زیر جهت دریافت مقالات علمی و افزایش اگاهی شما عزیزان ایجاد شده است

http://maktoobshop.com

اختلافات زوجین بر سر رفت و آمد با خانواده دیگری یکی از مسائل شایع و نسبتا طبیعی در زندگی زناشویی است و کم یا زیاد بین همه خانواده ها وجود دارد؛ اما مهم تر از وجود اختلاف، نوع مدیریت و برخورد با این تعارضات است. اگر همسر ما به خانواده مان بدبین است و نسبت به آن ها سوءظن دارد قدم اول این است که کمی نسبت به بدبینی و سخت گیری او احساس مسئولیت کنیم و از خود بپرسیم آیا گفتار یا رفتاری از جانب خانواده من سر زده که باعث بدگمانی او شده است؟

چرا روابط خانوادگی سرد می شود؟

تعداد زیادی از زوجین به دلایلی که در ادامه می خوانید از رفت و آمد و برقراری تعاملات مرسوم با خانواده همسرشان خودداری می کنند در حالی که ممکن است به نظر شما امتناع ورزیدن از این ارتباط، تنها به یک بهانه گیری شباهت داشته باشد:

1. دیدارهای مکرر، غیرضروری و بدون برنامه با خانواده پدری: در موارد زیادی یکی از زوجین وابستگی زیادی به خانواده خود نشان می دهد و دیدارهای مکرر، غیرضروری و بدون برنامه او باعث می شود تا همسرش زبان به اعتراض بگشاید و با سرسختی زیاد، مانع از رفت و آمد او با خانواده پدری اش شود. بسیاری از زوجینی که از این الگوی رفت و آمد تبعیت می کنند با وجود این که در زندگی شخصی شان مشکلات زیادی دارند که حل نشده باقی مانده است اما درگیری با مشکلات خانواده پدری شان را بر حل مشکلات زندگی زناشویی خود ترجیح می دهند.

2. زیاد ماندن یکی از اعضای خانواده به عنوان میهمان در منزل زوج: در زندگی زوجینی که از چنین الگویی پیروی می کنند، همسران احساس راحتی در منزل خودشان هم ندارند. از آن جا که حضور دائمی عضو میهمان موجب می شود که او ناخواسته در جریان بسیاری از مسائل خصوصی و یا حتی اختلافات آن ها قرار بگیرد در نتیجه مرد یا زن به طور کلی امنیت خود را از دست می دهد و به زودی دچار خستگی روانی می شود.

3. مکالمات تلفنی مکرر و طولانی مدت یکی از زوجین با والدینش: تعدادی از زوجین در محیط منزل نیز دست از وابستگی شان به خانواده بر نمی دارند و حتی در زمان حضور همسر در منزل هم مشغول مکالمات تلفنی طولانی مدت هستند. یقینا موضوع صحبت نمی تواند چیزی جز بازگوکردن مسائل روزمره باشد و همین امر باعث می شود پای دیگران به حریم خصوصی زندگی باز شود و همسر فرد فکر  کند در تصمیم گیری های زندگی مشترکش ردپایی از افکار خانواده همسرش وجود دارد. طبیعی است که تکرار چنین اتفاقاتی در طول زمان به شکل گیری بدبینی در یکی از زوجین نسبت به خانواده طرف مقابل منجر شود.

4. تجربه احساس حقارت در اثر مقایسه های فامیلی: در تعدادی از خانواده ها معمولا یک داماد، عروس یا خواهر و برادر وجود دارد که از ابعاد مختلف بر دیگر اعضای آن خانواده برتری دارد و مورد تعریف و تمجید خانواده است. به طور مثال یکی از دامادها تحصیلکرده و مرفه است و دیگری از موقعیت اجتماعی، شغلی و مالی پایین تری برخوردار است. در چنین مواردی فردی که در ابعاد مختلف از جایگاه پایین تری برخوردار است چه به صورت واقعی و چه در عالم پنداشت ها و برداشت های خود احساس حقارت و یا حسادت می کند و علاقه ای به تعامل با اعضای خانواده همسرش ندارد زیرا احساس می کند که اطرافیان بین او و دیگری تبعیض قائل می شوند.

5. و دیگر عوامل: همچنین خودشیفتگی و زخم زبان های اعضای خانواده همسر، حضور عضوی در خانواده همسر که ویژگی های اخلاقی مناسبی ندارد و یکی از زوجین نگران است مبادا همسرش از آن فرد تاثیر منفی بپذیرد، دخالت خانواده ها در مسائل اقتصادی زوجین و تربیت فرزندان آن ها و ... همه وهمه موجب می شود تا همسر شما نه تنها شخصا از خانواده تان فاصله بگیرد بلکه مانع از ارتباط شما با خانواده تان نیز بشود.

 یک نکته

البته همیشه این طور نیست که همسرتان صرفا به دلیل رفتارهای نادرست شما یا خانواده تان با آن ها قطع رابطه کند، در واقع گاهی اوقات مشکل از خود اوست. حتی ممکن است خانواده شما خیلی به او محبت کند ولی چون او به طور کلی فرد منزوی و گوشه گیری است باز هم از داشتن روابط اجتناب ورزد.

برای پی بردن به این موضوع باید بررسی کنید که آیا همسرتان برای ارتباط داشتن با دیگران از جمله خانواده و دوستان خود نیز بی انگیزه است یا فقط برای رفت و آمد با خانواده شما مشکل دارد. اگر این مشکل در دیگر ارتباط ها هم دیده می شود، لزوم بهره گیری از مشاوره حضوری لازم است. گاهی اوقات نیز برآورده نشدن برخی توقعات (هرچند غیرمنطقی) باعث ایجاد دلخوری و قطع رابطه می شود. به عنوان مثال ممکن است همسرتان توقع حمایت مالی از خانواده شما داشته باشد، در نظر داشته باشید حتی اگر این توقع را بی جا می دانید باز هم می توانید با گفت وگو این اختلاف و سوءتفاهم را حل و فصل کنید. در کل بهتر است از همسر خود بخواهید تا دلایل این قطع رابطه را بازگو کند.

ملیحه شهرستانی - کارشناس ارشد مشاوره خانواده

مطالب پیشنهادی

ایجاد تعادل در بیماران مبتلا به ام اس

سرطان سینه و تمامی گفتنی های آن

نقش مردان در زمینه بهداشت باروری همسران
کاهش مرگ و میر زنان باردار با برنامه مادری ایمن
مادران شاغل و نگهداری کودکان

وبلاگ زیر جهت دریافت مقالات علمی و افزایش اگاهی شما عزیزان ایجاد شده است

http://maktoobshop.com

وبلاگ زیر جهت دریافت مقالات علمی و افزایش اگاهی شما عزیزان ایجاد شده است

http://maktoobshop.com/

خویشتن دار باشید!

مشکلات و مسائل مربوط به خانواده همسرتان را فاش نکنید. مشکلات و گرفتاری هایی که با خانوادة همسرتان دارید را با دوستان تان در میان نگذارید.

از مادر همسرتان جلوی دیگران ...

یک مهمانی را تبدیل به جلسه غیبت و بد گویی از مادر همسرتان نکنید. هر خانه ای دارای مشکلات خاص خود است.

هیچ فایده و ثمری در بحث کردن و در میان گذاشتن مشکلات خانوادگی تان با بیگانه ها و غریبه ها وجود ندارد. انجام این کار همچون لباس زیر در انظار عمومی، زشت و قبیح است.

بچه ها همچون کوزه هایی با گوش های بزرگ هستند ...

بچه ها همچون کوزه هایی با گوش های بزرگ هستند. آنها بیشتر حرف ها و گفته های شما را می شنوند و اغلب بدون آنچه که شما می گویید را درک کنند، آنها را تکرار می کنند.

«پدر، تو یک پیر خرفت هستی، درست مثل پدر بزرگ!»

http://www.persianv.com/

مطالب پیشنهادی

ایجاد تعادل در بیماران مبتلا به ام اس

سرطان سینه و تمامی گفتنی های آن

نقش مردان در زمینه بهداشت باروری همسران
کاهش مرگ و میر زنان باردار با برنامه مادری ایمن
مادران شاغل و نگهداری کودکان