بدون شک حرف زدن بچهها و شنیدن اولین کلمات از زبان آنها یکی از شیرینترین و مهمترین اتفاقات زندگی هر پدر و مادری است. برای همین هم از زمانی که والدین فکر میکنند کودک بتدریج باید حرف بزند، او را تشویق میکنند تا کلمات ساده را تکرار کند. البته علاوه بر ذوق و شوق والدین، نباید فراموش کنیم حرف زدن و پیشرفت مهارتهای گفتاری بر سایر جنبههای رشد کودک نیز تاثیر میگذارد.
با این حال، اگر کودکی دیر شروع به حرف زدن کند، چاره چیست؟ چه کار باید کرد و اصلا چطور باید متوجه شد تاخیر کودک در حرف زدن غیرعادی است؟
سعیده احمدی، کارشناس ارشد گفتاردرمانی با اشاره به اینکه زبان و گفتار دو مهارت متفاوت، اما مرتبط با یکدیگر است، به «جامجم» توضیح میدهد: نیمکره چپ مغز انسان به مهارتهای زبانی او مربوط میشود و گفتار نیز در واقع همان تواناییهای زبانی است که تغییر شکل داده و قابل شنیدن میشود. بنابراین برای این که فردی بتواند بخوبی صحبت کند، علاوه بر این که مغز و سیستم اعصاب، اندامهای گفتاری و گوش او باید سالم باشد، داشتن هوش بیشتر از 50 درصد و حافظه شنیداری و بینایی مناسب نیز ضروری است.
به گفته احمدی، کودکان به طور طبیعی از دوران نوزادی صداهای گفتاری را از محیط اطراف جذب میکنند و از حدود 6 ماهگی شروع به قان و قون کردن میکنند. البته باید توجه داشته باشید آنچه بچهها در این سنین میگویند، معنای خاصی ندارد و به چیز مشخصی اطلاق نمیشود؛ به عنوان مثال تکرار کلمه «ماما» یا «بابا» به معنای کلمات «مادر» و «پدر» نیست و فقط بازی با صداهایی است که زیاد در محیط میشنوند.
وی میافزاید: به طور معمول کودکان از یکسالگی شروع به حرف زدن میکنند و در این سن تعداد واژگان بیانی آنها به طور متوسط سه کلمه است؛ البته تعداد دقیق کلمات متفاوت بوده و ممکن است بچهای در یکسالگی کمتر از 3 کلمه یا بیشتر از آن بگوید. در یک سال و نیمگی هم تعداد واژهها به طور متوسط باید 20 عدد باشد و در 2 سالگی این تعداد به 50 عدد میرسد. وقتی کودک 3 ساله میشود، تعداد کلمات ناگهان افزایش چشمگیری مییابد و انتظار میرود کودک 900 کلمه داشته باشد.
احمدی درباره سن شروع جملهسازی و بیان عبارات کوتاه نیز چنین توضیح میدهد: هنگامی که تعداد واژهها به 50 عدد میرسد یعنی از حدود 2 سالگی، کودک بتدریج کلمات را کنار هم میگذارد و شروع به جملهسازی میکند. بنابراین انتظار داریم کودکان در 2 سالگی بتوانند بیان عبارتهای دو کلمهای و جمله گفتن را آغاز کنند.
این کارشناس ارشد گفتار درمانی با تاکید بر این که سن حرف زدن بچهها و تعداد لغاتی که باید در سنین مختلف داشته باشند، به طور متوسط بیان میشود و هیچ وقت برای همه یکسان نیست، میگوید: گاهی ممکن است کودکان دیرتر از سنی که گفته شد، شروع به صحبت کنند و در این زمینه تاخیر داشته باشند؛ به طوری که گفته میشود یک دختر ممکن است بدون این که مشکلی داشته باشد، تا 2سالگی حرف نزند و همچنین یک پسر ممکن است بدون وجود مشکل تا 3 سالگی صحبت نکند.
احمدی میگوید: دراغلب موارد دخترها زودتر از پسر بچهها شروع به حرف زدن میکنند چون معمولا مهارتهای زبانی در دخترها قویتر از پسرهاست. البته این مساله به هیچ وجه قانونی کلی نیست که برای همه دخترها و همه پسرها صادق باشد.
چه زمانی باید به متخصص مراجعه کنیم؟
همان طور که گفته شد، کودکان در سنین مختلفی شروع به حرف زدن میکنند، گروهی خیلی زود و بعضیها هم دیرتر از بقیه، اما تا چه زمانی و در چه شرایطی این حرف نزدن، طبیعی است و چه موقع باید به فکر حل مشکل بود؟
احمدی در این زمینه توصیه میکند: بسیاری از پدر و مادرها تنها به دیر حرف زدن فرزندشان توجه میکنند و متوجه سایر علائم و نشانهها نمیشوند، در حالی که به محض تشخیص علائم غیرعادی دیگری غیر از حرف نزدن باید به یک متخصص مراجعه کنند؛ مثل کودکی که بیشفعال است، تمرکز و توجه خوبی ندارد، حرف دیگران را درک نمیکند و... .
به گفته وی، پدر و مادرهایی که متوجه چنین مشکلاتی میشوند، حتما باید با یک روانپزشک کودک یا کار درمانگر ذهنی مشورت کنند و از حدود 2 سالگی کودک هم میتوانند برای دریافت مشاوره به گفتار درمانگر مراجعه کنند.
حرف بزنید تا حرف بزند
احمدی با تاکید بر این که استفاده از محرکهای کلامی برای یادگیری زبان کودک، بسیار مهم و موثر است، یادآور میشود: هیچ بچهای نمیتواند زبان را به کمک فیلمها و برنامههای تلویزیونی بیاموزد و در این زمینه نباید نقش ارتباط مناسب را نادیده گرفت؛ بنابراین بهتر است بزرگسالان همیشه با کودک صحبت کنند.
به گفته وی، کودکان تا 3 سالگی ارتباط گروهی ندارند و به همین دلیل تا این سنین اگر همراه همسن و سالانشان قرار بگیرند، از نظر گفتار و زبان کمک چندانی به آنها نمیشود، اما ارتباط با بزرگترها مانند والدین یا خواهر و برادر بزرگتر در این زمینه مناسب و تاثیرگذار است.
این کارشناس ارشد گفتار درمانی به والدین توصیه میکند: تا جایی که میتوانید با کودک حرف بزنید و همه چیز را برای او توضیح دهید. همچنین هیچ وقت نباید تصور کنید چون کودک معنای حرفهای شما را نمیفهمد، صحبت کردن با او بیفایده است.
به گفته احمدی، کتاب خواندن بهترین کاری است که میتوان برای رشد مهارتهای زبانی کودک انجام داد؛ البته خوب است تا زمانی که کودک کوچکتر است، بیشتر از کتابهای شعر متناسب با سن و حافظه شنیداری او استفاده کنید چون کودکان در این سنین از شنیدن عبارات آهنگین بیشتر لذت میبرند.
منبع: جام جم
تمرینات ورزشی در دوران حاملگی و قبل از زایمان
وبلاگ زیر جهت دریافت مقالات علمی و افزایش اگاهی شما عزیزان ایجاد شده است
کودکان در چه سنی باید بابا و مامان بگویند، کی باید اسم اشیا را یاد بگیرند و چه وقت جمله بسازند
پیشرفت تکلم کودک در 2 سالگی، با ادای جملات 2-3 کلمهای است
پسر شما 2 ساله شده و هنوز نمیتواند حرف بزند. فقط 2 تا 3 کلمه بلد است و بس! پیش خودتان که او را با هم سن و سالهای خودش مقایسه میکنید، فکر میکنید که کمی از آنها عقبتر است، و یا به خاطر میآورید که خواهرش که توی این سن بود، کامل جملهبندی میکرد و حرف میزد؟ با وجود همه این چیزها، به امید اینکه نباید نگران بود و او هم حرف زدنش درست میشود، رفتن پیش دکتر را عقب میاندازید، پیش خودتان میگویید بعضی بچهها زود راه میافتند، بعضیها هم زود حرف میزنند، بچه ما سالم است و جای نگرانی نیست.
این، داستان بسیار شایعی است که برای اغلب پدر و مادرهایی که بچههایشان خوب حرف نمیزنند پیش میآید و به جز در مواردی که پدرومادر متوجه کندی رشد بچه در بقیه زمینهها هم بشوند، اغلب خیلی دیر به فکر درمان این مسئله میافتند. دانستن این موضوع که در تکلم و یادگیری زبان، چه چیزهایی طبیعی و چه چیزهای غیر طبیعی هستند، به پدر ومادرها کمک خواهد کرد که بفهمند روند تکامل کودکشان خوب است یا نه و چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنند.
قبل از 12 ماهگی
برای بچههای این سن، مهمترین مسئلهای که باید مورد توجه قرار گیرد، استفاده از صدا برای برقراری ارتباط با محیط اطراف است. صدا درآوردن و اغوپغو کردن، شروع این ماجراست. هرچه بچه بزرگتر میشود یعنی درحدود سن 9 ماهگی، شروع به ادای اصوات تکراری میکند و میتواند کلماتی مثل <ماما> را ادا کند. البته ممکن است در این سن متوجه معنی کلمه نشود. در این سن کودک باید نسبت به صدا، عکسالعمل نشان دهد. بچههایی که با دقت و توجه اطرافشان را نگاه میکنند ولی نسبت به صدا عکسالعمل نشان نمیدهند، باید از نظر مشکلات شنوایی بررسی شوند.
12 تا 15ماهگی
در صداهایی که بچههای این سنین تولید میکنند، اصوات مختلفی شنیده میشود و علاوه بر آن، کودک باید بتواند، حداقل 1 یا 2 کلمه را به طور صحیح ادا کند(البته به جز ماما و دد.) در اغلب موارد بچه ادای <اسم اشیاء> را زودتر یاد میگیرد مثل توپ. در این سن کودک باید صحبت اطرافیان را متوجه شود و دستورهای یک مرحلهای مثل <عروسک را به من بده>، <بنشین>، .<بیا> و...را اجرا کند.
18 تا 24ماهگی
در سن 18 ماهگی، کودک باید دامنه لغاتی در حد 20 لغت و در سن 2 سالگی در حد 50 لغت داشته باشد. پیشرفت تکلم کودک در 2 سالگی، با ادای جملات 2-3 کلمهای است. در این سن کودک به راحتی جمله میسازد و مفاهیم و خواستههای خود را با جملات ترکیبی بیان میکند، به طوریکه افراد غریبه که با حرف زدن کودک آشنایی ندارند، حداقل نصف حرفهای کودک را متوجه میشوند (اطرافیان نزدیک ممکن است اکثر حرفهای کودک را بفهمند) علاوه بر این در این سن، کودک قادر است دستورات 2 مرحلهای را هم اجرا کند مثل <عروسکت را زمین بگذار و توپ را بردار>!
2 تا 3سالگی
در این سن دامنه لغات کودکی بسیار افزایش مییابد و از حد شمردن میگذرد، کودک میتواند به راحتی، چند کلمه را با هم ترکیب کند و جمله بسازد. افراد غریبه میتوانند در حدود سهچهارم صحبتهای کودک را متوجه شوند. در این سن قدرت فهم و درک مطلب کودک هم افزایش قابل توجهی پیدا میکند و به طور مثال کودک به راحتی مفهوم دو جمله <توپ را روی میز بگذار> و یا <توپ را زیر تخت بگذار> را میفهمد. در این سن، کمکم شناخت رنگها آغاز میشود و کودک مفاهیم بزرگ و کوچک را هم یاد میگیرد و فرق توپ بزرگ و کوچک را میفهمد.
تاخیر در تکلم، چرا و به چه علت است ؟
عوامل متعددی میتوانند باعث ایجاد اشکال در تکلم کودک شوند. تاخیر تکلم در بچهای که از جهات دیگر سالم است و رشد طبیعی دارد ممکن است به علت مشکلاتی در دهان مثل اختلالات زبان و یا کام باشد. در برخی از بچههایی که دچار اختلال تکلم هستند، مشکلاتی در اعصاب حرکتی وجود دارد و کودک در استفاده از لبها، زبان و فک برای صحبت کردن دچار مشکل است. در این بچهها ممکن است اختلال تکلم به تنهایی یا همراه با سایر اختلالاتی مثل اشکال در تغذیه باشد.
تمرینات ورزشی در دوران حاملگی و قبل از زایمان
وبلاگ زیر جهت دریافت مقالات علمی و افزایش اگاهی شما عزیزان ایجاد شده است
پدرومادر چه نقشی دارند؟
مثل بسیاری از جنبههای مختلف رشد کودک، تکلم هم جزئی از رشد است که هم به ژنتیک کودک و هم به محیط اطراف او بستگی دارد، بنابراین میزان تحریکی که از محیط اطراف به کودک میرسد نقش بسیار مهمی در شروع تکلم در کودک بازی میکند. علاوه بر این، وقتی که مشکلات شنوایی، زبان و تکلم، یا مشکلات تکاملی در کودک وجود دارد، مداخلات سریع درمانی، نقش موثری در بهبود کودک و رشد تواناییهای او خواهد داشت و اینجاست که نقش پدرومادر پررنگتر میشود. والدین به محض اینکه متوجه اختلالی در کودک میشوند و یا حتی به آن شک دارند، باید با پزشک مشورت کنند تا تشخیص مشکلات کودک و به دنبال آن درمان به تاخیر نیفتد.
علاوه بر این وقت گذاشتن برای کودک بسیار مهم است. سعی کنید با کودک خود ارتباط برقرار کنید و حتی در زمان نوزادی که کودک متوجه صحبت شما نمیشود، با او حرف بزنید و برایش آواز بخوانید و ... با این کار محرکهای محیط را برای کودک افزایش دهید و روند تکامل زبان را در او سرعت میبخشید. در حدود سنین 6 ماهگی میتوانید کتاب خواندن را برای کودک آغاز کنید.
البته لازم نیست که از همان ابتدا، یک کتاب را به طور کامل برای او بخوانید، باید به حوصله کودک هم توجه کنید. از کتابهای ساده با نوشتههای کم و عکسهای جذاب و آشنا استفاده کنید و با بزرگتر شدن کودک از او بخواهید که اشیاء آشنا را در کتاب به شما نشان بدهد: مثلا بگویید <توپ کو؟> یا <جوجو کو؟> بچههای کوچک گاهی حتی داستانها و شعرهای مورد علاقهشان را حفظ میکنند و وقتی که کمی بزرگتر شدند، آنها را برای شما تعریف میکنند و میخوانند.
والدین چه کمکی می توانند انجام دهند :
کودکان حرف زدن را از طریق شنیدن یاد می گیرند و مدتها قبل از به حرف درآمدن ،حرف اطرافیان خود را درک می کنند . نکته مهم این است که سال اول عمر در تکامل و یادگیری به موقع زبان در آنها بسیار حیاتی است در نتیجه بهترین روش برای کمک به تکلم کودکان ،صحبت کردن مداوم با آنها ،گوش دادن و سپس نشان دادن واکنش مناسب در قبال آنهاست .
اغلب کودکان در سال دوم عمر ، جملات کوتاه را درک می کنند و در واقع آماده صحبت کردن می شوند . اغلب کودکان معمولاً اولین کلمات خود را بین ۱۲ تا ۱۸ ماهگی ادا می کنند که معمولاً شامل نام فرد ، حیوان یا اعضای بدن و یا چیزهای مهم روزمره که بکرات شنیده است ، می باشد . البته کلمات اولیه کودک ممکن است مفهوم نباشد و به درستی ادا نشود .
بسیاری از کودکان در هنگام بازی ، با خود حرف می زنند که غالباً نامفهوم است . در واقع آنها با این کار مشغول تمرین حرف زدن هستند و هر چه اطرافیان کودک او را در صحبت های نامفهومش همراهی کنند ،کودک به صحبت کردن بیشتر تشویق می شود .
هنگام حرف زدن با کودک به نکات زیر توجه کنید :
مستقیماً به او نگاه کرده و صحبت کنید .
در صحبت خود همیشه از کلمات کلیدی مثل نام خود کودک یا وسایل مربوطه به او استفاده کنید .
بازی با کلمات را با کودکان حتی پیش از آن که آنها اولین کلمه خود را به زبان بیاورند ، انجام دهید . یکی از این بازیها نشان دادن اشیاء اطراف کودک و ذکر نام آنها است و سپس کودک را به تکرار آن کلمات تشویق کنید . این کار را در هر فرصتی که دست می دهد و بطور مرتب انجام دهید . بعنوان مثال می توانید در هنگام لباس پوشاندن کودک ، نام لباسهایی را که به او می پوشانید را مرتباً به او بگویید . نکته مهم این است که نام هر چیز باید بلافاصله به محض اشاره به آن ذکر شود در صورتی که فاصله بیافتد ، کودک فراموش می کند که این کلمه مربوط به چیست .
با کودک در مورد موضوعاتی که برایش جالب است مانند اسباب بازی مورد علاقه اش صحبت کنید . وقتی کودک مشغول کاری است می توان با او در مورد کاری که دارد انجام می دهد صحبت کنید و او را نیز تشویق کنید تا در این گفتگو شرکت کند . بعلاوه صحبت در مورد کارهای روزمره ای که در اطرافش اتفاق می افتد و تکرار صحبت در مورد آنها ،کودک را در یادگیری این کلمات کمک می کند . در توضیح دادن به کودک به زبانی صحبت کنید که برایش قابل فهم باشد و از حالات مختلف چهره و حرکات دستهای خود کمک بگیرید .
استفاده از کتابها و مجلاتی که تصاویر زیاد و جالب دارند ، در آموزش زبان به کودک مفید است . آنها با این کار نام اجسام و افراد مختلف را یاد می گیرند و به مرور قادر خواهند بود که تصاویر مشاهده شده را توضیح دهند .
گوش دادن به یکدیگر بسیار مهم است ،کودکان باید یاد بگیرند که هنگام صحبت والدین به آنها گوش دهند و والدین نیز باید به حرف کودکان خود گوش فرا دهند . این عمل به کودک نشان می دهد که شما حرف او را می فهمید و در نتیجه کودک به حرف زدن بیشتر تشویق می شود .
سعی کنید زبان « من درآوردی » کودک خود را بفهمید . این مسئله او را برای حرف زدن بیشتر تشویق می کند . لازم نیست بطور مرتب اشتباهات کلامی او را تصحیح کنید این کار ممکن است او را از حرف زدن بترساند . بلکه بهتر است معنی کلمات را با استفاده مکرر آنها در موارد مختلف به کودک آموزش دهید .
در هنگام حرف زدن با کودک خود بهتر است به جای ایستاده و از بالا ، سعی کنید هم قد او شوید و بصورت چشم در چشم با او صحبت کنید .
هر چه کودک بیشتر تشویق به صحبت شود و یا به سئوالاتی که از او می شود پاسخ دهد ،به همان میزان سریعتر حرف زدن را می آموزد .
یک متخصص گفتار درمانی:
صحبت با جنین و خواندن کتاب در دوران بارداری، قدرت تکلم نوزاد را افزایش میدهد
جنین از پنج ماهگی صدای مادر را میشناسد
یک متخصص گفتاردرمانی گفت: صحبت با جنین در دوران بارداری، کتاب خواندن با صدای بلند و گوش دادن به رادیو موجب افزایش قدرت تکلم نوزادان میشود.
دکتر مریم جلالیپور در گفت وگو با خبرنگار بهداشت و درمان خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا) منطقه خوزستان، اظهار داشت: جنین از پنج ماهگی به بعد قادر به شنیدن صدای اطراف است و صدای مادر خود را نیز تشخیص میدهد.
وی تصریح کرد: نوزادان به طور معمول در محدوده سنی 9 تا 18 ماهگی آغاز به صحبت میکنند و نوزدانی که مادران آنان در دوران بارداری با آنها حرف میزنند پیش از 10 ماهگی نخستین کلمه معنادار را بیان میکنند.
این متخصص گفتار درمانی خاطرنشان کرد: برای افزایش قدرت تکلم نوزاد، مادران باید از بدو تولد با نوزادان خود به صورت رو در رو صحبت کنند. زیرا تعامل انسانی بهترین روش افزایش قدرت تکلم است.
خواندن کتاب در تکلم نوزادان آثار مثبتی دارد
حیات: کتاب خواندن برای نوزادان در ماههای اول تولد آنها تاثیرات فراوانی دارد و موجب میشود نوزاد سریعتر از حد معمول آغاز به سخن گفتن کند.
حیات: کتاب خواندن برای نوزادان در ماههای اول تولد آنها تاثیرات فراوانی دارد و موجب میشود نوزاد سریعتر از حد معمول آغاز به سخن گفتن کند.
به گزارش هلث مد، محققان معتقدند خواندن کتاب با موضوعات گوناگون میتواند تاثیرات فراوانی در تکلم سریع نوزادان داشته باشد و این نوزادان نسبت به سایر همسالان خود در شروع به حرف زدن مستعدتر هستند. پزشکان می گویند خواندن کتابهای علمی، شعر، قصه برای نوزادان حتی در سنین 4 و 5 ماهگی نیز تاثیرات چشمگیری در این امر دارد.
http://forum.iransalamat.com/showthread.php?t=31489
تمرینات ورزشی در دوران حاملگی و قبل از زایمان