وبلاگ زیر جهت دریافت مقالات علمی و افزایش اگاهی شما عزیزان ایجاد شده است
وقتی خبر بارداریام را به خانواده دادم، دهها توصیه از جانب آنها دریافت کردم و جالب اینکه همه توصیه میکردند پوستت را با فلان کرم و فلان روغن چرب نگه دار و اگر خارش داشتی، اصلا نخاران چون پوستت ترک میخورد و روی شکم، باسن، پهلوها، پشت بازو و زانوهایت پر میشود از خطوط صورتیرنگ و بدمنظره و پوشیدن لباسهای دلخواه برایت ناممکن خواهد شد...
از ترس ایجاد این مشکل شب و روز به پیشنهاد پزشکم یا کرم مخصوص ضدترک بارداری استفاده میکردم یا روغن زیتون. گزینه اول را بیشتر دوست داشتم چون هم بوی مطبوعتری داشت هم فورا جذب پوستم میشد. با وجود تمام این تمهیدات، راهراههای صورتی روی کمر و پهلوهایم افتاد. این موضوع را بهانهای قراردادم برای گفتوگو با دکتر فریبا قلمکار، متخصص پوست و مو و دانشیار دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تا بیشتر در مورد استریا، دلایل بروز و به خصوص نحوه درمان آن بدانیم.
سلامت: علت واقعی استریا چیست؟
استریا خطوط طولی روی پوست و دلیل آن هم آسیب دیدن بافت کلاژن لایه دوم پوست یا درم است.
سلامت: در چه شرایطی بافت کلاژن آسیب میبیند؟
وقتی پوست تحت کشش قرار میگیرد الیاف کلاژن پوست در ناحیه درم آسیب میبیند و به صورت خطوط قابل مشاهده در سطح پوست ظاهر میشوند.
سلامت: پس اینکه گفته میشود استریا در افرادی بروز میکند که دچار افزایش وزن و بعد کاهش وزن میشوند، صحیح است؟
تا حدی. علت بروز استریا دقیقا شناسایی نشده است ولی گفته میشود این مشکل تحتتاثیر هورمونها و بیشتر در سنین بلوغ که اندازه نواحی مختلف بدن بزرگ میشود، بروز میکند. البته استریا در افراد مبتلا به بیماری کوشینگ یا کسانی که داروهای استروییدی موضعی یا خوراکی به مدت طولانی مصرف میکنند، دیده میشود.
سلامت: پس استریا مخصوص خانمهای باردار نیست؟
نه، استریا در هر دو جنس مذکر و مونث دیده میشود ولی احتمال بروز آن در دوران بلوغ و بارداری بیشتر است. البته مصرف برخی داروها یا ابتلا به برخی بیماریها نیز میتواند عامل بروز آن باشد.
سلامت: کدام نواحی بدن بیشتر در معرض استریا هستند؟
سینهها، شکم، پشت زانو، ران، کمر، باسن و بازوها و به طور کلی نواحیای که تحت تاثیر کشش و افزایش حجم قرار دارند.
سلامت: آیا برای استریا درمانی هم وجود دارد؟
در حال حاضر استریا درمان قطعی ندارد. البته مصرف کرمهای موضعی تقویتکننده بافت کلاژن، کرمهای رتینوییدی و کرمهای حاوی ترکیبهای اسید میوه و کرمهای حاوی ویتامین C میتوانند تا حدی موثر باشند. مصرف کرمهای رتینوییدی در دوران بارداری ممنوع است و به خانمهای باردار توصیه میشود از کرمهای حاوی اسیدهیالورونیک (مادهای که از تولد تا پیری توسط لایه درونی پوست ساخته میشود و به قوام پوست کمک میکند. در کرمهای آرایشی هم از این ماده استفاده میشود) استفاده کنند. برخی از انواع لیزر هم میتوانند موثر باشد و قطر استریا را کمتر کنند اما انجام آنها در دوران بارداری توصیه نمیشود.
سلامت: با توجه به هزینههای بالا، آیا واقعا لیزر در این مورد جوابگو است یا هزینه بیهوده صرفکردن است؟
ما توصیه میکنیم در درجه اول بیمار از کرمهای موضعی استفاده کند. ولی باید به او گفت که استریا درمان قطعی ندارد و نه کرمهای موضعی و نه لیزر به بهبود صددرصد آن کمک نمیکنند. اینکه فرد کدام راه درمانی را انتخاب کند به خود او، میزان ناراحتیاش از بیماری، وضع مالی و حالتهای روحیاش بستگی دارد.
سلامت: آیا استریا در زمان خاصی به درمان بهتر جواب میدهد؟
بله، استریا در ابتدا قرمز است و به مرور صورتی و سفید میشود. بیشترین جواب استریا به درمان زمانی است که قرمزرنگ است و وقتی سفید شد، درمان سختتر میشود.
سلامت: آیا راهی برای پیشگیری از این بیماری وجود دارد؟
نه، واقعا راه پیشگیری ندارد چون معمولا در دوران بلوغ یا بارداری به دنبال افزایش حجم نواحی مختلف بدن رخ میدهد. البته ثابت نگهداشتن وزن در شرایطی غیر از این 2 دوران میتواند تا حد زیادی از پیشرفت آن جلوگیری کند.
سلامت: این باور که گفته میشود خاراندن پوست در دوران بارداری به بروز استریا کمک میکند، واقعیت دارد؟
چنین موضوعی به صورت علمی به اثبات نرسیده است اما در هر صورت توصیه میکنیم خانمهای باردار پوست?شان را نرم و مرطوب نگه دارند تا خیلی تحت کشیدگی قرار نگیرد. گرچه استریا تحتتاثیر کشیدگیهایی بروز میکند که عامل هورمونی دارند ولی نرم نگهداشتن پوست میتواند تا حدی کمککننده باشد.
سلامت: استریا زمینه خانوادگی و ارثی هم دارد؟
نه، استریا زمینه ارثی ندارد ولی در نژاد ما ایرانی?ها زیاد دیده میشود و دلیل آن هم مشخص نیست.
وبلاگ زیر جهت دریافت مقالات علمی و افزایش اگاهی شما عزیزان ایجاد شده است
یک ژل قوی چربکننده هم میتواند در پیشگیری از ترکهای پوستی تاثیر زیادی داشته باشد به خصوص اگر در دوران بلوغ، بارداری و تغییرات وزنی قرار داشته باشید. شما باید روزی یکبار از ماه سوم تا اولین سیکل قاعدگی پس از زایمان روی موضع مورد نظر کرم را ماساژ دهید. مزیت دیگر این کرم این است که خارش شکم در دوران بارداری را نیز کاهش میدهد.
وبلاگ زیر جهت دریافت مقالات علمی و افزایش اگاهی شما عزیزان ایجاد شده است
خطوط کشش پوستی یا استریا نوعی اسکارهای پوستی با رنگ سفید نقره ای هستند که به مرور زمان کمتر می شوند ولی به طور کامل ناپدید نمی شوند.
خطوط کششی پوستی، اغلب در درم که لایه میانی پوست و مسوول حفظ شکل پوست است و در هر جایی از بدن قابل مشاهده اند ولی معمولا در مکان هایی که چربی زیادی ذخیره می شوند، تمایل بیشتری به شکل گیری دارند. این مکان ها معمولا شامل شکم، سینه و بخش فوقانی بازو، زیر بازوها، ران ها، لگن، و باسن هستند. این خط ها بر فعالیت بدنی اثری ندارند و مشکلی برای سلامت به شمار نمی روند و رشد سریع پوست (به عنوان مثال در بارداری) یا افزایش وزن و مصرف کرم های استرویید از علل به وجود آمدن آنهاست. این مشکل اغلب هنگام بارداری و چاقی و افزایش رشد سریع ماهیچه ها در بدنسازی دیده می شود و بین ۹۰ ۷۵ درصد خانم ها درجاتی از خطوط کششش پوستی را دارند. سطوح بالای هورمونی طی بارداری اغلب باعث ایجاد خطوط کششی پوستی طی ماه های ۶ و ۷ بارداری می شود. این خطوط ابتدا به رنگ قرمز یا ارغوانی هستند اما به مرور زمان کمرنگ تر می شوند.
هورمون های گلوکورتیکویید باعث گسترش خطوط کششی پوستی می شوند و این کار را با اثر بر اپیدرم و جلوگیری از فعالیت فیبروبلاست ها در ایجاد کلاژن و فیبرهای الاستین که برای حفظ توأم پوست در رشد سریع آن لازم است، انجام می دهد. این کاهش مواد حفظ کننده، وقتی پوست کشیده می شود، باعث گسستگی اپیدرم و درم می شود.
در مطالعه ای نشان داده شده که مصرف روغن یا کرم می تواند باعث جلوگیری از خطوط کششی پوستی شود. مصرف روزانه عصاره Gotu kola، (مغز قهوه سودانی) ویتامین E و کلاژن هیدرولاز می تواند به طور مشخصی تمایل به ایجاد استریا در بارداری را کم کند.
درمان های متعددی برای بهبود استریا وجود دارد از جمله لیزر، درم ابریژن و رتینوییدها که استفاده روزانه برای یک ماه باعث کاهش عمق و طول و سطوح ناصاف استریا می شود.
رادیوفرکوئنسی در ترکیب با لیزری خاص باعث بهبود استریا در حد ۲/۸۹ درصد می شود. در صورتی که استریاها به صورت مکرر رخ دهند و در محدوده زیر ناف باشند، می توان با عمل جراحی آنها را از بین برد.
از روش های جدید می توان به لیزر فراکشنال اشاره کرد که باعث ایجاد زخم های میکروسکوپیک می شود بدن با ایجاد کلاژن و اپی تلیوم جدید آن را درمان می کند. نتایج یک مطالعه در سال ۲۰۰۷، میزان بهبود با این روش را ۷۵ درصد تخمین زده است.
دکتر محمدعلی نیلفروش زاده/متخصص پوست و مو