آلبالو پلو، یکی از پلوهای خوش طعم و زیبای مجالس ایرانی به شمار می آید. هرچند آلبالو پلو یک غذای آذربایجانی است ولی در شهرهای مرکزی و شمال ایران نیز با کمی تفاوت، طبخ می شود. بدین صورت که آلبالو پلو در شهرهای آذربایجان و مناطق کویری به همراه ماهیچه و گوشت چرخکرده تهیه می شود و در شهرهای شمالی کشور گوشت چرخکرده جای خود را به گوشت مرغ و یا گوشت سایر پرندگان می دهد.
مواد لازم برای تهیه آلبالو پلو
برنج ۳ لیوان
آلبالو هسته گرفته ۴ لیوان
گوشت چرخکرده ۳۰۰ گرم
پیاز متوسط ۲ عدد
روغن ۴ قاشق غذاخوری
شکر ۳ قاشق غذاخوری
نمک، فلفل سیاه و زعفران به میزان دلخواه
طرز تهیه
آلبالو ها را با شکر مخلوط می کنیم و چند ساعتی می گذاریم بماند تا آب بیاندازد، بعد به مدت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه روی حرارت ملایم قرار می دهیم تا بجوشد. آلبالوی پخته را از صافی رد می کنیم، شربت آن را روی حرارت می گذاریم تا قوام بیاید.
گوشت را با نمک، فلفل سیاه و یک پیاز رنده شده مخلوط می کنیم و ورز می دهیم، بعد به صورت کوفته ریزه در می آوریم. ۲ قاشق روغن داخل ماهی تابه می ریزیم، پس از داغ شدن روغن کوفته ها را داخل روغن تفت می دهیم.
داخل قابلمه ی مناسبی مقداری آب می ریزیم و روی حرارت قرار می دهیم. زمانی که آب جوش آمد، برنج را که از چند ساعت قبل خیس داده ایم، داخل آب جوش می ریزیم. بعد از ۵ الی ۸ دقیقه، برنج را آبکش می کنیم. باید دقت کرد که برنج زیاد مغز پخت نشود. ته قابلمه را به مقداری روغن آغشته می کنیم، بعد یک لایه برنج را داخل قابلمه می ریزیم و یک لایه آلبالو اضافه می کنیم این عمل را تا آخر انجام می دهیم. البته برای تزیین برنج، مقداری آلبالو کنار بگذارید. در قابلمه را با دم کنی می پوشانیم تا برنج روی حرارت ملایم دم بکشد. ۱۰ تا ۱۵ دقیقه قبل از دم کشیدن کامل برنج، مقداری از شربت آلبالو را به برنج اضافه می کنیم.
هنگام سرو آلبالو پلو، می توانید روی آن را با برنج زعفرانی شده، کوفته ریزه آماده شده و در صورت تمایل خلال پسته و خلال بادام تزیین کنید.
نکات مهم
برای پختن آلبالو مدت ۱۰ الی ۱۵ دقیقه مناسب است، زیرا هرچه قدر زمان طولانی تر شود رنگ آلبالوها تیره تر می شود.
در تهیه آلبالو پلو، بهترین زمان برای آبکش کردن برنج، زمانی است که مغز برنج نپخته باشد.
در صورت تمایل می توانید برای داشتن ته دیگ، از ورقه های سیب زمینی و یا از نان تافتون استفاده کنید.
به جای گوشت چرخکرده می توان از گوشت مرغ استفاده کرد. بدین صورت که: مرغ را با پیاز، نصف زعفران حل شده، نمک و ۱ لیوان آب بگذارید بپزد. زمانی که مرغ پخت، استخوان ها را از گوشت جدا کنید و گوشت را تکه تکه کنید و هنگام سرو برنج برای تزیین استفاده کیند. می توانید از آب مرغ و روغن روی برنج در حال دم کشیدن استفاده کنید.
برنج حتماً باید روی حرارت ملایم و روی شعله پخش کن پخته شود، آلبالو پلو به دلیل داشتن شربت آلبالویی، زود می سوزد.
خواص مواد مورد استفاده در آلبالو پلو
برنج: یکی از مهم ترین غلات و اصلی ترین غذای ایرانی ها برنج است که در کشورمان به دو صورت آبی و دیمی کشت می شود. این گیاه که پس از نان، پرمصرف ترین ماده غذایی در ایران است، بیشتر در مناطق شمالی یعنی در استان های گیلان ومازندران و نیز در استان خوزستان و به طور کلی در آب و هوای گرمسیری و نیمه گرمسیری رشد می یابد. برنج گیاهی یک ساله ای است که در شرایط مساعد بودن آب و هوا می تواند پس از برداشت محصول اول، محصول دوم و گاهی تا چند سری محصول تولید شود.
ترکیبات برنج عبارتند از: تیامین، نیاسین، آهن، ریبوفلاوین، ویتامین E، روی، فسفر، پتاسیم، سدیم و کلسیم.
یکی از مهم ترین موارد مصرف برنج این است که برنج را بهتر است به صورت کته استفاده کرد، زیرا در اثر آبکش کردن برنج باعث خارج شدن ویتامین های محلول در آب نظیر ویتامین B و C در حین آبکش کردن می شود.
آلبالو: آلبالو میوه ای است بومی جنوب غرب آسیا و اروپا که از خانواده گیلاس به شمار می رود با این تفاوت که ترش مزه و سرخ رنگ است. این میوه در اکثر مناطق ایران نیز کشت می شود. آلبالو به دلیل داشتن موادی چون: پروتیین، کلسیم، فسفر، آهن، ویتامین A، ویتامین C، تیامین، ریبوفلاوین، سدیم، منیزیم، پتاسیم، مس، روی، کبالت، کلر و گوگرد، برای درمان التهاب کلیه، ناراحتی های کبد، معده و روده بسیار مفید است.
مصرف آلبالو برای درمان بیماری های چون: نقرس، روماتیسم، بیمارهای قلبی و عروقی، بیماری های کلیه، چربی خون، قند خون، فشارهای اکسیداتیو، کاهش چربی شکم، خارش پوست، تهوع، سوء هاضمه و بی خوابی بسیار موثر است. آلبالو علاوه بر خاصیت ضد مواد صفراوی که دارد باعث آرامش اعصاب و تنظیم خواب افراد می شود.
نه تنها میوه آلبالو دارای ارزش غذایی فراوانی است بلکه دم آلبالو و هسته آن نیز خواص بسیاری دارد. مثلاً هسته آلبالو ضد اسهال و ضد خارش پوستی است و دم کرده «دم آلبالو» نیز برای دفع سنگ مثانه، افزایش ادار بسیار موثر است.
آلبالو در طب سنتی به علت طبعیت سردی که دارد برای افرادی که گرم مزاج هستند بسیار مفید است. همچنین شربت یا مربای این میوه ملس تابستانی، بهترین دارو برای رفع تشنگی و عطش به شمار می رود.
زعفران: گیاهی است چند ساله که بیشتر در مناطق گرمسیری و در نقاطی که دارای آب و هوای معتدل می باشد می روید. خاستگاه اصلی این گیاه گران قیمت، جنوب غربی آسیا، جنوب اسپانیا و جنوب اروپا است. البته از میان کشورهای تولید کننده زعفران؛ ایران با متوسط تولید ۱۰۰ تن در سال، مقام اول در جهان را به خود اختصاص داده است. مرکز اصلی کشت زعفران در ایران، مناطق کویری و کم آب شهرستان های تربت حیدریه، قائنات، فردوس، گناباد، بجستان، بیرجند، کاشمر در استان خراسان جنوبی و استان رضوی، شهرستان های اقلید و استهبان در استان فارس، استان های یزد، کرمان، گیلان و مازندران می باشد. بعد از ایران، کشور اسپانیا با متوسط تولید ۲۵ تن مقام دوم و کشورهای هندوستان، جزایر اسپرون روسیه، سنگاپور، مالزی، ژاپن، تایوان، چین، فرانسه، ایتالیا، آلمان، استرالیا و یونان، همگی در مقام سوم قرار گرفته اند.
مصرف زعفران، باعث هضم طبیعی غذا، تقویت معده، تسکین دردهای لثه، رفع قلنج، قطع خونریزی های پس از زایمان، تقویت حافظه و افزایش تمرکز، رفع سرما خوردگی و سرفه، درمان آسم، افزایش جریان خون در شبکیه چشم، درمان اختلالات لکه زرد شبکیه در اثر پیری، تصفیه و تقویت کبد، تصفیه کلیه و مثانه، رفع تشنج، تقویت قوای جنسی، رفع نفخ شکم می شود. همچنین زعفران ماده شادی بخش و آرام بخش است که برای درمان افسردگی، آلزایمر و پارکینسون بهترین گزینه است. در ضمن؛ وجود عناصری چون تیامین، ریبوفلاوین و مواد معدنی در زعفران برای درمان فشارخون، کاهش کلسترول، درمان کم خونی ناشی از کمبود آهن، کاهش احتمال بروز بیماری های قلبی، تصلب شرایین و تقویت قلب بسیار مفید است.
اما نباید فراموش که مصرف بیش از ۵ گرم زعفران در ماه؛ ممکن است باعث استفراغ، کاهش ضربان قلب، سرگیجه، بی حالی، خون ریزی رحمی، اسهال خونی، خون در ادرار، خون دماغ، خونریزی کنار چشم و لب، زرد شدن پوست و زرد شدن غشاء مخاطی می شود. بررسی های پزشکی نشان می دهد که مصرف بی رویه زعفران در دوران بارداری یعنی سه ماهه اول احتمال سقط جنین را به همراه دارد. اما مصرف متعادل آن در این دوران برای مادران مفید است و زایمان را آسانتر می کند.
مواد لازم برای مواد میانی ته چین:
آلبالو:500 گرم
شکر: 400 گرم (من کمتر ریختم..)
گوشت چرخ کرده: 200 گرم
پیاز: 1 دونه کوچیک
مواد لازم برای ته چین قالبی: (من این مقادیر رو برای 2 پیمانه برنج تغییر دادم)
برنج: 6 پیمانه
ماست چکیده: 1 قاشق غذاخوری
تخم مرغ: 4 تا
زعفران
نمک و فلفل
روغن
طرز پخت:
برای درست کردن آلبالوها و قلقلیهای خوشمزه ش اینجا رو ببینین...من بازم شکر رو کمتر ریختم چون می دونین که من غذای شیرین دوست ندارم...به جای قلقلی هم می تونین از گوشت یا مرغ استفاده کنین
برنج رو آبکش کردم و کمی زنده تر از همیشه برداشتم...میذاریم تا آبش بره
ماستتون اگه چکیده نیست خودتون بذارین آبش بره توی کیسه یا حتی دستمال آشپزخونه...من برای درست کردن ته چین قالبی از کتاب مستطاب آشپزی آقای نجف دریابندری استفاده کردم. ..مقادیری که برای برنج و ماست و تخم مرغ دادم برای ما زیاد بود و من دستور ایشون رو اینجا گذاشتم..برای دو پیمانه برنج مسلما با تناسب ساده مواد رو تغییر دادم. ماست رو با خیلی کم آب و نمک و فلفل زدم...بعد تخم مرغها رو توی یه ظرف شکوندم و خوب زدم و بعد به ماست اضافه کردم...زعفرونی که توی یکی دو قاشق آب جوش حل شده رو توی این مواد ریختم تا جایی که زرد پر رنگی بشه...
دو سه قاشق از برنج سفید رو برداشتم و بقیه رو به تخم مرغ و ماست زعفرونی اضافه کردم و آروم هم زدم..برنجم ایرانیه اونم از نوع نا مرغوب متاسفانه
مابقی برنج رو با مواد آلبالو پلو مخلوط کردم..چند تا از قلقلی ها رو برای تزیین و همینجوری خوردن کنار گذاشتم !!!
حالا اینجا چهار تا راه پیش روتونه: 1- پخت روی گاز 2- پخت توی فر 3- پخت توی پلوپز 4- پخت توی مایکروفر
من روش سوم رو استفاده کردم..کف دیگ پلوپز رو روغن ریختم..کمی بیشتر از همیشه..با برس از همون روغن همه دیواره ش رو چرب کردم.روشن کردم تا گرم بشه...حالا نصف پلوی زغفرونی رو کف دیگ ریختم و خوب صاف و فشرده کردم
از مواد آلبالوپلو روی این پلو ریختم جوری که از اطراف فاصله داشته باشه کمی..بازم خوب صاف کردم
بقیه برنج زعفرونی رو روی مواد ریختم و همه جا پهن کردم و بازم صاف کردم روش رو
دمکنی گذاشتم و اجازه دادم برنج طبق دستور پلوپز بپزه..البته پلوپز من برحسب رنگ ته دیگی که دلخواهتون هست تنظیم میشه و خودش اتومات میشه...زمان لازم برای پخت توی پلوپز چیزی حدود 90 دقیقه هست.. (برای من خیلی زودتر شد) ..وقتی پلو بخار کرد...کره رو تکه تکه کنین و روی برنج بریزین
وقتی برنج پخت و ته دیگ کاملا خودش رو گرفت و اطرافش تیره شد (طلایی تیره متمایل به قهوه ای..اصلا قهوه ای..ولی نسوزه ها!!!) آماده ست..خاموش م ی کنیم و درش رو برمیداریم و میذاریم بخارش خارج شه...دیس رو روی دهانه دیگ میذاریم و با یه حرکت ژانگولر برمی گردونیم!! هورااااااا
عکاسی توی نور روز رو دارین؟!
حالا با ماست چکیده که توی قیف می ریزیم شکوفه می زنیم..من دیگه ماست چکیده نداشتم برای تزیین، شرمنده! از اون قلقلی ها هم اگه همه رو نخوردین و چیزی مونده برا تزیین استفاده کنین همراه خود آلبالو!!!
برش می زنیم و میل می نماییم و با خودمون می گیم: دلت میاد خود آلبالوپلو!! البته این نظر شخصیه و من کلا با ته چین ها میونه چندانی ندارم..حتی اون ته چینهایی که توی رستورانها کنار بشقاب می ذارن و همه با به به و چه چه می خورن
اگه الان دارین می گین من چه بد سلیقه م خب شاید حق دارین..واسه همینم از رو نمی رم و دستور دو تا ته چین دیگه رو هم به فاصله میذارم!
باشد که ما ته چین دوست شویم
* برای پخت روی گاز، توی قابلمه تفلون با دمکنی میذاریم..بازم خوووووب روغن مالی می کنیم
* برای پخت توی فر، هم ظرف پیرکس میشه هم قابلمه تفلونی که دستگیره پلاستیکی نداشته باشه (اگه داشت بازش کنین) بازم با روغ مالی بسیار....روش رو هم فویل می ذاریم و چند تا سوراخ می کنیم روش رو