از هر کلیه یک حالب خارج و به مثانه مرتبط میشود. مثانه عضوی عضلانی است که در جلوی رحم قرار گرفته ادرار از داخل مثانه از راه مجرای ادرار خارج میشود. به دلیل کوتاهی مجرای ادراری در زنان و نزدیکی آن با واژن و مقعد احتمال ابتلای آنان به عفونتهای ادراری بیشتر است.
تغییرات دستگاه ادراری در همگان بارداری:
حاملگی روی عملکرد و ساختمان دستگاه ادراری تأثیر میگذارد. یکی از تغییرات، گشاد شدن مجاری ادرار است که این امر موجب
باقی ماندن ادرار در مجرا میشود و فرد را برای ابتلا به بیماری مستعد میکند.
در اوایل بارداری به علت تغییرات هورمونی و در اواخر بارداری به دلیل بزرگ شدن رحم و فشار روی مثانه، دفعات ادرار کردن بیشتر میشود که اگر با علائم دیگری مانند سوزش ادرار همراه نباشد طبیعی است.
علائم بیماری:
عفونت ادراری در مثانه و کلیه دیده میشود.
در عفونت مثانه بیمار از سوزش ادرار، درد هنگام ادرار کردن، درد زیر دل، تکرر ادرار، احساس سریع دفع ادرار بطوری که فرد به محض احساس دفع ادرار نمیتواند از خروج آن بطور ارادی جلوگیری کند.
در عفونت کلیه علاوه بر علائم فوق بیمار از درد پهلوها، تب، لرز، تهوع، استفراغ نیز شکایت دارد.
عفونت اداراری در دوران بارداری و پس از زایمان برای مادر خطرناک است. از عوارض آن در بارداری ایجاد دردهای زودرس زایمانی و تولد نوزاد کم وزن است. در عفونت کلیه، مادر نیاز به بستری شدن در بیمارستان دارد. بنابراین در صورت بروز هریک از علامتها، پرسنل بهداشتی باید سریعاً مادر را به پزشک مرکز بهداشتی درمانی ارجاع دهد.
راه تشخیص بیماری:
راه تشخیص بیماری آزمایش تجزیه و کشت ادرار است که به طور معمول دوبار در بارداری (در اولین ملاقات یکی از هفتههای 6 تا 10 حاملگی و تکرار آن در یکی از هفتههای 26 تا 30 حاملگی) انجام میشود. وجود بیش از حد میکروب در ادرار نشانه عفونت است. در برخی افراد با وجود علائمی مانند سوزش ادرار، کشت ادرار منفی است که این زنان نیز بایستی حتماً توسط پزشک و ماما بیشتر بررسی گردند.
توصیههای بهداشتی:
رعایت موارد زیر برای پیشگیری از ابتلا به عفونت ادراری ضروری است:
•ناحیه تناسلی را از جلو به عقب بطور مرتب با آب شسته و با حوله یا دستمال خشک کنید.
•به منظور تخلیه کامل ادرار از مثانه بهتر است که در هنگام ادرار کردن، طرف جلو خم شوید.
•لباس زیر باید از جنس نخ باشد و روزانه تعویض شود.
•از پوشیدن لباس زیر تنگ و نایلونی که منجر به افزایش رطوبت و گرما در ناحیه تناسلی میشود و زمینه را برای رشد میکروب فراهم میکند اجتناب کنید.
•ادرار را به طور مرتب تخلیه و از نگه داشتن طولانی مدت آن اجتناب کنید.
•برخی مادران به دلیل تکرر ادرار در بارداری، مصرف مایعات را محدود میکنند ولی این کار نادرست است و روزانه بایستی حداقل 2 تا 3 لیتر آب و مایعات (8 تا 12 لیوان) مصرف شود.
•حتماً قبل از خوابیدن ادرار کنید. قبل و بعد از نزدیکی نیز مثانه خود را خالی کنید.
•ماست و میوههای ترش مزه مانند لیمو مصرف کنید با اسیدی شدن ادرار امکان رشد میکروب کمتر میشود.
•پس از زایمان نیز لازم است مثانه را به طور مرتب خالی کنید و نواربهداشتی خود را به طور مرتب عوض کرده و روزانه نیز حمام کنید.
•ممکن است در خانمی که جهت انجام زایمان طبیعی از برش و بخیه برای وی استفاده شده است (اپی زیاتومی) در هنگام ادرار کردن در محل بخیهها احساس سوزش ادرار و ناراحتی وجود داشته باشد که به تدریج بهبود مییابد. ولی اگر پس از زایمان درد زیر دل و سوزش ادرار داشته باشید باید فوری به پزشک مراجعه نماید.
همشهری آنلاین: پژوهشگران با انجام مطالعاتی برروی موشها دریافتند اثر متقابل عفونت دوران بارداری و استرس در دوران بلوغ نقش مهمی را در بروز اسکیزوفرنی ایفا میکند
به گزارش مهر، حدود یک درصد جمعیت، دچار اسکیزوفرنی هستند که اختلال ذهنی غیرقابل درمان است.
روانشناسان و عصب شناسان مدتها عوامل محیطی مضر را در بروز این بیماری مقصر میدانستند.
عفونتهای دوران جنینی مانند عفونتهای انگلی یا آنفلوانزا، پیشینههای روانشناختی، استرس یا سابقه خانوادگی همگی میتواند عوامل خطر در نظر گرفته شوند.
تا کنون محققان نتوانسته بودند تاثیر متقابل عوامل فردی مرتبط با این بیماری ذهنی شدید را شناسایی کنند.
گروهی از محققان سوئیسی به پیشرفت مهمی در شناخت این بیماری رسیدهاند: برای نخستین بار آنها توانستند شواهد شفافی از ترکیب دو عامل محیطی مرتبط با بروز تغییرات مغزی مربوط به اسکیزوفرنی دست یابند.
آنها همچنین دریافتند در کدام مرخله از زندگی یک فرد باید از بروز این بیماری پیشگیری کرد.
دانش پژوهان یک مدل موشی خاص را ایجاد کردند و توانستند فرایندهای مغزی انسان را در این موجود شبیه سازی کنند.
نخستین تاثیر محیطی منفی که زمینه را برای بروز اسکیزوفرنی فراهم میکند عفونت ویروسی مادر در نیمه نخست دوران بارداری است.
اگر کودکی سابقه چنین عفونتی را در دوران جنینی داشته باشد و در دوران بلوغ تحت استرس شدید قرار بگیرد احتمال اینکه در آینده به اسکیزوفرنی مبتلا شود بسیار بالا میرود.
با این حال این اختلال ذهنی به ترکیب این دو تاثیر محیطی منفی برای بروز نیاز دارد و وجود یکی از این دو برای ایجاد این بیماری کافی نیست.
محققان میگویند عفونت مادر در دوران باداری برخی سلولهای ایمنی خاص را در سیستم اعصاب مرکزی در مغز جنین موسوم به سلولهای میکروگلیال فعال میکند. این سلولها سیتوتوکسین تولید میکنند که رشد مغز را در جنین تغییر میدهد.
اگر این فرد در دوران بلوغ تحت استرس زیاد قرار بگیرد این تغییرات مغزی مشکل ساز شده و زمینه برای بروز اسکیزوفرنی افزایش مییابد.
محققان میگویند با این یافتهها اکنون میتوان برای افراد پر خطر اقدامات پیشگیرانهای را در برابر این اختلال اندیشید.
محققان با تاکید بر اینکه مادران بادار نباید از نتایج این تحقیقات نگران شوند، میگویند عوامل متعددی باید دست به دست بدهد تا این بیماری بروز کند از جمله ژنتیک که البته در این مطالعه نادیده گرفته شده است.
تغییرات فیزیولوژیک و آناتومیک دستگاه ادراری در دوران بارداری به گونهای است که عفونتهای ساده و خفیف بدون علامت میتواند عوارض شدید و پیچیدهای را برای مادر و جنین به وجود آورد.
دکتر نازلی فراهانچی برادران در گفتوگو با خبرنگار «بهداشت و درمان» ایسنا واحد علوم پزشکی ایران، درمورد تحقیق خود گفت: عفونتهای ادراری یکی از شایعترین مشکلات دوران بارداری است که طیف وسیعی از علائم و نشانهها از پیلونفریت (عفونت کلیوی) در مادر و جنین یا وجود عفونت ادراری بدون علامت (باکتری اوری) را شامل میشود.
وی با تاکید بر درمان آنتی بیوتیکی عفونت ادراری توسط پزشک در این دوران افزود: چنانچه این عفونت درمان نشود باعث عفونت کلیوی، کم خونی، فشارخون بالا، عفونت رحمی بعد از زایمان و همچنین سقط جنین خواهد شد.
دکتر فراهانچی برادران با اشاره به این که عفونت ادراری مادر، کم وزنی شدید و کاهش رشد داخل رحمی در جنین را موجب میشود، تصریح کرد: در نتایج به دست آمده از تحقیق مذکور که بر روی 100 بیمار مراجعه کننده به درمانگاه بیمارستانهای فیروزگر و اکبر آبادی انجام شد، 36 بیمار دارای باکتری اوری (نوع بدون علامت) بودند که در 33 درصد از آنها کشت ادرار مثبت گزارش شده بود.
وی لزوم انجام این تحقیق را نبودن آمار مناسب در زمینه عفونتهای ادراری در زنان باردار دانست و افزود: در حالی که تاکنون گفته میشد تنها 7 تا 10 درصد از مادران مبتلا به این عفونت میشوند، اما طبق مطالعات جدید رقمی معادل 36 درصد از زنان باردار دارای این باکتری هستند.
دکتر فراهانچی برادران، طول مجرای ادراری کوتاه در زنان، فشار ناشی از رحم به مثانه در هنگام حاملگی و بزرگ شدن حجم مثانه، دیرتر خارج شدن ادرار و همچنین مقاربت در این دوران را از علل اصلی بالا رفتن ریسک عفونت ادراری در زنان حامله دانست و افزود: بیماریهایی همچون دیابت، نقص سیستم ایمنی و ناهنجاری دستگاه ادراری نیز رابطه مستقیمی با عفونت ادراری دارند.
وی در پایان آزمایش ادرار بعد از تشخیص حاملگی را مهمترین فاکتور شناسایی و درمان عفونت ادراری در زنان باردارعنوان کرد و گفت: براساس نتایج حاصله، حاملگی در سن بالا و انجام سزارین در زایمان قبلی نیز احتمال ابتلا به این عفونت را افزایش میدهند.
عفونت ادراری در خانمهای جوانی که از لحاظ روابط زناشویی فعالند شیوع بالایی دارد بطوریکه بیشتر این افراد در دو سال اول شروع مقاربت یکبار دچار این عفونت میشوند و این عفونت ارتباط به آخرین مقاربت آنها، یا مصرف اسپری و موادی که حین مقاربت استفاده کردهاند و نیز سابقه عفونت ادراری دارد.
عفونت ادراری در خانمهای حامله بیشتر از افراد غیر حامله دیده میشود که به دلیل: 1- تاثیر هورمونهای جفتی بر عضلات صاف حالب و شل کردن آنها و لذا اتساع حالبها 2- کم شدن دفاع مخاطی سیستم ادراری در حاملگی3- اثر فشاری رحم حامله بر مثانه و حالبها است.
عفونت ادراری در حاملگی شامل:
1- دفع باکتری بدون علائم عفونی (اسمپتوماتیک باکتریوری )2-عفونت مثانه (سیستیت)
3- عفونت کلیهها( پیلونفریت) است.باکتریوری اسمپتوماتیک: حالتی است که فرد علامت بالینی ندارد ولی درکشت ادرار بیش از هزار عدد از یک نوع میکروب در هر میلیلیتر دارد. این نوع عفونت در خانمهای که حاملگی قبلی داشتهاند شایعتر از کسانی است که حاملگی اولشان است و کلاً شیوع ان دو تا هفت درصد حاملگیها است معمولا در ماه اول حاملگی شروع شده و قدرت غلیظ شدن ادرار توسط کلیه راکم میکند. باکتریوری بی علامت در حاملگی شانس بالاتری دارد که به عفونت کلیه تبدیل شود. ونیز با افزایش احتمال زایمان زودرس، جنین با وزن کم، همراه است اگر درمان شود شانس عوارض فوق کم میشود. باید درهفته دوازده تا شانزده حاملگی کشت ادرار برای غربالگری داده شود. در خانمهایی که 1- دیابتیاند 2-کمخونی داسیشکل دارند 3- ناهنجاری دستگاه ادراری دارند و4- سابقه زایمان زودرس به دلیل عفونت ادراری داشتهاند باید غربالگری زودتر شروع شده و مکرراً تازمان زایمان انجام میشود.
درمان:
با استفاده از آنتیبیوتیکهای مجاز درحاملگی و مناسب با جواب آنتیبیوگرام است. مدت درمان معمولاً 3 تا 7روز است و از داروهای خوراکی به صورت سرپایی استفاده میشود یک هفته پس از پایان درمان باید کشت تکرار شود که ببینیم منفی شده است. اگر منفی نبود درمان مجدد به مدت بیشتر یا داروی دیگر توصیه میشود. اگر پس از دوره دوم درمان باز هم جواب منفی نبود روش مداوم با میزان کم دارو بکار میبریم در روش مداوم لازم است در ابتدای سه ماهه سوم حاملگی کشت تکرار شود.
عفونت مثانه در حاملگی
عفونت مثانه میتواند به تنهایی و یا همراه با عفونت کلیهها دیده شود. از آنجاییکه سیستیت معمولا علامتدار است و فرد مبتلا بدلیل1- تکرر ادرار و بیاختیاری حتی با میزان کم ادرار
2- سوزش ادرار 3- درد موقع ادرارکردن4- تیره و پررنگ شدن ادرار 5- ادرارخونی6- درد ناحیه مثانه به پزشک مراجعه کرده و درمان میشود لذا کمتر باعث عوارضی مثل زایمان زودرس و وزن کم نوزاد یا پیلونفریت مادر میشود.
تشخیص با علائم بالینی و انجام آزمایش کامل ادرار است. اگر علائم آتیپیک بود یا ظرف سه ماه پس از درمان بدون کشت عود کرد انجام کشت و تعیین حساسیت میکروبی واجب و ضروری است. درمان با استفاده از آنتی بیوتیک خوراکی و به صورت سرپایی به مدت 3تا7 روز است. افراد بدون بیماری زمینهای معمولاً به راحتی به درمان جواب میدهند. پیگیری درمان مثل باکتریوری اسمپتوماتیک است. اگر فرد بدلیل وجود علل مساعد کننده، عود دارد یا پس از مقاربت عود میکند باید روش مداوم را تا آخر حاملگی ادامه داد و یا پس از هر مقاربت دوزپایین دارو را به عنوان پیشگیری تجویز کرد.
عفونت کلیهها
به طور کلی شیوع پیلونفریت کمتر از سیستیت است. میکروبهای مدخل واژن که میکروبهای همزیست موجود در مدفوع و برای مجاری ادراری بیماریزا هستند، از طریق مجرای ادراری به مثانه و حالبها رسیده و سپس کلیهها را مبتلا میکنند. گاه راه انتشار هستند از طریق لنف و گاه از طریق خون یعنی بدنبال باکتریمی است. علائم شامل درد پهلوها، تهوع و استفراغ، تب بالای 38 درجه و لرز و دردناک بودن ناحیه کلیهها در لمس است. برخلاف باکتریوری اسمپتوماتیک در حاملگیهای اول شایعتر است و در سه ماهه دوم حاملگی بیشتر دیده میشود. در بیش از هفتاد درصد موارد عامل آن اشرشیاکولی است.
عوارض پیلونفریت در مادر حامله: 1- کمخونی 2- باکتریمی3 - نارسایی تنفسی 4-اختلال عمل کلیه 5- و حتی شوک عفونی است.
عوارض جنینی شامل زایمان زودرس و وزن کم جنین است.
تشخیص
تشخیص با علایم بالینی و انجام کشت ادراری و تعیین حساسیت میکروب است معمولا کشت مثبت به صدهزار میکروب در میلیلیتر، اتلاق میشود ولی در مواردی کمتر از این عدد هم مثبت تلقی شده و نیاز به درمان دارد مثلاً 1-کسانی که اخیراَ آنتیبیوتیک گرفتهاند 2-وجودکلبسیلا یاسودومونا (نه اشرشیاکولی و پروتیوس) در کشت 3- درکسانیکه سوند ادراری ماندگار داشتهاند.
درمان معمولاَ در بیمارستان و با آنتیبیوتیک تزریقی داخل وریدی است. وقتی که به مدت دو روز بیمار بدون تب بود میتوان دارو را به خوراکی تبدیل کرد و بقیه دوره درمان را در منزل کامل کرد. کل مدت درمان ده تا چهارده روز است. پیگیری تایید تکمیل درمان، مثل سیستیت است.
منبع: دنیای سلامت
تمرینات ورزشی در دوران حاملگی و قبل از زایمان
اغلب افراد لفظ عفونت ادراری را به جای لفظ عفونت مثانه که نوعی عفونت باکتریائی است که در مثانه ایجاد التهاب میکند و اغلب با علائمینظیر احساس نیاز به دفع مکرر ادرار و سوزش ادراری همراه است، بکار میبرند. این حالت که سیستیت نیز نامیده میشود در بین خانم های 20 تا 50 ساله که از نظر جنسی فعال هستند، نسبتاً شایع است.
البته باکتری میتواند هر بخشی از دستگاه ادراری را آلوده سازد. دستگاه ادراری از کلیه ها که ادرار را ترشح میکنند شروع میشود و بصورت لوله هایی که حالب خوانده میشوند تا مثانه کشیده میشود که ادرار در آن جمع میشود. دستگاه ادراری به پیشابراه ختم میشود که لوله کوتاهی است که ادرار را به خارج از بدن میبرد.
وقتی باکتری های موجود در روده ها از راه رکتوم به پیشابراه برسد و از آنجا بالا رفته وارد مثانه شود، عفونت بوجود میآید. باکتریها میتوانند مثانه را آلوده کرده سیستیت ایجاد کنند و یا بدون آنکه علامتی ایجاد کنند، در آنجا تکثیر یابند. در هر یک از این موارد، باکتریها ممکن است از راه حالب بالا رفته و کلیه ها را دچار عفونت سازند. عفونت کلیه خطرناک است و ممکن است به زایمان زودرس یا سایر عوارض بیانجامد.
آیا بارداری احتمال ابتلا به عفونت ادراری را بالا میبرد؟
بارداری احتمال ابتلا به عفونت هر یک از بخش های دستگاه ادراری را بالا میبرد. مقادیر زیاد هورمون پروژسترون موجب شل شدن عضلات حالب و در نتیجه گشادتر شدن حالب میشود. رحم در حال رشد میتواند به حالب ها فشار وارد آورد و جریان ادرار را در داخل آنها با اختلال مواجه کرده سرعت آنرا کُند سازد. رشد جنین موجب فشار بر روی مثانه میشود در نتیجه تخلیه آن هنگام دفع کامل نخواهد بود. نتیجه نهایی این اختلالات آن خواهد بود که عبور ادرار در مسیر دستگاه ادراری بیشتر طول میکشد و باکتریها قبل از خروج از بدن زمان بیشتری برای تکثیر در اختیار خواهند داشت. به همین دلیل است که پزشک در همان اولین نوبت معاینات دوران بارداری آزمایش ادرار درخواست میکند، خواه شما علائم عفونت ادراری داشته باشید یا خیر. اگر این تست اولیه منفی باشد احتمال بروز عفونت ادراری در طول دوران بارداری پائین خواهد بود. ولی اگر شما یکی از گروه 5 تا 7% خانم هایی باشید که باکتری در ادرارشان یافت میشود، باید برای برطرف کردن آن از آنتی بیوتیک استفاده کنید. اگر این نوع عفونت باکتریائی درمان نشود احتمال بروز عفونت کلیه در دوران بارداری 30% است.
علائم سیستیت چیست؟
علائم عفونت مثانه (سیستیت) در خانم ها متفاوت است و میتواند به شکل های زیر بروز کند:
* درد، ناراحتی و سوزش هنگام دفع ادرار (و احتمالاً هنگام مقاربت جنسی)
* ناراحتی لگن یا درد قسمت تحتانی شکم (اغلب در قسمت فوقانی استخوان لگن)
*افزایش دفعات دفع ادرار و احساس فشار و نیاز به ادرار کردن به طور مکرر حتی زمانی که میزان ادرار در مثانه بسیار کم است
* ادرار بدبو
*ادرار کدر
* وجود خون در ادرار (اغلب با چشم غیرمسلح دیده نمیشود)
از آنجائیکه میل زیاد به دفع ادرار در دوران بارداری امری شایع محسوب میشود ممکن است تشخیص قطعی سیستیت مشکل باشد بخصوص در مواردی که علائم خفیف است. اگر شـما فکر میکنید که ممکن است مبتلا به عفونت شده باشید از پزشک خود بخواهید تا درخواست آزمایش ادرار کند تا بتوان تشخیص قطعی داد. عفونت درمان نشده شما را در معرض خطر شدید عفونت کلیه در دوران بارداری قرار میدهد؛ بنابراین بسیار مهم است که درمان به تأخیر نیفتد.
علائم عفونت کلیه چیست؟
علائـم انتـشـار عفونـت به کلیه ها و اینکه شما نیازمند مراقبت های فوری پزشکی هستید عبارتند از:
* تب شدید، اغلب همراه لرز و تعریق
*درد در قسمت تحتانی پشت یا پهلو درست زیر دنده ها که ممکن است یکطرفه یا دوطرفه باشد و *احتمالاً درد شکم
*تهوع و استفراغ
*وجود چرک و خون در ادرار (ممکن است با چشم غیرمسلح دیده نشود)
علائم سیستیت نیز ممکن است در عفونت کلیه دیده شود. عفونت کلیه یکی از خطرناک ترین عوارض دوران بارداری است و ممکن است به زایمان زودرس یا سایر اختلالات بیانجامد؛ بنابراین شما باید فوراً توسط پزشک ویزیت شده و تحت درمان قرار بگیرید.
ابتلا به عفونت ادراری در دوران بارداری چه درمانی نیاز دارد؟
اگر شما هنگام بارداری دچار سیستیت شوید و یا در اولین معاینه دوران بارداری باکتری در ادرار شما دیده شود باید به مدت 7 تا 10 روز آنتی بیوتیک خوراکی دریافت کنید. (بسیاری از آنتی بیوتیک ها را میتوان با اطمینان در دوران بارداری مصرف کرد). اگر علائم سیستیت دارید، احتمالاً با مصرف آنتی بیوتیک در عرض چند روز این علائم برطرف خواهند شد ولی به هر حال ادامه یک دوره درمان بطور کامل بسیار ضروری است تا دستگاه ادراری از وجود باکتری پاک شود.
بعد از درمان باید آزمایش ادرار را تکرار کنید تا مشخص شود که عفونت برطرف شده است. انجام کشت های مکرر ادرار با فواصل معین در تمام دوره بارداری امری الزامیاست تا از عدم بازگشت عفونت اطمیـنان حاصل شود. در 40% خانم های بـاردار که دچـار عفونت ادراری میشوند عفونت تکرار میشود. به منظور پیشگیری از عود عفونت، در صورت تکرار عفونت مثانه، ممکن است آنتی بیوتیک بطور دائم و با یک دوز پائین تا زمان زایمان تجویز شود.
در صورت بروز عفونت کلیه در دوران بارداری شما باید بستری شوید و آنتی بیوتیک وریدی دریافت کنید و از نظر علائم زایمان زودرس تحت نظر باشید. پس از درمان باید مرتباً آزمایش ادرار را تکرار کنید و برای باقی مانده دوران بارداری تحت درمان با آنتی بیوتیک قرار گیرید زیرا شما همواره در معرض خطر عود عفونت کلیه خواهید بود.
چگونه میتوان از عفونت ادراری پیشگیری کرد؟
برای پیشگیری از عفونت ادراری میتوانید اقدامات زیر را بکار بندید:
* مقدار زیادی آب بنوشید. روزانه حداقل 8 لیوان با گنجایش 240 سی سی آب بنوشید.
* هیچگاه احساس دفع ادرار را نادیده نگیرید و سعی کنید هر بار مثانه را کاملاً خالی کنید.
* بعد از اجابت مزاج موضع را از جلو به عقب تمیز کنید تا از ورود باکتری های مدفوع به پیشابراه پیشگیری شود.
* پیش از مقاربت جنسی و بعد از آن ادرار کنید و دستگاه تناسلی را با آب و صابون ملایم بشوئید.
* عصاره شاتوت بنوشید. مطالعات نشان داده اند که آب عصاره شاتوت میزان باکتریها را کاهش داده و از جایگزینی باکتری های جدید در دستگاه ادراری پیشگیری میکند. (هرچند نوشیدن عصاره شاتوت عفونت ادراری را درمان نخواهد کرد و دقت کنید که اگر دارای علائم عفونت ادراری هستید باید به پزشک مراجعه کنید و آنتی بیوتیک دریافت کنید).
* از فرآورده های بهداشتی مخصوص دستگاه تناسلی (اسپری یا پودر) و صابون های قوی خودداری کنید زیرا پیشابراه و دستگاه تناسلی را تحریک میکند و محیط کشت مناسبی برای رشد باکتریها خواهد بود. در دوران بارداری از دوش واژینال استفاده نکنید.
* لباس های زیر خود را از نوع نخی انتخاب کنید و از جوراب شلواری هایی که قسمت بالای آن نخی است استفاده کنید.
گردآوری: گروه سلامت سیمرغ
روزی به منزل یکی از بستگانم مراجعه کردم و دیدم هفتهشت هندوانه بزرگ تهیه کرده و خانم خانه که در ماه پنجم بارداری بود، مشغول خوردن آنهاست! علت را جویا شدم، گفتند دکتر گفته که باید مایعات زیادی به بدن او برسد! تصور میکنید چرا؟خانمهای باردار بهتر از هر کسی میدانند که با بزرگشدن جنین احتمال بروز سوزش و تکرر ادرار و گاهی اوقات تب بالا زیاد میشود. این نشانهها، علایم عفونت ادراریاند و بارداری یکی از عوامل موثر در بروز این عفونت است. با دکتر آزیتا صفارزاده، متخصص زنان و فلوشیپ هیستروسکوپی درباره عفونتهای ادراری در دوران بارداری گفتگویی کردهایم که از نظرتان میگذرد...
▪ خانم دکتر! آیا اصولا بارداری احتمال ابتلا به عفونت ادراری را بالا میبرد؟
ـ بله، بارداری احتمال ابتلا به عفونت هر یک از بخشهای دستگاه ادراری را بالا میبرد. مقادیر زیاد هورمون پروژسترون موجب شل شدن عضلات حالب و در نتیجه گشادتر شدن حالب میشود. رحم در حال رشد میتواند به حالبها فشار وارد آورد و جریان ادرار را در داخل آنها با اختلال مواجه کرده سرعت آن را کُند سازد. رشد جنین موجب فشار روی مثانه میشود. در نتیجه تخلیه آن هنگام دفع کامل نخواهد بود. نتیجه نهایی این اختلالات آن خواهد بود که عبور ادرار در مسیر دستگاه ادراری بیشتر طول میکشد و باکتریها قبل از خروج از بدن زمان بیشتری برای تکثیر در اختیار خواهند داشت.
▪ به همین دلیل است که پزشکان برای تمام خانمهای باردار آزمایش ادرار درخواست میکنند؟
ـ بله، پزشکان در همان اولین نوبت معاینات دوران بارداری آزمایش ادرار درخواست میکنند؛ خواه شما علایم عفونت ادراری داشته باشید یا خیر. اگر این تست اولیه منفی باشد احتمال بروز عفونت ادراری در طول دوران بارداری پایین خواهد بود ولی اگر شما یکی از گروه ۵ تا ۷ درصد خانمهایی باشید که باکتری در ادرارشان یافت میشود، باید برای برطرف کردن آن از آنتیبیوتیک استفاده کنید. اگر این نوع عفونت باکتریایی درمان نشود، احتمال بروز عفونت کلیه در دوران بارداری ۳۰ درصد است.
▪ علایم عفونت مثانه چیست؟
ـ علایم عفونت مثانه (سیستیت) در خانمها متفاوت است و میتواند به شکلهای مختلف بروز کند: درد، ناراحتی و سوزش هنگام دفع ادرار (و احتمالاً هنگام فعالیت زناشویی)، ناراحتی لگن یا درد قسمت تحتانی شکم (اغلب در قسمت فوقانی استخوان لگن)، افزایش دفعات دفع ادرار و احساس فشار و نیاز به ادرار کردن به طور مکرر حتی زمانی که میزان ادرار در مثانه بسیار کم است، ادرار بدبو، ادرار کدر و وجود خون در ادرار (اغلب با چشم غیرمسلح دیده نمیشود).
البته از آنجایی که میل زیاد به دفع ادرار در دوران بارداری امری شایع محسوب میشود، ممکن است تشخیص قطعی سیستیت مشکل باشد، به خصوص در مواردی که علایم خفیف است. اگر شـما فکر میکنید که ممکن است مبتلا به عفونت شده باشید از پزشک خود بخواهید تا درخواست آزمایش ادرار کند تا بتوان تشخیص قطعی داد.
▪ و اگر تشخیص داده نشود و درمان نشود، آنوقت چه اتفاقی میافتد؟
ـ عفونت درمان نشده شما را در معرض خطر شدید عفونت کلیه در دوران بارداری قرار میدهد بنابراین بسیار مهم است که درمان به تأخیر نیفتد.
▪ نشانههای عفونت کلیه چیست؟
ـ علایم انتشار عفونـت به کلیهها و اینکه فرد نیازمند مراقبتهای فوری پزشکی هست، عبارتند از: تب شدید، اغلب همراه لرز و تعریق، درد در قسمت تحتانی پشت یا پهلو درست زیردندهها که ممکن است یکطرفه یا دوطرفه باشد و احتمالاً درد شکم، تهوع و استفراغ و وجود چرک و خون در ادرار (ممکن است با چشم غیرمسلح دیده نشود).
البته باید گفت علایم سیستیت نیز ممکن است در عفونت کلیه دیده شود. عفونت کلیه یکی از خطرناکترین عوارض دوران بارداری است و ممکن است به زایمان زودرس یا سایر اختلالات بینجامد؛ بنابراین شما باید فورا توسط پزشک ویزیت شده و تحت درمان قرار بگیرید.
▪ ابتلا به عفونت ادراری در دوران بارداری به چه درمانی نیاز دارد؟
ـ اگر شما هنگام بارداری دچار سیستیت شوید و یا در اولین معاینه دوران بارداری باکتری در ادرار شما دیده شود باید به مدت ۷ تا ۱۰ روز آنتیبیوتیک خوراکی دریافت کنید. بسیاری از آنتیبیوتیکها را میتوان با اطمینان در دوران بارداری مصرف کرد. اگر علایم سیستیت دارید، احتمالاً با مصرف آنتیبیوتیک در عرض چند روز این علایم برطرف خواهند شد ولی به هر حال ادامه یک دوره درمان به طور کامل بسیار ضروری است تا دستگاه ادراری از وجود باکتری پاک شود. بعد از درمان باید آزمایش ادرار را تکرار کنید تا مشخص شود که عفونت برطرف شده است. انجام کشتهای مکرر ادرار با فواصل معین در تمام دوره بارداری امری الزامی است تا از عدم بازگشت عفونت اطمینان حاصل شود. گاهی در خانمهای بـاردار که دچـار عفونت ادراری میشوند عفونت تکرار میشود. به منظور پیشگیری از عود عفونت، در صورت تکرار عفونت مثانه، ممکن است آنتیبیوتیک به طور دایم و با یک دوز پایین تا زمان زایمان تجویز شود. در صورت بروز عفونت کلیه در دوران بارداری شما باید بستری شوید و آنتیبیوتیک وریدی دریافت کنید و از نظر علایم زایمان زودرس تحت نظر باشید. پس از درمان باید مرتباً آزمایش ادرار را تکرار کنید و برای باقیمانده دوران بارداری تحت درمان با آنتی بیوتیک قرار گیرید زیرا شما همواره در معرض خطر عود عفونت کلیه خواهید بود.
● ۸ توصیه برای پیشگیری از عفونتهای ادراری
۱) روزانه حداقل ۸ لیوان با گنجایش ۲۴۰ سیسی آب بنوشید.
۲) هیچگاه احساس دفع ادرار را نادیده نگیرید و سعی کنید هر بار مثانه را کاملاً خالی کنید.
۳) بعد از اجابت مزاج موضع را از جلو به عقب تمیز کنید تا از ورود باکتریهای مدفوع به پیشابراه پیشگیری شود.
۴) پیش از رابطه زناشویی و بعد از آن ادرار کنید و دستگاه تناسلی را با آب و صابون ملایم بشویید.
۵) عصاره شاتوت بنوشید. برخی مطالعات نشان دادهاند که عصاره شاتوت میزان باکتریها را کاهش داده و از جایگزینی باکتریهای جدید در دستگاه ادراری پیشگیری میکند.
البته نوشیدن عصاره شاتوت عفونت ادراری را درمان نخواهد کرد و اگر دارای علایم عفونت ادراری هستید باید به پزشک مراجعه کنید و آنتیبیوتیک دریافت کنید.
۶) از فرآوردههای بهداشتی مخصوص دستگاه تناسلی (اسپری یا پودر) و صابونهای قوی خودداری کنید زیرا پیشابراه و دستگاه تناسلی را تحریک میکند و محیط کشت مناسبی برای رشد باکتریها خواهد بود.
۷) در دوران بارداری از دوش واژینال استفاده نکنید.
۸) لباسهای زیر خود را از نوع نخی انتخاب کنید و از جوراب شلواریهایی که قسمت بالای آن نخی است، استفاده کنید.
● ورم ماهانه - دکتر زهرا شریعتی
معمولا زنان یک هفته یا ۱۰ روز قبل از عادت ماهانه دچار افزایش وزن و پف صورت یا اندامهای دیگر میشوند که این وضعیت با گذراندن دوره عادت برطرف میشود. پفآلودگی اندامها باید با گذراندن زمان پریود برطرف شود، در غیر این صورت نه تنها این وضعیت طبیعی نیست بلکه مراجعه به پزشک الزامی است.
باقی ماندن ادم (ورم اندامی) تا بعد از زمان پریود و طولانی شدن آن میتواند ناشی از بیماری قلبی، کلیوی و یا کبدی باشد و در این صورت یکی از مهمترین فاکتورهایی که باید به آن توجه کرد مصرف بیش از حد نمک است، به طوری که فرد بیمار هر چه بیشتر نمک مصرف کند آب بیشتری نیز در بدن وی جمع میشود. در این صورت رگها دیگر قادر به نگهداری این آبهای اضافه نبوده و آن را به بینابین سلولهای بدن فرستاده و ایجاد ادم میکنند. ادم در مردان تنها زمانی که نوعی داروی خاصی مصرف کنند که پزشک عنوان کرده باشد که باعث ادم میشود و همچنین زمانی که پای آنها به مدت طولانی آویزان بوده باشد، طبیعی است و در غیر این صورت مراجعه به پزشک الزامی است.
فاطمه تارمیغ
منبع : روزنامه سلامت
در طول دوران بارداری سلامت مادر و جنین توسط عوامل مختلف عفونی مورد تهدید قرار میگیرد که بسیاری از آنان با اقدامات تشخیصی و درمانی به موقع، واکسیناسیون و رعایت نکات بهداشتی قابل پیشگیری هستند.
به گزارش سرویس «بهداشت و درمان» خبرگزاری دانشجویان ایران، دکتر لیلی چمنی تبریز، متخصص عفونی و عضو هیات علمی پژوهشکده و مرکز تحقیقات درمان ناباروری و سقط مکرر ابن سینا، ضمن اشاره به فرایند بارداری گفت: «تولد یک نوزاد سالم مهمترین هدف بارداری است اما متاسفانه در طول دوران بارداری سلامت مادر و جنین توسط عوامل مختلف عفونی مورد تهدید قرار میگیرد که میتوانند عوارض زودرس، حاد و یا دیررس را ایجاد کنند در حالی که بسیاری از آنان با اقدامات تشخیص درمانی به موقع، واکسیناسیون یا رعایت نکات بهداشتی قابل پیشگیری هستند».
وی ادامه داد: «ابتلای مادر باردار به بیماریهایی نظیر وبا خصوصا در طول سه ماه سوم بارداری میتواند 50 الی 70 درصد با مرگ جنین همراه باشد ولی انتقال هپاتیت B و C از مادر به جنین در هنگام تولد میتواند کاملا بدون علامت بوده و در طول سالهای بعدی زندگی، خود را به صورت بیماری مزمن کبدی در کودک متولد شده نشان دهد».
این عضو هیات علمی پژوهشکده فناوریهای نوین علوم پزشکی، در ادامه ضمن تاکید بر تاثیر چشمگیر بررسی و درمان بیماریهای عفونی مادر باردار طی دوران بارداری در پیشگیری از انتقال به جنین ادامه داد: مرکز فوق تخصصی درمان ناباروری و سقط مکرر ابن سینا برای اولین بار در کشور، کلینیک مشاوره عفونی مادران باردار را با هدف بررسی وضعیت بهداشتی و سلامتی مادران باردار، پیشگیری، تشخیص و درمان بیماریهای عفونی در طول دوران بارداری، پیشگیری، تشخیص و درمان عفونتهای منتقله از مادر به جنین و ارایه مشاورههای تخصصی بیماریهای عفونی به مادران باردار، زوجین نابارور، اهدا کنندگان و گیرندگان تخمک و جنین و سایر همکاران و متخصصان راهاندازی کرده است.
http://iransalamat.com/