آنژیوگرافی

دقیق ترین روش بررسی رگهای بزرگ قلب می باشد. که در طی آن علاوه بر رگهای قلب، ساختمان و عملکرد قلب، دریچه های قلب و… نیز قابل بررسی میباشند. آنژیوگرافی ، به دقت به پزشک کمک می کند تا برنامۀ درمانی بیمار را تنظیم نماید و مشخص کند که وضعیت رگهای قلب وی به چه صورت است.

آیا رگها سالم بوده و بایستی داروها قطع شوند یا تغییر یابند، آیا بیمار نیاز به درمان دارویی دارد؟ آیا بایستی از بالون و استنت (فنر) استفاده شود و یا (در برخی موارد) بیمار نیاز به عمل جراحی باز قلب دارد؟

قلب انسان، از اجزاء گوناگونی تشکیل شده که یکی از مهمترین اجزاء آن رگهای قلب می باشند.

قلب دارای سه رگ اصلی است که خود به شاخه های کوچکتری تقسیم شده و وظیفه خون رسانی به قسمتهای مختلف قلب را به عهده دارند.

درطی بیماریهای گوناگون، مواد مضر مانند: چربی و … ممکن است در عروق قلب رسوب کرده و باعث گرفتگی رگهای قلب شوند که متعاقبا باعث ایجاد درد، تنگی نفس، سکته قلبی و … شوند.درحقیقت آنژیوگرافی ، روش استاندارد طلایی برای تشخیص تنگی ها یا سایر اختلالات عروقی می باشد.

مراقبت های قبل از آنژیوگرافی

در موعد مقرر که پزشک به شما اعلام نموده است، در بیمارستان حاضر شوید.

کلیه مدارک، آزمایشات خون، رادیوگرافی قفسه سینه، نوار قلب، اکو و … را بهمراه داشته باشید.

در صورتی که نسبت به هر دارو، غذاهای دریایی و… حساسیت دارید حتماً به پزشک و پرستار اطلاع دهید.

حداقل ۸ ساعت قبل از آنژیوگرافی ناشتا باشید.

شب قبل از آنژیوگرافی استحمام کنید و موهای شکم و کشالۀ ران را از ناف تا بالای هر دو زانو بزنید.

وسایل تزیینی (طلا و…) با خود به بیمارستان نیاورید.

وسایل مصنوعی مانند دندان مصنوعی خود را تحویل دهید و چنانچه توسط پزشکان دیگر داروهای خاصی برای شما تجویز شده، مصرف کرده و همراه خود به بیمارستان بیاورید.

روش انجام آنژیوگرافی

بیمار بر روی تخت مخصوص دراز می کشد، این تخت کاملا ًدر فضای باز بوده و بیمار وارد دستگاه یا محفظۀ خاصی نخواهد شد.

پزشک با استفاده از مایع بی حسی، منطقۀ کوچکی از کشالۀ ران یا مچ دست را بی حس می کند.

محل مور نظر بی حس و بدون درد می شود ولی بیمار کاملا ًهوشیار است و حتی می تواند وضعیت رگهای قلب خود را از طریق مانیتور ببیند.

اگر بیمار نیاز داشته باشد، ممکن است مقداری داروی خواب آور و آرام بخش نیز برای وی تجویز شود که در این صورت حالت خواب آلودگی و آرامش بیشتری برای بیمار ایجاد می شود.

مایع مخصوص بکارمی رود و رگهای قلب به خوبی دیده می شود و هرگونه گرفتگی عروق و اختلالات آنها با جزئیات کامل نشان داده می شود .

تصاویر و فیلم های گرفته شده، برروی سی دی وارد شده و همراه بامدارک دیگر و جواب آنژیوگرافی ، به بیمار تحویل داده می شود.

Angiography-آنژیوگرافی

مراقبت های بعد از آنژیوگرافی

حداقل به مدت ۶-۵ ساعت روی تخت استراحت کنید.

تا ۱۲ ساعت از خم کردن عضوی که جهت آنژیو به کار رفته است (مفصل ران یا مچ دست ) خودداری کنید.

پس از ترخیص، به آهستگی قدم بزنید.

توصیه می شود تا چند روز از انجام فعالیت های شدید و ناگهانی خودداری کنید.

چنانچه درد و تورم در محل آنژیو گرافی وجود داشت، می توانید از مسکن استفاده کنید همچنین کمپرس گرم بلامانع است.

اگر درد وتورم شدید بود، به پزشک مراجعه کنید.

سی دی و جواب آنژیوگرافی را از بخش آنژیو تحویل گرفته و در مراجعات بعدی همراه داشته باشید.

نتیجه انژیوگرافی

پس از اتمام آنژیوگرافی ، نتیجه آنژیو قلب معمولا ً به صورت یکی از موارد زیر به دقت مشخص خواهد شد.

ممکن است قلب کاملا ًسالم باشد و نیاز به داروی خاص قلبی نباشد.

ممکن است نیاز به مصرف دارو و یا تغییر داروهای قبلی وجود داشته باشد.

ممکن است بیمار نیاز به انجام بالون آنژیوپلاستی داشته باشد که در صورت رضایت کتبی خود بیمار و همراهان، این اقدام برای وی انجام خواهد شد و رگهای قلب او که دچار گرفتگی هستند، باز خواهد شد.

ممکن است بیمار نیاز به عمل جراحی داشته باشد که به بیمار و همراهان اطلاع داده شده و در صورت تمایل، در آینده به جراح قلب مراجعه خواهند نمود.

باتوجه به اینکه آنژیوگرافی روش بسیار مناسبی برای تشخیص و برنامه ریزی برای درمان بیماران می باشد، توصیه می شود در صورت توصیه توسط پزشک معالج، بیماران انجام آن را به تاخیر نیندازند.

عوارض و خطرات انژیوگرافی

واقعیت آن است که ممنوعیت خاصی و عمده ای برای آنژیوگرافی وجود ندارد. تقریبا تنها دلیل ممنوعیت انجام آنژیوگرافی عدم رضایت بیمار است.

ولی در برخی موارد بیماران بایستی بیماری زمینه ای خود را به پزشک اعلام نمایند تا در موقع آنژیوگرافی مورد توجه قرارگیرند. درصورتی که حساسیت شدید به داروهای خاص و یا سابقه آسم شدید دارید حتما اطلاع دهید تا داروی لازم موقع آنژیوگرافی تجویز شود.

درصورتی که از وارفارین استفاده می کنید بایستی حتما اطلاع دهید تا اقدام لازم صورت پذیرد. درصورتی که سابقه فشار خون شدید دارید حتما اطلاع دهید تا درصورت نیاز آنژیوگرافی لازم برای فشارخون بالا نیز صورت پذیرد.

درصورتی که نارسایی شدید قلبی وجود داشته باشد نیاز به اقدامات لازم قبل و حین آنژیوگرافی صورت پذیرد. به هرحال هرگونه بیماری سیستمیک و شدیدی وجود داشته باشد بایستی حتما قبل از انجام آنژیوگرافی اطلاع دهید.

به هر حال در مجموع در هر حالت انجام آنژیوگرافی در صورتی که توسط افراد مجرب انجام شود, روشی مناسب و بی خطر می باشد.

مطالب پیشنهادی:

آنژیوگرافی Angiography چیست ؟

آنژیوگرافی Angiography چیست ؟

به مطالعه رادیولوژی سرخرگ های خونی با تزریق ماده حاجب ید دار محلول در آب که ممکن است به طور مستقیم با سوزن پونکسیون و یا به روش کانتریزاسیون با هدایت کاتتر انجام شود ، آنژیوگرافی می گویند .البته در جریان این آزمایش جدا از مطالعه مرحله شریانی ، فازهای سیاهرگی و مویرگی نیز مورد مطالعه قرار می گیرند...

آنژیوگرافی Angiography چیست ؟

این آزمایش از همان اوایل کشف اشعه ایکس آغاز گردید به طوریکه اولین بار در سال ۱۸۹۶ هابیک و لیندنتال با تزریق ماده حاجب امولسیون مخلوط گچ سرخرگهای یک دست قطع شده انسان را نشان دادند.

به علت نبود مواد حاجب مناسب تا سال ۱۹۲۳ هیچ آزمایشی به روی عروق خونی انسان زنده صورت نگرفت . در سال ۱۹۲۳ اولین ونوگرافی با استفاده از برومید استرنسیوم و یک سال بعد  اولین آنژیو گرافی ران با یدید سدیم (NaI) بر روی انسان زنده انجام گردید.

امروزه روش تکامل یافته تر آنژیوگرافی همراه با درمان موضعی تحت عنوان آنژیوپلاستی صورت می گیرد. این روش در سرخرگهایی که دچار گرفتگی یا انسداد می باشند انجام می شود و با عنوان  P.T.A 

(Percotaneous Tranluminal Angioplasty) برای اولین بار در سال ۱۹۶۴ توسط دوتر انجام گرفت . این روش در درمان بیماری تصلب شرایین کاربرد بسیار گسترده ای دارد و در مقایسه با عمل جراحی از مزایای متعدد از جمله درد بسیار کم ، کاهش خطر مرگ ومیر و اقتصادی بودن برخوردار است. 

روش PTA نه تنها در درمان بیماریهای شریانی به ویژه تنگی و انسدادها بلکه در درمان سرخرگهای کوچک قلب نیز کاربرد گسترده ای دارد . همچنین امروزه آزمون آنژیوگرافی ریه نیز به طور گسترده ای در بخشهای آنژیوگرافی انجام می گیرد. عروق کرونر رگ‌های خونی هستند که خون دارای اکسیژن را به عضله قلب حمل می‌کنند. به منظور پمپ کردن خون به سراسر بدن، قلب باید ذخیره دائمی از اکسیژن را داشته باشد.

زمانی که خون از بطن چپ خارج می‌شود به سرخرگ اصلی بدن یعنی آئورت وارد می‌شود. در همان ابتدای سرخرگ آئورت، نزدیک بالای قلب، دو سرخرگ کرونر منشعب شده است که تحت عنوان سرخرگ‌های کرونر چپ و راست گفته می‌شوند. سرخرگ‌های کرونر در سطح قلب قرار گرفته و به شاخه‌های کوچکتر منشعب می‌شوند سپس به اعماق عضله قلب وارد شده و اکسیژن را به سلول‌های قلب می‌رسانند.

داخل دیواره سرخرگ‌ها به طور طبیعی صاف و انعطاف پذیر است که امکان حرکت جریان خون را به راحتی فراهم می‌کند. طی سال‌‌ها داخل دیواره رگ ممکن است با باقیمانده چربی‌ها پوشیده شود.

زمانی که این روند (که آترواسکلروزیس نام دارد) دو سرخرگ کرونر را دربرگیرد، نتیجه بیماری عروق کرونر خواهد بود. ادامه تشکیل این رسوب باقیمانده‌های چربی که پلاک نام دارند در دیواره عروق،‌ باعث باریک‌تر شدن سرخرگ‌ها شده و جریان خون کاهش می‌یابد. این پلاک‌ها می‌توانند جریان خون سرخرگی را به حدی کاهش دهند که باعث آنژین یا حمله قلبی شوند.

آنژین به صورت درد و ناراحتی در قفسه سینه، بازو، گردن یا فک ظاهر می‌شود و زمانی روی می‌دهد که عروق کرونر مسدود شده اجازه عبور خون کافی را به عضله قلب نمی‌دهند. آنژین به طور مشخص طی فعالیت بدنی یا استرس روحی یعنی زمانی که قلب شدیدتر کار می‌کند و به اکسیژن بیشتری نیاز دارد، روی می‌دهد و تنها چند دقیقه طول می‌کشد و با استراحت فروکش می‌کند.

در حمله قلبی، یک لخته خون معمولا در قسمت باریک رگ شکل می‌گیرد و راه عبور خون را مسدود می‌کند. این قطع جریان خون دارای اکسیژن به عضله قلب منجر به صدمه دائمی به بخشی از عضله قلب می‌شود. برخلاف درد آنژین، درد ناشی از حمله قلبی معمولا بیش از 15 دقیقه طول می‌کشد و با استراحت برطرف نمی‌شود.

برای جلوگیری از وقوع حمله قلبی ناشی از انسداد عروق امروزه روش‌های تشخیصی و کارآمدی وجود دارد. یکی از مطمئن‌ترین روش‌ها برای تشخیص وجود گرفتگی در عروق کرونر آنژیوگرافی است.

در صورتی که فردی دچار آنژین صدری، درد در ناحیه قفسه سینه، تنگی آئورت یا نارسایی قلبی که علت آن مشخص نیست شده باشد معمولا متخصص قلب انجام عمل آنژیوگرافی را به او توصیه می‌کند.

به کمک آنژیوگرافی تعداد عروق کرونر مسدود شده، محل انسداد، و میزان آن مشخص می‌شود. آگاهی از این موارد به پزشک امکان می‌دهد نحوه درمان را تعیین کند.

در صورتی که تشخیص انسداد و گرفتگی رگ تایید شود ممکن است پزشک انجام آنژیوپلاستی را تجویز نماید که در واقع نقش درمانی دارد و طی آن انهدام لخته مسدودکننده رگ انجام می‌شود.

شاید گاهی آنژیوگرافی نگران کننده به نظر برسد اما واقعیت این است که در صورت انجام آن توسط متخصص کاردیولوژیست و در مرکز درمانی مجهز و مطمئن، بیمار با مشکل خاصی مواجه نخواهد بود.

طی آنژیوگرافی یک لوله بسیار کوچک به نام کاتاتر از قسمت کشاله ران به داخل رگ وارد می‌شود. سر کاتاتر یا در قلب و یا در مدخل عروق تغذیه‌کننده قلب قرار داده می‌شود و یک مایع خاص از طریق آن تزریق می‌شود که به وسیله اشعه ایکس قابل رویت بوده و تصاویر را شفاف می‌سازد. تصاویر به دست آمده آنژیوگرام نامیده می‌شوند.

با عبور اشعه ایکس از بدن در مقادیر مختلف و جذب آن توسط بافت‌های متفاوت تصویر تهیه شده و در کامپیوتر ذخیره و یا روی فیلم ظاهر می‌شوند. این روش در زمانی کوتاه وضعیت عروق قلب را به خوبی نشان می‌دهد و بیمار و پزشک کاملا از این وضعیت آگاه می‌شوند و پزشک نوع درمان را با اطمینان بیشتری تعیین می‌کند.

معمولا کلیه مراحل کار حدود نیم ساعت به طول می‌انجامد و پس از آن بیمار یک شب را در بیمارستان می‌گذراند اما پس از مرخص شدن از بیمارستان تکلیف او روشن شده در صورت وجود انسداد در عروق، تحت درمان مناسب قرار می‌گیرد.

بنابراین 

آنژیوگرافی یکی از روش های تصویربرداری تشخیصی با استفاده از اشعه ایکس می باشد.

بیماران باید بدانند آنچه نگران‌کننده است وجود انسداد و گرفتگی عروق قلب است که می‌تواند پیامدهای ناخوشایند و گاه غیرقابل جبرانی را به دنبال داشته باشد و آنژیوگرافی می‌تواند در پیشگیری از این عواقب کمک موثری باشد. 

نیازهای اساسی در آنژیوگرافی  

  ( BASIC REQUIREMENTS )

1- ارائه تصاویر پرکیفیت بر روی کلیشه رادیوگرافی

۲- توانایی رادیوگرافی به صورت سریال روی فیلم حتی تحت زاویه

۳- ارائه تصاویر به صورت ( Real Time ) با دقت  بسیار بالا و امکان پردازش تصویر پس از دریافت

۴- تابش زاویه ای ( Angled Projection )

5- برای آنژیوگرافی مغزی   ( Cerebral ) و شکمی ( Abdominal ) تکنیکهایی مانند :

Magnification Radiography ، Radiography  Stereoscopic Radiography and Stereoscopic magnification ، (cine fluorography  ( cine biplane fluorography  تکنیک های اختصاصی محسوب می شوند .

۶-  ابزار ثبت آثار حیاتی و توانایی برنامه ریزی کردن انژکتور اتوماتیک و سیستم کنترل ژنراتور اشعه ایکس با آثار حیاتی .

۷- ژنراتور مناسب ، توان مناسب ، ثبات فاکتورهای رادیوگرافی ، تشعشع کنترل شده و پر کیفیت .

۸- عدم نیاز به حرکت دادن بیمار

۹- توانایی عملکرد به عنوان یک تشخیص اورژانس

۱۰- فضای مناسب برای کار پزشک و دستیاران در هنگام عبور کاتتر در عروق بیمار

۱۱- اطمینان از عدم تابش غیر برنامه ریزی شده پرتوی x

12- قابل استریل بودن دستگاه ،‌ لوازم و …

۱۳- ایمنی کامل در مقابل شوک الکتریکی

۱۴- دوز کمتر اشعه

۱۵- سهولت عمل با کاتتر قلبی ( Cardiac Catheterization ) امروزه به عنوان معمولترین گزینه ( روتین ) تلقی شده و اطلاعاتی از قبیل فشارخون درون عروقی ،‌ الکتروکاردیوگرام، oxygen saturation

،  Carbon dioxide saturation    و غیره به راحتی از طریق کاتتر ارسال شده به درون عروق ، به صورت دینامیک ( زنده ) در محل ضایعه به دقت قابل مشاهده خواهد بود .

بنابراین می توان گفت اطلاعات مربوط به فرم ، وضعیت و چگونگی ،‌ محل و نوع ضایعه ، تشخیص را ممکن و اقدام بعدی را بلافاصله مشخص می نماید .

سی تی اسکن ( XCT ) که از تجهیزات اختصاصی قلب محسوب نمی شود ،‌ در بسیاری از موارد به عنوان تشخیص سریع اولیه می تواند به کارگرفته شود ، ولی در مورد ضایعات بسیار کوچک ، تشخیص قابل اعتمادی را تضمین نمی کند . در ضمن به علت زمان نسبتاً زیاد بین اسکن و بازسازی تصاویر نمی تواند در بررسیهای کاردیاک به کار آید . MR اخیراً با کمک نرم افزارهای بسیار پیچیده توانسته است جای خود را در این عرصه باز نماید و امروزه MR Angiography  گزینه ای  صحیح  به   عنوان   جایگزین    تلقی می گردد .

آنژیوگرافی یکی از روش های تصویربرداری تشخیصی با استفاده از اشعه ایکس می باشد. در حال حاضر بااستفاده از ام آر آی و سی تی اسکن نیز امکان آنژیوگرافی وجود دارد ولی در آنژیوگرافی عروقی بیشتر از لوله باریکی که اصطلاحاً کاتتر نام دارد استفاده می شود. 

در این روش با شکاف دادن ناحیه ای که سرخرگ در زیر آن واقع شده است آنژیوکت وارد سرخرگ شده و کاتتر به منطقه مورد نظر هدایت می شود و سپس کاتتر به انژکتور اتوماتیک متصل شده و ماده حاجب به داخل رگ تزریق  و تصویربرداری انجام می گیرد . انژیوگرافی برای بررسی عروق کلیه ، اندامها ، مغز ، قلب ، ریه و دستگاه گوارش به کار می رود. این روش تصویربرداری برای بیماری های زیر کاربرد دارد : تصلب شرائین ، آنوریسم ، صدمات عروقی ،برای بررسی عروق کرونر ، برای بررسی عروقی که خون رسانی به تومور را به عهده دارند و احیانا” مسدود کردن این عروق به منظور از بین بردن تومور و بالاخره برای بررسی خونریزی های داخلی.

انواع مختلف آنژیوگرافی : 

 آنژیوگرافی کرنری (Coronary Angiography)

آنژیوگرافی مغزی (Cerebral Angiography)

آنژیوگرافی محیطی (از دست یا پا) (Peripheral Angiography)

آنژیوگرافی احشایی (Visceral Angiography)

آنژیوگرافی ریوی (Pulmonary Angiography)

آنژیوگرافی لنفاویlumph Angiography)  (

پرتو نگاری بطنی قلب از طرف راست(Right heart ventriculography)

پرتو نگاری بطنی قلب از طرف چپ(Left heart ventriculography)

آنژیوگرافی آئورت(Aortography)

آنژیوگرافی شبکیه‌ای(Retinal Angiography)

آنژیوگرافی تشدید مغناطیسی(Magnetic Resonance Angiography)

آنژیوگرافی به روش پرتو نگاری مقطعی کامپیوتری آنژیوگرافی کرونری مستقیم ترین راه کشف این موضوع که چه اشکالی در شریانهای کرونری قلب وجود دارد، استفاده از آنژیوگرافی می باشد. 

در این آزمایش، یک ماده رنگی مستقیماً به شریانهای کرونری تزریق می گردد و سپس با استفاده از اشعه ایکس، از آن عکسبرداری می شود. برای انجام این آزمایش، یک لوله باریک به نام “کاتتر” معمولاً از طریق شریانی که در کشاله ران وجود دارد به سمت قلب فرستاده می شود. البته گاهی اوقات از شریانهای موجود در مچ دست یا آرنج نیز استفاده می شود.

ابتدا مقداری ماده بی حس کننده به زیره پوست تزریق می شود. سپس کاتتر را وارد شریان (کشاله ران) می کنند و آن را به سمت قلب می فرستند. شما در هنگام انجام این آزمایش، جیزی احساس نخواهید کرد، گرچه وقتی که لوله کاتتر به قلب می رسد، ممکن است مقداری دچار طپش قلب شوید که این وضعیت کاملاً طبیعی می باشد.

به محض اینکه لوله کاتتر به شریان کرونری رسید، ماده رنگی به داخل آن تزریق می گردد و در همین حال از زوایای مختلف از قلب عکسبرداری می شود. در هنگام عکسبرداری شما باید به مدت ۵ تا ۱۰ ثانیه نفس خود را حبس نمایید و تکان نخورید. خود ماده رنگی ممکن است کمی باعث برافروختگی شما شود که سریعاً این مشکل از بین خواهد رفت.

آنژیوگرافی کرونری یک آزمایش بی خطر و معمولی می باشد. مشکلات جدی و وخیم که دراین آزمایش ایجاد می شوند بسیار نادر می باشند و تقریباً از هر ۱۰۰۰ نفری که آنژیوگرافی می کنند، یک نفر به عوارض جدی آن دچار می شود. مهم ترین خطری که ممکن است ایجاد شود و خوشبختانه بسیار هم نارد می باشد، 

گرفتگی عروق کرونر قلب تا 70 درصد هیچ گونه علامت و نشانه ظاهری همچون درد و تنگی نفس ندارد، اما این امر دلیل بر سلامتی فرد نیست بلکه مرحله نهفته بیماری قلبی است.

این است که این آزمایش ممکن است قلب را تحریک نموده و ایجاد سکته قلبی نماید. اگر چنین وضعیتی رخ داد، ممکن است نیاز به عمل جراحی اورژانس پیدا شود. عوارض جانبی دیگری که شیوع کمتری دارند عبارتند از: ایجاد آلرژی یا حساسیت نسبت به ماده رنگی که به شریان کرونری تزریق می شود و صدمه به شریان کشاله ران.

گرچه آنژیوگرافی کرونری بهترین راه بررسی شریانهای کرونری قلب می باشد، اما انجام این کار برای هرکسی که دچار آنژین قلبی یا بیماری کرونری قلب می باشد، لازم نیست. اکثر پزشکان فقط وقتی از این آزمایش استفاده می کنند که این احتمال را بدهند که شما ممکن است از انجام عمل جراحی قلب یا “آنژیوپلاستی” سود ببرند. آنژیوگرافی کرونری حدود ۴۰ دقیقه زمان لازم دارد. سپس شما باید به مدت ۳ یا ۴ ساعت دراز بکشید تا از خطر بروز خونریزی جلوگیری نمایید. به مدت چند روزن ناحیه ای از کشاله ران که در این آزمایش استفاده شده است ممکن است دچار درد خفیفی بشود. 

 آمادگی برای آنژیوگرافی:

به منظور آمادگی ۸-۴ ساعت قبل از انجام آنژیوگرافی از خوردن و آشامیدن پرهیز نمائید. درصورت داشتن بیماری خاصی پزشک و یا تکنولوژیست را مطلع نمائید. ممکن است تا ۲۴ ساعت در بیمارستان یا کلینیک تحت نظر باشید . قبل از انجام آزمایش ممکن است شب قبل در بیمارستان بستری گردید. 

ناحیه کشاله ران یا بازو که کاتتر را وارد آن می نمایند بایستی تراشیده شود پس از انجام آنژیوگرافی این ناحیه را تحت فشار قرار میدهند تا دچار خونریزی نشود. مزایای آنژیوگرافی بسیار بیشتر از خطرات ناشی از آن است .

پاسخ به سئوالات چرا من به آنژیوگرافی نیاز دارم ؟

سرخرگهای کروناری، خون و اکسیژن مورد نیاز عضله قلبی را تامین می کنند. ممکن است این سرخرگ ها متعاقب تجمع کلسترول، سلول ها یا سایر موارد دچارتنگی شوند . این امر سبب کاهش جریان خون به قلب شما می شود . اگر یک لخته خون تشکیل شود و به طور کامل جریان خون از خلال سرخرگ را دچار انسداد سازد، حمله قلبی رخ می دهد. آنژیوگرافی کرونری یک تست ویژه با استفاده از اشعه ایکس می باشد که جهت مشخص نمودن محل و میزان انسداد سرخرگ های کرونری صورت می گیرد. آنژیوگرافی به پزشک شما کمک می کند تا بررسی نماید که آیا شما نیاز به درمانهایی نظیرآنژیوپلاستی، جراحی بای پس کروناری یا درمان دارویی دارید یا خیر؟

استفاده ازآنژیوپلاستی در همه انواع انسداد ضروری نمی باشد. گاهی آنچه ما بدان نیاز داریم صرفااستفاده از دارووهمچنین کاهش فشار خون ،مصرف رژیم سالم غذایی ،قطع مصرف سیگار ،فعالیت جسمانی وکاهش کلسترول خون می باشد.

 

در طول آنژیوگرافی چه اتفاقی رخ می دهد ؟

 ممکن است جهت آرامبخشی به شما دارو داده بشود، اما شما همچنان بیدار هستید.  شما به آزمایشگاه کاتترگذاری بیمارستان می روید .

 شما برروی یک میز سفت کنار یک دوربین و سایر تجهیزات دراز می کشید.

 پزشک، منطقه ای را بر روی کشاله ران یا بازوی شما بیحس کرده و یک لوله (کاتتر) را داخل سرخرگ شما کرده و به قلب شما می راند . این امر بیش از یک نمونه گیری خون درد ندارد .

 مایع مخصوصی از طریق کاتتر رانده می شود تا سرخرگها به شکل مطلوبی در عکسبرداری با اشعه ایکس دیده شوند .

 تصاویر اشعه ایکس متعددی با حرکت مایع در سرخرگ گرفته می شود .

 ممکن است از شما خواسته شود که نفس خود را نگه دارید یا سرفه کنید .

 با بررسی تصاویر اشعه ایکس، پزشک هرگونه مشکل موجود در سرخرگهای شما را تشخیص می دهد .

 در صورت تمایل، شما می توانید در طول و پس از زمان عمل، تصاویر اشعه ایکس را ببینید .

آنژیوگرافی یک نوع تست با استفاده ازاشعه ایکس است که تنگی سرخرگهای شما و همچنین تعداد و شدت آنها را در صورت وجود، نشان می دهد و مشخص می کند که برای آنها چه باید بکنیم . اگر گرفتگی وجود داشته باشد ممکن است شما دارو مصرف کنید،ویا بسته به تعداد رگهای درگیر ، شدت گرفتگی و محل دقیق قرار گرفتن تنگی ممکن است تحت روش های درمانی کروناری از طریق پوست (PCI) مانند آنژیوپلاستی یا استنت یا جراحی باز قلبی قرار بگیرید .کاتتر (لوله) از طریق سرخرگ آئورت وارد سرخرگ کرونری می شود .

ممکن است من چه احساسی داشته باشم ؟

 اندکی فشار در هنگام وارد شدن کاتتر.

 بندرت اندکی احساس ناراحتی در قفسه سینه باوارد شدن مایع.

احساس نیاز به ادرار کردن.

بندرت احساس تهوع.

اگر تصویری از حفره پمپ کننده اصلی قلب تهیه شود (که در دو سوم آنژیوگرافی ها تهیه می شود ) ممکن است شما احساس گرگرفتگی از سرتا پا نمایید که به مدت 20 ثانیه متعاقب مصرف مایع به طول می انجامد .

درطول آنژیوگرافی شما بیدار هستید و دستورات پزشک را انجام می دهید.

پس از آنژیوگرافی چه اتفاقی رخ می دهد ؟

کاتتر خارج می شود.

یک پزشک یا پرستار فشار مستقیمی را برروی محل وارد شدن کاتتر به مدت 15 دقیقه یا بیشتر وارد می کند تا مطمئن شود که خونریزی داخلی وجود ندارد.

از شما درخواست می شود که به آرامی چند ساعت به پشت دراز بکشید . اگر کاتتر گذاری از طریق رگ بازو صورت گرفته باشد، شما نیاز به دراز کشیدن ندارید.

شما به اتاق بیمارستان یا اتاق بخش مراقبت های ویژه کرونری (CCU) خود بر می گردید.

ممکن است به علت دراز کشیدن به پشت یا در محل وارد شدن کاتتر احساس درد کنید .

پزشک شما در مورد نتایج آنژیوگرافی با شما گفتگو خواهدکرد

من چگونه می توانم بیشتر یاد بگیرم ؟

با پزشک ، پرستار یا مشاور سلامتی خود مشورت کنید . اگر مبتلا به بیماری قلبی می باشید یا قبلا دچار سکته مغزی شده اید، ممکن است اعضای خانواده شما در معرض خطر باشند . ایجاد تغییرات در شیوه زندگی آنها جهت کاهش میزان خطر مهم است .

شما می توانید از کتابچه ها و بروشورهای علمی جهت انتخاب زندگی سالمتر و کاهش میزان خطر ، کنترل بیماری و مراقبت از افراد مورد علاقه تان استفاده کنید .دانایی توانایی است بنابراین بیشتر بیاموزید و بیشتر زندگی کنید.

آیا پرسش یا توضیحی از پزشک خود دارید ؟

دقایقی را برای یادداشت سوالات خود در ملاقات بعدی خود با پزشکتان اختصاص دهید. برای مثال:

من چقدر در بیمارستان می مانم ؟

آیا من نیاز به جراحی دارم ؟ 

گرفتگی عروق قلب تا 

به منظور تشخیص بیماری های نهفته قلبی، باید تست های قلبی(تست ورزش و نوار قلب) انجام شود

70 درصد بدون علامت است

رییس چهارمین کنگره بین المللی قلب و عروق خاورمیانه گفت: گرفتگی عروق کرونر قلب تا 70 درصد هیچ گونه علامت و نشانه ظاهری همچون درد و تنگی نفس ندارد، اما این امر دلیل بر سلامتی فرد نیست بلکه مرحله نهفته بیماری قلبی است.

دکتر "محمد جواد زیبایی نژاد" درگفت و گو با  ایرنا گفت: به منظور تشخیص بیماری های نهفته قلبی، باید تست های قلبی(تست ورزش و نوار قلب) انجام شود که این کار به خصوص در برخی مشاغل همچون خلبانی، باید از 40 سالگی به بعد انجام شود تا کوچکترین گرفتگی های عروق تشخیص داده شود.

زیبایی نژاد افزود: زمانی که گرفتگی عروق کرونر قلب به بالاتر از 70 درصد برسد علایم بیماری های قلبی شامل احساس درد، تنگی نفس، احساس فشار در قفسه سینه و سایر علایم ظاهری بروز پیدا می کند که عوامل خطری همچون آلودگی هوا، روند گرفتگی 70 درصدی عروق کرونر قلب را به 100 درصد می رساند و در نتیجه احتمال سکته قلبی را افزایش می دهد.

* آلودگی هوا و سکته قلبی

وی با بیان اینکه آلودگی هوا، اکسیژن رسانی به قلب و ریه را دچار اختلال و بیماری های قلبی و عروقی را تشدید می کند گفت: در کسانی که دچار 70درصد گرفتگی عروق و بیماری نهفته قلبی هستند آلودگی هوا با اکسیژن رسانی نامناسب به قلب، میزان گرفتگی عروق را به 90 تا 100 درصد می رساند و در نتیجه سکته های قلبی را سرعت می بخشد.

زیبایی نژاد اضافه کرد: با حذف عوامل خطر ساز همچون کنترل چربی، قند و فشار خون، عدم استعمال دخانیات ، تغذیه سالم و وارد کردن ورزش و تحرک به برنامه عادی روزانه می توان از تنگی 70 درصدی عروق قلب پیشگیری کرد.

رییس مرکز تحقیقات قلب و عروق دانشگاه علوم پزشکی شیراز یادآور شد: عواملی همچون چربی خون، دیابت، فشار خون و سیگار به مرور زمان به تنگ شدن عروق قلبی منجر می شود.

زیبایی نژاد با اشاره به اینکه سیگار و آلودگی هوا بروز بیماری های قلبی و سکته های قلبی را تسریع می کند گفت: بررسی های مختلف نشان داده است متوسط عمر افراد در مناطق آلوده تهران در مقایسه با نقاط دارای هوای پاک و مناطق روستایی کوتاهتر است.

رییس چهارمین کنگره بین المللی قلب و عروق خاورمیانه با بیان اینکه علاوه بر ژنتیک، مردان به علت اینکه بیشتر سیگار می کشند بیشتر دچار بیماری های قلبی و عروقی می شوند، گفت: تا 50 سالگی مردان بیشتر از زنان دچار سکته های قلبی می شوند، اما از سن 50 سال به بالا ریسک سکته های قلبی در مردان و زنان یکسان است.

زیبایی نژاد یادآور شد: در جوامع سیگاری خطر وقوع سکته های قلبی هم بیشتر است. 

در جوامع اروپایی حدود 10 سال است که به علت کم شدن مصرف دخانیات در مردان و در مقابل افزایش آن در زنان، میزان سکته های قلبی در مردان کمتر شده، اما در زنان به علت مصرف بیشتر سیگار سکته های قلبی بیشتر شده است.

* کاهش سن سکته های قلبی در ایران و خاورمیانه

رییس چهارمین کنگره بین المللی بیماری های قلبی و عروقی با اشاره به اینکه سکته قلبی زیر 55 سال سکته قلبی زودرس محسوب می شود گفت: سن وقوع سکته های قلبی در ایران و منطقه به سنین زیر 50 و 55 سالگی به خصوص در مردان رسیده است، این در حالیست که دوران میانسالی یعنی 55 تا 60 سالگی از نظر بازدهی ، بهترین عمر انسان محسوب می شود.

* مصرف خودسرانه دارو و بیماری قلبی

وی، با بیان اینکه هنوز ارتباط بین مصرف آنتی بیوتیک‌ها و عوارض آن بر روی سیستم قلب و عروق ثابت نشده است، گفت: از عوارض جانبی بسیاری از آنتی بیوتیک‌ها اثر نابجای آنها بر روی ماهیچه قلب است؛ از این رو مصرف خودسرانه داروها توصیه نمی‌شود.

رییس چهارمین کنگره بین المللی قلب وعروق خاورمیانه، از پرفشاری خون، افزایش چربی خون، دیابت، استعمال دخانیات، چاقی و بی تحرکی به عنوان عوامل خطرساز در بروز بیماری‌های قلب و عروق یاد کرد و افزود: هم اکنون بیش از 70 درصد بودجه درمان، پیشگیری و تشخیص دولت‌ها صرف بیماری‌های قلب و عروق می‌شود.

* ارتباط استرس و سکته قلبی

وی، استرس را عامل دیگری برای بروز سکته قلبی برشمرد و افزود: استرس‌ها از دو مسیر(کانال) میزان بروز بیماری‌های قلب و عروق را افزایش می‌دهند؛ به این صورت که در زمان استرس هورمون‌های شیمیایی نظیر اپی نفرین ترشح و باعث تنگی عروق قلب و تشدید آترواسکلروز و پرفشاری خون می‌شود. این در حالی است که استرس از مسیر دیگری باعث کاهش تحرک فعالیت‌ جسمی و ورزش هم می‌شود.

رییس چهارمین کنگره بین‌المللی قلب وعروق خاورمیانه، استرس را متفاوت از زندگی پرمشغله عنوان کرد و در تعریف استرس یادآور شد: در استرس میزان ضربان قلب و فشار خون افزایش می‌یابد.

* چاقی و بیماری قلبی

زیبایی نژاد، مهم‌ترین عامل پیشگیری از بروز بیماری‌های قلب و عروق را کاهش عوامل خطر ، همچون چاقی و اضافه وزن برشمرد و افزود: در پدیده چاقی، چربی و پلاکت در عروق کرونر رسوب می‌کند به همین علت باید در رژیم غذایی میزان مصرف چربی‌های اشباع شده به حداقل برسد و میزان مصرف چربی اشباع نشده افزایش یابد. وی، چربی‌های اشباع شده را شامل دو نوع چربی حیوانی و نباتی (امحا و احشا حیوانات نظیر دل، جگر، کله پاچه، چربی گوشت قرمز) عنوان کرد و گفت: چربی‌های غیر اشباع در دو دسته از مواد غذایی نظیر انواع ماهی‌ها (امگا3) و انواع مغزها همچون پسته، آجیل یافت می‌شود.

رییس چهارمین کنگره بین‌المللی قلب وعروق خاورمیانه، چربی‌ها را سرمنشا بسیاری از هورمون‌های شیمیایی بدن عنوان کرد و افزود: باید موازنه خاصی بین چربی‌های اشباع شده و اشباع نشده برقرار شود.

وی با توصیه نسبت به مصرف ماهی به صورت دو بار در هفته گفت: مصرف ماهی و آبزیان در کاهش بروز سکته های قلبی نقش موثری دارد و مصرف قرص روغن ماهی جز در موارد خاصی که فرد نسبت به مصرف ماهی ها حساسیت دارد توصیه نمی شود.  

پزشکان بدون مرز