ویتامین دی (به انگلیسی: Vitamin D) را که کلسیفرول مینامند، یکی از ویتامینهای لازم برای بدن و از ویتامینهای محلول در چربی است، که به رشد و استحکام استخوانها از طریق کنترل تعادل کلسیم و فسفر کمک میکند. این ویتامین با ایجاد افزایش جذب فسفر و کلسیم از رودهها و کاهش دفع از کلیه به متابولیسم استخوانها کمک میکند و همچنین از طریق ترجمه ژنهای هسته سلول به رشد سلول کمک میکند.
منبع اصلی دریافت این ویتامین بجز منابع گیاهی مثل غلات و حیوانی مثل ماهی ساردین، شیر و تخم مرغ، نور آفتاب است، بطوری که ۱۰ تا ۲۰ دقیقه ماندن در زیر نور آفتاب، نیاز روزانه بدن انسان به این ویتامین را تأمین میکند. کمبود این ویتامین همچنین باعث پوکی استخوان در کهنسالی میگردد.
دریافت ویتامین دی و کلسیم باعث افزایش قدرت و هماهنگی عضلات در افراد کهنسال میشود. همچنین ویتامین دی باعث پیشگیری از بروز بیماریهایی مانند راشیتیسم در کودکان، استئومالاسی در بزرگسالان و پوکی استخوان در کهنسالی میشود. همچنین این ویتامین به رشد و استحکام استخوانها و رشد سلولها کمک زیادی میکند. نیاز روزانه برای این ویتامین برای هر فرد بالغ ۱۰ میکروگرم یا حداکثر ۲۰۰۰ واحد در روز میباشد. در دوران کودکی و پیری این میزان بالاتر است.همچنین مصرف ویتامین دی در سلامت مغز و جلوگیری از آلزایمر مؤثر است.
عوارض مصرف کم[ویرایش]
شیوع کمبود ویتامین دی به خصوص در زنان و کودکان ایرانی بین ۵۰ تا ۸۰ درصد است.[۵] از عوارض مصرف کم این ویتامین در دوران کودکی بیماری راشیتیسم است که به علت کمبود کلسیم و فسفر در زمان رشد استخوانها، استخوانهای فرد دارای املاح کمی خواهد بود و نخواهد توانست وزن فرد را تحمل کند و در نتیجه انحنا خواهد یافت. عوارض دیگر آن بزرگی جمجمه، زائدههای دکمه مانند بر روی ستون فقرات و برجستگی سینه میباشد. همچنین مچ دست و پا پهن میشود که توسط رادیوگرافی قابل تشخیص است.
در دوران بزرگسالی کمبود این ویتامین در بدن باعث بوجود آمدن بیماری استئومالاسی میشود. این بیماری به این شکل است که با کاهش تراکم استخوانی دردهای شدیدی در قسمت پا و کمر احساس میشود و همچنین استخوانها بلند به راحتی شکسته میشوند. اگر فرد در این دوران شروع به دریافت ویتامین دی کند، این عارضه رفع میشود.
در دوران کهنسالی کمبود این ویتامین باعث بروز بیماری پوکی استخوان به ویژه در زنان میشود. عامل اصلی تأثیرگذار تغییرات هورمونی در بدن است. اما در این دوران این بیماری میزان ویتامین دی در بدن کاهش مییابد اما دریافت این ویتامین در دوران بیماری کمک جندانی به بهبود آن نمیکند، بلکه برای پیشگیری از این بیماری باید از دوران جوانی کلسیم و فسفر همراه با ویتامین دی مصرف شود.
همچنین کمبود این ویتامین در بدن باعث عوارضی چون دیر دندان درآوردن و دیر نشستن و دیر راه افتادن در کودکان، همچنین نافرم شدن لگن که این بیماری در دخترها باعث تنگی لگن شده و به ناچار باید از طریق سزارین زایمان کنند.همچنین کمبود این ویتامین باعث افزایش احتمال ابتلاء به سرطان سینه یا پروستات میشود. کمبود این ویتامین باعث میشود که دستگاه ایمنی بدن ضعیف شده و باعث میشود فرد مبتلا به سرطان و دیابت و حتی عفونت بگردد.
علل کمبود
عواملی مثل مصرف برخی داروهای ضد تشنج مانند فنوباربیتال یا فنی توئین یا رشد سریع کودک یا برخی اختلالت در جذب این ویتامین در بدن یا نرفتن زیر نور آفتاب یا نخوردن غذاهای حاوی این ویتامین باعث کمبود ویتامین دی در بدن میشود.
ویتامین دی و بیماری ام اس
مطالعه جدید نشان داده است پروتئینی که توسط ویتامین D در بدن فعال میشود، میتواند در ترمیم آسیبهای سلولهای عصبی و درمان بیماری ام اس مؤثر باشد
اشعه فرابنفش خورشیدی که امروزه به عنوان مهمترین عامل بروز سرطان پوست شناخته شده است، درعین حال منبع اصلی دریافت ویتامین D برای بدن به شمار میآید.
بدن ما برای دریافت مقادیر کافی ویتامین D باید به اندازه نیازش در معرض تابش نور خورشید قرار بگیرد. به همین دلیل هر گونه افراط و تفریط در تماس با اشعه فرابنفش خورشیدی میتواند موجب بروز سرطان پوست و یا مواجهه با بحران کمبود ویتامین D شود.
به گزارش سایت اینترنتی «کول هلت»، افرادی که بیش از حد از پوست خود در برابر نور خورشید محافظت میکنند، بیتردید در معرض خطر کمبود ویتامین D قرار میگیرند. دریافت این ویتامین برای بهبود سلامت عمومی بدن و تقویت عضلات، استخوانها، مو و دندانها ضروری و از طریق مصرف مکملها و برخی از مواد غذایی امکانپذیر است.
میزان مناسب
انستیتوی پزشکی (IOM) میزانی برای مصرف ویتامین D پیشنهاد داده است. دریافت این میزان ویتامین D از طریق رژیم غذایی (بهمراه یا بدون مکملها) باید برای حفظ سلامتی شما کافی باشد. این میزان:
600 IU درروز برای افراد بین ۱ تا ۷۰ سال
800 IU در روز برای افراد بالای ۷۰ سال
کارشناسان انستیتو پزشکی دانشگاه بوستون در این مقاله ۱۲ منبع مفید برای تامین ویتامین D مورد نیاز بدن را معرفی کردهاند که عبارتند از:
۱٫ نور خورشید: اگر پوست بدن در تماس با نور خورشید قرار بگیرد، ویتامین D تولید میکند.
۲٫ شیرغنی شده با ویتامین D که میتوان از آن بستنی و پنیر غنی شده نیز تولید کرد.
۳٫ ماهی تن نیز یکی از منابع مفید ویتامین D است و سطح ویتامین D موجود در آن به مراتب بیشتر از ماهی ساردین است.
۴٫ مکملها نیز میتوانند دوز مورد نیاز روزانه این ویتامین را در اختیار بدن قرار دهند.
۵٫ زرده تخممرغ نیز غنی از ویتامین D است و به همین دلیل توصیه میشود زرده و سفیده تخممرغ را حتما با هم مصرف کنید.
۶٫ جگر گاو نیز منبع سرشار از ویتامین D به همراه بسیاری دیگر از مواد مغذی مانند ویتامین A، آهن و پروتئین است.
۷٫ روغن کبد ماهی که با طعمدهندههایی چون نعنا یا مرکبات و یا به شکل کپسولهای مکمل ارائه میشود، منبع غنی از این ویتامین به شمار میآید.
۸٫ آب پرتقال غنی شده با ویتامین D نیز برای دریافت دوز مورد نیاز روزانه این ویتامین گزینه مفیدی است.
۹٫ غلات غنی شده با ویتامین D نیز به همراه شیر یا آب پرتقال غنی شده منبع مفید این ویتامین هستند.
۱۰٫ برخی قارچها نیز درست مانند انسان مقادیر زیادی ویتامین D در تماس با نور خورشید تولید میکنند. قارچهایی که در تاریکی پرورش مییابند، عاری از این ویتامین هستند اما برخی از گونههای قارچها که در تماس با اشعه فرابنفش خورشیدی رشد میکنند، سرشار از ویتامین D هستند.
۱۱٫ ماهیهای چرب مانند ماهی آزاد از منابع اصلی و غنی ویتامین D به حساب میآیند.
۱۲٫ چراغها و لامپهای فرابنفش نیز برای افرادی که در معرض خطر فقر شدید ویتامین D هستند، تجویز میشوند.
درمان کمبود ویتامین دی
انواع مختلفی از ترکیبات ویتامین D برای درمان در دسترس هستند. دو شکل ویتامین دی که بیشتر در دسترس هستند ارگوکلسیفرول (vitamin D2) و کوله کلسیفرول (vitamin D3) هستند. ازآنجا که ویتامین دی۳ فرم طبیعی ویتامین بوده وممکن است ویتامین دی را به شکل موثرتری افزایش دهد، بیشتر توصیه میگردد.
منبع : hamshahrionline.ir
https://fa.wikipedia.org
وبلاگ زیر جهت دریافت مقالات علمی و افزایش اگاهی شما عزیزان ایجاد شده است
وبلاگ زیر جهت دریافت مقالات علمی و افزایش اگاهی شما عزیزان ایجاد شده است
| ||||
ژن درمانی از درمان بیماری ها تا بهسازی نژادی و استفاده بعنوان یک سلاح
دیابت از شناخت علائم تا درمان و راههای پیشگیری
حقایقی در باره ایدز و لزوم آموش جنسی