مشکل رشد در کودک پیش دبستانی

در اغلب موارد بچه ها مراحل مختلف رشد را به موقع و در زمان مورد انتظار پشتسر میگذارند، مراحلی که با کارهایی از قبیل توالت رفتن و راندن سه چرخه مشخص میشوند.

به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز، از سوی دیگر ردگیری هرچه زودتر مشکلات احتمالی بهتر از این است که دیر متوجه شویم کودک پیشدبستانیمان با تاخیر واقعی در رشد مواجه است.

«تاخیر در رشد» به چه معناست ؟

پزشکان این عبارت را زمانی به کار می برند که کودکی نتواند در محدودهی زمانی نرمال به مرحله ی خاصی از رشد دست یابد.

این تاخیر می تواند در یک یا چند زمینه باشد : مهارتهای حرکتی ضعیف یا درشت (مثل پریدن و چیدن بلوکها)؛ مهارتهای ارتباطی و زبانی (دو نوع «پذیرشی» مثل درک مطلب و «بیانی» مثل حرفزدن)؛ مهارتهای کمک به خود (مثل توالت رفتن و لباس پوشیدن)؛ و مهارتهای اجتماعی (مثل برقراری ارتباط چشمی و بازی کردن با دیگران).

باید به خاطر داشته باشیم علیرغم پیشرفت نوعیِ رشد در سیری معمولی و صعودی، کودکان با سرعتهای متفاوت و به طرق مختلف رشد میکنند .

پس مثلا یک کودک 25 ماهه ممکن است مهارتهای حرکتی بسیار پیشرفتهای داشته باشد چون عاشق گشت و گذار و ارتباط برقرار کردن از طریق حرکت بوده و علاقه ی چندانی به مداد نداشته؛ درحالی که کودکی دیگر در همان سن خوب نقاشی کند ولی در مهارتهای حرکتی توانایی کمتری داشته باشد. آنچه اهمیت دارد رشد رو به جلوی کودک در همهی زمینه هاست.

احتمال این که کودک پیش دبستانی تاخیر در رشد داشته باشد چقدر است ؟

پزشکان دریافته اند که حدود 9 درصد از بیماران زیر 36 ماهِ احتمالا با یک مشکل رشدی مواجه هستند مثل مشکل در یادگیری برقراری ارتباط بازی کردن یا انجام فعالیتهای فیزیکی یا مهارتهای عملی.

حدود 18 درصد از کودکان (از سن تولد تا 18 سالگی) ناتوانیهایی همچون اختلالات زبانی و حرفزدن عقبافتادگی ذهنی ناتوانیدر یادگیری و مشکلات احساسی و رفتاری را تجربه میکنند.

برخی از این ناتوانیها با رفتن کودک به مدرسه برطرف خواهند شد در حالی که سایر نقایص تا کلاس دوم یا بعد از آن قابل تشخیص نیستند.

کمتر از 3 درصد از این کودکان ناتوانیهای گسترده و شدید دارند ناتوانیهایی چون عقب افتادگی ذهنی اوتیسم اختلالات مغزی یا مشکلات شدید دیداری یا شنیداری.

اغلب والدین نسبت به سنی که کودکشان مهارتهای حرکتی همچون راه رفتن و از پله بالارفتن را بدست میآورد، و به اینکه این موفقیت در رشد «زود» یا «دیر» حاصل شده، حساسیت زیادی نشان میدهند. ولی ممکن است شما روی مهارتهای حرکتی ظریف کودکتان حساس باشید مثلا به توان یا عدم توانایی آنها در رسم یک دایره یا شستن دندانهایشان.

در عرصه ی زبان ممکن است متوجه شوید که کودکتان با زبان پذیرشی (درک معنای کلمات و جمله ها) و یا زبان بیانی (بیان افکار در قالب کلمات و جمله ها) مشکل دارد.

آشنایی با محدودهی زمانی معمول برای رشد مهارتهای فیزیکی و شناختی بسیار مفید است و شما میتوانید به عنوان یک راهنمای مسیر روی آن حساب کنید.

بدین طریق خواهید دانست که اغلب کودکان پیشدبستان مثلا تا 30 ماهگی قادر به شستن و خشککردن دستهای خود هستند و در 36 ماهگی میتوانند از 3 تا 4 کلمه در جمله استفاده کنند. خواهید دید که تا 33 ماهگی اغلب آنها میتوانند رنگها را نام ببرند و تا 26 سالگی خواهند توانست 6 بلوک را روی هم سوار کنند.

به یاد داشته باشید که اگر کودک شما نابهنگام به دنیا آمده باشد ممکن است برای رسیدن به مراحل متعدد رشد به زمان بیشتری نسبت به دیگر کودکان نیاز داشته باشد.

اغلب پزشکان رشد بچهای را که زودتر از موعد به دنیا آمده است با توجه به تاریخ ی که باید در آن به دنیا می آمد (تاریخ مقرر تولدش نه تاریخ حقیقی تولد) میسنجند و مهارتهای وی را تا دومین و سومین سال زندگیش بالا ارزیابی میکنند.

دلیل تاخیر در رشد کودک

برخی اوقات تاخیر در رشد علت پزشکی دارد مثل پیچیدگی های زایمان زودرس یا وضعیتی ژنتیکی مثل سندرم داون یا این تاخیر می تواند محصول یک بیماری شدید یا تصادفی جدی باشد.

تاخیر زبانی و کلامی ممکن است ناشی از اختلال شنیداری یا مشکلی در  حنجره گلو یا حفرههای دهان یا بینی باشد. مشکلات مربوط به « برقراری ارتباط» ممکن است در اثر مشکل سیستم مرکزی اعصاب ایجاد شده باشند.

اغلب اوقات هیچ دلیل پزشکی برای توضیحِ تاخیر در رشد نمیتوان ارائه داد.

چه موقع باید به دکتر مراجعه کنم ؟

شما بهتر از همه کودک خود را میشناسید پس میتوانید مشکلات- یا مشکلات بالقوه او را خیلی زود پیدا کنید. اگر پرسش یا نگرانی داشته باشید به دنبال پاسخ آن بگردید حتی اگر تنها برای اطمینان بیشتر باشد.

یادداشت برداری از ملاحظاتتان پیش از قرار ملاقات با پزشک مفید است. آیا چیز بهخصوصی در راه رفتن یا حرفزدن کودکتان میبینید که شما را ناراحت میکند آیا به نظر میرسد مرحلهای از رشد را که باید زودترها از آن میگذشت جا انداخته است آیا نشانهای خاص از تاخیری فیزیکی یا تاخیر در زبانآموزی و ارتباطات مشاهده میکنید ؟

نوزادان و کودکان به صورت غیر رسمی در حین ویزیتهای معمول از نظر تاخیر در رشد مورد معاینه قرار گیرند و در سنین 9 ? 18 و 30 ماهگی نیز با استفاده از معاینات دورهای رسما مورد معاینهی رشد قرار گیرند. (اگر نمیخواهید معاینات 30 ماهگی را انجام دهید? میتوان معاینه 24 ماهگی را جایگزین آن نمود؛ زیرا که برخی برنامههای کنترل سلامت معاینات 30 ماهگی را دربر نمیگیرند.)

دکتر موظف است از شما در مورد هر گونه نگرانی احتمالیتان سوال کند و با استفاده از آزمونهای ارزیابی رشد استاندارد به دنبال مهارتهای خاص حرکتی زبانی ارتباطی و شناختی خواهد گشت.

اگر به چیز نگرانکننده ای بر بخورد شما را به یک دکتر اطفال که در زمینهی رشد متخصص باشد ارجاع خواهد داد.

سپس از کوچولوی شما ارزیابی رشد به عمل خواهد آورد که ارزیابی عمیقتری از مهارتهای او است. یا اگر به نظر آید که کودک شما در رشد زبانی یا ارتباطی با تاخیر روبروست وی را به یک گفتاردرمان ارجاع خواهد داد تا او کودکتان را از لحاظ رشد زبان به طور خاص مورد ارزیابی قرار دهد.

البته ردگیری مشکلات دیداری و شنیداری که میتوانند بر رشد کودک در سایر زمینهها اثر بگذارند بسیار مشکل است مگر اینکه در این کار متخصص باشید. پس معاینات مربوط به گوش و چشم نیز باید در برنامهی سلامت کودکتان گنجانده شود.

اگر نگران رشد کودک پیش دبستان خود هستید و بین دو ویزیت برنامهریزی شده قرار داریدتا وقت مقرر بعدی صبر نکنید. با دکتر کودکان تماس گرفته و نگرانی خود را با وی در میان بگذارید. او میتواند ترس شما را به سرعت فرونشاند ویا شاید بخواهد در همان زمان وقت ملاقاتی برای معاینهی کودک تنظیم کند.

چه کنم اگر دکتر بگوید کودکم مشکلی ندارد و من هنوز نگران هستم ؟

اگر پزشک کودک شما را معاینه کرده و هنوز نگرانید در مراجعه به کس دیگر و پرسیدن نظر او تردید نکنید. به دنبال پزشک اطفالی بگردید که در مسائل مربوط به رشد متخصص باشد یا اگر در مورد تاخیر رشد زبانی کودکتان نگرانید با یک گفتار درمان مشورت کنید.

مطالب پیشنهادی:

تغذیه کودکان دبستانی

چرا برخی از کودکان دیر زبان باز می کنند ؟ 

خواص درمانی سویا 

نقش تغذیه در رشد قد کودکان و نوجوانان

روش های پیشگیری و درمان چاقی کودکان

ﺑﺎ ﻟﺠﺒﺎﺯﯼ ﮐﻮﺩﮐﺎﻥ 3ﺳﺎﻟﻪ ﭼﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﮐﺮﺩ

رفتارهای جنسی نوجوانان 

علل کوتاه قدی کودکان 

چگونه فرزندان بلند قد می شوند؟

مراحل اصلی رشد کودک : حرف زدن

وبلاگ زیر جهت دریافت مقالات علمی و افزایش اگاهی شما عزیزان ایجاد شده است

http://maktoobshop.com/

همزمان با رشد فکری، احساسی و رفتاری، کودک شما یاد می گیرد تا از کلمات برای توصیف آنچه می بیند، می شنود، احساس می کند و می اندیشد، استفاده کند. امروزه محققان می دانند که کودکان مدتها پیش از آنکه اولین کلمات خود را بر زبان بیاورند، یادگیری قوانین زبان و نحوه استفاده بزرگترها از آن (برای صحبت با یکدیگر) را آغاز می کنند.

زمان بروز و رشد این توانایی
کودکان، حرف زدن را در دو سال اول زندگی خود یاد می گیرند. کودک شما نیز یاد خواهد گرفت که از زبان، لبها، سقف دهان و دندانهایی که در دهان او روییده اند برای تولید صداهای مختلف استفاده کند؛ او در ماههای اول و دوم صرفا می تواند صداهای ساده ای مانند "اِه" یا "آ" را تولید کند، و کمی پس از آن نیز صداهای ساده دیگری را که به اصطلاح "غان و غون" نامیده می شوند، ایجاد خواهد کرد. کمی بعد، این صداها تبدیل به کلمات واقعی می شوند: شاید حتی در چهار یا پنج ماهگی، کلماتی مانند "ماما" و "بابا" از دهان او خارج شوند و اشک را به چشمان شما بیاورند. از این زمان به بعد، کودک شما سعی می کند تا کلمات بیشتری را از بین صحبتهای شما، همسرتان و دیگر افرادی که در اطراف او هستند، انتخاب کرده و یاد بگیرد. سپس، در بین یک تا دو سالگی، او به تدریج سعی خواهد کرد تا جملات دو یا سه کلمه ای را ادا کند.

رشد این توانایی در کودک
در ابتدای تولد، کودک شما گریه و زاری می کند؛ و این گریه، اولین تلاش او برای ورود به دنیای صداها است. او با این گریه نشان می دهد که خارج شدن از دنیای رحم و ورود به یک دنیای جدید و غریب، برای او شوکه کننده بوده است. از آن به بعد، او صداها، آهنگ صحبت کردن و همچنین کلمات دیگران را جذب می کند که نهایتا نحوه صحبت کردن خودش را شکل خواهند داد.

"صحبت کردن"، پیوندی عمیق با "شنیدن" دارد. با گوش دادن به حرفهای دیگران، کودک شما صدای کلمات و ساختار جملات را یاد می گیرد. در واقع، بسیاری از محققین بر این باورند که درک زبان از زمانی که کودک در رحم مادرش قرار دارد آغاز می شود. همانگونه که کودک به ضربان ثابت قلب شما عادت کرده است، با صدای شما هم وفق پیدا می کند. او تنها چند روز پس از تولد قادر است که صدای شما را در بین صداهای دیگران، تشخیص دهد.

یک تا سه ماهگی

گریه، اولین مدل ارتباطی است که کودک شما مورد استفاده قرار می دهد. گریه تند و با صدای بلند می تواند به این معنا باشد که او گرسنه است؛ و گریه آرام و منقطع می تواند نشانه آن باشد که پوشک او نیاز به تعویض دارد. با افزایش سن، او می تواند صداهای ساده دیگری شبیه به خنده های ریز، آه و ... را تولید کند که در نتیجه یک مجموعه کوچک از صداهای متنوع را در اختیار خواهد داشت. برخی از زبان شناسان بر این باورند که کودکان در چهار هفتگی قادرند کلمات با سیلابهای یکسان، مانند "ما" و "با" را تشخیص دهند.

چهار ماهگی

در این مرحله، کودک شما با ترکیب حروف صدادار و بیصدا، صداهای ساده ای مانند "بابا" یا "ماما" را ایجاد می کند. هرچند گفتن این کلمات موجب می شود که قلب والدین کودک از شادی لبریز شود، اما واقعیت این است که او هنوز نمی تواند این کلمات را واقعا درک کرده و بین این کلمات و شما، ارتباط معنایی برقرار کند. او در یکسالگی قادر خواهد بود که این ارتباط مفهومی را ایجاد کرده و با گفتن "ماما" یا "بابا"، واقعا شما را صدا کند.

تلاش کودک شما برای حرف زدن اینگونه به نظر می رسد که گویا فردی در حال حرف زدن به یک زبان خارجی است: تعداد بسیار زیادی از لغات بدون معنی که کودک آنها را پشت سر هم می گوید. در واقع، تولید صدا برای کودک شما یک بازی مفرح است؛ او تلاش می کند که زبان، دندانها، سقف دهان و تارهای صوتی اش را برای تولید صداهای بامزه و متنوع، به کار گیرد. در این مرحله، کودکان صداهایی مختلف از خودشان در می آورند که اصطلاحا "غان و غون" نامیده می شود؛ و جالب اینکه این صداها در کودکان مختلف کاملا شبیه به هم است، خواه والدین آنها فارسی، انگلیسی، فرانسوی یا حتی ژاپنی باشند! شما ممکن است مشاهده کنید که کودک شما، بعضی صداهای خاص را دوست داشته و آنها را بارها و بارها تکرار کند، مانند "دا" یا "کا"؛ این بدان خاطر است که کودک از این صداها، و همچنین از وضعیت اندامهای صوتی اش در زمان تولید این صداها، خوشش می آید.

شش تا نُه ماهگی

در این دوره به نظر می رسد که صداهایی که کودک تولید می کند، تا حدی معنا و مفهوم دارند. این بدان خاطر است که کودک از صداها و الگوها، مشابه با خود شما استفاده می کند. می توانید با کتاب یا شعر خواندن برای او، این مهارت را در کودک تقویت کنید.

دوازده تا هفده ماهگی

او در این مرحله از یک یا چند کلمه استفاده می کند و معنای آنها را هم می فهمد. او حتی ممکن است از تغییر آهنگ صدا نیز استفاده کند و مثلا با لحن سوالی به شما بگوید: "بغل"، یعنی "من را بغل کن"! او به تدریج اهمیت حرف زدن را درک می کند و می فهمد که توانایی ابراز و انتقال خواسته ها و نیازهایش، تا چه حد مهم است.

هجده تا بیست و چهار ماهگی

در این دوره، او ممکن است تا 200 کلمه را یاد گرفته باشد، که بسیاری از این کلمات، اسم هستند. بین هجده تا بیست ماهگی، کودکان می توانند حدودا 10 کلمه را در روز یاد بگیرند. حتی برخی از آنها می توانند که در هر 90 دقیقه، یک کلمه جدید یاد بگیرند، پس بهتر است به دقت، مراقب نحوه صحبت کردن خود باشید. او حتی ممکن است دو کلمه را با هم استفاده کرده و جملات دوکلمه ای بسازد: "من ببَر". در دو سالگی، او قادر خواهد بود جملات سه کلمه ای را به کار برده و آهنگهای ساده را به صورت آواز، بخواند. در این دوره، درک کودک از خودش به بلوغ می رسد، و در نتیجه او درباره خودش - چیزهایی که دوست دارد یا ندارد، آنچه فکر می کند و آنچه احساس می کند - حرف خواهد زد. البته استفاده از ضمیرها ممکن است برای او گیج کننده باشند و در نتیجه ممکن است مشاهده کنید که او به جای اینکه بگوید: «من انداختم»، بگوید: «نی نی انداخت».

بیست و پنج تا سی و شش ماهگی

او ممکن است هنوز نتواند بلند یا آرام حرف زدن را به طور مناسب به کار ببرد، اما به زودی در این زمینه مهارت کافی پیدا خواهد کرد. همچنین او به تدریج معانی ضمیرها (مانند: من، تو، او) را خواهد فهمید. بین دو تا سه سالگی، دامنه لغات او حدودا به 300 کلمه خواهد رسید. او با استفاده از اسم ها و فعلها، جملاتی کامل اما ساده خواهد ساخت: «من امروز رفتم».

در سه سالگی، مهارت او برای حرف زدن بسیار افزایش یافته است. او می تواند برای مدتی به طور مداوم با شما صحبت کند، و تُن صدا، الگوهای صحبت و لغات مورد استفاده اش را با توجه به مخاطب خود، تنظیم کند. به عنوان مثال، هنگام صحبت کردن با یک کودک دیگر از کلمات ساده تر استفاده خواهد کرد، اما وقتی که با شما حرف می زند، لغتها و الگوهای پیچیده تری را به کار خواهد برد. در این زمان، شما می توانید منظور او را به طور دقیق و روشن بفهمید. او به راحتی و به صورتی روان، نام و سنش را برای دیگران گفته و همچنین هرگاه از او بخواهید کاری را انجام دهد، به سرعت گوش خواهد داد.

مرحله بعدی

پس از مدتی، شما خواهید دید که او دیگر صرفا حرفهای بی سر و ته یا بی معنی نمی زند؛ و روزهایی را که او اصلا بلد نبود حرف بزند، فراموش خواهید کرد. در این دوره، او برای شما از کارهای روزانه اش حرف می زند و شما هم از نشستن و گوش دادن به شیرین زبانیهای او لذت خواهید برد. او برای شما تعریف می کند که در مهدکودک چه بازیهایی کرده است؛ دوستش چه خوراکی آورده بود؛ دوست دیگرش چه چیزهایی گفته است؛ و البته درباره هر چیز دیگری نیز که در ذهنش می گذرد، برای شما صحبت خواهد کرد. او همچنین یادگیری یک مهارت نسبتا پیچیده تر را نیز آغاز می کند: "نوشتن".

نقش شما
وظیفه شما بسیار ساده است: با او حرف بزنید. تحقیقات نشان می دهند کودکانی که والدینشان در دوره خردسالی، زیاد با آنها صحبت می کنند، بهره هوشی (IQ) بیشتری دارند. همچنین دامنه لغات آنها نیز وسیع تر از کودکانی است که کمتر با اطرافیان خود صحبت می کرده اند. شما می توانید صحبت کردن با کودک را از دوران حاملگی آغاز کنید، تا او به صدای شما عادت کند. برای او کتاب بخوانید و یا هنگامی که به حمام می روید، با صدای بلند برایش آواز بخوانید. پس از زایمان، هنگامی که به او شیر می دهید، پوشک او را عوض می کنید و یا او را به حمام می برید، با کودک صحبت کنید؛ همچنین بهتر است به او فرصت بدهید که با یک لبخند و یا با برقراری ارتباط چشمی (نگاه کردن مستقیم به چشمان شما)، به حرفهای شما پاسخ دهد. در پنج ماهگی، ممکن است متوجه شوید که او با اشتیاق به حرکت لبها و دهان شما نگاه می کند. به صحبت کردن ادامه دهید، و او به زودی تلاش خود را برای پاسخ دادن به شما آغاز خواهد کرد.

البته گاهی از اوقات نیز می توانید با جملات و کلمات خود کودک (یعنی با همان صداهای بی معنی و نامفهوم او) با او حرف بزنید؛ اما صحبت صحیح و دقیق را نیز فراموش نکنید. کودک شما تنها در صورتی صحیح صحبت کردن را یاد می گیرد، که شما به او به درستی یاد بدهید. لازم نیست از به کار بردن کلمات پیچیده خودداری کنید. هرچند شما باید تلاش کنید تا حتی الامکان ساده با کودک صحبت کنید تا او هم بتواند منظور شما را بفهمد، اما شنیدن کلمات جدید نیز می تواند به او کمک کند تا به تدریج، دامنه لغاتش را وسعت دهد. همین مطلب در مورد کودکانی که به مهدکودک یا آمادگی هم می روند صدق می کند: تا زمانی که شما با صحبتهای خود آنها را بیشتر تحریک و تهییج کنید، مهارتهای زبانی آنها هم بیشتر رشد خواهد کرد.

کتاب یا شعر خواندن برای کودک، یکی از بهترین راههایی است که می تواند مهارتهای زبانی کودک را پرورش دهد. نوزادان از شنیدن صدای شما لذت می برند؛ کودکان نوپا از شنیدن داستانهای جدید خوششان می آید؛ و کودکانی که به آمادگی می روند حتی ممکن است بقیه داستان را برای شما تعریف کنند.

چه وقت باید نگران شوید
کودکانی که مشکل شنوایی داشته باشند، توانایی تولید صداهای ساده را نیز از حدود شش ماهگی رها می کنند. در صورتی که نوزاد شما هیچ صدایی از خودش در نمی آورد (یا حتی تلاشی هم برای تولید صدا نمی کند)، یا با شما ارتباط چشمی برقرار نمی کند، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید. هرچند برخی از کودکان از حدود نُه ماهگی، تلفظ کلمات را شروع خواهند کرد، برخی دیگر ممکن است این کار را در سیزده یا چهارده ماهگی آغاز کنند. اگر کودک شما تا پانزده ماهگی هیچ کلمه ای بر زبان نیاورد، یا شما هنوز هم قادر نیستید که حتی یک کلمه از حرفهای او را بفهمید، در این مورد با پزشک خود صحبت کنید.

اگر در سه سالگی، هنوز هم کودک شما حروف بیصدای انتهای کلمات را تلفظ نمی کند (مثلا به جای "خوب"، می گوید: "خو")، یا به جای یک صدا یا هجا، از صداهای دیگر استفاده می کند (مثلا به جای "مار" یا "موش" می گوید: "بار" یا "دوش")، ممکن است به مشکل شنوایی یا گفتاری مبتلا باشد. در این صورت با پزشک خود صحبت کنید تا امکان ارزیابی کودک را فراهم کند.

همه کودکان ممکن است در برخی مواقع دچار لکنت زبان شوند. بعضی وقتها کودک شما بسیار هیجان زده است و می خواهد آنچه را در ذهنش می گذرد به سرعت برای شما بگوید، اما نمی تواند به آسانی کلمات مناسب را پیدا کند. به او اجازه دهید تا خودش جملاتش را تمام کند، و از پریدن وسط حرف او یا کمک به او، خودداری کنید. این کار موجب می شود او احساس بی عرضگی کند؛ و به هیچ وجه به یادگیری او کمک نخواهد کرد.

با این حال، در صورتی که کودک شما به لکنت زبان دائمی دچار شده است، باید توسط متخصص گفتاردرمانی مورد معاینه قرار گیرد. اگر کودک بین شش تا دوازده ماه پس از اولین باری که دچار لکنت زبان می شود مورد معاینه قرار گیرد، بهترین میزان پیشرفت در مهارتهای زبانی را از خود نشان خواهد داد. باید در این باره با پزشک خود مشورت کنید تا شما را به یک متخصص مناسب ارجاع دهد.

مطالب پیشنهادی

سرطان سینه و تمامی گفتنی های آن

نقش مردان در زمینه بهداشت باروری همسران
کاهش مرگ و میر زنان باردار با برنامه مادری ایمن
مادران شاغل و نگهداری کودکان

تمرینات ورزشی در دوران حاملگی و قبل از زایمان

حقایقی در باره ایدز و لزوم آموش جنسی

چگونه می توانیم به رشد تکلم کودک کمک کنیم؟

وبلاگ زیر جهت دریافت مقالات علمی و افزایش اگاهی شما عزیزان ایجاد شده است

http://maktoobshop.com

آموزش حرف زدن

یکی از مراحل کلیدی رشد  در سه سالگی کودک ، یادگیری تکلم است که برای رشد مغزی، عاطفی  و نیز رشد اجتماعی و حیاتی او لازم است.

میزان یادگیری تکلم کودکان همانند سایر ابعاد رشدیشان تا حدود بسیاری با یکدیگر متفاوت است . این توانایی به عواملی از قبیل طبیعت و رشد جسمی قسمت هایی از بدن که در امر تکلم دخالت دارند و نیز توانایی هوشی و یا وجود انگیزه از سوی محیط بستگی دارد . به خاطر داشته باشید که پیشرفت های اولیه ، ارتباطی به توانایی هوشی کودک ندارد. بچه ها یادگیری زبان را قبل از آن که بتوانند حتی کلمه ای را ادا کنند آغاز می نمایند. نوزادان صدای انسانها را به هر صدای دیگر ترجیح می دهند و صحبت کردن با آنها از بدو تولد نقش ارزشمندی در رشد قدرت تکلم آنها دارد . این کار نه تنها آنها را در یادگیری وزن و الگوها و زیر و بم کلمات یاری می کند ، بلکه به آنها این مطلب را یاد می دهد که تکلم ، یک فعالیت اجتماعی مطلوب است و آنها را به شرکت در آن ترغیب می نماید . این نکته مهم است که شما وقتی را برای صحبت کردن با فرزندتان آن هم به طور مستقیم اختصاص دهید . چرا که این کار قوه تکلم او را تقویت می کند. در حین صحبت کردن به او نگاه کنید تا حس کند که شما منحصراً به او توجه دارید . این کار به او کمک می کند تا حالت های صورت را یاد گرفته و با گفتار همراه سازد.

اگر صحبت کردن ساده و بچگانه برایتان خیلی غیرعادی و دشوار است به خودتان فشار نیاورید. در یادگیری زبان ، تکرار، نقش مهمی را ایفاء می کند و به نظر می رسد که کودکان از آن لذت می برند.

درباره چه چیزهایی با او صحبت کنید؟

وقتی برای او کاری انجام می دهید مثلا  وقتی او را به حمام می برید یا لباسش را می پوشانید سعی کنید درباره کاری که انجام می دهید با او صحبت کنید. از او سؤال کنید ؛ و لو این که مجبور باشید خودتان پاسخ آن را بدهید. چیزهایی را به او نشان بدهید و برایش تعریف کنید و توضیح بدهید که به چه کاری می آید. وقتی بزرگتر شد و توانست روی صندلی بنشیند و شما را نظاره کند درباره کارهای خودتان توضیحاتی پی در پی به او بدهید.

مکالمات اولیه

بچه ها نیاز دارند تا همراه با صداها و کلمات منفرد الگوهای صحبت را نیز یاد بگیرند. اگر به صحبت های زیادی گوش بدهند می آموزند که مردم به نوبت با هم صحبت می کنند و وسط آن مکث می کنند.

وقتی او تولید صدایی را از روی قصد و میل آغاز می کند شما می توانید برای او حرف بزنید و سپس مکث کنید و منتظر بمانید تا او جواب بدهد. بدین ترتیب او را برا ی مکالمه تمرین دهید. وقتی او جواب داد شما دوباره به صحبت خود ادامه دهید.

اسباب بازی ها

بعضی از اسباب بازی ها بچه ها را تشویق می کند تا صحبت کنند. از شش ماهگی اغلب بچه ها دوست دارند در آئینه نگاه کنند. این کار باعث می شود تا آنها بفهمند که عضوی به نام دهان دارند و در آن صدا تولید می شود.

شعرها و آوازها

یادگیری وزن صحبت ها بخش مهمی از یادگیری صحبت کردن است و قافیه های اشعار کودکانه اغلب همانند بوده و روی وزنها تأکید می کند. تکرار یک لغت پی درپی به کودک کمک می کند تا صداهای خاصی را بشناسد و به دنبال آن بفهمد که صداهای خاص معانی خاص دارند. قافیه ها و اشعار، اگر همراه با حرکات بدن باشد آنها را برای فهم بیشتر راهنمایی می کند.

کتابها

تماشای کتاب ها حتی برای بچه های بسیار کوچک هم خیلی ارزشمند است . عکسهای آن را همان گونه که برای بچه های بزرگتر توضیح می دهید شرح دهید . لغت همراه با یک عکس ساده ، کمک بزرگی برای فهم همان کلمه و معنی آن به شمار می رود . وقتی کودک بزرگتر می شود . کتاب ها فرصت های مناسبی را برای یادگیری لغات برای او فراهم می کند. داستان های ساده برای او بگویید . کودک ماجراهای قصه را حس خواهد کرد.

از دوازده ماهگی تلفن اسباب بازی برای او مفید است. و اسباب بازی های نرم و عروسک های پارچه ای ، و صحبت کردن با آنها ، او را به صحبت کردن تشویق می کند.

برای ساختن عروسک انگشتی ، پارچه ای را به صورت نیم دایره و به اندازه انگشت خود ببرید و بدوزید و برای آن چشم و ابرو بگذارید. با دو تلفن که به وسیله یک لوله پلاستیکی به یکدیگر متصل شده اند و امکان ارتباط بین دو اتاق را در اختیار شما قرار می دهد با بچه صحبت کنید.

آغاز فهمیدن

بچه قبل از آن که بتواند حرفی بزند ، بسیاری از مطالب را می فهمد . او معنی بسیاری از لغات را که در جملات متفاوت به کرات می شنود، می فهمد و با آن ارتباط  برقرار می کند. این که بخواهیم با تکرار معانی ، لغتی را به کودک بفهمانیم و از او بخواهیم که صدای آن را تقلید کند بی آن که او معنی آن را درک کند کار بیهوده و بی فایده ای است . از هشت ماهگی به بعد بچه معنای محدودی از صداها و لغات را می فهمد. از این زمان به بعد شما می توانید برای رشد و توسعه فهم مطالب با اوتمرین کنید.

به کلمات کلیدی در جمله خود تأکید کنید و سعی کنید تا به جای آنها از ضمائر استفاده نکنید.

تـُن صدای خود را بلند کنید وهمراه با آن به صورت خود حالت بدهید و حرکاتی را به همراه تعریف مطلبی انجام دهید.

برای بچه درباره چیزهایی که می بیند یا دوست دارد ، مثل اسباب بازی صحبت کنید.

لغات اولیه

بیشتر بچه ها حدوداً از یک سالگی اولین لغات واقعی شان ( که همان صداهایی با معنای خاص می باشد) را ادا می کنند. تشخیص اولین کلمات ، غالباً به طور شگفت آوری دشوار است. به گونه ای که مشکل بتوان کلماتی را که از روی آگاهی و اراده  ادا می کنند از کلمات اتفاقی جدا کرد. این کلمات اغلب  اسامی و القاب افراد و حیوانات و اشیائی که برای او اهمیت ویژه دارد. البته کلمات اجتماعی از قبیل بای بای ، نه ، بله جزء اولین کلمات کودک به حساب می آید. گاهی ممکن است متوجه شوید که بعضی از لغات معنی کلی دارند . بسیاری از بچه ها برای هر نوع نوشیدنی یا خوردنی یک کلمه واحد مثلاً ( به به ) را استفاده می کنند بعضی از کودکان در آغاز تکلم شان کلمات بسیاری را یاد می گیرند. اما معمولاً آنها در چند ماه اول بین یک تا سه کلمه در هر ماه یاد می گیرند. بعضی از لغات ممکن است چند روز یا چند دقیقه به کار برده شود و بعد برای مدتی از مجموعه لغات او حذف شود. اگر بچه ای قوای خود را روی یادگیری راه رفتن متمرکز کند پیشرفت او در صحبت کردن به طور موقت کم می شود. حدوداً از هجده ماهگی ، کودک مرحله ای را آغاز می کند که در آن لغات جدید را سریع تر یاد می گیرد، تا جایی که در دو سالگی حدوداً دویست لغت را می شناسد . در طی این زمان کاربرد زیر و بم های مختلف را یاد می گیرد تا مشخص کند که آیا این کلمه اسم ، سلام یا یک درخواست و یا سؤال است . به یاد داشته باشید برای درک لغات ابتدایی او خیلی سعی نکنید . چرا که تلاش بیشتر شما حرف زدن را برای او دشوارتر می کند.

بچه ها اغلب کلماتی را اختراع می کنند، آنها را تصحیح نکنید و یا وانمود نکنید که نمی فهمید چرا که او گیج و یا ناامید می شود . بعداً این لغات جای خود را به لغات صحیح خواهند داد.

تلفظ لغات اغلب به شکل ساده است . بچه ها معمولاً حروف صامت را در ابتدا و انتهای کلمات جا می اندازند بعضی از بچه ها برای تلفظ بعضی از حروف بی صدا تا سن پنج سالگی مشکل دارند . هیچ وقت سعی نکنید آنها را وادار کنید تا این لغات را صحیح ادا کنند. ولو این که در پاسخ شما آن لغت را به طور صحیح تلفظ کنند.

به فرزندتان کمک کنید تا هر وقت لغتی را یاد می گیرد به کار ببرد و شما نیز آن کلمه را در صحبت هایتان به کار ببرید.

بازی ها

بازی ها قدرت فهم کودک را توسعه داده و او را در کاربرد لغات تشویق می نماید . بازی همراه با صحبت کردن و تکرار کلمات در جمله و یا در یک متن بسیار مفید است.

بازی پرسش و پاسخ

وقتی که بچه کلمات محدودی را یاد گرفت و با تولید صداها و با حالت هایی، سؤال کردن درباره اشیاء را شروع می کند شما می توانید نوعی بازی را در قالب سؤال و پاسخ با او انجام دهید. در مقابل او روی زمین بنشینید . توپ یا اسباب بازی دیگری را جلوی او و کمی دورتر قرار دهید و از او بخواهید تا آن را به سمت شما قـِل دهد.

اگر این کار را انجام داد ، آن را به عقب قـِل داده و دوباره از او این کار را درخواست کنید. هنگامی  که او این مفهوم را دریافت، صبر کنید تا او قبل از آن که شما توپ را به طرف او قـِل دهید او از شما این کار را درخواست کند.

تبیان

مطالب پیشنهادی

سرطان سینه و تمامی گفتنی های آن

نقش مردان در زمینه بهداشت باروری همسران
کاهش مرگ و میر زنان باردار با برنامه مادری ایمن
مادران شاغل و نگهداری کودکان

تمرینات ورزشی در دوران حاملگی و قبل از زایمان

حقایقی در باره ایدز و لزوم آموش جنسی