آدمی با احساس خود زنده است. اگر انسانی نتواند بخندد، نتواند گریه کند، نتواند لذت ببرد، نتواند از تماشای شبنم صبحگاهی بر گلبرگ شقایق احساس شعف کند، چگونه انسانی است؟ اگر انسانی معنای لبخند و شادمانی یک کودک را در لحظه نوازش مادر درک نکند، اگر اندوه دیگران را نفهمد، اگر احساسات دیگران را درک نکند تا هنگام نیاز کمکی بر درد آنها باشد، چگونه انسانی است؟ با دکتر میرعمادالدین فریور، روان‌شناس، درباره احساسات و هیجانات و نحوه بروز آنها گفتگو کرده‌ایم…
چرا احساسات و بروز آنها اهمیت دارند؟
بیش از هر چیز باید گفت که موضوع جالبی را انتخاب کرده‌اید زیرا در فرهنگ ما کمتر به احساسات و هیجانات اهمیت داده میشود. واقعیت این است که ما نیاز داریم احساسات خود را بشناسیم. نیاز داریم تا بدانیم چه چیزهایی این احساسات را در ما به وجود میآورد؟ نیاز داریم تا بدانیم انسان‌های پیرامون ما چه احساسی دارند و چه چیزهایی آنها را خوشحال یا ناراحت میکند و ما در قبال آن باید چگونه رفتاری داشته باشیم؟ همچنین ما نیاز داریم تا هیجانات شدید خود را به گونه‌ای کنترل کنیم تا کمترین آسیب را به خود و پیرامونمان وارد کنیم. ما نیاز داریم بیاموزیم تا چگونه در موقع لزوم از دیگران کمک بگیریم و چگونه به دیگران هنگام نیاز آنها کمک کنیم زیرا ما انسانیم.
آیا می‌توانید به برخی از احساسات شایع انسان‌ها اشاره کنید؟
احساسات بخشی از زندگی هر انسان را تشکیل میدهد. همه ما زمانی بوده که غمگین بوده‌ایم، خشمگین بوده‌ایم، از چیزی متنفر و بیزار بوده‌ایم، حسادت کرده‌ایم، لذت برده‌ایم، شاد بوده‌ایم، ترسیده‌ایم، مضطرب بوده‌ایم و دلتنگ بوده‌ایم. همه اینها احساسات ما انسان‌هاست که از راههای مختلف کلامی و غیرکلامی آنها را بروز می‌دهیم بنابراین باید با حالات هیجانی و احساسی خود آشنا شویم و همچنین احساسات انسان‌های پیرامون خود را بشناسیم و از حالت‌های کلامی و غیرکلامی دیگران به احساسات آنها پی ببریم زیرا وقتی با حالات هیجانی و احساسی دیگران آشنا شویم، میتوانیم پاسخ و واکنش مناسبی را نشان دهیم.
آیا چیزهایی که افراد میگویند یا انجام میدهند روی احساسات دیگران تاثیرگذار است؟
بله. همین‌طور است. به طور کلی فهمیدن اینکه احساساتی که توسط ما تجربه میشود توسط دیگران هم تجربه میشود و سایر افراد هم احساساتی مشابه ما دارند، به سلامت روان ما کمک میکند. البته احساساتی مثل شادی، اندوه، حسادت و خشم نیز برای دیگران قابل تجربه است اما ممکن است نحوه بروز این احساسات و شدت آن در افراد مختلف متفاوت باشد.
نظرتان در خصوص احساسات شدید انسان‌ها چیست؟
مدیریت و مدارا بهترین شیوه برخورد با احساسات شدید است. تشخیص و پذیرفتن اینکه همه افراد حدودی از احساسات و هیجانات شدید را در زمان‌های مختلف تجربه میکنند و شناختن راه‌هایی که به وسیله آنها میتوان با احساسات و هیجانات شدید به طور موثری مدارا کرد از دیگر ویژگی‌های سلامت روان است. همیشه در پیرامون ما وقایعی روی میدهد که ما را عصبانی و خشمگین کند. زمان‌هایی بوده که کلمات در بیان احساس، غم و اندوه ما ناتوان بوده‌اند، زمانی تمام وجودمان از نفرت و انزجار غوطه خورده و زمانی نیز غبطه خورده‌ایم، رشک برده‌ایم یا در آتش حسادت سوخته‌ایم اما ما باید یاد بگیریم با این احساسات مدارا کنیم.
اگر بخواهیم عشق و احساس خود را در زندگی زناشویی ابراز کنیم، چه نکاتی را باید رعایت کنیم؟
من برای شما چند جمله طلایی را مثال می‌زنم تا بتوانم عشق و احساس عشق خود را به همسرتان ابراز کنید. اینها عباراتی هستند که همسر شما دوست دارد بیشتر آنها را بشنود: «من به تو اعتقاد دارم»، «مایه افتخار منی»، «تو عشق منی»، «دوستت دارم»، «همواره برایم عزیز و محترمی و من در کنار تو آرامش دارم»، «تو تکیه‌گاه منی»، «کارت عالی بود» و «نمی‌توانم ناراحتی‌ات را ببینیم»، «متشکرم»، «عزیزم»، «دلبر و سرورم». هر چه عشق و محبت بیشتری ابراز کنید مطمئن باشید که عشق و محبت بیشتری دریافت خواهید کرد. اگر می‌توانید گاهی اوقات در طول روز با او تماس بگیرید فقط برای اینکه به او بگویید «دوستت دارم». وقتی صحبت میکند، به او توجه کرده، سخنان مثبتی به زبان بیاورید و او را تایید کنید. شکسپیر میگوید: «آن چه در زن قلب مرا تسخیر میکند مهربانی اوست نه روی زیبایش، من زنی را دوست دارم که مهربا‌ن‌تر باشد.»
دین اسلام نیز به بروز احساسات اهمیت ویژه‌ای میدهد.
بله. دقیقا همین‌طور است. خدای متعادل در قرآن کریم محبت و علاقه‌ای که بین زن و شوهر وجود دارد را از نشانه‌های قدرت خویش شمرده است. امام رضا زنانی را که به شوهرانشان اظهار عشق و محبت میکنند را بهترین غنیمت برای شوهرانشان معرفی می‌نمایند و پیامبر گرامی اسلام (ص) نیز بهترین زنان را زنانی که دارای عشق و محبت باشند می‌داند حتی گاهی اوقات بغل کردن همسر یا فرزند و اظهار محبت کردن در تحکیم روابط بسیار موثر است. گرچه محبت وقتی اثرگذار است که از صمیم قلب باشد ولی محبت قلبی تنها کافی نیست و لازم است که آشکارا اظهار شود و آثار آن در بروز احساسات زبانی، افعال و رفتار نمایان شود بنابراین اظهار عشق و علاقه به همسرتان باید آشکارا و بدون احتیاط باشد و در حضور و غیاب از او تعریف کنید و محبت خود را برسانید. برای بروز احساسات مثبت در زندگی این دو کلمه «دوستت دارم» را که هیچ کس از شنیدن آن خسته نمیشود در روابط با همسر خود زیاد تکرار کنید.
مطالب پیشنهادی
ارتباط بین فعالیت فیزیکی و کاهش بیماریها
ورزش های ضد استرس برای بهتر شدن وضعیت روانی و احساسی افراد
ورزش های مخصوص افراد مبتلا به بیماران قلبی و دیابت
ورزش های مفید برای بیماران مبتلا به آلزایمر
ورزش و بیماری های قلبی و استخوانی
چطور میزان فعالیت فیزیکی خود را ارتقاء دهیم؟
چه ورزش هایی سلامت کودکان را تامین می کند؟
ورزش چگونه در درمان و پیشگیری از سرطان سینه زنان کمک
می کند؟
چگونه عملکرد فیزیولوژیکی و روانی میانسالان افزایش می یابد؟
تکنیک های توان بخشی ورزشی در بیماران مبتلا به آسم
