وبلاگ زیر جهت دریافت مقالات علمی و افزایش اگاهی شما عزیزان ایجاد شده است
یکی از شدیدترین دردهایی که انسانها همواره با آن روبرو بوده اند درد زایمان است که اغلب خانم ها برای رهایی از این درد، سزارین انتخابی را جایگزین زایمان طبیعی می کنند در حالی که فقط 15 درصد از زایمان ها نیاز به سزارین دارد و آن هم فقط در مواردی که سلامت مادر یا جنین یا هر دو در معرض خطر است به عنوان روش نجات بخش استفاده می شود.
در آمریکا و کشورهای غربی آمار سزارین از 4.5 درصد در سال 1965 به 25 دصد در سال 1998 افزایش یافت ولی از آن به بعد آمار سزارین اندکی کاهش و یا تقریبا ثابت مانده است در حالی که در کشور ایران سیر صعودی عمل سزارین همچنان رو به افزایش است. به طوری که استانهای قم با 44.5 درصد و اصفهان با 44 درصد و تهران با36 درصد مقام های اول تا سوم را دارند و استانهای ایلام و هرمزگان با 8.5 درصد و سیستان و بلوچستان با 4.3 درصد کمترین میزان سزارین را در کشور ایران دارند.
از عوامل مؤثر در افزایش سزارین می توان به موارد زیر اشاره کرد:
1- ترس بیماران از درد زایمان
2- مطمئن نبودن از پایان و نتیجه زایمان ( آیا در پایان با وجود تحمل درد زایمان انجام می شود یا مجبور به سزارین می شود ؟)
3- مسائل قانونی که پزشک را مجبور به دخالت در امر زایمان می کند ( زیرا در صورت بروز اختلال در سلامت مادر یا جنین، پزشک مقصر شناخته می شود )
4- افزایش سن ازدواج
5- کاهش تعداد زایمان ها
6- استفاده از دستگاههای الکترونیکی مانیتورینگ جنین که اشکالات جنین را زودتر مشخص می کنند
7- تصور اینکه ضریب هوشی نوزادن سزارینی بالاتر از نوزادان طبیعی است
ما برای خانمهای حامله انتخاب سومی پیشنهاد می کنیم به نام زایمان طبیعی بدون درد.
این نوع از زایمان در کشورهای پیشرفته از سی سال پیش اجرا می شود.
روشهای زایمان بدون درد به دو دسته تقسیم می شوند:
1- روشهای غیردارویی
2- روشهای دارویی
روشهای غیر دارویی: سایکویروفیلاکس یا روش لاماز، تمرکز، موزیک، گیاه درمانی، طب سوزنی، تحریک الکتریکی پوست، هیپنوتیزم، ورزش، گرما، آب درمانی، زایمان در آب، تغییر مکرر حالت زائو، دعا، انرژی درمانی، حمایت اجتماعی و حضور همسر دراتاق زایمان
روشهای دارویی: استنشاق گازهای بیهوشی، داروهای عضلانی و وریدی، تزریق پوستی آب مقطر، بی حسی از ناحیه کمر ( اسپینال و اپی دورال )، ترزیق مواد بی حس کننده داخل کانال زایمان (پاراسرویکال و پودندال بلوک)
روشی که ما به زنان حامله پیشنهاد می کنیم:
1- آموزش بیمار و آماده سازی روانی بیمار که از شش هفته قبل از زایمان شروع می شود و توصیه می شود که این کار توسط متخصصین زنان، ماماها، و پرسنل مراکز بهداشتی که آموزش لازم را دیده باشند انجام شود.
در این روش با آموزش صحیح نحوه تنفس، تمرکز و کاهش اضطراب حین زایمان و آشنایی با مراحل زایمان، درد بیمار کاهش می یابد
2- استفاده از حضور همراه بر بالین بیمار
3- بکار گیری گاز انتونوکس Entonox
4- تجویز پتدین
5- در صورت نیاز تزریق فنتانیل در کمر بیمار ( اسپینال یا اپی دورال آنالرژیا )
گاز انتونوکس Entonox
برای اولین بار در سال 1965 گاز Entonox تهیه شد. Entonox گازی بی رنگ و بی بو و مخلوطی از گازهای اکسیژن و گاز اکسید نیترو با غلظتهای مساوی است.
خاصیت ضد درد آن مربوط به جزء اکسید نیترو آن است و غلظت بالای اکسیژن در آن باعث بهبود اکسیژن گیری بافتی می شود.
15 ثانیه پس از استنشاق، گاز اکسید نیترو وارد مغز و نخاع می شود و 30 ثانیه بعد از استنشاق از طریق تضعیف مراکز مغزی و افزایش آندروفینها باعث بی دردی، آرامش، عدم توجه به محیط اطراف و تا حدی سرخوشی در فرد می شود و تا 45 ثانیه پس از استنشاق اثر آن به حداکثر می رسد و پس از قطع گاز سریع اثراتش حذف می شود.
میزان خاصی برای تجویز ندارد و خطر مسمویت بیش از حد نیز وجود ندارد. Entonox را در هر مرحله ای از زایمان که مایل باشند می توانند استفاده کنند به این صورت که بیمار ماسک را جلوی دهان خود گرفته و منظم تنفس می کند و با اتمام درد آن را از روی دهان خود برمی دارد و جریان گاز قطع می شود.
بهتر است بیمار بین انقباضات، مقدار کافی آب مزه مزه کند تا دهان خود را مرطوب نگه دارد.
اگر Entonox نتوانست درد بیمار را کاهش دهد و بیمار مایل باشد می تواند از روش دیگری برای بی دردی استفاده کند.
مزایای انتونوکس Entonox:
1- استفاده از آن آسان استپ
2- تحت کنترل بیمار است
3- اثر آن طولانی مدت در بدن باقی نمی ماند
4- باعث کاهش درد می شود
5- اکسیژن دارد که برای جنین مفید است
معایب انتونوکس Entonox:
1- یک مسکن متوسط است و بی دردی کامل نمی دهد
2- در بعضی بیماران باعث تهوع، سرگیجه خفیف و خشکی دهان می شود
3- در بیماران با مشکلات مغزی باید با مشورت پزشک مصرف شود
بسیاری از خانمهای جوان از مزایا و نحوه زایمان بدون درد اطلاعات کافی ندارند به همین دلیل با استرس به مسأله زایمان می نگرند ککه همین امر در سخت شدن زایمان تأثیر زیادی دارد و یا اینکه اصرار دارند که فرزند خود را از طریق سزارین به دنیا آورند که عوارض فراوانی را دارد.
پیشنهاد ما انتخاب زایمان بدون درد است. روشی نوین و مناسب برای خانمهای جوان تا بدون دغدغه خاطر و بدون تحمل درد زایمانی سالم و بدون خطر داشته باشند
منبع: نشریه نگارستان – نشریه محلی شهرستان سیرجان – شماره 490 - گفتگو با دکتر محبوبه ابراهیم نژاد ، متخصص زنان و زایمان
وبلاگ زیر جهت دریافت مقالات علمی و افزایش اگاهی شما عزیزان ایجاد شده است
بارداری و زایمان یعنی آمادگی برای گرفتن تصمیمات زیاد. مادر باردار در ماه های آخر بارداری باید همه سوال هایی را که در ذهن دارد از پزشک خود بپرسد...
از میان این سوال ها، این ۱۰ سوال مهم ترین هایی هستند که لازم است مادر باردار جوابشان را پیش از اینکه برای زایمان مراجعه کند، بداند.
۱. روش های کنترل درد زایمان چیست؟
امروزه با پیشرفت علم و تکنولوژی، روش های زیادی برای کاهش درد زایمان وجود دارد. با توجه به اینکه در چه مرحله ای از زایمان هستید، می توانید یک یا چند روش را با هم و چند بار تکرار کنید. شما می توانید:
در کلاس های آموزشی و آمادگی قبل از زایمان شرکت کنید.
تمرین های تنفسی را تکرار کنید و روش های تقویت عضلات را به کار برید.
روش های آرام سازی را تمرین کنید. حمام گرم، دوش آب گرم یا استخر رفتن، در صورت صلاحدید پزشک به کنترل درد کمک می کند.
ممکن است برای کاهش درد پزشک برایتان مسکن تجویز کند.
در بیمارستان برای کنترل درد، پزشک از داروهای نخاعی یا اپیدورال تحت نظر استفاده می کند.
بنابراین در مورد روش های کاهش درد فکر کنید و بپرسید در بیمارستانی که برای زایمان انتخاب کرده اید، از چه روشی برای تسکین درد زایمان استفاده می شود.
۲. در چه صورت و چه زمانی ممکن است زایمان با روش سزارین انجام شود و آیا بیمارستان مورد نظر امکانات لازم را دارد؟
با پزشک در مورد احتمال انجام سزارین صحبت کنید و بپرسید در چه صورتی امکان دارد سزارین انجام شود. این موضوع مخصوصا برای مادرانی که برای اولین بار باردار شده اند، بسیار مهم است. اگر قبلا سزارین شده اید، از پزشک خود بپرسید که آیا امکان زایمان طبیعی دارید یا نه. البته احتمال اینکه بعد از یک بار سزارین بتوانید زایمان طبیعی داشته باشید، کم است.
۳. اپیزیوتومی چیست و چه زمانی انجام می شود؟
اپیزیوتومی برشی است که پزشک هنگام زایمان طبیعی بین واژن و مقعد می دهد تا زایمان راحت تر انجام شود. این کار معمولا در زمان تولد نوزاد انجام می شود. البته برخی پزشکان توصیه می کنند از انجام این کار خودداری شود مگر در موقعیت های اورژانسی. پس از پزشک بپرسید که آیا ممکن است این کار را انجام دهد و بعد از آن چه مراقبت هایی لازم است.
۴. آیا می توانم در اتاقی که قرار است زایمان کنم، قدم بزنم؟
روش های بی درد کردن زایمان ۲ نوع دارویی و غیردارویی دارد. از روش های بی دردسازی غیردارویی، آماده کردن روانی خانم باردار برای قبول و گذراندن مراحل زایمان طبیعی است. روش های غیردارویی به زمان نیاز دارند و آموزش مادر از چند ماه قبل از زایمان آغاز می شود. از پزشک بپرسید اجازه می دهد ساعت های آخر بارداری در اتاق زایمان راه بروید یا باید استراحت کنید. گاهی مادر قادر به انجام برخی فعالیت ها یا قرار گرفتن در برخی وضعیت ها نیست. امروزه روش های مختلفی برای زایمان وجود دارد؛ از زایمان در آب گرفته تا زایمان با استفاده از صندلی، توپ های زایمانی، القای خواب یا هیپنوتیزم و... می توانید از پزشک بپرسید از کدام یک از این روش ها استفاده می کند (در ایران برخی از روش ها وجود دارد).
۵. آیا نوزادم در همان اتاقی که هستم نگهداری می شود یا او را به اتاق دیگری می برند؟
برخی بیمارستان ها امکانات رفاهی برای مادر و کودک دارند. اتاق های جداگانه ای برای انتظار و درد مادر وجود دارد و به محض نزدیک شدن به زمان تولد نوزاد، مادر را به اتاق دیگری می برند و نوزاد در همان اتاق کنار مادر قرار می گیرد، اما در برخی بیمارستان ها مادر به اتاق استراحت و نوزاد تا زمان بهبود حال مادر به اتاق نوزادان منتقل می شود بنابراین می توانید در این مورد نیز از پزشک خود سوال کنید. از پزشک در مورد مدت زمان اقامت در بیمارستان هم بپرسید.
۶. آیا امکان حضور همسر در اتاق زایمان وجود دارد؟
برخی بیمارستان ها اجازه این کار را نمی دهند اما هستند محدود بیمارستان هایی که اجازه می دهند فقط همسر در اتاق زایمان یا اتاق عمل حضور داشته باشد. حضور شوهر در کنار زن هنگام زایمان می تواند به پزشکان کمک کند و باعث قوت قلب و کاهش استرس مادر شود. بسیاری از خانم ها پس از زایمان دچار افسردگی می شوند اما حضور همسرشان هنگام زایمان و مشاهده سختی های زایمان باعث نزدیکی آنها و ارتباط عاطفی بیشترشان می شود و این مساله نه تنها افسردگی زن را پس از زایمان از بین می برد بلکه باعث همکاری بیشتر مرد در نگهداری و تربیت فرزند می شود. البته همه بیمارستان ها امکانات لازم را برای حضور همسر ندارند.
۷. آیا در این بیمارستان امکان گرفتن عکس و فیلم از زایمان سزارین وجود دارد؟
همه بیمارستان ها اجازه عکس و تصویربرداری از اتاق زایمان را به مادران نمی دهند اما در این مورد سوال کنید.
۸. آیا می توانم بلافاصله بعد از زایمان به فرزند خود شیر دهم؟
این سوال مهمی است که باید قبل از زایمان از جواب آن مطلع باشید. از پزشکتان بپرسید آیا بیمارستانی که قرار است شما در آن زایمان کنید، امکان تماس پوستی مادر و نوزاد را فراهم می کند و می توانید ۳۰ دقیقه بعد از زایمان به نوزاد خود شیر دهید؟ البته این امکان در بیشتر بیمارستان ها وجود دارد و در صورتی که نوزاد کاملا سالم باشد، می توان همه آزمون های پزشکی (به جز آزمون آپگار) را حداقل یک ساعت به تعویق انداخت تا مادر و نوزاد کمی کنار هم باشند. در مورد مشاوره شیردهی هم از پزشک خود بپرسید چراکه مشاور شیردهی می تواند نحوه صحیح شیردهی را به شما بیاموزد. اگر بیمارستان مشاور شیردهی ندارد، حتما در مورد وجود بروشور هایی در این زمینه، سوال کنید.
۹. اگر مورد اورژانس برایم رخ دهد چه کنم؟
از پزشک خود بپرسید که اگر مورد اورژانسی برایتان پیش آمد، او در بیمارستانی که قرار است در آن زایمان کنید، حضور پیدا می کند یا نه و اگر ناگهانی با مشکلی مواجه شدید، مثلا دچار پارگی کیسه آب، زایمان زودتر از موعد یا مشکلات دیگر شدید، چه کاری باید انجام دهید. آیا زمانی برای رساندن خود به آن بیمارستان دارید یا باید به نزدیک ترین بیمارستان محل زندگی تان مراجعه کنید؟ اگر پزشک توصیه کرد در صورت هرگونه مورد اورژانس به نزدیک ترین بیمارستان مراجعه کنید، در مورد امکانات آن بیمارستان، بخش نوزادان و تسهیلات و مراقبت های ویژه مادران و نوزادان و نوع بیمه آن تحقیق کنید و حتما بپرسید که آیا امکان انتقال شما به بیمارستان خودتان وجود دارد یا نه.
۱۰. آیا نوزاد و همسرم می توانند در همان اتاقی که من استراحت می کنم، بمانند؟
یکی از سوال هایی که باید از پزشک خود بپرسید هم اتاقی شما و نوزادتان است. باید سوال کنید آیا این امکان برای مادر و نوزاد وجود دارد یا نه؟ هم اتاقی مادر و نوزاد باعث می شود مادر نحوه صحیح شیردهی و مراقبت کردن از نوزاد مثل تعویض پوشک، لباس و گاهی حمام کردن را بیاموزد. گاهی اندازه گیری قد، وزن و دور سر در همان اتاق مادر انجام می شود و مادر می تواند از سلامت نوزاد خود مطمئن شود. شما همچنین می توانید در مورد امکان ماندن همسرتان در اتاق خود نیز بپرسید. گاهی مادر آنقدر خسته و ناراحت است که بهتر است نوزاد در اتاق دیگری باشد اما وجود همسر یا یکی از اعضای نزدیک خانواده مثل مادر می تواند باعث آرامش او شود.
ترجمه: مژگان کریمی
منبع: Web MD