سلامت در سادهترین معنی نداشتن بیماری است که شامل سلامت روانی، جسمانی و اجتماعی میشود. تعریف سازمان بهداشت جهانی از سلامت چنین است: سلامت جسمانی، عاطفی و اجتماعی میتواند حس اعتماد به نفس را تقویت کرده و شخصیت، ارتباطات و عشق را قوت ببخشد.
بر همین اساس، سلامت جنسی نیز به نبود توانایی جنسی یا بیماری خاص اطلاق میشود که میتواند حتی شامل بیماریهای مسری خطرناک ازجمله ایدز و هپاتیت نیز شود. در سلامت جنسی، فرد علاوه بر خود در قبال دیگری نیز مسوول است. آنچه در بحث سلامت جنسی بیش از هر چیزی از اهمیت بسیار برخوردار است، توجه به مساله آموزش است. ارائه آموزشهای صحیح در مورد سلامت جنسی، در جامعه میتواند ثمرات ارزشمندی ازجمله احترام به خود و دیگران، رشد جنسی سالم، کسب هویت جنسیتی سالم، روابط مناسب بینفردی، تصویر مثبت از خود، روابط سالم زناشویی و ایجاد بهداشت روانی را به دنبال داشته باشد و از بروز مشکلاتی همچون انحرافات جنسی، سوءاستفادههای جنسی، مشکلات زناشویی و رفتارهای پرخطر جلوگیری به عمل آورد.
رابطه عاطفی نه رابطه جسمانی
برای داشتن زندگی زناشویی خوب، انگیزه مناسب و درایت جنسی از عوامل اصلی است که به صورت پیوندی، زوجین را به یک واحد تبدیل میکند. اگر زوجی دارای عقاید متفاوت یا مخالف باشند، با داشتن سازگاری جنسی، میتوانند زندگی مشترک پایداری داشته باشند. این مهم در حالی است که در بسیاری از موارد همسران از تاثیر نارسایی جنسی بر مشکلات زندگی زناشویی و نقش آن در ایجاد ارتباط ضعیف، اعتماد به نفس پایین و افسردگی غافل هستند. توجه به این نکته ضروریست که رابطه جنسی باید از یک رابطه جسمانی پا فراتر نهاده و به صورت یک رابطه عاطفی درآید. این رابطه مشابه هنر ظریفی است که میتواند در خدمت تفاهم و مهر و محبت هر دو طرف قرار گیرد. در حال حاضر نتایج برخی از پژوهشها بیانگر آن است که اگر به هر دلیلی روابط جنسی سالم بین زن و شوهر ایجاد نشود، یکی از آنها یا هر دو ناراحت، دلخور و دلزده خواهند شد. طبق برخی تحقیقات عصبی بودن، بروز کمردردها، ناتوانی در تمرکز فکری و حتی ناتوانی در انجام کارهای معمولی از عواقب عدم موفقیت در این نوع ارتباط است. همچنان که رضایت جنسی در زنان موجب کاهش بروز سردردهای میگرنی، علائم سندرم قبل از قاعدگی و آرتولیتهای مزمن میشود و در مردان نیز موجبات کاهش بروز حملات قلبی را فراهم میکند. با وجود اهمیت بسیاری که در ارتباط با مسائل جنسی همیشه مطرح شده، مشکل عمده جامعه امروز ما نبود اطلاعات کافی در مورد این مسائل، وجود نگرشها و اعتقادات نادرست بین خانوادهها و بخصوص همسران تازه ازدواج کرده است که در نتیجه آن روابط بسیاری از خانوادهها تباه میشود.
داشتن هوش جنسی لازمه سلامت جنسی
مسائل جنسی یکی از ارکان و از طرفی محرمانهترین رفتار بشری است و سهم این رفتار در ادامه زندگی زناشویی بسیار زیاد و انکارناپذیر است چنانچه بسیاری مدعی هستند بدون آن زندگی به ورطه بحران میرسد. با وجود این هنوز هم ابهام، سوال، شرم و خرافات چاشنی رفتار جنسی در جوامع بشری است و اختلالات و مشکلات جنسی مثل ناتوانی جنسی، مشکلات نعوظ، بیمیلی جنسی، ناتوانی در رسیدن به ارگاسم یا اعتیاد جنسی گریبانگیر بسیاری از روابط زناشویی است. در حال حاضر تنها عده کمی به تعریف خاصی از رفتار جنسی نایل گشته و کمترین میزان مشکلات جنسی را تجربه میکنند. توانایی خاص این گروه افراد را میتوان «هوش جنسی» نام نهاد.
هوش جنسی مفهومی جدید اما همپایه با سایر تعابیر متعارف هوش است که بشر را به سازگاری بهتر با محیط مهیا میکند.
یکی از شاخصهای بارز افرادی که هوش جنسی بالا دارند، حجم وسیع دانستههای رفتار جنسی به همراه تلاش برای افزایش اطلاعات از منابع علمی و معتبر است. در واقع پس از پیدا کردن درک درست از رفتار جنسی با ابزار علم، نوبت به تعمق در رفتار فرد میرسد. گفتنی است که با بالا رفتن سطح خودشناسی جنسی در افراد، میزان اختلالات جنسی و نارضایتمندی سیر نزولی پیدا میکند.
هوشمندان جنسی کسانی هستند که مدام با شریک جنسی خود در حال در میان گذاشتن علایق، نیاز و انتظارات خود هستند. در واقع سیستم خانوادگی افراد هوشمند جنسی از دیگران متمایز بوده، چنانچه به نقش پررنگ مکالمات کلامی اهمیت داده میشود. دید مثبت و منطقی راجع به مقوله مسائل جنسی و امکان رد و بدل کردن اطلاعات ویژگی خاص این دسته از خانوادههاست. از سویی خانواده به عنوان اولین منبع کسب اطلاعات جنسی همواره پاسخگوی کنجکاویهای جنسی بوده و حضور والدین، صمیمیت بین آن دو و مراقبت جنسی از فرزندان، جزو اصول اساسی نظام تربیت این دسته از خانوادهها گزارش شده است.
نقش خانواده در سلامت جنسی
به نظر میرسد تا قبل از بلوغ، والدین خصوصا مادران اولین کسانی هستند که با سوالات و کنجکاویهای جنسی کودکان روبهرو میشوند و نقش تعیینکنندهای در تربیت جنسی کودکان و آموزش مراقبت و بهداشت جنسی ایفا میکنند.
نکته: صحبت کردن با بچهها درباره جنسیت برای بیشتر والدین دشوار است. معمولا والدین یا نگران زیاد گفتن هستند یا کمگفتن و یا نگران گیجکردن بچههای خود. برخی هم فکر میکنند صحبت با کودکان، منجر به پیدایی افکار جنسی در کودکان میشود
بنابراین بسیار ضروری است که والدین خصوصا مادرانکودکان خردسال تحت آموزش تربیت جنسی قرار گیرند. آنچه دارای اهمیت است این است که خانواده در تربیت جنسی و ارائه اطلاعات صحیح و مناسب خصوصا در دوران کودکی دارای نقش باارزشی است. با این حال خانوادهها در ایران برای تامین سلامت جنسی فرزندانشان چندان آموزش ندیدهاند. معمولا خانوادههای ایرانی در خصوص میزان و کیفیت اطلاعاتی که به کودکان و نوجوانان خود ارائه میدهند به گروههای زیر تقسیم میشوند:
1 ـ منع مطلق: گاه پدر و مادر افتخار میکنند که فرزندان خود را طوری بار آوردهاند که حتی تا 10 سالگی نیز هیچ اشاره یا کنجکاوی نسبت به مسائل جنسی نشان نمیدهند و به اصطلاح «چشم و گوش بستهاند.»
2 ـ بیتفاوتی و گریز: این والدین با بیان جملاتی همچون «تو هنوز خیلی کوچکی و اینها را نمیفهمی» از کنجکاوی فرزندانشان میگریزند.
3 ـ بسیارگویی: برخی والدین بسیار به مدرنگرایی تمایل دارند، به گونهای که در پاسخ به سوالات ساده و کوتاه، پاسخ مفصل و غیرضروری میدهند.
4 ـ دروغ و پرت و پلاگویی: برخی والدین پرسشهای کودک را با پرت و پلاگویی پاسخ میدهند، مثلا در پاسخ به سوال من از کجا آمدم؟ میگویند: از آسمان آمدی.
5 ـ موعظه: گاه والدینی که سالها به کودک چیزی در مورد مسائل جنسی نگفتهاند ناگهان شروع به اندرزگویی در مورد مسائل جنسی میکنند.
الگویی سالم برای نقش جنسی سالم
جنسیت به نقش جنسی ارتباط دارد. مرد و زن هر کدام نقش دارند و هنجارهای جامعه به ما میآموزد که برای زن و مرد هنگام ایفای نقش خود، چه کاری مجاز و چه کاری غیرمجاز است. والدین باید با هوشیاری، مراقب باشند که هنجارهای از پیش تعیینشده جامعه، شکوفایی استعدادهای فرزند آنها را به خاطر جنسیت او محدود نکند؛ به عنوان مثال نوعا پسران را به ابراز وجود و جاهطلبی تشویق میکنند و دختران را به احترام گذاشتن و کنار آمدن با دیگران. براساس واقعیتهای فعلی جامعه، اگر چنین انتظاراتی از بچهها داشته باشیم ممکن است پیامدهای بدی داشته باشد چراکه مثلا همه ما میدانیم برای موفق شدن، هر فردی باید بتواند ابراز وجود کند.
والدین میتوانند بدون این که به چشم بیاید، شکلهای رایج نقش جنسی را در خانه پرورش دهند. به عنوان مثال والدین از دخترانشان انتظار دارند که مهربان باشند و در نتیجه برخوردی که با دختران خود میکنند، ملایمتر از برخوردی است که با پسران خود دارند یا انتظاراتی نظیر این که پسرها نباید گریه کنند. پیام پنهان در این کارها حتی برای بچههای کوچک نیز روشن است، بویژه اگر فرصتی برای تجربه نوع دیگر رفتار را نیز نداشته باشند. در واقع بهترین کاری که والدین میتوانند برای پرورش نقش جنسی سالم در فرزندان خود انجام بدهند، این است که در خانه الگویی مناسب به آنها ارائه بدهند. بعضی از کارها در گذشته فقط برای یکی از دو جنس مناسب به شمار میرفت، اما شما به بچههای خود امکانی برابر بدهید تا این اهداف و کارها را دنبال کنند.
برخی متخصصان اعتقاد دارند که بهتر است والدین از کلیشههای جنسیتی خشک کودکان خود که رفتارها و فرصتهای یادگیری آنها را محدود میکند، بکاهند. مثلا پسری که آشپزی را فعالیتی زنانه میپندارد، فرصت یادگیری آشپزی ندارد یا دختری که کار با آچار را فعالیتی پسرانه میداند، فرصت یادگیری فعالیتهای فنی را از خود سلب کرده است. بنابراین توصیه میشود که مثلا پدر و مادر به نوبت ظرف بشویند، آشپزی یا رانندگی کنند.
جلوگیری از بروز مشکلات با آموزش مناسب
تحقیقات انجام شده نشان داده است که سوءاستفاده و تجاوزات جنسی تا چه حد میتواند اثرات بسیار بد جسمی و عاطفی روی هر فرد داشته باشد. به عنوان مثال این سوءاستفادهها در دختران میتواند خشم، ترس، افسردگی، اضطراب، فقدان اعتماد به نفس، احساس حقارت و بیزاری، آسیبپذیری و اعتیاد را باعث شود. معمولا این افراد دچار شرمندگی و احساس خجالت دائمی شده و به دیگران اعتماد ندارند، آنها در ارتباطات خود ضعیف عمل میکنند و در آینده نیز نمیتوانند عملکرد جنسی خوبی را از خود نشان دهند. این افراد همچنین نسبت به فاش شدن اسرارشان بسیار حساس میشوند. در مردان نیز اختلالاتی مانند احساسات خودکشی، اختلال خواب، خشم بیش از اندازه و خوداتکایی کم دیده میشود. در واقع اکثر این افراد به این دلیل گرفتار شدهاند که از آموزش کم برخوردار بوده و محرومیت آگاهی داشتهاند. بدون شک آموزش جنسی در بهداشت روانی و پیشگیری از اختلالات جنسیتی بسیار موثر است. یافتههای مطالعات پژوهشگران حاکی از آن است که آموزش جنسی نهتنها در بهداشت جسمانی و جنسی، بلکه در جلوگیری از مشکلات جنسی نیز نقش دارد. اگر آموزش جنسی براساس اصول مناسب و براساس شرایط افراد و معیارهای فرهنگی درست ارائه گردد میتواند به افزایش اعتماد به نفس، رضایت از زندگی و کاهش مشکلات جنسی کمک کند.
با فرزندان خود بیشتر صحبت کنید
صحبت کردن با بچهها درباره جنسیت برای اغلب والدین کاری دشوار است. معمولا والدین نگران زیاد گفتن هستند یا کم گفتن و یا نگران گیج کردن بچههای خود. بسیاری از والدین هم فکر میکنند که اگر درباره مسائل جنسی به کودکان همه چیز را بگویند، افکار جنسی را در ذهنهای کوچک آنها پرورش میدهند و با این کار بچهها را به تجربه جنسی تشویق میکنند. به هر حال شما چه به طور جدی درباره جنسیت با فرزندتان صحبت کرده باشید یا نه، باید بدانید که روند غیررسمی آموزش جنسی آنها از همان لحظه تولد آغاز شده است.
شما والدین از همان موقع، جنسیت آنها را با نحوه برخوردتان، با چگونگی پاسخگویی به نیازهای آنها و با الگوی رفتاری خود پرورش دادهاید. توجه به این نکته نیز مهم است که کودکانتان در تمام این مدت بدون کمک مستقیم شما چیزهایی درباره جنسیت آموختهاند و روند یادگیری آنها چه بخواهید در آن نقشی فعال داشته باشید و چه نخواهید، در آینده نیز ادامه خواهد داشت. پس فراموش نکنید اگر بتوانید مسائل مربوط به جنسیت و مسائل مربوط به آن را با فرزند خود مطرح کنید و فضایی مناسب را برای گفتوگوی باز به وجود بیاورید در سنین بلوغ و نوجوانی نیز میتوانید به خاطر همین فضای باز به فرزند خود توصیه و راهنمایی کنید، اما اگر به موقع اقدام نکنید، بعدها بررسی موضوع جنسیت نه برای شما و نه برای فرزندتان طبیعی نخواهد بود و به خاطر داشته باشید دیر شروع کردن بهتر از آن است که هرگز شروع نکنیم.
به نقل از جام جم آنلاین
بیشتر بدانیم....
ارتباط بین فعالیت فیزیکی و کاهش بیماریها
ورزش های ضد استرس برای بهتر شدن وضعیت روانی و احساسی افراد
ورزش های مخصوص افراد مبتلا به بیماران قلبی و دیابت
ورزش های مفید برای بیماران مبتلا به آلزایمر
ورزش و بیماری های قلبی و استخوانی
چطور میزان فعالیت فیزیکی خود را ارتقاء دهیم؟
چه ورزش هایی سلامت کودکان را تامین می کند؟
ورزش چگونه در درمان و پیشگیری از سرطان سینه زنان کمک می کند؟
چگونه عملکرد فیزیولوژیکی و روانی میانسالان افزایش می یابد؟
تکنیک های توان بخشی ورزشی در بیماران مبتلا به آسم
ژن درمانی از درمان بیماری ها تا بهسازی نژادی و استفاده بعنوان یک سلاح
دیابت از شناخت علائم تا درمان و راههای پیشگیری
حقایقی در باره ایدز و لزوم آموش جنسی
ایجاد تعادل در بیماران مبتلا به ام اس
سرطان سینه و تمامی گفتنی های آن
نقش نانو تکنولوژی در پزشکی وسلامت عمومی
نقش مردان در زمینه بهداشت باروری همسران
تمرینات ورزشی در دوران حاملگی و قبل از زایمان
کاهش مرگ و میر زنان باردار با برنامه مادری ایمن
مادران شاغل و نگهداری کودکان
بررسی اثرات کافئین بر بدن
عوارض شیرین کنندههای بدون کالری
فست فود زیر ذره بین کارشناسان حوزه سلامت
ویژگی های ظروف آشپزی و اثر آن در پخت غذا
ظروف یک بار مصرف ومشکلات آن بر سلامت
اثرات امواج تلفن همراه بر سلامت افراد
کنترل آلاینده ها از طریق فن اوری نانو تکنولوژی
اثر شنهای روان یا غبار غلیظ بر سلامت انسان
آثار جانبی تشعشع لامپ های کم مصرف بر چشم و پوست
پیامدها و راهکارهای جلوگیری از تخلفات موتورسواران