از هر کلیه یک حالب خارج و به مثانه مرتبط میشود. مثانه عضوی عضلانی است که در جلوی رحم قرار گرفته ادرار از داخل مثانه از راه مجرای ادرار خارج میشود. به دلیل کوتاهی مجرای ادراری در زنان و نزدیکی آن با واژن و مقعد احتمال ابتلای آنان به عفونتهای ادراری بیشتر است.
تغییرات دستگاه ادراری در همگان بارداری:
حاملگی روی عملکرد و ساختمان دستگاه ادراری تأثیر میگذارد. یکی از تغییرات، گشاد شدن مجاری ادرار است که این امر موجب
باقی ماندن ادرار در مجرا میشود و فرد را برای ابتلا به بیماری مستعد میکند.
در اوایل بارداری به علت تغییرات هورمونی و در اواخر بارداری به دلیل بزرگ شدن رحم و فشار روی مثانه، دفعات ادرار کردن بیشتر میشود که اگر با علائم دیگری مانند سوزش ادرار همراه نباشد طبیعی است.
علائم بیماری:
عفونت ادراری در مثانه و کلیه دیده میشود.
در عفونت مثانه بیمار از سوزش ادرار، درد هنگام ادرار کردن، درد زیر دل، تکرر ادرار، احساس سریع دفع ادرار بطوری که فرد به محض احساس دفع ادرار نمیتواند از خروج آن بطور ارادی جلوگیری کند.
در عفونت کلیه علاوه بر علائم فوق بیمار از درد پهلوها، تب، لرز، تهوع، استفراغ نیز شکایت دارد.
عفونت اداراری در دوران بارداری و پس از زایمان برای مادر خطرناک است. از عوارض آن در بارداری ایجاد دردهای زودرس زایمانی و تولد نوزاد کم وزن است. در عفونت کلیه، مادر نیاز به بستری شدن در بیمارستان دارد. بنابراین در صورت بروز هریک از علامتها، پرسنل بهداشتی باید سریعاً مادر را به پزشک مرکز بهداشتی درمانی ارجاع دهد.
راه تشخیص بیماری:
راه تشخیص بیماری آزمایش تجزیه و کشت ادرار است که به طور معمول دوبار در بارداری (در اولین ملاقات یکی از هفتههای 6 تا 10 حاملگی و تکرار آن در یکی از هفتههای 26 تا 30 حاملگی) انجام میشود. وجود بیش از حد میکروب در ادرار نشانه عفونت است. در برخی افراد با وجود علائمی مانند سوزش ادرار، کشت ادرار منفی است که این زنان نیز بایستی حتماً توسط پزشک و ماما بیشتر بررسی گردند.
توصیههای بهداشتی:
رعایت موارد زیر برای پیشگیری از ابتلا به عفونت ادراری ضروری است:
•ناحیه تناسلی را از جلو به عقب بطور مرتب با آب شسته و با حوله یا دستمال خشک کنید.
•به منظور تخلیه کامل ادرار از مثانه بهتر است که در هنگام ادرار کردن، طرف جلو خم شوید.
•لباس زیر باید از جنس نخ باشد و روزانه تعویض شود.
•از پوشیدن لباس زیر تنگ و نایلونی که منجر به افزایش رطوبت و گرما در ناحیه تناسلی میشود و زمینه را برای رشد میکروب فراهم میکند اجتناب کنید.
•ادرار را به طور مرتب تخلیه و از نگه داشتن طولانی مدت آن اجتناب کنید.
•برخی مادران به دلیل تکرر ادرار در بارداری، مصرف مایعات را محدود میکنند ولی این کار نادرست است و روزانه بایستی حداقل 2 تا 3 لیتر آب و مایعات (8 تا 12 لیوان) مصرف شود.
•حتماً قبل از خوابیدن ادرار کنید. قبل و بعد از نزدیکی نیز مثانه خود را خالی کنید.
•ماست و میوههای ترش مزه مانند لیمو مصرف کنید با اسیدی شدن ادرار امکان رشد میکروب کمتر میشود.
•پس از زایمان نیز لازم است مثانه را به طور مرتب خالی کنید و نواربهداشتی خود را به طور مرتب عوض کرده و روزانه نیز حمام کنید.
•ممکن است در خانمی که جهت انجام زایمان طبیعی از برش و بخیه برای وی استفاده شده است (اپی زیاتومی) در هنگام ادرار کردن در محل بخیهها احساس سوزش ادرار و ناراحتی وجود داشته باشد که به تدریج بهبود مییابد. ولی اگر پس از زایمان درد زیر دل و سوزش ادرار داشته باشید باید فوری به پزشک مراجعه نماید.
همشهری آنلاین: پژوهشگران با انجام مطالعاتی برروی موشها دریافتند اثر متقابل عفونت دوران بارداری و استرس در دوران بلوغ نقش مهمی را در بروز اسکیزوفرنی ایفا میکند
به گزارش مهر، حدود یک درصد جمعیت، دچار اسکیزوفرنی هستند که اختلال ذهنی غیرقابل درمان است.
روانشناسان و عصب شناسان مدتها عوامل محیطی مضر را در بروز این بیماری مقصر میدانستند.
عفونتهای دوران جنینی مانند عفونتهای انگلی یا آنفلوانزا، پیشینههای روانشناختی، استرس یا سابقه خانوادگی همگی میتواند عوامل خطر در نظر گرفته شوند.
تا کنون محققان نتوانسته بودند تاثیر متقابل عوامل فردی مرتبط با این بیماری ذهنی شدید را شناسایی کنند.
گروهی از محققان سوئیسی به پیشرفت مهمی در شناخت این بیماری رسیدهاند: برای نخستین بار آنها توانستند شواهد شفافی از ترکیب دو عامل محیطی مرتبط با بروز تغییرات مغزی مربوط به اسکیزوفرنی دست یابند.
آنها همچنین دریافتند در کدام مرخله از زندگی یک فرد باید از بروز این بیماری پیشگیری کرد.
دانش پژوهان یک مدل موشی خاص را ایجاد کردند و توانستند فرایندهای مغزی انسان را در این موجود شبیه سازی کنند.
نخستین تاثیر محیطی منفی که زمینه را برای بروز اسکیزوفرنی فراهم میکند عفونت ویروسی مادر در نیمه نخست دوران بارداری است.
اگر کودکی سابقه چنین عفونتی را در دوران جنینی داشته باشد و در دوران بلوغ تحت استرس شدید قرار بگیرد احتمال اینکه در آینده به اسکیزوفرنی مبتلا شود بسیار بالا میرود.
با این حال این اختلال ذهنی به ترکیب این دو تاثیر محیطی منفی برای بروز نیاز دارد و وجود یکی از این دو برای ایجاد این بیماری کافی نیست.
محققان میگویند عفونت مادر در دوران باداری برخی سلولهای ایمنی خاص را در سیستم اعصاب مرکزی در مغز جنین موسوم به سلولهای میکروگلیال فعال میکند. این سلولها سیتوتوکسین تولید میکنند که رشد مغز را در جنین تغییر میدهد.
اگر این فرد در دوران بلوغ تحت استرس زیاد قرار بگیرد این تغییرات مغزی مشکل ساز شده و زمینه برای بروز اسکیزوفرنی افزایش مییابد.
محققان میگویند با این یافتهها اکنون میتوان برای افراد پر خطر اقدامات پیشگیرانهای را در برابر این اختلال اندیشید.
محققان با تاکید بر اینکه مادران بادار نباید از نتایج این تحقیقات نگران شوند، میگویند عوامل متعددی باید دست به دست بدهد تا این بیماری بروز کند از جمله ژنتیک که البته در این مطالعه نادیده گرفته شده است.
تغییرات فیزیولوژیک و آناتومیک دستگاه ادراری در دوران بارداری به گونهای است که عفونتهای ساده و خفیف بدون علامت میتواند عوارض شدید و پیچیدهای را برای مادر و جنین به وجود آورد.
دکتر نازلی فراهانچی برادران در گفتوگو با خبرنگار «بهداشت و درمان» ایسنا واحد علوم پزشکی ایران، درمورد تحقیق خود گفت: عفونتهای ادراری یکی از شایعترین مشکلات دوران بارداری است که طیف وسیعی از علائم و نشانهها از پیلونفریت (عفونت کلیوی) در مادر و جنین یا وجود عفونت ادراری بدون علامت (باکتری اوری) را شامل میشود.
وی با تاکید بر درمان آنتی بیوتیکی عفونت ادراری توسط پزشک در این دوران افزود: چنانچه این عفونت درمان نشود باعث عفونت کلیوی، کم خونی، فشارخون بالا، عفونت رحمی بعد از زایمان و همچنین سقط جنین خواهد شد.
دکتر فراهانچی برادران با اشاره به این که عفونت ادراری مادر، کم وزنی شدید و کاهش رشد داخل رحمی در جنین را موجب میشود، تصریح کرد: در نتایج به دست آمده از تحقیق مذکور که بر روی 100 بیمار مراجعه کننده به درمانگاه بیمارستانهای فیروزگر و اکبر آبادی انجام شد، 36 بیمار دارای باکتری اوری (نوع بدون علامت) بودند که در 33 درصد از آنها کشت ادرار مثبت گزارش شده بود.
وی لزوم انجام این تحقیق را نبودن آمار مناسب در زمینه عفونتهای ادراری در زنان باردار دانست و افزود: در حالی که تاکنون گفته میشد تنها 7 تا 10 درصد از مادران مبتلا به این عفونت میشوند، اما طبق مطالعات جدید رقمی معادل 36 درصد از زنان باردار دارای این باکتری هستند.
دکتر فراهانچی برادران، طول مجرای ادراری کوتاه در زنان، فشار ناشی از رحم به مثانه در هنگام حاملگی و بزرگ شدن حجم مثانه، دیرتر خارج شدن ادرار و همچنین مقاربت در این دوران را از علل اصلی بالا رفتن ریسک عفونت ادراری در زنان حامله دانست و افزود: بیماریهایی همچون دیابت، نقص سیستم ایمنی و ناهنجاری دستگاه ادراری نیز رابطه مستقیمی با عفونت ادراری دارند.
وی در پایان آزمایش ادرار بعد از تشخیص حاملگی را مهمترین فاکتور شناسایی و درمان عفونت ادراری در زنان باردارعنوان کرد و گفت: براساس نتایج حاصله، حاملگی در سن بالا و انجام سزارین در زایمان قبلی نیز احتمال ابتلا به این عفونت را افزایش میدهند.
بسیاری از عفونتهای آمیزشی با پیامدهای نامناسب بارداری همراهند. مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریهای ایالات متحده توصیه میکند که تمامیزنان باردار از نظر عفونت ویروس نقص ایمنی انسانی در اولین فرصت ممکن غربالگری شوند. درمان ضدرتروویروسی بسیار فعال میتواند انتقال این ویروس را به جنین کاهش دهد...
غربالگری کلامیدیا برای تمام زنان در آغاز مراقبتهای دوران بارداری و بار دیگر در سهماهه سوم در زنان زیر 25 سال یا در معرض خطر توصیه میشود. معلوم شده که استفاده از آزیترومایسین در زنان باردار بیخطر است و به عنوان گزینه درمانی مناسب برای کلامیدیا در طول بارداری توصیه میشود. غربالگری گنوره نیز در اوایل بارداری برای کسانی توصیه میشود که در معرض خطر قرار داشته یا در منطقهای با شیوع بالا زندگی میکنند؛ این کار باید در سهماهه سوم نیز در بیمارانی که کماکان در معرض خطرند، تکرار شود. درمان توصیهشده برای گنوره عبارت است از 125 میلیگرم سفتریاکسون داخل عضلانی یا 400 میلیگرم سفیکسیم خوراکی. آنتیژن سطحی هپاتیت B و سرولوژی از نظر سیفیلیس نیز باید در اولین ویزیت دوره بارداری بررسی شود. پنیسیلین بنزاتین G کماکان به عنوان درمان اصلی سیفیلیس باقی مانده است. غربالگری از نظر عفونت با ویروس هرپس سیمپلکس تناسلی با شرح حال و معاینه از نظر ضایعات فعال و تشخیص موارد جدید با کشت یا آزمون واکنش زنجیره پلیمراز از ضایعات فعال انجام میشود. سرولوژی متداول برای غربالگری توصیه نمیشود. از داروهای ضد ویروسی خوراکی مانند آسیکلوویر و والاسیکلوویر میتوان در بارداری استفاده کرد. درمان سرکوبگر از هفته 36 بارداری موجب کاهش ریزش ویروس در هنگام زایمان در بیماران در معرض خطر ضایعات فعال میشود. غربالگری برای تریکومونیاز یا واژینوز باکتریایی برای زنان بدون علامت توصیه نمیگردد زیرا شواهد موجود نشان میدهد که درمان موجب بهبود پیامدهای بارداری نمیشود.
عفونتهای هنگام بارداری روی مادر و جنین، چه در رحم و چه هنگام زایمان، تاثیر میگذارند. بسیاری از عفونتها ممکن است با زایمان زودرس و وزن کم هنگام تولد و افزایش مرگومیر ناشی از آن در ارتباط باشند. به دلیل چنین خطراتی، مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریها(1) (CDC) غربالگری برای برخی از عفونتهای آمیزشی را در نخستین ویزیت بارداری و سپس در سهماهه سوم برای مادران گروه پرخطر توصیه میکند (جدول 1).
همچنین CDC توصیههایی را برای درمان عفونتهای آمیزشی در دوره بارداری منتشر کرده است.
غربالگری
در ایالات متحده تمام زنان باید از نظر عفونت با ویروس نقص ایمنی انسانی (HIV) در اولین فرصت ممکن در طول بارداری غربالگری شوند. اگر بیمار از انجام آزمون سر باز زد، پزشک باید اهداف خود را بیان کند و با جدیت به تشویق برای انجام آزمون ادامه دهد. آزمونهای غربالگری دیگری که برای تمام زنان باردار توصیه میشوند عبارتند از آزمونهای هپاتیت B، سیفیلیس و کلامیدیا تراکوماتیس. زنان در معرض خطر باید از نظر نایسریا گنوره و هپاتیت C هم بررسی شوند. شواهد کنونی از انجام غربالگری رایج برای واژینوز باکتریایی حمایت نمیکنند.
زنان کمتر از 25 سال و کسانی که در معرض خطر عفونت با کلامیدیا قرار دارند (مانند کسانی که چند شریک جنسی دارند)، باید در سهماهه سوم دوباره غربالگری شوند. زنانی که کماکان در معرض خطر گنوره قرار دارند، نیز باید دوباره در سهماهه سوم تحت غربالگری قرار گیرند.
در صورت شناسایی عفونت، پزشک باید مادر را آگاه ساخته، از کفایت و ایمنی درمان مطمئن کند و توصیههای لازم و درمان برای شریک جنسی را نیز ارایه دهد. پزشکان باید مشاورههای لازم را درباره استفاده از کاندوم و خودداری از تماس جنسی تا زمان بهبودی کامل ارایه دهند.
کلامیدیا
کلامیدیا تراکوماتیس شایعترین پاتوژن باکتریایی منتقله از راه جنسی در ایالات متحده است و بین 15-5 از زنان باردار دچار عفونت با آن هستند. انتقال کلامیدیا تراکوماتیس از مادر به نوزاد میتواند در هنگام تولد رخ دهد و سبب افتالمیا نئوناتوروم یا پنومونیت در نوزاد یا آندومتریت پس از زایمان در مادر شود. برخی از گزارشها کلامیدیا را با وزن کم هنگام تولد و زایمان زودهنگام مرتبط میدانند اما یک مطالعه هیچ ارتباطی را در این زمینه نیافت.
آزمون تقویت اسید نوکلئیک(1)(NAAT) آزمون ترجیحی برای کلامیدیا است زیرا حساسیت و ویژگی آن بالا بوده، در آن از نمونههایی استفاده میشود که به روش غیر تهاجمی به دست آمدهاند. این آزمون را میتوان با استفاده از نمونههای سرویکال یا ادراری انجام داد. آزمونهای غیر از تقویت و غیر از کشت، مانند آزمون پروب DNA، کماکان در غیاب آزمون NAAT یا گران بودن آن به عنوان یک گزینه باقی ماندهاند. توصیه میشود که آزمون در زنان باردار 3 هفته پس از تکمیل درمان تکرار شود.
تتراسایکلینها در بارداری به دلیل خطر ناهنجاریهای استخوانی و دندانی منع مصرف دارند. به نظر میرسد که آموکسی سیلین (500 میلیگرم خوراکی سه بار در روز برای 7 روز) برای درمان موثر باشد اما دادههای کمی درباره کارایی طولانیمدت آن برای عفونتهای نوزادی وجود دارد. یک کارآزمایی تصادفیشده که تکدوز آزیترومایسین را با اریترومایسین 500 میلیگرم هر 6 ساعت به مدت 7 روز مقایسه میکرد، بیانگر افزایش پذیرش بیماران، کاهش عوارض گوارشی و اثربخشی مشابه با آزیترومایسین بود. هیچ مطالعه طولانیمدتی درباره استفاده از آزیترومایسین در بارداری منتشر نشده است؛ با این همه، آزیترومایسین از نظر اداره نظارت بر غذا و داروی ایالات متحده (FDA) در رده B برای استفاده در بارداری قرار دارد و به عنوان درمان خط اول برای کلامیدیا در بارداری توصیه میشود. در مواردی که همکاری بیمار مورد تردید است، تک دوز یک گرمی آزیترومایسین را میتوان در مطب به بیمار داد.
گنوره
نایسریا گنوره ممکن است در هنگام زایمان از دستگاه تناسلی مادر به نوزاد سرایت کند و سبب افتالمیا نئوناتوروم، عفونت سیستمیک نوزاد، آندومتریت یا عفونت لگنی مادر شود. خطر انتقال از مادر آلوده به نوزاد بین 47-30 درصد است.
غربالگری را میتوان با کشت روی محیط تایر- مارتین انجام داد که در جمعیتهای با شیوع کم عفونت این روش توصیه میشود. آزمونهای هیبریدیزاسیون اسید نوکلئیک نمونههای سرویکس و NAAT روی نمونههای سرویکس یا ادرار نیز مورد استفاده قرار میگیرند؛ اما NAAT دارای بیشترین حساسیت و ویژگی است. کشت در دسترسترین آزمون محسوب میشود و مزیت آن فراهم کردن اطلاعاتی درباره حساسیت میکروب به آنتیبیوتیکها است. تکرار آزمون در سهماهه سوم برای بیمارانی که کماکان در معرض خطر قرار دارند، توصیه میشود.
یک مرور کاکرین درباره درمان گنوره در بارداری چنین نتیجهگیری میکند که تزریق عضلانی 125 میلیگرم سفتریاکسون و 2 گرم اسپکتینومایسین دارای اثر درمانی مشابهی نسبت به آموکسیسیلین و پروبنسید خوراکی است. یک کارآزمایی تصادفیشده نشان داده که 400 میلیگرم سفیکسیم خوراکی میتواند به اندازه تزریق عضلانی 125 میلیگرم سفتریاکسون برای درمان گنوره در بارداری موثر باشد. CDC بهکارگیری هر یک از این درمانها را برای گنوره مناسب میداند. در گذشته سفیکسیم به اندازه کافی در دسترس نبود. اسپکتینومایسین به ندرت به کار میرود زیرا برای تزریق دوز عضلانی آن به حجم زیادی نیاز است.
هپاتیت
CDC غربالگری رایج را برای تمام زنان باردار از نظر آنتیژن سطحی هپاتیت HBsAg) B) به منظور شناسایی بیماری در مادر و پیشگیری از انتقال به جنین توصیه میکند. HBsAg در عفونتهای حاد و مزمن وجود دارد. وجود آنتیبادی ایمونوگلوبین M بر ضد آنتیژن هسته هپاتیت B تشخیصدهنده عفونت اکتسابی حاد یا تازه است. HBsAg اولین شاخص ویروسی قابل سنجش در عفونت هپاتیت B است که اغلب پیش از افزایش سطح ترانسآمینازهای کبدی ظاهر میشود اما ممکن است پس از 2-1 ماه غیر قابل اندازهگیری باشد.
زنان بارداری که برای درمان عفونتهای آمیزشی مراجعه کردهاند و پیش از این واکسینه نشدهاند، باید واکسن هپاتیت B را دریافت کنند. نوزاد مادران HBsAg-مثبت باید در هنگام تولد ایمونوگلوبین هپاتیت B را به همراه واکسن آن دریافت کنند. اطلاعات بیشتر درباره درمان مادران مبتلا به هپاتیت B و نوزادان آنها در اینترنت قابل دسترسی است.(1)
غربالگری برای هپاتیت C به طور معمول در بارداری توصیه نمیشود. زنان دارای عوامل خطر شناختهشده (مانند سابقه اعتیاد تزریقی، انتقال خون یا پیوند عضو پیش از سال 1992) باید مورد مشاوره قرار گرفته، از نظر آنتیبادیهای هپاتیت C آزمایش شوند. نزدیک به 5 از نوزادان مادرانی که به هپاتیت C آلودهاند، نیز به این ویروس آلوده میشوند. به نظر نمیرسد که شیردهی سبب انتقال هپاتیت C شود.
RE: مباحث مربوط به خونریزی و عفونت در دوران بارداری - faribajoon - ۶ ۹-۱۳۹۲ ۱۱:۵۳ عصر
ویروس هرپس سیمپلکس
ویروس هرپس سیمپلکس(1) (HSV) عفونت آمیزشی بسیار شایعی است که آثار مخرب بالقوهای روی نوزادان دچار عفونت دوره جنینی دارد. خطر انتقال در مادرانی که نزدیک به زمان زایمان به عفونت HSV تناسلی دچار میشوند، 50-30 بیشتر است. تشخیص بالینی هرپس تناسلی هنگام بارداری در زنان آلوده به HIV میتواند عامل خطرزایی برای عفونت HIV حوالی زایمان باشد.
غربالگری بالینی با مشاهده ضایعات یا شرح حال بیمار انجام میشود. تشخیص با کشت یا آزمون واکنش زنجیرهای پلیمراز از ضایعه فعال انجام میگیرد. آزمونهای سرولوژیک رایج توصیه نمیشوند.
معلوم شده که شروع تجویز آسیکلوویر یا والاسیکلوویر در هفته 36 بارداری به طور معنی داری سبب کاهش عود ضایعات هرپس سیمپلکس و ریزش ویروس در هنگام زایمان در بیماران در معرض خطر ضایعات فعال میشود و تعداد زایمانهای سزارین به دلیل هرپس تناسلی را کم میکند. معلوم شده که درمان با آسیکلوویر از نظر هزینه مناسب است و درمان توصیهشده CDC برای عفونت HSV در هنگام بارداری به شمار میآید. همچنین CDC استفاده از آسیکلوویر را در طول بارداری برای زنان دچار هرپس تناسلی عودکننده در نزدیکی زایمان توصیه میکند.
ویروس نقص ایمنی انسانی
اداره سلامت عمومی ایالات متحده و کارگروه خدمات پیشگیرانه ایالات متحده(2) (USPSTF) آزمایش تمام زنان باردار را از نظر عفونت HIV توصیه میکنند که بهتر است در اولین ویزیت بارداری انجام شود. آزمایش باید داوطلبانه باشد و بدون اجبار صورت گیرد. زنانی که در معرض خطر بیشتری قرار دارند (مانند افراد دارای سابقه بیماری آمیزشی، کسانی که فعالیت جنسی در ازای دریافت پول یا مواد دارند، کسانی که دارای چند شریک جنسی در طول بارداری هستند، کسانی که از داروهای غیرمجاز استفاده میکنند، یا کسانی که شریک جنسی HIV مثبت یا در معرض خطر بالا دارند)، باید در سهماهه سوم نیز دوباره آزمایش شوند. آزمایش با استفاده از ایمنیسنجی به کمک آنزیم برای آنتیبادیهای ضد HIV انجام میشود. برای رد نتایج مثبت کاذب باید آزمونهای مثبت به وسیله آزمون وسترن بلات یا ایمونوفلورسانس به تایید برسند.
اهداف درمانی عبارتند از کنترل عفونت مادری و کاهش انتقال به جنین. از درمان ضد رتروویروسی بسیار فعال(3) (HAART) برای کاهش بار ویروسی در هنگام بارداری استفاده میشود (به جز افاویرنز که به دلیل تراتوژن بودن در مطالعات حیوانی در گروه دارویی D در طول بارداری قرار میگیرد). زایمان سزارین انتخابی در هفته 38 موجب کاهش خطر انتقال عفونت در زنانی میشود که داروی ضد رتروویروسی مصرف نکردهاند یا تنها از زیدوودین استفاده میکنند. راهکارهای درمان HIV در پایگاه اینترنتی AIDSinfo در دسترس قرار دارند.(4) به دلیل تغییر سریع مفاهیم مربوط به درمان HIV، این توصیهها مرتب در حال تغییر هستند.
ویروس پاپیلومای انسانی
عفونت با ویروس پاپیلومای انسانی(5) (HPV) بسیار شایع است و اغلب به طور خودبهخودی رفع میشود. آزمایش از نظر HPV در تریاژ زنان دارای سلولهای سنگفرشی آتیپیک با اهمیت نامشخص در پاپ اسمیر مفید تلقی میشود. درمان در زنان بدون ضایعات سنگفرشی داخل اپیتلیومی یا زگیلهای تناسلی توصیه نمیشود.
تشخیص زگیل تناسلی با مشاهده صورت میگیرد. در صورت عدم اطمینان از تشخیص، عدم پاسخ زگیلها به درمان استاندارد، پیگمانته بودن، زخمی بودن، ثابت بودن یا خونریزی ضایعه، ممکن است به نمونهبرداری بافتی نیاز باشد. از آنجا که احتمال تکثیر و شکنندگی زگیلهای تناسلی در بارداری وجود دارد، بسیاری از متخصصان برداشتن این ضایعهها را توصیه میکنند. پودوفیلوکس، ایمیکیمود و پودوفیلین در دوره بارداری توصیه نمیشوند. تری کلرواستیک اسید 90-80 که هر هفته به وسیله یکی از شاغلان حیطه مراقبت سلامت تجویز شود، به صورتی بدون خطر در دوره بارداری مورد استفاده قرار گرفته است.
سیفیلیس
عامل سیفیلیس، تروپونما پالیدوم و به شدت مسری است؛ به نحوی که حتی در غیاب علایم اختصاصی یا یافتههای بالینی نیز احتمال سرایت آن وجود دارد. سیفیلیس مادری با عوراضی نظیر هیدرآمنیوس، سقط ناگهانی، یا زایمان پرهترم همراه است. عوارض جنینی مانند سیفیلیس جنینی، هیدروپس جنینی، نارسی، دیسترس نوزاد و مردهزایی نیز رخ میدهد. عوارض نوزادی میتواند شامل سیفیلیس مادرزادی، مرگ نوزاد و عوارض دیررس دیگر باشد.
غربالگری با استفاده از آزمایش خون (رآژین سریع پلاسما یا آزمون آزمایشگاههای تحقیقاتی بیماریهای آمیزشی(1)[VDRL]) انجام میشود و با سرولوژی آنتیبادی فلوروسنت ترپونمایی و آگلوتیناسیون اجزای تروپونما پالیدوم به تایید میرسد. یک آزمون سرولوژی به تنهایی ناکافی است زیرا احتمال بروز موارد مثبت کاذب در همراهی با بیماریهای دیگر وجود دارد.
اگر سیفیلیس پس از هفته بیستم بارداری تشخیص داده شود، باید سونوگرافی برای ارزیابی از نظر سیفیلیس جنینی انجام شود. با وجود اینکه عفونت جنینی را میتوان با درمان مادر برطرف نمود، شکست درمانی در حضور هپاتومگالی جنینی، آسیت، هیدروپس، پلیهیدرآمنیوس و ضخیم شدن جفت که از علایم سیفیلیس جنینی در سونوگرافی هستند، به شدت بیشتر است.
درمان با پنیسیلین بنزاتین G صورت میگیرد. یک مرور کاکرین چنین نتیجهگیری میکند که با وجود موثر بودن پنیسیلین برای درمان سیفیلیس در بارداری و پیشگیری از سیفیلیس مادرزادی، رژیم درمانی مطلوب هنوز نامعلوم است. CDC توصیه میکند که از تزریق عضلانی 4/2 میلیون واحد پنیسیلین بنزاتین G استفاده شود و بیماران حساس به پنیسیلین هم باید تحت حساسیتزدایی قرار بگیرند.
عفونتهای واژینال
تریکومونا واژینالیس یک عفونت آمیزشی واژینال است که با زایمان زودرس و وزن کم هنگام تولد ارتباط دارد. عفونت تریکومونایی میتواند علایم ناخوشایندی مانند خارش، ترشحات زیاد، التهاب واژن و بوی بد به همراه داشته باشد. این مشکل همچنین سبب بروز بیماری التهابی مزمن میشود و ممکن است انتقال HIV را تسهیل کند. زنان دچار علایم تریکومونیاز باید با نمونه سالین خیس یا کشت از نظر حضور تریکومونا مورد ارزیابی قرار گیرند. غربالگری تریکومونا در زنان بدون علامت توصیه نمیشود.
مترونیدازول، 2 گرم خوراکی تکدوز یا 500 میلیگرم دو بار در روز برای 7 روز، درمان تریکومونیاز در بارداری است هر چند که بسیاری از پزشکان برای شروع درمان تا پایان سهماهه اول صبر میکنند. این دارو در گروه B بارداری قرار دارد اما سازندگان استفاده با احتیاط را در سهماهه اول توصیه میکنند. یک فرابررسی هیچ ارتباطی بین قرارگیری در معرض مترونیدازول در سهماهه اول و نقایص مادرزادی مشاهده نکرده است؛ با این همه، این مقاله تنها 5 مطالعه را مورد بررسی قرار داده است. تینیدازول تنها داروی در دسترس دیگر در ایالات متحده است که در برابر تریکومونا موثر است ولی در دوره بارداری توصیه نمیشود (گروه C). پیامد درمان تریکومونیاز در بارداری نامعین است. هنوز توانایی درمان در کاهش بروز زایمان زودرس نشان داده نشده است.
واژینوز باکتریایی یک عفونت آمیزشی به شمار نمیرود اما در زنان فعال از نظر جنسی شایعتر است. با وجود اینکه بسیاری از مطالعات ارتباط بین واژینوز باکتریایی با زایمان زودرس، پارگی پیش از موعد پردهها و وزن کم هنگام تولد را نشان دادهاند، هنوز معلوم نیست که آیا رشد بیش از حد باکتریها سبب این عوارض میشود یا تنها شاخصی از کلونیزاسیون داخل رحمی به شمار میرود. به نظر نمیرسد که غربالگری و درمان واژینوز باکتریایی در زنان باردار بدون علامت موجب کاهش خطر عوارض بارداری شود. خلاصهای از درمانهای مورد استفاده برای عفونتهای مورد بحث در جدول 2 آورده شده است
عفونت های واژن از بیماری های شایع در سنین بارداری و در زنان باردار است. به صورت طبیعی انواعی از باکتری ها و موجودات زنده دیگر مثل قارچ ها در واژن زندگی می کنند، اما در شرایط مساعد برخی از این موجودات زنده به طور غیرطبیعی رشد کرده و منجر به عفونت های واژن می شوند که نشانه بیشتر این عفونت ها ترشحات غیرطبیعی واژن است. در زمان بارداری ترشحات سفید رنگ در واژن به صورت طبیعی دیده می شود و از طرفی اغلب عفونت های واژن به جنین آسیبی نمی رسانند، پس توصیه می شود این بیماری ها زمانی درمان شوند که علائم واضح بیماری بروز کند و نیازی به آزمایش و بررسی های اولیه ( قبل از بروز علائم) در تمامی زنان باردار نیست.
از عفونت های شایع واژن در زمان بارداری، عفونت قارچی یا کاندیدیا است که علامت مهم آن خارش و سوزش ناحیه واژن است که می تواند همراه با ترشحات پنیری به رنگ سفید باشد. این بیماری به دلیل تغییر اسیدیته واژن درزمان بارداری شایع است و به رغم درمان، امکان عود و تکرار آن در ادامه بارداری وجود دارد. خوشبختانه این بیماری موجب هیچ مشکل خاصی در روند بارداری یا جنین نمی شود و درمان های معمول آن هم (مثل پماد کلوتریمازول) برای جنین بی خطرند.
از عفونت های دیگر شایع در زنان سنین باروری عفونت با باکتری هاست که علت آن مجموعه ای از انواع باکتری هاست و نشانه مهم آن ترشحاتی خاکستری با بوی بد ماهی است. این عفونت می تواند موجب زایمان زودرس شود، بنابراین قبل از شروع بارداری باید درمان شود و از داروهایی که برای درمان آن استفاده می شود می توان «مترونیدازول» را نام برد.
عفونت شایع دیگر تک سلولی ای به نام «تریکومونا» است که نشانه شایع آن خارش و سوزش واژن همراه با ترشحات کف آلود است. این عفونت می تواند از راه تماس جنسی منتقل شود، پس همسران این بیماران نیز باید درمان شوند. این عفونت هم آسیبی به جنین یا روند بارداری وارد نمی کند.از مشکلات دیگری که زنان جوان با آن روبه رو هستند و در دوران بارداری می تواند تشدید شود، زگیل ناحیه تناسلی است.
این بیماری که توسط انواعی از ویروس های خانواده اچ پی وی منتقل می شود، به صورت ضایعات نخ مانند یا پهن متعدد در ناحیه خارجی تناسلی بروز می کند که می تواند در ناحیه داخلی و روی دهانه رحم هم موجود باشد. این ضایعات در دوران بارداری تشدید شده و بزرگ تر و تعداد آنها زیادتر می شود. در مورد روش درمان بر اساس تعداد ضایعات و محل آنها تصمیم گیری می شود، اما از همه مهم تر این است که روش درمان به جنین آسیبی وارد نکند، چون برخی داروهایی که برای درمان به کار برده می شود در دوران بارداری نباید مورد استفاده قرار گیرد.
دکتر ثریا عالمی
جراح و متخصص بیماری های زنان و زایمان
تمرینات ورزشی در دوران حاملگی و قبل از زایمان