لیپوساکشن یا مکش چربی و اثر آن بر سلامتی

لیپوساکشن یا مکش چربی بدن در افرادی که چاقی مفرط دارند (بحدی که چربی اضافی بدن آنها موجب ایجاد اثرات منفی فراوان بر وضعیت سلامتی شان گردیده)، بعنوان یکی از راههای کاهش چربی بدن این افراد مطرح می باشد. در این روش، با ایجاد یک شکاف کوچک (به قطر حدود نیم سانتی متر) در پوست و وارد کردن لوله ای به زیر پوست یعنی جایی که مقدار زیادی از چربی های بدن در آنجا ذخیره شده اند، دستگاهی که به لوله وصل است با ایجاد خلاء شدید موجب مکیده شدن چربی ها شده و آنها را از زیر پوست خارج می نماید. عمدتا نواحی شکم و ران از جمله مناطقی هستند که به این منظور مورد استفاده قرار می گیرند. البته امروزه دستگاههای اولتراسونیک نیز به کمک آمده و ابتدا با استفاده از امواج بسیار پرقدرت چربی های نقاط مورد نظر نرم و آماده برداشت می شود و سپس عملیات مکش آغاز می شود؛ البته استفاده از دو متد توام تاثیری در افزایش مقدار چربی مورد مکش از بدن نخواهد داشت. در برخی از موارد نیز تنها با استفاده از روش اولتراسونیک مقداری از چربی خود بخود از محل خود کنده شده و بآرامی از طریق خون از محل برداشته می شود. در این صورت حجم چربی برداشت شده کمتر و در مدت زمان طولانی تری این برداشت اتفاق می افتد.

انتظار می رود با کاهش چربی بدن، اثرات مثبت فراوانی در وضعیت سلامت فرد ایجاد شود و مثلا عوامل خطر بیماریهای قلبی از جمله پرفشاری خون، بالا بودن سطح چربی های خون، عدم تحمل گلوکز و بالا بودن گلوکز پلاسما، بالا بودن انسولین پلاسما و دیگر مشکلات مشابه کاهش یابند. از طرف دیگر، انتظار میرود که این گونه تراشیدن چربی بدن لطمه زیادی به بقیه بافت های بدن و بویژه به پوست (که چربیها در زیر آن متمرکز هستند) وارد نسازد. حال باید دید که مطالعات علمی مختلف در این زمینه چه نتایجی را نشان داده اند.

اصولا بیهوشی کامل همواره خطراتی را (صرفنظر از نوع عمل جراحی) برای فرد بدنبال دارد. در واقع گاها افراد بیهوش هرگز به هوش نمی آیند (یعنی یا فوت می کنند و یا به زندگی گیاهی دچار می شوند). امروزه برخی از جراحان سعی در انجام عمل با بی حسی موضعی دارند تا از خطرات بیهوشی عمومی (کامل) اجتناب کنند. در هر حال بی حس کننده های موضعی نیز خالی از عوارض نیستند (گرچه عوارضشان بمراتب کمتر از بیهوشی عمومی است) وضمنا استرس ناشی از عمل برای فردی که بی هوش نبوده و فقط نقاطی از بدنش بی حس است، نیز امری بسیار قابل توجه است. استفاده از برخی مواد برای بیهوشی و یا بی حسی نقاط وسیعی از بدن، گاها عوارضی را بر سیستم اعصاب مرکزی فرد باقی می گذارد و حتی عده ای معتقدند که ضریب هوشی فرد ممکنست تا حدودی تحت تاثیر قرار گرفته و کاسته شود.

بافت چربی نیز مانند سایر بافتهای بدن زنده و فعال بوده و رگهای خونی فراوانی آن را مشروب می سازند. تراشیدن این بافت منجر به ایجاد ضایعات شدید در شبکه رگهای خونرسانی بدن می شود که گاه هرگز بدن بر این ضایعات بطور کامل نمی تواند فایق شود. برخی مطالعات علمی به ضایعات کلیوی ناشی از خونریزی این عروق اشاره نموده اند. ضمنا برخی از تکه های ریزی که در اثر کنده شدن بافتها بوجود می آیند، و یا لخته هایی از خون که در رگهای ضایعه دیده ایجاد می شود، در رگهای دیگر بدن به حرکت در می آید و گاها با گیر کردن در برخی رگها، موجب کاهش خون رسانی به اندامهای درگیر و لطمه دیدن آنها می شود. خطر سکته های قلبی و مغزی در این گونه موارد قابل توجه است و باید مورد عنایت کافی باشد. این نکته نیز باید ذکر شود که نوک لوله مکش قدرت تشخیص بافتهای مختلف و انتخاب آنها را ندارد و بنابراین در هنگام مکش، ممکنست بافتهای دیگر نیز ضایع و نابود شوند؛ این مسئله بویژه در چربی برداری از پوست زیر شکم بسیار مهم خواهد بود. پرده ضریع که بسیار نازک بوده اطراف تمام امعاء و احشاء داخل محوطه شکمی را می پوشاند، به استریل و خالی از عفونت بودن این اندامها کمک شایانی می کند و ضایع شدن این پرده فرد مورد عمل مکش چربی را در خطر عفونت شدید و گاه مرگ ناشی از آن قرار می دهد.

در مطالعات مختلف اذعان شده که پوست روی ناحیه مورد مکش چربی نیز مورد صدمه جدی ممکنست قرار گیرد. گرچه برخی دیگر از مطالعات بر قدرت بالای ارتجاعی پوست تاکید نموده و احتمال صدمه رسیدن به آن را کم می دانند، ولی اغلب مطالعات انجام شده بر روی تعداد زیادی از افرادیکه چربی آنها مکیده شده، بر این خطر آزردگی شدید پوست و عوارض آن تاکید می کنند. آویزان و چروک شدن پوست در ناحیه چربی برداری شده امری کاملا عادی و قابل انتظار است.

در هر حال با تمام عوارض ذکر شده، متاسفانه اغلب مطالعات بوضوح اعلام می دارند که لیپوساکشن بهبودی قابل توجهی را در چاقی فرد ایجاد نمی کنند، به این معنی که بدون تغییر در روش زندگی و تغذیه فرد، چربی ها بسرعت باور نکردنی ای به جای قبلی بر می گردد و فرد مجددا چاق می شود. از طرف دیگر، مکش چربی هیچ بهبودی قابل توجهی در عوامل خطر بیماریهای قلبی – عروقی و متابولیکی ایجاد نمی کند. ذکر این نکته ضروری است که مکش چربی زیر پوستی بر چربی های انباشته شده در ناحیه شکمی و بویژه دور قلب، و همچنین بر چربی رسوب کرده در دور رگها، و نیز بر سختی رگها و پیری زودرس بافتها که در طول زمان بکمک کلسترول فراوان ایجاد شده، اثر واضحی نخواهد داشت و بدیهی است که در این صورت نباید انتظار بهبودی قابل توجهی در این زمینه ها را داشت. حتی برخی مطالعات علمی معتقدند که چون با تراشیدن چربی زیر پوستی، نسبت چربی شکمی به چربی زیر پوستی افزایش می یابد، بنابراین احتمال خطرات یاد شده افزایش نیز خواهد داشت. مطالعات بروشنی اعلام می دارند که تنها کاهش چربی بدن و نه کاهش وزن، احتمال چندانی برای زدودن عوامل خطر در افراد چاق را نخواهد داشت.

 در عین حال باید توجه داشت که برخی مطالعات انجام شده بر روی تعداد کمتری از افراد مورد آزمایش (مثلا روی 15 فرد)، اثرات مثبتی در کاهش سطح کلسترول و چربی و گلوکز خون را اعلام نموده اند و معتقدند که احتمال ایجاد دیابت و بیماریهای قلبی – عروقی به این ترتیب در اینگونه افراد چاق که مقداری از چربی هایشان تراشیده شده، ممکنست کاهش یابد. یادآوری می شود که بطور متوسط حدود 5/2 کیلوگرم از چربی بدن با روش لیپوساکشن و حدود کمتر از 2 کیلوگرم از چربی بدن نیز با روش اولتراسونیک برداشته می شود؛ این در حالی است که یک فرد چاق 100 کیلوگرمی حدود 40-30 کیلوگرم چربی در بدن خود دارد که حداقل 15-10 کیلوگرم آن اضافی است.

در جمع بندی با عنایت به نتایج چاپ شده مطالعات متعدد علمی بر روی مکش چربی بدن، بنظر میرسد که این روش فقط در افرادی که از شدت چاقی تحرک خود را از دست داده اند و یا در معرض خطرات شدید جسمانی قرار دارند قابل توصیه باشد که در این صورت نیز رعایت جانب احتیاط و استفاده از بی حسی موضعی و همچنین تغییرات اساسی در روش زندگی فرد نیز باید مورد توجه و رعایت باشد. انجام این عمل صرفا برای زیبایی، و یا در افراد عادی که قادرند بخوبی با تغییر روش زندگی و در پیش گرفتن تغذیه صحیح و سالم و متعادل به وزن مناسب خود برسند بهیچوجه قابل توصیه نخواهد بود. همچنین دستگاههای دیگری امروزه به بازار سرازیر شده اند که مطمئنا برای تولید کنندگان و فروشندگان آنها کاملا با ارزشند، ولی این که تا چه حد بر سلامتی استفاده کنندگان تاثیر مثبت یا منفی داشته باشند نیاز به بررسی های علمی دقیق در طول زمان دارد و انتظار اینست که افراد صرفا با دریافت اطلاعات تبلیغی بدن خود را در اختیار این افراد و دستگاههای ناشناخته قرار ندهند.

مطالب پیشنهادی:

مشکلات نظام سلامت در کشور ایران

مشکلات موجود در سیستم واردات وصادرات

نحوه ارائه خدمات بهداشتی درمانی در برخی کشورهای دنیا

نقش سازمانهای بیمه گر اجتماعی و خصوصی در اقتصاد سلامت

دسترسی به تمامی این مطالب در سایت

http://maktoobshop.com