نقش تغذیه دربیماریهای استخوان ومفاصل ( ارتوپدی)

تغذیه در تمام بیماریهای ارتوپدی نقش مؤثر دارد. حتی من فکر می کنم به خصوص در این رشته از بیماریها به لحاظ اهمیتی که در استحکام استخوانها وقوام و دوام عضلات دارد جایگاه مهمتری دارد. یعنی اگر بتوانیم مریضی را زودتر راه بیندازیم تا به زندگی عادی خود بپدازید ، هم به خود بیمار و هم به خانواده او کمک زیادی کرده ایم به عبارت دیگر اگر تغذیه بتواند این نقش را ایفا کند که می کند. قدم خیلی مهمی در درمان بیماریها برداشته ایم و مهمتر این که اگر از این طریق بتوانیم کاری کنیم که افراد کمتر بیمار شوند و کمتر بیکاریهای عضلانی و استخوانی پیدا کنند مسلما کمک زیادی به اجتماع کرده ایم. به همین لحاظ تمام انجمن های پزشکی که با استخوان و عضلات سر و کار دارند مثل انجمن های ارتوپدی و روماتولژی، و انجمن هایی که با غدد داخلی ارتباط دارند و احیانا با افراد مسن و درمان بیماریهای خاص این سنین سر و کار دارند کوشش می کنند به راه کارهایی برسند که استخوان ها و عضلات بیشتر کار کنند و دیتر از کار بیفتد و عارضه پیری، ناتوانی و از کار افتادگی و زمین گیر شدن و در خانه ماندن عقب بیفتد.

تغذیه ای که بتواند این نقش مهم را ایفا کند چه ویژگی هایی باید داشته باشد ؟

برای یک فرد عادی سالم یک پایه معمولی در تغذیه کافی است. البته عواملی که باعث می شود بدن انسان سلامت بماند و مسیرعادی حیات را طی کند فقط تغذیه نیست بلکه عوامل دیگری به این روند کمک می کند ولی از نظر تغذیه آنچه در راس قرار می گیرد، غذاهایی است که کالری مورد نیاز را تامین نماید و هر چه بیشتر پروتئین و کلسیم داشته باشد و در مقابل مواد قندی، نشاسته ای و چربی کمتر داشته باشد. یعنی اساس کار را بر این می گذاریم که به مقدار کافی ویتامین و کلسیم به فرد برسد تا آنچه در اثر فعالیت تحلیل می رود جبران گردد.

دربیماریهایی مثل پوکی استخوان و نرمی عضلات و مشکلاتی که در مفاصل وجود دارد آیا تغذیه و برنامه غذایی مناسب هر بیماری لازم است یا...؟

اگر کسی بیمار باشد. یعنی از نظر استخوانی و عضلانی مشکلاتی داشته باشد معمولا اشکالات طبقه بندی می شوند. مسلما رژیم غذایی هم با توجه به آن مشکلات متفاوت خواهد بود. واقعیت این است که هر چه سن بالاتر می رود احتمال تحلیل روی و پوک شدن استخوان ها بیشتر می شود که البته ما نمی توانیم از این رخ داد کاملا جلوگیری کنیم اما می توانیم از طریق مواد غذایی که کلسیم فراوان دارند مثل مواد لبنی و میوه و سبزیها روند آن را کند تر کنیم و بازسازی استخوان ها را تا حدی سریع تر کنیم. البته فعالیت در کنار این تغذیه می تواند کمک مؤثری باشد. یعنی کلسیمی که وارد بدن می شود، جذب و تمرکز آن در استخوان یک دوره یا گردش خاص دارد و انجام این گردش به فعالیت فردی بستگی دارد در خیلی از کشورهای غربی دیده می شود که آدم هایی به خاطر موقعیت آب و هوایی و موقعیت اجتماعی در گوشه ای نشسته اند و هر ساعت انواع قرص های ویتامین و کلسیم را مصرف می کنند اما چون حرکت و فعالیت ندارد تاثیری را که می خواهند نمی گیرند. پس علاوه بر مواد غذایی حرکت و فعالیت هم یک فاکتور مؤثر در تامین سلامت است. یک عامل دیگر نور آفتاب است یعنی کسانی که در محیط باز و در معرض تابش مستقیم نور آفتاب هستند به طرز چشم گیری نسبت به کسانی که در محیط بسته و بدون آفتاب زندگی یا کار می کنند از نظر تحلیل رفتن استخوان ها و مشکلات عضلانی و استخوانی و پیری زودرس تفاوت دارند. به عبارت دیگر راز جوان ماندن و حفظ سلامت استخوانها و عضلات و مفاصل در سه کلمه است فالیت، کلسیم به صورت مواد غذایی و نور آفتاب.

کدام یک از مواد غذایی کلسیم بیشتری دارند؟

سر دسته مواد غذایی کلسیم دار لبنیات است . مثل انواع مختلف پنیر، جالب است بدانید پنیرهای مختلف مقدار کلسیم متفاوت دارند. مثلا مقدار کلسیم موجود در پنیر لیقوان با مقدار کلسیم یک پنیر معمولی فرق می کند. انواع شیر و ماست نیز کلسیم فراوان دارند. در میوه جات، مرکبات کلسیم زیادی دارند. معولا پرتقال را به خاطر وجود ویتامین ث می خوردند در حالی که کلسیم آن به مراتب بیشتر است. نارنگی و گریپ فروت هردو کلسیم زیادی دارند. گلابی کلسیم کمی دارد. سیب کالری دارد. ویتامین دارد ولی کلسیم آن کم است. در سبزیجات، کاهو، اسفناج، نخود فرنگی و هویج کلسیم زیادی دارند هویج بیشتر از ویتامین کلسیم دارد. البته آن قدرها هم لازم نیست آدم ها دائما دنبال آن باشند که چه چیزی کلسیم دارد و چه چیزی کلسیم ندارد. هدف شناخت است و اینکه آدم نیازش را بشناسد. این نکته راهم یادآوری کنم که مصرف زیادی کلسیم هم می تواند عوارضی مثل سنگ کلیه را به دنبال داشته باشد.

نیازهای غذایی از نظر جنسیت هم تفاوت دارد؟

مسلما تفاوت زیادی دارد اختلاف هورمونی که بین آقایان و خانم ها وجود دارد و مسئله یائسگی در خانم ها و تغییراتی که از نظر هورمونی و ترشحات و این که مقدار تحلیل رفتن استخوان ها در آنها بیشتر می شود. دلایل این تفاوت از نظر جنسیت است. عده ای از پزشکان در این مواقع هورمون تراپی را پیشنهاد می کنند و یا کلسیم خوراکی تجویز می کنند و عده ای دیگر به خصوص پزشکان گروه ارتوپدی معتقدند اگر این افراد فعالیت زیاد داشته باشند و کلسیم را به صورت مواد غذایی و اگر لازم باشد به صورت دارو مصرف کنند و البته ار نور آفتاب هم بهره می گیرند عوارض یائسگی و مشکلات استخوانی ناشی از سن پیری را کمتر می بینند. و یک مسئله بسیار مهم میزان وزن است. یعنی هر چه وزن بیشتر باشد. فعالیت کمتر می شود و هر چه فعالیت کمتر شود سیکل معیوب تری در ساخت استخوان به وجود می آیند بنا براین افراد به طرف سن پیری می روند حتما باید وزنشان را متعادل نگه دارند و فعال تر باشند تا از نظر ساخت استخوانها و مفاصل جوان تر بمانند و دیرتر به پیری برسند.

تغذیه در روند رشد کودکان و نوجوانان تا چه حد تاثیر گذار است؟

بدون شک هم تغذیه ، خاصه ویتامین و کلسیم و هم نور آفتاب در رشد نوزاد و در سنین اولیه کودکان مؤثر است عوارضی که در اثر سوء تغذیه پیش می آید ف در مرحله نخست مربوط به کمبود کلسیم است که هم در رشد طولی و هم در کیفیت ساخت استخوان تاثیر بسیاز دارد و متاسفانه اگر چنین پایه ای گذشته شود و استخوان ها دچار عوارضی شود تا آخر عمر همراه فرد خواهد ماند. بنا براین در دو مرحله سنی کلسیم و ویتامین D و تغذیه خوب در نگهداری از استخوان و مفاصل بسیار مهم است یکی مرحله قبل از بلوغ و یکی سنینی که فرد به طرف یائسگی و پیری می رود.

بد نیست بانید مردها هم دچار یائسگی می شوند اما یائسگی در زنان چشم گیر تر است. یعنی همان دورانی که خانم ها می گذرانند برای مردها هم پیش می آید ولی چون مردها معمولا فعال تر از خانم ها هستند کمتر به چشم می آید و به نظر می رسد که خانم ها بیشتر در خطر هستند و بایستی بیشتر به سلامت خود توجه داشته باشند مخصوصا از جهت افزایش وزن بایستی جدا مراقبت نمایند چون ساختمان بدن خانم ها، زانو، کمر، لگن و مچ پای آنها برای وزن زیاد ساخته نشده و آسیب پذیر تر است.

برنامه غذایی در طول درمان

البته توجه به برنامه غذایی مرحله اول درمان است و ما ارتوپد ها معمولا حتی برای درمان پوکی استخوان و نگه داشتن استخوان در حد مطلوب کمتر دارو می دهیم و بیشتر تذکرات ما روی غذا و فعالیت های فیزیکی، نرمش و ورزش است. البته گاهی دارو هم تجویز می کنیم ولی دارو کافی نیست هم چنان که پای بخاری نشستن و دارو خوردن هم هیچ کمکی نمی کند.
توصیه برای خانواده

توصیه من به بیماران و همه خانوده ها معمولا دو کلمه است که اگر به همین دو کلمه توجه کافی بشود شاید خیلی ها نیاز به مراجعه به پزشک را نداشته باشند. این دو کلمه وزن و ورزش است که توجه به آن بسیار ساده است. به نظر من مسائلی مثل گرفتاری، بچه داری، کار بیش از اندازه، بهانه ای بیش نیست. و فکر می کنند در هر شرایطی هم از نظر اقتصادی، هم از نظر اجتماعی می توانند به این نکته توجه داشته و ضمن رعایت اصل تغذیه سالم از ورزش هم خودداری نکنند. منظور از ورزش، ورزش سنگین باشگاهی نیست راه رفتن ساده و داشتن یک دمبل ساده در خانه و هفته یکی دو روز به کوه و استخر رفتن هم می تواند کار ساز باشد

دکتر محمد خازنی فر: متخصص جراحی استخوان و مفاصل

مطالب پیشنهادی:

پیامد های هدفمند کردن یارانه ها در حوزه سلامت

مدیریت انرژی در مراکز بیمارستانی

آمادگی ملی و سازمانی در مقابله با زلزله و مدیریت بحران

ارتقای کیفیت خدمات سلامت از منابع مالی یارانه ها

 بیمه سلامت و نقش بیمه های مکمل بر آن

دسترسی به تمامی این مطالب در سایت

http://maktoobshop.com

توصیه های غذایی برای افرادی که پوکی استخوان دارند

آیا می‌دانید یک‌ سوم زنان و یک‌ پنجم مردان دنیا از درجاتی از پوکی استخوان و شکستگی‌های استخوانی ناشی از آن رنج می‌برند؟ طبق اعلام محققان کانادایی، شکستگی‌های استخوانی ناشی از پوکی استخوان، شایع‌تر از ابتلا به سکته قلبی و سرطان پستان است. از طرف دیگر، حدود ۵۰ درصد از شکستگی‌های استخوانی در افراد بالای ۵۰ سال در اثر ابتلا به پوکی استخوان رخ می‌دهد. به علاوه، پوکی استخوان،‌ دلیل ۹۰-۷۰ درصد از شکستگی‌های لگن بین سالمندان هم محسوب می‌شود. با خواندن این آمار و ارقام، حتما متوجه شده‌اید موضوع این مقاله، به رژیم‌ غذایی مناسب برای افراد مبتلا به پوکی استخوان اختصاص دارد.

به همین سبب، گفت‌وگویی با دکتر رضا راست‌منش، متخصص تغذیه و عضو هیات‌علمی دانشگاه علوم‌پزشکی شهیدبهشتی انجام داده‌ایم تا بیشتر با نوع رژیم غذایی برای کنترل و پیشگیری از ابتلا به پوکی استخوان آشنا شویم.

برخی از افراد اعتقاد دارند مصرف سنجد برای درمان پوکی استخوان، بسیار خوب است. نظر شما در این باره چیست؟
این یک باور عامیانه و کاملا اشتباه است و هیچ پایه و اساس علمی هم برای اثبات آن وجود ندارد. معمولا پوکی استخوان،‌ بین سالمندان شایع‌تر است و از آنجا که بیشتر آنها از مشکل یبوست هم رنج می‌برند، مصرف سنجد نه‌تنها باعث بهبود درد و پوکی استخوان آنها نمی‌شود، بلکه می‌تواند باعث تشدید یبوست و دامن زدن به مشکلات‌شان هم بشود. با این حساب نمی‌توانیم مصرف سنجد را برای بیماران مبتلا به پوکی استخوان مناسب بدانیم. برخی از افراد برای بهبود درد ناشی از پوکی استخوان و شرایط خود، اقدام به مصرف خوراکی‌های سرشار از کلسیم یا مکمل‌های این ماده معدنی می‌کنند. آیا این مساله راه‌حل مناسبی برای بیماران مبتلا به پوکی استخوان است؟
نه، در برخی از موارد مصرف منابع غذایی سرشار از کلسیم مانند شیر و لبنیات یا مکمل‌های این ماده معدنی، نه‌تنها کمکی به بهبود پوکی استخوان نمی‌کند، بلکه می‌تواند شرایط بیمار را بدتر هم بکند. استخوان‌های ما، تنها از کلسیم تشکیل نشده‌اند و عناصر دیگری مانند منیزیم، روی و پروتئین هم دارند. با این حساب، برخی از موارد ابتلا به پوکی‌ استخوان می‌تواند به دلیل کمبود این مواد مغذی باشد و افزایش دریافت کلسیم به شکنندگی بیشتر استخوان‌ها و بدتر شدن شرایط بیمار، دامن بزند. از این رو، توصیه ما همواره این است که افراد مبتلا به پوکی استخوان پیش از هر اقدام خودسرانه خوراکی یا دارویی، حتما با متخصص تغذیه و پزشک مشورت کنند تا با مصرف خوراکی‌ها و مکمل‌هایی که ربطی به بیماری آنها ندارد،‌ باعث تشدید بیماری خود نشوند.

آیا باور به مصرف شیر و لبنیات یا کشک‌های بدون نمک محلی برای درمان پوکی استخوان، درست است؟
نه، همان‌طور که گفته شد، گاهی دلیل ابتلا به پوکی استخوان، عاملی جز کمبود کلسیم در بدن است بنابراین نمی‌توانیم برای بهبود درد ناشی از پوکی استخوان یا بهتر شدن شرایط بیماری به تمام بیماران مبتلا به پوکی استخوان مصرف فراوان لبنیات را توصیه کنیم. از طرف دیگر، اگر هدف شما از مصرف لبنیات، دریافت پروتئین برای کاهش درد و بهتر شدن اوضاع پوکی استخوانتان باشد، می‌توانید این پروتئین را از منابع دیگری مانند تخم‌مرغ یا انواع گوشت‌های سفید و قرمز تامین کنید و خودتان را فقط به مصرف گروه خاصی از مواد غذایی محدود نکنید. ضمن اینکه مصرف لبنیات محلی از نظر بهداشتی هم قابل‌توصیه نخواهد بود. توجه به این نکته هم ضروری است که در مواردی خود شیر هم می‌تواند افزایش دردهای آرتروزی را به دنبال داشته باشد (مگر اینکه قبل از مصرف آن را بجوشانید و چربی‌اش را جدا کنید)، کلسیم دریافتی در استخوان‌ چکشی گوش رسوب کند و حتی باعث ابتلا به یبوست در سالمندان مبتلا به پوکی استخوان شود. به این ترتیب، باز هم اهمیت مشورت با پزشک و متخصص تغذیه قبل از هر اقدام خودسرانه تغذیه‌ای برای درمان یا بهبود شرایط بیماری‌های مختلف، مطرح می‌شود.

توصیه‌های تغذیه‌ای شما برای بیماران مبتلا به پوکی استخوان چیست؟
مبتلایان به پوکی استخوان می‌توانند در حد متعادل و متناسب با تجویز پزشک و متخصص تغذیه خود، منابع ویتامین D مانند کره یا خوراکی‌های غنی‌شده با ویتامین‌ D را در برنامه غذایی‌شان بگنجانند. مصرف مواد غذایی حاوی منیزیم مانند خرما و آجیل‌های خام هم برای این افراد مناسب است. ضمن اینکه مکمل‌های جوشان و اکسید منیزیم یا مکمل‌های ترکیبی کلسیم، منیزیم و روی هم می‌توانند با تجویز متخصص در برنامه غذایی بیماران مبتلا به پوکی استخوان جای بگیرند. از طرف دیگر، گاهی می‌توان مصرف گیاه دم‌اسبی که منبع سیلیکون است را هم به این بیماران توصیه کرد. البته فراموش نکنید هیچ‌کدام از این خوراکی‌ها، معجزه نمی‌کنند و مصرف خودسرانه و بیش از اندازه آنها هم تحت هیچ شرایطی برای هیچ‌کدام از بیماران مبتلا به پوکی استخوان توصیه نمی‌شود. افراد مبتلا به پوکی استخوان باید با قرار گرفتن روزانه و حدود ۲۰ دقیقه‌ای در معرض نور مستقیم آفتاب هم ویتامین‌ D لازم برای بدن را کسب کنند. در این مدت باید سطحی به اندازه قرص صورت و کف ۲ دست در معرض آفتاب قرار بگیرند.

ورزش خاصی هم می‌تواند برای مبتلایان مفید باشد؟
برخی از افراد ادعا می‌کنند شنا باعث بهبود شرایط بیماران مبتلا به پوکی استخوان می‌شود در حالی که قرار گرفتن داخل آب، حدود ۳۰-۲۰ درصد از وزن بدنمان را کم می‌کند و در نتیجه، فشار وارده به استخوان‌ها را کاهش می‌دهد. بیماران مبتلا به پوکی استخوان باید ورزش‌هایی کنند که فشار بیشتری به استخوان‌هایشان وارد کنند. از این رو، توصیه می‌شود این بیماران روزانه و به ‌صورت مستمر، ورزشی مانند دمبل زدن با دمبل‌های سبک حدود ۱ کیلوگرمی را انجام دهند. دمبل زدن به افزایش فشار به مرکز ثقل بدن و بهبود وضعیت بیماران مبتلا به پوکی استخوان کمک خواهد کرد.

آیا مصرف کله‌پاچه، با توجه به ژلاتین موجود در آن، استخوان‌ساز است و می‌تواند بهبود شرایط بیماران مبتلا به پوکی استخوان را به دنبال داشته باشد؟
نه! مصرف کله‌پاچه به دلیل چربی اشباع بسیار بالایی که دارد، به ‌شدت باعث بالا رفتن سطح لوکوترین خون و افزایش دردهای استخوانی می‌شود. البته ناگفته نماند از نظر علمی، مصرف ژلاتین می‌تواند به تولید استخوان و کاهش دردهای استخوانی کمک کند اما از آنجا که کله‌پاچه علاوه بر ژلاتین، دارای چربی هم است، مصرف آن را فقط تحت شرایط خاصی به بیماران مبتلا به پوکی استخوان توصیه می‌کنیم. اینکه بیماران کله‌‌پاچه را خوب و به مدت طولانی تا جایی که استخوان‌های آن هم کاملا له و پخته شوند، بجوشانند. سپس آب آن را صاف کنند و داخل یخچال بگذارند. پس از چند ساعت که چربی و آب ژله‌مانند کله‌پاچه از هم جدا شدند، چربی روی آب را کاملا بگیرند و سپس آب ژلاتینی آن را گرم و مصرف کنند. البته شما می‌توانید این کار را با پای مرغ هم انجام دهید.

مطالب پیشنهادی:

نقش مردان در زمینه بهداشت باروری همسران چیست؟
کاهش مرگ و میر زنان باردار با برنامه مادری ایمن

تمرینات ورزشی در دوران حاملگی و قبل از زایمان کدامند؟

حقایقی در باره ایدز و لزوم آموش جنسی

اثر شن‌های روان یا غبار غلیظ بر سلامت انسان چیست؟

 کافئین بر بدن چه اثراتی دارد؟

اثرات امواج تلفن همراه بر سلامت افراد چیست؟

دسترسی به تمامی این مطالب در سایت

http://maktoobshop.com

توصیه های غذایی برای افرادی که پوکی استخوان دارند

آیا می‌دانید یک‌ سوم زنان و یک‌ پنجم مردان دنیا از درجاتی از پوکی استخوان و شکستگی‌های استخوانی ناشی از آن رنج می‌برند؟ طبق اعلام محققان کانادایی، شکستگی‌های استخوانی ناشی از پوکی استخوان، شایع‌تر از ابتلا به سکته قلبی و سرطان پستان است. از طرف دیگر، حدود ۵۰ درصد از شکستگی‌های استخوانی در افراد بالای ۵۰ سال در اثر ابتلا به پوکی استخوان رخ می‌دهد. به علاوه، پوکی استخوان،‌ دلیل ۹۰-۷۰ درصد از شکستگی‌های لگن بین سالمندان هم محسوب می‌شود. با خواندن این آمار و ارقام، حتما متوجه شده‌اید موضوع این مقاله، به رژیم‌ غذایی مناسب برای افراد مبتلا به پوکی استخوان اختصاص دارد.

به همین سبب، گفت‌وگویی با دکتر رضا راست‌منش، متخصص تغذیه و عضو هیات‌علمی دانشگاه علوم‌پزشکی شهیدبهشتی انجام داده‌ایم تا بیشتر با نوع رژیم غذایی برای کنترل و پیشگیری از ابتلا به پوکی استخوان آشنا شویم.

برخی از افراد اعتقاد دارند مصرف سنجد برای درمان پوکی استخوان، بسیار خوب است. نظر شما در این باره چیست؟
این یک باور عامیانه و کاملا اشتباه است و هیچ پایه و اساس علمی هم برای اثبات آن وجود ندارد. معمولا پوکی استخوان،‌ بین سالمندان شایع‌تر است و از آنجا که بیشتر آنها از مشکل یبوست هم رنج می‌برند، مصرف سنجد نه‌تنها باعث بهبود درد و پوکی استخوان آنها نمی‌شود، بلکه می‌تواند باعث تشدید یبوست و دامن زدن به مشکلات‌شان هم بشود. با این حساب نمی‌توانیم مصرف سنجد را برای بیماران مبتلا به پوکی استخوان مناسب بدانیم. برخی از افراد برای بهبود درد ناشی از پوکی استخوان و شرایط خود، اقدام به مصرف خوراکی‌های سرشار از کلسیم یا مکمل‌های این ماده معدنی می‌کنند. آیا این مساله راه‌حل مناسبی برای بیماران مبتلا به پوکی استخوان است؟
نه، در برخی از موارد مصرف منابع غذایی سرشار از کلسیم مانند شیر و لبنیات یا مکمل‌های این ماده معدنی، نه‌تنها کمکی به بهبود پوکی استخوان نمی‌کند، بلکه می‌تواند شرایط بیمار را بدتر هم بکند. استخوان‌های ما، تنها از کلسیم تشکیل نشده‌اند و عناصر دیگری مانند منیزیم، روی و پروتئین هم دارند. با این حساب، برخی از موارد ابتلا به پوکی‌ استخوان می‌تواند به دلیل کمبود این مواد مغذی باشد و افزایش دریافت کلسیم به شکنندگی بیشتر استخوان‌ها و بدتر شدن شرایط بیمار، دامن بزند. از این رو، توصیه ما همواره این است که افراد مبتلا به پوکی استخوان پیش از هر اقدام خودسرانه خوراکی یا دارویی، حتما با متخصص تغذیه و پزشک مشورت کنند تا با مصرف خوراکی‌ها و مکمل‌هایی که ربطی به بیماری آنها ندارد،‌ باعث تشدید بیماری خود نشوند.

آیا باور به مصرف شیر و لبنیات یا کشک‌های بدون نمک محلی برای درمان پوکی استخوان، درست است؟
نه، همان‌طور که گفته شد، گاهی دلیل ابتلا به پوکی استخوان، عاملی جز کمبود کلسیم در بدن است بنابراین نمی‌توانیم برای بهبود درد ناشی از پوکی استخوان یا بهتر شدن شرایط بیماری به تمام بیماران مبتلا به پوکی استخوان مصرف فراوان لبنیات را توصیه کنیم. از طرف دیگر، اگر هدف شما از مصرف لبنیات، دریافت پروتئین برای کاهش درد و بهتر شدن اوضاع پوکی استخوانتان باشد، می‌توانید این پروتئین را از منابع دیگری مانند تخم‌مرغ یا انواع گوشت‌های سفید و قرمز تامین کنید و خودتان را فقط به مصرف گروه خاصی از مواد غذایی محدود نکنید. ضمن اینکه مصرف لبنیات محلی از نظر بهداشتی هم قابل‌توصیه نخواهد بود. توجه به این نکته هم ضروری است که در مواردی خود شیر هم می‌تواند افزایش دردهای آرتروزی را به دنبال داشته باشد (مگر اینکه قبل از مصرف آن را بجوشانید و چربی‌اش را جدا کنید)، کلسیم دریافتی در استخوان‌ چکشی گوش رسوب کند و حتی باعث ابتلا به یبوست در سالمندان مبتلا به پوکی استخوان شود. به این ترتیب، باز هم اهمیت مشورت با پزشک و متخصص تغذیه قبل از هر اقدام خودسرانه تغذیه‌ای برای درمان یا بهبود شرایط بیماری‌های مختلف، مطرح می‌شود.

توصیه‌های تغذیه‌ای شما برای بیماران مبتلا به پوکی استخوان چیست؟
مبتلایان به پوکی استخوان می‌توانند در حد متعادل و متناسب با تجویز پزشک و متخصص تغذیه خود، منابع ویتامین D مانند کره یا خوراکی‌های غنی‌شده با ویتامین‌ D را در برنامه غذایی‌شان بگنجانند. مصرف مواد غذایی حاوی منیزیم مانند خرما و آجیل‌های خام هم برای این افراد مناسب است. ضمن اینکه مکمل‌های جوشان و اکسید منیزیم یا مکمل‌های ترکیبی کلسیم، منیزیم و روی هم می‌توانند با تجویز متخصص در برنامه غذایی بیماران مبتلا به پوکی استخوان جای بگیرند. از طرف دیگر، گاهی می‌توان مصرف گیاه دم‌اسبی که منبع سیلیکون است را هم به این بیماران توصیه کرد. البته فراموش نکنید هیچ‌کدام از این خوراکی‌ها، معجزه نمی‌کنند و مصرف خودسرانه و بیش از اندازه آنها هم تحت هیچ شرایطی برای هیچ‌کدام از بیماران مبتلا به پوکی استخوان توصیه نمی‌شود. افراد مبتلا به پوکی استخوان باید با قرار گرفتن روزانه و حدود ۲۰ دقیقه‌ای در معرض نور مستقیم آفتاب هم ویتامین‌ D لازم برای بدن را کسب کنند. در این مدت باید سطحی به اندازه قرص صورت و کف ۲ دست در معرض آفتاب قرار بگیرند.

ورزش خاصی هم می‌تواند برای مبتلایان مفید باشد؟
برخی از افراد ادعا می‌کنند شنا باعث بهبود شرایط بیماران مبتلا به پوکی استخوان می‌شود در حالی که قرار گرفتن داخل آب، حدود ۳۰-۲۰ درصد از وزن بدنمان را کم می‌کند و در نتیجه، فشار وارده به استخوان‌ها را کاهش می‌دهد. بیماران مبتلا به پوکی استخوان باید ورزش‌هایی کنند که فشار بیشتری به استخوان‌هایشان وارد کنند. از این رو، توصیه می‌شود این بیماران روزانه و به ‌صورت مستمر، ورزشی مانند دمبل زدن با دمبل‌های سبک حدود ۱ کیلوگرمی را انجام دهند. دمبل زدن به افزایش فشار به مرکز ثقل بدن و بهبود وضعیت بیماران مبتلا به پوکی استخوان کمک خواهد کرد.

آیا مصرف کله‌پاچه، با توجه به ژلاتین موجود در آن، استخوان‌ساز است و می‌تواند بهبود شرایط بیماران مبتلا به پوکی استخوان را به دنبال داشته باشد؟
نه! مصرف کله‌پاچه به دلیل چربی اشباع بسیار بالایی که دارد، به ‌شدت باعث بالا رفتن سطح لوکوترین خون و افزایش دردهای استخوانی می‌شود. البته ناگفته نماند از نظر علمی، مصرف ژلاتین می‌تواند به تولید استخوان و کاهش دردهای استخوانی کمک کند اما از آنجا که کله‌پاچه علاوه بر ژلاتین، دارای چربی هم است، مصرف آن را فقط تحت شرایط خاصی به بیماران مبتلا به پوکی استخوان توصیه می‌کنیم. اینکه بیماران کله‌‌پاچه را خوب و به مدت طولانی تا جایی که استخوان‌های آن هم کاملا له و پخته شوند، بجوشانند. سپس آب آن را صاف کنند و داخل یخچال بگذارند. پس از چند ساعت که چربی و آب ژله‌مانند کله‌پاچه از هم جدا شدند، چربی روی آب را کاملا بگیرند و سپس آب ژلاتینی آن را گرم و مصرف کنند. البته شما می‌توانید این کار را با پای مرغ هم انجام دهید.

مطالب پیشنهادی:

نقش مردان در زمینه بهداشت باروری همسران چیست؟
کاهش مرگ و میر زنان باردار با برنامه مادری ایمن

تمرینات ورزشی در دوران حاملگی و قبل از زایمان کدامند؟

حقایقی در باره ایدز و لزوم آموش جنسی

اثر شن‌های روان یا غبار غلیظ بر سلامت انسان چیست؟

 کافئین بر بدن چه اثراتی دارد؟

اثرات امواج تلفن همراه بر سلامت افراد چیست؟

دسترسی به تمامی این مطالب در سایت

http://maktoobshop.com

11عامل ایجاد کننده پوکی استخوان

11عامل ایجاد کننده پوکی استخوان و 11 توصیه مهم برای تقویت استخوا‌ن‌ها را بشناسیم

استخوان بافت زنده ای است که از دو لایه داخلی و خارجی تشکیل شده است. لایه داخلی ضخیم بوده و از شبکه های محکمی تشکیل شده که توده استخوانی را ایجاد می کند. در بدن انسان استخوان ها به طور مرتب ساخته شده و از بین می روند.

البته سرعت این روند در تمام عمر فرد یکسان نیست، به طوری که توده استخوانی در سنین ۲۰ تا ۳۰ سالگی به حداکثر میزان خود می رسد و سپس به تدریج کاهش می یابد.

حداکثر توده استخوانی در افراد مختلف متفاوت است و به عوامل ارثی، تغذیه، فعالیت بدنی و شیوه زندگی در طول دوره رشد بستگی دارد.

اگر میزان تخریب استخوان بیش از ساخته شدن آن باشد، فضاهای بین شبکه های داخلی استخوان بزرگ می شوند و اصطلاحا پوکی استخوان اتفاق می افتد.

در این وضعیت، استخوان ضعیف شده و با کوچک ترین ضربه دچار شکستگی می شود. این پدیده در سنین سالمندی شایع بوده اما با اقدامات ساده ای می توان آن را به تاخیر انداخت یا شدت آن را کاهش داد.

پوکی استخوان اغلب تا زمان شکستگی استخوانی علامتی ندارد

اهمیت پوکی استخوان در آن است که اغلب تا زمان شکستگی استخوانی علامتی ندارد. ستون فقرات، استخوان ران، لگن، مچ دست و انتهای ساعد به ترتیب شایع ترین محل هایی هستند که در اثر پوکی استخوان دچار شکستگی می شوند.

بسیاری از شکستگی های ستون فقرات تنها با درد شدید پشت همراه هستند و علامت دیگری ندارند. انحراف ستون مهره ها در اثر جوش خوردن خودبخودی آنها می تواند از علایم این بیماری باشد.

چه عواملی ایجاد کننده پوکی استخوان هستند؟

1-سن: با بالارفتن سن، تراکم استخوان در هر دو جنس به تدریج کاهش می یابد؛ به طوری که از حدود ۴۰ سالگی نیم تا یک درصد در سال کاهش می یابد.

2-جنس: پوکی استخوان در زنان به دلیل کم بودن توده استخوان و پدیده یائسگی شایع تر است؛ به طوری که زنان در هر سنی ۴ تا ۵ برابر مردان دچار شکستگی استخوان می شوند.

3-یائسگی و کاهش هورمون های جنسی: هورمون های جنسی نقش مهمی در استحکام استخوان ها دارند. بنابراین هر عاملی از جمله یائسگی که باعث کم شدن این هورمون ها شود پوکی استخوان را تسریع می کند.

4-سابقه فامیلی: در صورت سابقه شکستگی در بستگان نزدیک (پدر، مادر، خواهر و برادر) احتمال ابتلا به شکستگی تا دو برابر افزایش می یابد.

5-نژاد و عوامل ارثی: نژاد آسیایی و افرادی که پوست و موی روشن دارند، بیشتر در معرض پوکی استخوان هستند.

6-جثه بدنی: استخوان بندی ظریف و جثه کوچک تر موجب افزایش احتمال پوکی استخوان می شود.

7-بیماری های همراه: برخی بیماری ها نظیر بیماری های مزمن کبد و کلیه، دیابت نوع۱، افزایش هورمون تیروئید و پاراتیروئید، اختلالات هورمون های جنسی، اسهال مزمن و اختلالات سوء جذب، بی اشتهایی عصبی، پیوند اعضا و برخی سرطان ها باعث افزایش احتمال ابتلا به پوکی استخوان می شوند.

8-مصرف داروها: مصرف طولانی مدت داروهای حاوی کورتون، داروهای ضد صرع و داروهایی که برای درمان بیماری های تیروئید مصرف می شوند؛ موجب بروز پوکی استخوان می شود. این دسته داروها حتما باید با تجویز پزشک و درصورت نیاز با مکمل های دارویی مانند کلسیم و ویتامین «د» مصرف شوند.

9-ورزش و فعالیت بدنی: ورزش سبب افزایش رشد استخوانی بویژه در کودکی و دوران بلوغ می شود. ورزش مناسب و متناسب با سن به طور مستمر موجب افزایش تراکم استخوانی می شود.

10-رژیم غذایی: کلسیم باعث قوی شدن استخوان ها می شود. ویتامین «د» نیز مانند کلیدی است که باعث ورود کلسیم به استخوان ها و استحکام آنها می شود. مصرف این دو ماده در رژیم غذایی به پیشگیری از پوکی استخوان کمک می کند.

11-مصرف دخانیات و الکل: مصرف دخانیات شامل سیگار، قلیان، پیپ و چپق موجب اختلال در جذب کلسیم و ساخت استخوان، یائسگی زودرس، کاهش وزن و تخریب هورمون های جنسی می شود که به تسریع پوکی استخوان می انجامد. مصرف الکل نیز با کم کردن فعالیت سلول های سازنده استخوان موجب پوکی استخوان می شود.

پوکی استخوان چگونه منجر به شکستگی می شود؟

حدود ۵ درصد زمین خوردگی ها منجر به شکستگی می شوند

مسلما استخوان هایی که استحکام کافی برای حفظ تعادل بدن را نداشته باشند، به راحتی متعاقب نیروهای جزیی مانند زمین خوردن و یا سقوط از پله دچار شکستگی می شوند.

به همین دلیل شایع ترین علت شکستگی های ناشی از پوکی استخوان سقوط و زمین خوردن است. عواملی مانند موانع محیطی، نور کم، اختلال بینایی، فراموشی و استفاده از داروهای خواب آور در افزایش احتمال سقوط و شکستگی نقش دارند.

پوکی استخوان علامتی ندارد اما با مشاهده علائم زیر به پزشک مراجعه کنید:

•کاهش قد به میزان حدود ۳ سانتی متر نسبت به دوران جوانی

•قوز درستون فقرات که به تازگی ایجاد شده باشد

•شکستگی دراثر ضربه خفیف یا زمین خوردن جزیی

اگر به پوکی استخوان مشکوک شدیم، چه کنیم؟

بخاطر داشته باشید که پوکی استخوان براحتی قابل تشخیص و درمان است. تشخیص پوکی استخوان توسط پزشک و با اندازه گیری تراکم استخوان انجام می شود.

اندازه گیری تراکم استخوان یک ر وش بدون درد است که با استفاده از دستگاه مخصوصی انجام شده و حدود ۱۵ دقیقه طول می کشد.

در صورت تشخیص پوکی استخوان با بکارگیری توصیه های دارویی و غیردارویی می توان از پیشرفت پوکی استخوان و شکستگی استخوان که مهم ترین عارضه آن است پیشگیری کرد.

رعایت رژیم غذایی، ترک مصرف دخانیات و فعالیت بدنی مناسب از پیشرفت پوکی استخوان جلوگیری می کند. داروهای موثر در افزایش توده استخوان باید با تجویز پزشک مصرف شوند. در صورت نیاز به این داروها آنها را مطابق دستور دارویی و بطور مستمر استفاده کنید.

در صورت بروز پوکی استخوان برای پیشگیری از شکستگی چه باید کرد؟

با پیش بینی دستگیره و نرده در محل پله، آشپزخانه و حمام؛ کنترل مستمر موانع عبور و مرور و استفاده از صندلی یا چهارپایه در حمام و آشپزخانه از زمین خوردن جلوگیری کنید.

همچنین اگر از داروهای آرام بخش استفاده می کنید حتما محل رفت و آمد خود را در شب کنترل کنید تا مانعی سر راه شما نباشد.

چگونه از بروز پوکی استخوان پیشگیری کنیم؟

برای پیشگیری از پوکی استخوان قرار گرفتن در معرض نور مستقیم آفتاب به دریافت ویتامین «د» کمک می کند.

از منابع کلسیم و ویتامین «د» به اندازه کافی در رژیم غذایی خود استفاده کنید.

از مصرف دخانیات به هر شکل (سیگار و قلیان) خودداری کنید.

ورزش مستمر و متناسب را در برنامه زندگی خود بگنجانید.

پزشکان چه توصیه های غذایی برای پیشگیری از بروز پوکی استخوان دارند؟

غلات، لبنیات، حبوبات، سبزی، ماهی و میوه را در رژیم غذایی خود بگنجانید. مصرف روزانه سه لیوان شیر یا ماست کم چرب (یا دو قطعه پنیر بجای هر لیوان شیر) می تواند کلسیم مورد نیاز روزانه بدن را تامین کرده به سلامت استخوان ها کمک می کند.

از مصرف نوشابه یا قهوه خودداری کرده و دوغ کم نمک را جایگزین آن کنید. روزانه ۶ تا ۸ لیوان آب بنوشید.

ماهی ها، جگر و تخم مرغ منابع غذایی حاوی ویتامین «د» هستند؛ از آنها در برنامه هفتگی غذایی خود استفاده کنید.

اگر قادر به انجام انواع ورزش ها نیستید حداقل سه بار در هفته به مدت ۲۰ تا ۳۰ دقیقه پیاده روی کنید.

پیاده روی بهترین جایگزین برای انواع ورزش ها جهت جلوگیری از پوکی استخوان است.

11 توصیه مهم برای تقویت استخوا‌ن‌ها

این توصیه های مفید عبارتند از:

1- از مصرف سبزیجاتی مانند کلم بروکلی که دارای برگ هایی به رنگ سبز تیره هستند و همچنین فرآورده‌های لبنی غافل نشوید، چون این مواد غذایی سرشار از ویتامین D هستند و به طور شگفت آوری به تقویت استخوان ها کمک می‌کنند.

2- سیر و پیاز نیز منبع غنی از عنصر سولفور هستند که مصرف آن به استحکام استخوان ها کمک می‌کند.

3- از مصرف نوشیدنی‌های گازدار جدا پرهیز کنید. این نوشابه‌ها حاوی فسفر زیاد هستند و فسفر زیاد باعث می‌شود بدن کلسیم از دست بدهد، بنابراین نوشابه‌های گازدار بیشتر به تضعیف بافت‌های استخوانی کمک می‌کنند.

4- از مصرف مواد غذایی حیوانی و غنی از پروتئین به مقدار زیاد نیز خودداری کنید. این مواد غذایی نیز در کاهش سطح کلسیم در بدن نقش دارند و باعث می‌شوند بدن کلسیم از دست بدهد.

5- مصرف قهوه و چای را کاهش دهید و در عوض یک لیوان شیر بنوشید. شیر غنی از کلسیم و سایر املاح تقویت کننده بافت استخوانی مانند ویتامین D، پروتئین مفید و پتاسیم است که به استحکام استخوان ها کمک می‌کنند.

6- حتما به هر شکلی که می‌توانید فعالیت بدنی و تحرک داشته باشید. بالا رفتن از پله‌ها، دویدن، بالا و پایین پریدن و انجام تمرینات ورزشی شبیه به وزنه برداری در تقویت استخوان ها موثر است.

7- اگر در طول روز به اندازه کافی از مواد غذایی حاوی املاح مفید برای استخوان ها استفاده نمی‌کنید، مکمل‌ها را به رژیم غذایی روزانه خود بیافزایید. قبل از مصرف هر مکمل یا ترکیب گیاهی حتما با یک متخصص تغذیه مشورت کنید.

8- هیچ وقت برای انجام بازی‌های ورزشی دیر نیست. فوتبال، بدمینتون و بسکتبال همگی به افزایش حجم عضلات و در نهایت به تقویت و سلامت استخوان ها کمک می‌کنند. با این حال اگر این بازی‌های ورزشی شادی بخش را از جوانی آغاز کنید هرگز به پوکی استخوان مبتلا نخواهید شد.

9- می‌توانید از گیاهان استخوان ساز در رژیم غذایی روزانه خود استفاده کنید. گیاه آلفا آلفا، علف جو، ریشه گیاه قاصدک، گزنه و جعفری از این گونه هستند.

10- سحرخیز باشید و صبح ها حداقل 15 دقیقه در معرض نور خورشید صبحگاهی قرار بگیرید تا ویتامین D به اندازه کافی در بدنتان تولید شود.

11- سیگار و الکل را فراموش کنید چون هر دو در افت تراکم استخوانی و تحلیل استخوان ها نقش دارند.

*************************************************************************

راهکارهای قانونی و فرهنگی در مدیریت مصرف انرژی در سازمانها و مراکز پزشکی

مدیریت انرژی در مراکز بیمارستانی

مشکلات نظام سلامت در کشور ایران

اثرات امواج تلفن همراه بر سلامت افراد

مصرف کالاهای خارجی و قاچاق و تاثیر آن بر اشتغال و تولید

کنترل آلاینده ها از طریق فن اوری نانو تکنولوژی

نحوه ارائه خدمات بهداشتی درمانی در برخی کشورهای دنیا

نقش سازمانهای بیمه گر اجتماعی و خصوصی در اقتصاد سلامت

پیامد های هدفمند کردن یارانه ها در حوزه سلامت

مشکلات موجود در سیستم واردات وصادرات

عوامل مؤثر بر قاچاق کالا

دسترسی به تمامی این مطالب در سایت

http://maktoobshop.com