نکات مهم تغذیه ای برای کودک زیر یک سال

وبلاگ زیر جهت دریافت مقالات علمی و افزایش اگاهی شما عزیزان ایجاد شده است

http://maktoobshop.com

بسیاری از مادران از بی‌اشتهایی کودک خود نگرانند و به تغذیه مکرر او با وجود بی‌میلی وی مبادرت می‌کنند. همان‌طور که همه مادران می‌دانند غذای اصلی شیرخوار قبل از شش ماهگی فقط با شیر مادر است و در صورت نیاز به شروع تغذیه زودرس، مشورت با پزشک پیشنهاد می‌شود.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از جام جم آنلاین،از پایان شش ماهگی و همزمان با شروع غذای کمکی تا پایان 12 ماهگی هنوز شیرمادر در اولویت است، پس به تغذیه با شیر مادر به طور مکرر و بر حسب تقاضا و تمایل شیرخوار در تمام مدت شب و روز باید توجه شود.

رشد کودک معیار مناسبی برای ارزیابی تغذیه وی است. هر کودکی الگوی رشد مخصوص به خود را دارد و در صورتی که سیر رشد او روی منحنی رشدش مناسب باشد نیاز به مداخله بیشتر وجود ندارد.

شروع تغدیه کمکی شیرخوار سالم از پایان شش ماهگی و براساس توصیه های مراقبان بهداشت در مراکز بهداشتی و پزشکان است. به خاطر داشته باشیم که تا پایان یکسالگی در هر وعده غذایی اول، شیرمادر و سپس دیگر مواد غذایی به کودک داده می شود.

معده کوچک کودک را با غذاها پر نکنید، زیرا این امر سبب می شود که کودک برای مدت طولانی تر سیر بماند و در نتیجه کمتر پستان مادر را بمکد، بنابراین شیر کمتر به او می رسد و هم حجم کلی شیری که مادر تولید می کند، کاهش خواهد یافت.

بخاطر داشته باشیم همزمان با شروع تغذیه تکمیلی نیاز کودک به آب افزایش می یابد پس باید علاوه بر شیرمادر بر حسب نیاز و تمایل کودک آب جوشیده سرد شده به او داده شود. شیرین یا شور کردن غذای کودک توصیه نمی شود، ولی می توان از مقدار بسیار کمی نمک ید دار استفاده کرد. دادن شیرینی از هر نوع به کودک زیر یک سال نامناسب است.

دادن آب میوه زیاد حجم معده کودک را افزایش می دهد از این رو آب میوه یا میوه رسیده و نرم را که با پشت قاشق له کرده اید، دوبار در روز بعد از غذای وسط روز و با حجم کم به کودک بدهید و نگران کمبود ویتامین در کودک خود نباشید.

از اضافه کردن ادویه به غذای کودک زیر یک سال خودداری کنید. ذائقه کودک در این زمان شکل می گیرد و برای بهتر کردن طعم غذای کودک به سوپ او آبلیموی تازه یا آب نارنج تازه اضافه کنید.

همچنین از دادن غذای خانواده هر چند کم به کودک زیر یک سال خودداری کنید، زیرا به دلیل طعم بهتر آن، کودکتان از خوردن غذای خودش اجتناب می ورزد.

همزمان با شروع تغذیه کمکی (از پایان ماه ششم زندگی) قطره آهن به میزان 10 تا 15 قطره برای کودک شروع می شود و تا پایان دو سالگی ادامه پیدا می کند.

قطره مولتی ویتامین یا A+D از 15 روزگی برای کودک شروع می شود و تا پایان دو سالگی ادامه دارد.

سلامت نیوز

مطالب پیشنهادی

بررسی اثرات کافئین بر بدن
عوارض شیرین کنندههای بدون کالری
فست فود زیر ذره بین کارشناسان حوزه سلامت
ویژگی های ظروف آشپزی و اثر آن در پخت غذا

برنامه غذایی برای کودکان زیر یک سال

وبلاگ زیر جهت دریافت مقالات علمی و افزایش اگاهی شما عزیزان ایجاد شده است

http://maktoobshop.com

برای کودکان شیرخوار در ماه های یازدهم و دوازدهم می‌توان انواع کته‌ها، پلوها و خوراک‌ها را که دستور تهیه آن‌ها در صفحات ... آمده است، در برنامه غذایی شیرخوار گنجاند.

دفعات تغذیه کمکی مانند ماه‌‌های نهم و دهم، سه تا چهار وعده در روز است و در صورت تمایل شیرخوار، می‌تواند همراه با یک یا دو میان وعده باشد.

در تهیه غذای کودک باید از یکی از انواع گوشت‌‌های قرمز (گوسفند، گوساله، شتر، جگر) یا گوشت سفید مانند ماهی یا گوشت پرندگان (مرغ، اردک، غاز، کبک، بوقلمون)، همچنین تخم‌مرغ، پنیر، غلات، حبوبات و سبزی‌ها استفاده کرد.

مصرف چغندر، شلغم و اسفناج از ماه یازدهم به بعد مجاز است.

طعم دار کردن غذای کودک

اضافه کردن گرد نعنا، جغفری، کرفس و چاشنی‌هایی مانند آب لیموترش تازه، آب نارنج تازه یا گرد لیمو عمانی در آخرین لحظات پخت غذا، غذای کودک را خوشمزه‌تر می‌کند.

اضافه کردن نمک هنگام صرف غذا، هنوز توصیه نمی‌‌شود. اصولاً محدودیت مصرف نمک برای همه افراد خانواده مفید است.

به عنوان میان وعده می‌توان از تکه‌‌های کوچک میوه، عدسی، نان و خرما، مسقطی، شله زرد، انواع حلواهای خانگی (با آرد برنج یا گندم)، بیسکوئیت‌‌های ساده که بدون کرم و خامه باشند همچنین بستنی پاستوریزه ساده استفاده کرد. نان‌‌های برشته که بتوان روی آن کره یا ماست چکیده سالم قرار داد همچنین تکه‌‌های کرفس یا هویج یا سیب‌زمینی پخته شده همراه با کره نیز میان وعده‌‌های مفید و مناسبی هستند.

توجه:

از آغاز ۱۱ ماهگی به بعد می‌توان به تدریج از غذاهای خانواده ولی قبل از اضافه کردن نمک و ادویه‌‌های تند برای تغذیه کودک استفاده نمود به شرطی که این غذاها انرژی و مواد مغذی لازم را داشته باشند و با پشت قاشق کاملاً نرم شوند لذا خانواده‌هایی که امکان تهیه غذای جداگانه را برای کودک خود دارند.

توسط دکتر سید حسین دهقان منشادی 

مطالب پیشنهادی

بررسی اثرات کافئین بر بدن
عوارض شیرین کنندههای بدون کالری
فست فود زیر ذره بین کارشناسان حوزه سلامت
ویژگی های ظروف آشپزی و اثر آن در پخت غذا

برنامه غذایی شیرخوار از ماه هشتم (دومین ماه شروع غذای کمکی)

وبلاگ زیر جهت دریافت مقالات علمی و افزایش اگاهی شما عزیزان ایجاد شده است

http://maktoobshop.com

برنامه غذایی شیرخوار در ماه هشتم (دومین ماه شروع غذای کمکی)

دو هفته اول ماه هشتم

در این دو هفته ضمن ادامه برنامه قبل، زرده تخم مرغ به رژیم غذایی شیرخوار اضافه و دفعات تغذیه او 5 بار در روز می شود.

تخم مرغ را در آب به مدت 20 دقیقه می جوشانند تا کاملا سفت شود، سپس زرده سفت شده را از سفیده آن جدا نموده و روز اول به اندازه یک نخود از زرده تخم مرغ را در کمی آب جوشیده یا شیر مادر نرم و حل کرده سپس به شیرخوار می دهند.

هرروز صبح همراه با فرنی زرده تخم مرغ را به تدریج اضافه می کنند تا ظرف 10 روز به یک زرده کامل برسد. از آن به بعد یا هر روز نصف زرده تخم مرغ را همراه با 3 قاشق مرباخوری فرنی (یا حریره) به کودک می دهند یا یک روز در میان یک زرده کامل تخم مرغ به او داده و روز بعد 5 تا6 قاشق مرباخوری فرنی یا حریره بادام داده می شود.

برنامه غذایی شیرخوار در اواسط ماه هشتم

	صبح	10 صبح	ظهر	عصر	شب
یک روز	یک زرده کامل تخم مرغ	3 قاشق مرباخوری فرنی یا حریره	3 تا 6 قاشق مرباخوری سوپ	3 قاشق مرباخوری فرنی یا حریره	3تا6 قاشق مرباخوری سوپ
روز بعد	5 تا 6 قاشق مرباخوری فرنی یا حریره	3 قاشق مرباخوری فرنی یا حریره	3 ت 6 قاشق مرباخوری سوپ	3 قاشق مرباخوری فرنی یا حریره	3 تا 6 قاشق مربا خوری سوپ
یاهر روز	3 قاشق مرباخوری فرنی یا حریره+ نصف زرده تخم مرغ	3 قاشق مرباخوری فرنی یا حریره	3 تا 6 قاشق مربا خوری سوپ	3 قاشق مرباخوری فرنی یا حریره	3 تا 6 قاشق مربا خوری سوپ

در این زمان کم کم می توان از سبزی های نشاسته ای مثل سیب زمینی، کدوحلوایی و نخود فرنگی (نخود سبز) نیز به فاصله هر سه روز به سوپ اضافه کرد ضمنا غلظت سوپ باید به اندازه حلیم باشد.

توجه:

• سیب زمینی را باید بعد از شستن کامل پخت، پوست آن را جدا کرد و سیب زمینی پخته شده را به محتویات سوپ اضافه نمود.
• معمولا یک چهارم سیب زمینی برای هر وعده سوپ و یک سیب زمینی متوسط برای سوپ تمام روز کافی است.
• یک تکه کوچک از کدو حلوایی (به اندازه یک قوطی کبریت) برای سوپ تمام روزکفایت می کند.
• استفاده از گوجه فرنگی به سوپ به فاصله سه روز از اضافه کردن یک نوع سبزی اشکالی ندارد.
• بعد از سوپ ظهر و شب می توان یک قاشق مربا خوری ماست هم به کودک داد و مقدار آن را به تدریج و برحسب تمایل او اضافه نمود.
• بهتر است ماست با سوپ مخلوط نشود تا شیرخوار با طعم خود ماست آشنا شود. ولی اگر شیرخوار مخلوط ماست با سوپ را دوست داشت این کار بلامانع است.
• بعد از پوست کندن سیب زمینی اگر بخشی از آن سبز رنگ بود باید آن را جدا کرد و دور انداخت و بقیه سیب زمینی را که سالم و زرد رنگ است به سوپ کودک اضافه نمود.

به عنوان مثال 3 نوع سوپ که تنوع مواد غذایی در محتویات آن رعایت شده است ذکر می گردد.

1.        گوشت مرغ، هویج، برنج، جعفری و سیب زمینی

2.        گوشت گوسفند، لوبیا سبز، برنج، گشنیز و گوجه فرنگی

3.        گوشت گوساله، کدو حلوایی، جعفری، سیب زمینی و گوجه فرنگی

اضافه کردن کمی پیاز رنده شده و خرد شده به سوپ برای رفع بوی مرغ یا گوشت اشکالی ندارد. همچنین افزودن چند قطره آب لیمو ترش تازه یا آب نارنج تازه به سوپ و غذای کودک هم آن را خوش طعم می کند و هم جذب آهن را افزایش می دهد.

دو هفته دوم ماه هشتم

برای تنوع بخشیدن به غذای کودک باید هر چند روز یک بار مواد تشکیل دهنده سوپ را تغییر داد.

هر سه روز یک بار می توان جو، بلغور گندم و رشته فرنگی را که قبلا پخته و نرم شده است به اندازه یک قاشق مرباخوری به سوپ اضافه کرد.

بعد از اضافه کردن جو، گندم و ... بهتر است به اندازه یک قاشق مرباخوری کره یا روغن مایع به سوپ اضافه نمود. افزودن کره یا روغن مایع به غذای شیرخوار به ویژه شیرخوارانی که رشد کافی ندارند به رشد آنان کمک می کند.

از سبزی های نشاسته ای و یا سایر سبزی ها می توان پوره تهیه کرد و به جای یک وعده فرنی صبح یا عصر از پوره استفاده نمود.

برنامه غذایی کودک در دو هفته آخر ماه هشتم زندگی

صبح	10 صبح	ظهر	عصر	شب
3 قاشق مربا خوری فرنی یا حریره+ نصف زرده تخم مرغ	3 قاشق مرباخوری فرنی یا حریره یا پوره	3 تا 6 قاشق مرباخوری سوپ+ 2 تا4 قاشق مرباخوری ماست	3 قاشق مرباخوری فرنی یا حریره	3 تا 6 قاشق مرباخوری سوپ+ 2 تا 4 قاشق مربا خوری ماست

دو هفته اول ماه نهم

در این زمان می توان حبوبات را نیز به سوپ شیرخوار اضافه کرد.

• معمولا از عدس و ماش که هضم آسان تری دارند شروع می کنند.
• در صورت امکان می توان جوانه عدس یا ماش را به محتویات سوپ اضافه نمود.

در مورد سایر حبوبات مثل لوبیا چیتی، لوبیا قرمز و... بهتر است قبلا آنها را خیس کرده پوستشان را جدا نموده و بعد از پختن به سوپ اضافه نمود.

• هر سه روز یک بار می توان نوع حبوبات را تغییر داد.
• اگر از آرد حبوبات استفاده می شود یک قاشق مرباخوری سر صاف کافی است.
• اضافه کردن کره یا روغن مایع به سوپ به مقدار یک قاشق مرباخوری برای شیرخوارانی که خوب وزن نمی گیرند مجددا توصیه می شود.

دو هفته دوم ماه نهم

در این هفته، میوه به صورت آب میوه تازه و تهیه شده در منزل و از میوه های فصل و اول به مقدار یک قاشق مرباخوری در روز همراه با یک قاشق مرباخوری آب سالم و ساده شروع شده و کم کم به 6 قاشق مرباخوری آب میوه خالص می رسد. آب میوه را می توان بعد از فرنی یا حریره ساعت 10 صبح داد.

برنامه غذایی شیرخوار در اواخر ماه نهم

صبح	10 صبح	ظهر	عصر	شب
3 قاشق مربا خوری فرنی یا حریره+ نصف زرده تخم مرغ	3 قاشق مرباخوری فرنی یا حریره یا پوره+ 6 قاشق مرباخوری آب میوه فصل	3 تا 6 قاشق مربا خوری سوپ+ 2 تا 4 قاشق مرباخوری ماست	3 قاشق مربا خوری پوره یا فرنی یا حریره	3 تا 6 قاشق مربا خوری سوپ+ 2 تا 4 قاشق مرباخوری ماست

توجه:

تا یک سالگی استفاده از کیوی، انواع توت (توت سفید، توت فرنگی، تمشک)، خربزه، آلبالو، و گیلاس به علت ایجاد حساسیت در شیرخوار، توصیه نمی شود.

دو هفته اول ماه دهم

• در این دوره به جای آب میوه ساعت 10 صبح می توان از خود میوه های مجاز استفاده کرد. مثلا از یک قاشق مربا خوری هلو، سیب، موز و... شروع نمود و به سه قاشق مربا خوری رساند. میوه مورد نظر باید کاملا رسیده و شسته شده باشد و بعد از جدا کردن پوست و هسته آن، میوه را با پشت قاشق کاملا نرم کرده، سپس به شیرخوار می دهند.
• مقدار میوه را به تدریج زیاد کرده و به جای فرنی ساعت 10 صبح 5 تا 6 قاشق مرباخوری میوه به کودک داده می شود.
• در اواخر هفته دوم این ماه خرمای رسیده که پوست و هسته آن را جدا کرده باشند بعد از غذای ظهر به عنوان دسر برای کودک لذت بخش است.
• کم کم مقدار سوپ برحسب اشتهای کودک، ظهر و شب هر بار حداکثر به 6 تا 10 قاشق مرباخوری می رسد.
• اگر سوپ در حجم زیاد و بیش از 10 قاشق مربا خوری در هر وعده باشد اشتهای کودک را برای وعده بعد شیر مادر که هنوز غذای اصلی اوست کم می کند.
• در این زمان شیرخوار را با غذاهایی که خود می تواند با دست بردارد و به دهان ببرد باید آشنا کرد مثل نان، بیسکویت ساده، ماکارونی پخته شده، تکه هایی از سیب زمینی یا هویج پخته شده، کوفته قلقلی و ...

برنامه غذایی شیرخوار در دو هفته اول ماه دهم

صبح	10 صبح	ظهر	عصر	شب
3 قاشق مرباخوری فرنی یا حریره+ نصف زرده تخم مرغ	5 تا 6 قاشق مرباخوری از میوه رسیده و نرم شده	6 تا 10 قاشق مرباخوری سوپ+ 2 تا 4 قاشق مربا خوری ماست	3 قاشق مرباخوری پوره یا فرنی یا حریره+ تمه های بیسکویت یا تکه های نان	6 تا 10 قاشق مربا خوری سوپ+ 2 تا 4 قاشق مربا خوری ماست

دو هفته دوم ماه دهم

در این زمان ضمن تنوع بخشیدن به سوپی که برای شیرخوار تهیه می شود می توان از کته نرم که در آب گوشت یا آب مرغ پخته می شود همراه با خود گوشت استفاده کرد. برای تنوع غذا، بهتر است به کته نرم هر بار یک نوع از سبزی ها یا حبوبات را اضافه نمود. گوشت ماهی که تیغ های آن کاملا گرفته شده باشد همراه با کته نرم و سبزی می تواند بر تنوع غذایی کودک بیفزاید.

ماه یازدهم و دوازدهم

تنوع غذا در تهیه سوپ یا کته، پوره و ... رعایت می شود، با توجه به اشتهای کودک می توان به مقدار غذای هر وعده او اضافه نمود. توصیه می شود که هنوز هم از دادن غذاهای سفره خانواده به علت داشتن داشتن نمک و چاشنی اجتناب شود.

توجه:

از پایان شش ماهگی و همزمان با شروع غذای کمکی تا پایان 12 ماهگی غذای اصلی شیرخوار هنوز شیر مادر است لذا تغذیه با شیر مادر به طور مکرر و بر حسب تقاض و تمایل شیرخوار در تمام مدت شب و روز به ویژه قبل از هر وعده غذای کمکی باید مورد توجه قرار گیرد.

پوره سیب زمینی

یک سیب زمینی متوسط را بعد از شستن کامل با پوست می پزند. بعد از پخته شدن، پوست آن را جدا می کنند سپس سیب زمینی را همراه با یک قاشق مرباخوری کره یا روغن مایع نرم کرده، کم کم به آن شیر پاستوریزه که قبلا جوشانده باشد اضافه می کنند تا به نرمی و غلظت دلخواه برسد.

پوره هویج

پوره هویج هم مثل پوره سیب زمینی تهیه می شود با این تفاوت که اول یک هویج متوسط را کاملا شسته و پوست کنده و با کمی آب می پزند و بعد کره یا روغن و شیر را اضافه می کنند.

مطالب پیشنهادی

بررسی اثرات کافئین بر بدن
عوارض شیرین کنندههای بدون کالری
فست فود زیر ذره بین کارشناسان حوزه سلامت
ویژگی های ظروف آشپزی و اثر آن در پخت غذا