ترشح شیر حتی در شرایط بسیار دشوار نیز ادامه می یابد.
استرس به تنهایی باعث کاهش تولید شیر نمی شود ، ولی ممکن است محیط نامناسبی را برای شیردهی ایجاد کند.تغییرات هورمونی در بدن مادر و پاسخ بدن به این تغییرات ، سبب حفظ شادابی مادر می شود.
به نظر می رسد شایع ترین مشکل در مادرانِ تحت تنش، عدم خروج کافی شیر باشد. واکنش خروج شیر مهمترین مسئله برای در دسترس قرار گرفتن شیر برای کودک است، اگرچه تخلیه ی کامل و صحیح پستان و در نتیجه ترشح کافی شیر بسیار مؤثر است. بعد از خروج شیر، کودک در هنگام مکیدن به شیر انتهایی (قسمت آخر شیر که چربی بیشتری دارد) دسترسی می یابد که این شیر سبب رفع گرسنگی و آرامش کودک و افزایش وزن او می شود.
به نظر می رسد که استرس، هم سبب تأخیر و هم جلوگیری از آزاد شدن اکسی توسین (هورمونی که باعث خروج شیر از سینه ها می شود) در حین تغذیه از پستان می شود.
چنانچه مادر آرامش و استراحت کافی نداشته باشد ممکن است منجر به بروز اشکالاتی در مادر و یا کودک شود از جمله :
- کاهش مدت زمان مکیدن پستان توسط کودک
- کاهش تولید شیر
- اشکال در بازتاب خروج شیر از پستان
- ایجاد خواب آلودگی و
کاهش اشتهای کودک- ایجاد بی قراری، تحریک پذیری و عدم توانایی شیرخوار در تغذیه ی مناسب.
در نتیجه یک چرخه ی معیوب به طور سریع ایجاد می شود:
کاهش میل مکیدن در کودک و یا مکیدن غیرمؤثر، سبب کاهش میزان تولید شیر و کاهش علاقه ی کودک به شیر خوردن می شود. مصرف
غذاهای کمکی نیز به نوبه ی خود باعث سیر شدن او و علاقه ی کمتر به مکیدن پستان می شود.از طریق علائم زیر در کودک می توان به
استرس مادر پی برد:- کم وزن گرفتن
- دل پیچه، دل درد، استفراغ
- گریه ی طولانی
- بی خوابی
- نگرفتن پستان
- حالت عصبی در هنگام مکیدن پستان
هنگامی که
مادر بهترین تغذیه را به کودک خود می دهد و او با علاقه و میل زیاد پاسخ می دهد اعتماد به نفس مادر افزایش می یابد، زیرا می داند که قادر است به کودک غذا داده و او را آرام کند.کودک بیشترین سود را از تغذیه ی مناسب می برد. تماس جسمی بین مادر و کودک ، سبب افزایش ارتباط عاطفی می شود و این ارتباط عاطفی در زمانی که مادر به خاطر از دست دادن همسر، یکی از فرزندان یا یکی از نزدیکان، در سوگ و غمگین است بسیار مفید می باشد.
« برای من بسیار اهمیت داشت که به تغذیه ی دخترم با شیر خودم ادامه بدهم، نه تنها به خاطر این که اعتقاد داشتم بهترین غذا برای اوست بلکه به خاطر این که در زمانی که من بدترین احساس را داشتم و احساس تنهایی شدیدی می کردم به من دلیلی برای ادامه ی زندگی می داد. دخترم به من قدرت و توان زیادی می داد و این نکته ی بسیار با اهمیت را به خاطرم می آورد که چقدر زندگی ام متفاوت شده است. من به خاطر چیزهایی که دخترم به من داده به او افتخار می کنم. برای من تغذیه ی او با شیر خودم در طول دوره ی رشد او، تمرین یک مبارزه بود. بسیار احساس خوبی است که کسی شما را دوست داشته باشد و در آغوش شما با علاقه قرار گیرد و با شما باشد و ببینید که بعد از مرگ، زندگی همچنان ادامه دارد. واقعاً مواظبت کردن از بچه ای نیازمند، بی قرار و بی خواب در زمانی که خودم احتیاج به مراقبت از خود داشتم، بسیار مشکل بود. نگهداری و تأمین شیر او در زمان مرگ پدر و مشکل ترین زمان سوگواری ام به دلیل این باور بود که اگر شیر دادن به وی را ادامه دهم شیر کافی خواهم داشت و این چنین نیز شد ».
ممکن است از بین بردن
استرس غیر ممکن باشد ولی می توان اثرات سوء ناشی از آن را از بین برد و یا کم کرد.اگر بخواهید و تلاش کنید، مطمئن باشید که قادر هستید از عهده ی شیردهی به کودک خود برآیید.
- در صورت لزوم به یک مرکز مشاوره مراجعه کنید و اطلاعات خود را در زمینه ی شیردهی مثل راه های ذخیره ی شیر، نحوه ی شیردهی به کودک و غیره ارتقاء دهید.
- در زمینه ی مصرف دارو حتماً با پزشک خود مشورت کرده و از مصرف خود سرانه ی دارو خودداری کنید.
- مادر باید ببیند که تمایل به چه کاری دارد و چه اقداماتی برای بهتر کردن شرایط خود می تواند انجام دهد.
- همچنین لازم است افراد خانواده و دوستان مادر، وی را برای کنار آمدن با استرس کمک کنند.
مطمئن باشید که از عهده ی مسئولیت مادری بر می آیید.
مراجع اجتماعی بسیار متفاوتی با کارآیی بالا برای برخورد با مشکلات مادر تحت تنش وجود دارد.
ارجاع به روان شناس، مددکار اجتماعی، سرویس های مشاوره ی خانواده، انجمن ترویج تغذیه با شیر مادر و مراکز بهداشتی – درمانی می توانند در مراقبت از کودک بسیار مؤثر باشند.
بیشتر مراکز حمایتی دارای اطلاعات وسیعی از سایر گروه های موجود در منطقه هستند و علاقه مندند که شما را به مناسب ترین مرکز ارجاع دهند.
-
استرس ممکن است جسمی یا روحی باشد و با وقایع خوشحال یا ناراحت کننده همراه باشد.- غالباً تأثیر
استرس بر شیر مادر غیر مستقیم است. موقعیت ها در شرایط تنش زا سبب تغییراتی در عملکرد مادر می شود که به تغذیه با شیر مادر آسیب وارد می کند.-
استرس واکنش خروج شیر را مهار کرده و سبب کاهش تولید شیر می شود.- فرزند مادری که تحت تنش است ،غالباً دچار مشکلاتی از قبیل : دردهای قولنجی ، دل پیچه و استفراغ است. گفت و گویی آزاد با مادر درباره ی احساس او و ارائه ی کمک های عملی به وی برای کنار آمدن با وضعیتش می تواند بسیار مؤثر باشد.
منبع : ماهنامه دنیای تغذیه
وبلاگ زیر جهت دریافت مقالات علمی و افزایش اگاهی شما عزیزان ایجاد شده است
در این مقاله ضمن اشاره به فواید بینظیر شیر مادر برای نوزادان و خود مادران، توصیههایی نیز به مادران درباره شیر دادن نوزاد ذکر میشود.
شیر مادر با داشتن همه مواد غذایی اصلی و حتی ریزمغذیها، ترکیبات دفاعی و بسیاری مواد دیگر از قبیل آنزیمها، هورمونهای مختلف و اسیدهای چرب غیراشباع، از سوی سازمان جهانی بهداشت، به عنوان کاملترین غذا برای شیرخواران معرفی شده است که مصرف آن، کودکان را در مقابل بسیاری از بیماریهای عفونی، تنفسی و گوارشی ایمن میکند.
دفاع نوزاد در اوایل عمر در مقابل عوامل عفونی خارجی که به ویژه در محیط بیمارستان به عنوان آلودهترین محیط دنیا فراوانند، بسیار ناچیز است. به همین علت نوزاد در مقابل میکروبها، ویروسها، انگلها و قارچهای پراکنده در این محیط هیچگونه قدرت دفاعی ندارد و به سرعت به بیماریهای گوناگون مبتلا میشود که آمار مرگ نوزادان در بیمارستانها با این عوامل بسیار بالاست.
به همین دلیل نوزادان در روزهای اول تولد نیاز مبرم به تغذیه شیر از آغوش مادران دارند زیرا از این طریق میکروبهای غیر بیماریزای بدن مادر به سطح پوست و مخاط دستگاه گوارش و تنفس منتقل میشوند و بدن شیرخوار را در مقابل میکروبهای بیماریزای محیط مقاوم میکنند.
حتی اگر مادر خود به یک بیماری مبتلا باشد، مواد مقاومتزا در بدن مادر تولید پادتن میکنند و این پادتنها از طریق شیر به بدن شیرخوار منتقل میشود. بنابراین در آغوش گرفتن و تغذیه نوزاد با شیر مادر از ساعت اول عمر نقش عظیمی را در افزایش قدرت دفاعی و پیشگیری از بسیاری بیماریهای عفونی در بدن کودک ایفا میکند.
تغذیه نوزاد با شیر مادر، خطر ابتلا به چاقی را تا یک سوم در دوران کودکی کاهش میدهد و اثرات مفیدی در زندگی آتی و دوران بزرگسالی او به همراه خواهد داشت. اگر مادران کودکان را با شیر خود تغذیه کنند میزان چاقیهای بزرگسالی در نسلهای آینده بین 10 تا 15 درصد کاهش خواهد یافت.
از این مساله گذشته مادرانی که شیر میدهند از لحاظ عاطفی رابطه عمیقی را با کودکان خود برقرار کرده و این امر موجب میشود که کودکآزاری از سوی این مادران کمتر اتفاق افتاده و در ابعاد وسیعتر بنیان خانوادهها نیز مستحکمتر شود.
شیر دادن برای مادران نیز بسیار مفید است، زیرا بسیاری از سرطانها از جمله سرطان دستگاه تناسلی در مادران شیرده کمتر اتفاق میافتد، این مادران کمتر در معرض ابتلا به عفونتهای این دستگاه قرار دارند و از لحاظ ظاهری نیز از زیبایی اندام بیشتری برخوردارند زیرا تغذیه با شیر مادر از وزن مادر به صورت تدریجی میکاهد.
10 فرمان
1- هنگام شیر دادن نوزاد را بغل کرده، سر او را بالاتر نگه دارید، توجه کنید که سینه شما روی بینی نوزاد را نپوشاند و مانع تنفس نوزاد نشود.
2- در اوایل تولد به نوزاد از هر دو پستان خود شیر دهید.
3- شیرمادر تا شش ماهگی برای رفع نیازهای شیرخوار کافی است و در این دوره به جز آب در مواقع نیاز یا استفاده از قطرههایی که پزشک توصیه میکند، هیچ چیز دیگر به کودک ندهید.
4- از شیردهی در حالت خوابیده خودداری کنید و حتما نوزاد را در آغوش گرفته و به او شیر دهید.
5- خوردن مایعات زیاد توسط مادر و مک زدن پستان مادر بوسیله نوزاد شیر را زیاد میکند.
6- بیماریهای رایج مادران و مصرف دارو توسط مادر مانع از شیردادن به نوزاد نمیباشد، بجز چند مورد استثنایی که بایستی توسط پزشک کودکان تجویز شود.
7- استفاده از حوله گرم و مرطوب به مدت 10 تا 15دقیقه روی پستان و نوک آن و یا حمام کردن یا ماساژ دادن به جاری شدن شیر کمک میکند.
8- تغذیه با شیر مادر در شب هم باید ادامه داشته باشد.
9- تغذیه با شیر مادر باید مطابق میل و درخواست کودک صورت گیرد.
10- هرگز نباید آغوز را دور ریخت، آغوز بهترین و مهمترین قسمت شیر مادر است.
گردآوری: گروه سلامت سیمرغ
تمرینات ورزشی در دوران حاملگی و قبل از زایمان