(marriage ideal ) ازدواج ایده آل

(معیارهای انتخاب همسر- مراسم عروسی-روابط زناشویی موفق- مهارتهای زندگی و....)

(marriage ideal ) ازدواج ایده آل

(معیارهای انتخاب همسر- مراسم عروسی-روابط زناشویی موفق- مهارتهای زندگی و....)

میزان مهریه

وبلاگ زیر جهت دریافت مقالات علمی و افزایش اگاهی شما عزیزان ایجاد شده است

چون مهر هدیه‌ای است که مرد به زن می‌دهد، لذا در اسلام میزان خاصی برای مهر تنظیم نشده است. فقط کافی است میزان آن مورد رضایت و توافق طرفین باشد، کم باشد یا زیاد. البته باید میزان مهر را کاملاً مشخّص ساخت(با وزن در موزون و با کیل در مکیل و با شمردن در معدودات و با مشاهده یا توصیف و یا با لمس و و یا با ذائقه) و به طرفین تفهیم نمود تا جلوی ضرر گرفته شود. امّا به هر حال باید از هرگونه افراط و تفریط در این زمینه خودداری کرد. زیرا مهر سنگین برای مرد احساس سنگینی بوجود می‌آورد و ایجاد عداوت می‌کند.

حضرت علی ـ علیه السلام ـ می‌فرماید:«لا تغالوا فی مُهورِالنّساء فَیَکونُ عَداوة»(وسائل، ج 14، باب 5، ابواب مهور، حدیث 12).یعنی:«در مهر زنان زیاده‌روی نکنید که موجب پدید آمدن دشمنی است».

در اسلام زنانی که مهرشان سنگین و زیاد از حد باشد، مشؤوم و بی‌برکت شمرده شده‌اند(وسائل، ج 14، باب 5، ابواب مهور، حدیث‌های 1، 8، 10 و 11).

زیرا در این صورت، مهر بیشتر جنبۀ مادی پیدا می‌کند، نه جنبۀ معنوی. پیامبر ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ می‌فرماید:

«اَفضَلُ نِساءِ اُمَّتی اَصْبَحهُن وَجْهاً وَ اَقَلَّهُنَّ مَهراً»(وسائل، ج 14، باب 5، ابواب مهور، حدیث 9). یعنی:«برترین زنان امّت من کسانی هستند که از نظر صورت دل‌فریب‌تر و از نظر مهر کمترین مقدار آن را داشته باشند».

و همچنین مهر نباید خیلی کم باشد. زیرا در این صورت اگر نزد عرف مالیّت نداشته باشد مثل یک دانۀ گندم، عقد باطل می‌گردد و یا اثر خاصّ خود را که همان ایجاد محبّت و الفت و جلب اطمینان زن است، از دست می‌دهد.

در روایات توصیه شده است که میزان مهر بر اساس مهر سنّت باشد که در حدود 490 تا 500 درهم است(ارزش هر درهم به اندازۀ یک مثقال نقره و هر مثقال نقره حدود 18 نخود طلاست) و این مبلغ مقداری است که پیامبر ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ در ازدواج‌های خود مهر زنان و دختران خود قرار می‌داد.

حضرت امام باقر ـ علیه السلام ـ فرمود:«صداق زن چیزی است که زن و مرد بر آن توافق نمایند، کم باشد یا زیاد»(همان، ص 2). ولی در احادیث تأکید شده که مهر خیلی هم کم نباشد.

امیرالمؤمنین ـ علیه السلام ـ فرمود:«دوست ندارم که مهر زن کمتر از ده درهم باشد، تا با پولی که در مورد زنا پرداخت می‌شود تشابه نداشته باشد»(همان، ص 11). این درست نیست که زن خودش را رایگان و بدون مهر در اختیار مرد قرار دهد.

حضرت صادق ـ علیه السلام ـ در مورد زنی که قصد داشت خود را رایگان به نکاح مردی در آورد فرمود:«این کار فقط برای پیامبر جایز بود، اما در مورد افراد دیگر نکاح صحیح نیست، مگر اینکه قبل از عروسی چیزی به زن تقدیم کند، کم باشد یا زیاد، گر چه لباس باشد یا درهمی»(همان، ص 13).

درست است که اسلام اصل وجود مهر را برای صحت ازدواج لازم می‌داند ولی ارزش زن را به مقدار مهر نمی‌داند. هدف ازدواج نباید مهر باشد بلکه انس و آرامش خانوادگی مطلوب است. در تعیین مهر نباید آن قدر سخت‌گیری کرد که قدرت ازدواج از جوانان سلب شود و ناچار شوند تجرد را بر تأهل ترجیح دهند. اگر هم تن به ازدواج دهند در اثر ایرادها و اشکال‌تراشی‌های خانوادۀ دختر عقده و کینه پیدا کنند. به تجربه ثابت شده که ایرادها و سخت‌گیری‌های خانوادۀ دختر در مهر و مراسم عروسی، موجب رنجش خاطر داماد می‌شود، چنان عقده‌ای پیدا می‌کند که تا آخر عمر برطرف نمی‌شود و صدها مشکل به همراه خواهد داشت.

در مقدار مهر به شخصیت اخلاقی و دینی و اجتماعی و اقتصادی مرد توجه کنید، وقتی به حد متعارف رسید دیگر اشکال‌تراشی نکنید بهتر است حالت اعتدال را رعایت کنید. برای اعتدال نمی‌توان مقدار معینی را پیشنهاد کرد. بلکه نسبت به خانواده‌ها و طوایف و زمان‌ها و مکان‌ها متفاوت خواهد بود. نه افراط و مسابقۀ در ازدیاد مهر صحیح است نه این که با شعار و تبلیغات زن‌ها را به طرف تفریط سوق دهیم و تشویق کنیم که در ازدواج به مهرهای بسیار کم و بی‌ارزش مانند یک شاخۀ گل، یا یک جلد کتاب، یا یک سکۀ بهار آزادی، یا یک رأس گوسفند و امثال اینها قناعت کنند. به نظر می‌رسد این نیز یک نوع انحراف محسوب می‌شود. اگر همۀ مردها نسبت به همسرشان وفادار و باانصاف بودند و به تعهدات احلاقی و انسانی عمل می‌کردند، مهرهای بسیار کم، مشکلی را به وجود نمی‌آورد ولی متأسفانه چنین نیست. در بین اجتماع شاهد مردهایی شیاد و فریب‌کار و عیاش و خودخواه هستیم که از عواطف انسانی بی‌بهره‌اند و نسبت به همسران مظلوم و بیچاره‌شان چه ظلم‌ها و جنایت‌هایی را مرتکب می‌شوند و آن زنان مظلوم دادرسی جز خدا ندارند. این گونه مردها گر چه در اقلیت‌اند ولی به هر حال وجود دارند. آیا درست است که دختران خام و ساده‌اندیش را مفت و مجانی به دام این گونه افراد بیندازیم؟ مردها غالباً طرفدار تقلیل مهر هستند و حتی دختران را به دام تمسخر می‌گیرند که شما کوتاه فکر و مادی هستید و خودتان را با مهر می‌فروشید، و بدین وسیله آنها را فریب می‌دهند و با مهرهای بسیار ناچیز ازدواج می‌کنند ولی همین جوانان به اصطلاح روشن فکر از همسرشان انتظار دارند با جهاز بسیار کامل وارد خانه شود و اگر کوچک‌ترین نقصی را در آن مشاهده کنند با زخم زبان و ایراد و بهانه‌جویی زندگی را بر او تلخ می‌کنند و با اندک بهانه‌ای به اذیت و آزار او می‌پردازند و دم از طلاق و جدایی می‌‌زنند. چه بسا که زن بیچاره را با چند بچه بدون مخارج می‌گذاند و دنبال عیاشی و خوش‌گذرانی می‌روند. تعداد این مردهای بی‌وجدان و وبی‌عاطفه هم چندان کم نیست، اگر شک دارید به دادگاه‌های خانواده، که نمونه‌ای است از آنچه در بین جامعه وجود دارد، مراجعه نمایید. البته اعتراف می‌کنیم که به وسیلۀ مهر نمی‌توان مشکل ظلم و تعدی و بی‌انصافی بعضی مردها را حل کرد، بلکه در این جهت نیاز داریم به تقویت بنیاد دینی و اخلاقی مردم و اجرای کامل قوانین دادگاه‌های خانواده ولی در شرایط کنونی چاره‌ای نیست؟ یک دختر خام و بی‌تجربه با چه تضمینی خود را در اختیار جوانی قرار دهد که میزان تعهدات دینی و اخلاقی او روشن نیست، آیا درست است که با یک دستۀ گل یا شاخۀ نبات ازدواج کند؟ آیا تعیین مهر متوسط و معتدل‌تر نزدیک‌تر به احتیاط نیست؟

عقیدۀ صحیح این است که افراط و تفریط در مهر هر دو خطاست. مهر زیاد موجب تقلیل در ازدواج و کینه و عداوت مردها، و مهر بسیار کم باعث بی‌ارزش شدن زن‌ها و سوء استفادۀ بعضی مردها می‌شود. بهترین راه، رعایت اعتدال و شرایط اقتصادی و اجتماعی خانواده‌ها می‌باشد.برای مرد صلاح نیست که در تقلیل مهر زیاد اصرار کند، زیرا باعث رنجش و سلب اعتماد زن می‌شود، برای زن هم صلاح نیست که در ازدیاد مهر اصرار نماید، چون موجب بدبینی و ایجاد عقده و عداوت خواهد شد.