محققین دانشکده بهداشت عمومی هاروارد اظهار می کنند، رژیم غذایی حاوی فیبر یک نیاز غذایی روزانه و ضروری است که باید حتما از مواد غذایی طبیعی و نه مکمل ها تامین شود. فیبر به معنای الیاف است و گیاهان حاوی فیبر از ماده ای بنام سلولز مشتق می شوند که بدن انسان قادر نیست آن را به اجزای کوچکتر تبدیل کند. بنابراین فیبرها معمولا بصورت دست نخورده از معده، روده کوچک و روده بزرگ عبور کرده و بخش عمده ای از آن به مدفوع تبدیل می شود.
فیبرها در دو گروه طبقه بندی می شوند: محلول در آب (فیبرهای محلول) و نامحلول در آب (فیبرهای نامحلول).
فیبر نامحلول (Insoluble fiber) :
این نوع فیبر حرکت مواد در دستگاه گوارش را تحریک و حجم مدفوع را افزایش می دهد. بنابراین مناسب افرادی است که از یبوست و نامنظمی در دفع رنج می برند. آرد کامل گندم، سبوس گندم، آجیل ها و بسیاری از سبزیجات منبع غنی فیبر نامحلول هستند.
فیبر محلول (Soluble fiber) :
این نوع فیبر در آب حل شده و تولید ماده ای ژل مانند می کند. باعث کاهش کلسترول و قند خون می شود. فیبر محلول در جو دو سر، نخود، لوبیا، سیب، مرکبات، هویج، جو و پسیلیوم یافت می شود.
مقدار هر کدام از انواع فیبر در مواد خوراکی مختلف، متفاوت است. برای حفظ سلامتی سعی کنید از انواع مختلف مواد غذایی حاوی بیشترین مقدار فیبر بهره ببرید.
فواید بلند مدت فیبر برای سلامت بدن
-کمک به دفع مدفوع و درمان یبوست
-کمک به سلامت روده ها: رژیم غذایی سرشار از فیبر خطر ابتلا به هموروئید و بیماری های روده بزرگ را کاهش می دهد.
-کاهش سطح کلسترون خون: فیبر محلول موجود در مواد خوراکی چون حبوبات، جو دو سر، بذر کتان و سبوسِ جو دو سر، سطح کلسترول خون را از طریق کاهش لیپوپروتئین با چگالی کم یا کلسترول بد، کاهش می دهد. مطالعات اپیدمیولوژیک نشان می دهد افزایش فیبر در رژیم غذایی باعث کاهش فشار خون و التهاب که نتیجه آن سلامت قلب است، می شود.
-کمک به کنترل سطح قند خون: فیبر، بخصوص فیبر محلول می تواند جذب شکر را که در بیماران دیابتی عامل افزایش قند خون است کاهش دهد. رژیم غذایی حاوی فیبر نامحلول باعث کاهش خطر ابتلا به دیابت نوع 2 می شود.
-کمک به کاهش وزن: معمولا مواد غذایی حاوی فیبر احتیاج به جویدن بیشتری دارند، و این باعث می شود بدن زمان بیشتری در حالت سیری به سر برد. همچنین یک رژیم غذایی با فیبر بالا احساس پر بودن از غذا به فرد می دهد و فرد مدت زمان بیشتری در حالت سیری به سر می برد و این به معنای دریافت کالری کمتر در روز و کاهش وزن می باشد.
-تاثیر احتمالی بر سرطان کولورکتال: شواهدی که نشان دهد رژیم غذایی حاوی فیبر سرطان کولورکتال را کاهش می دهد متفاوت است. بعضی مطالعات نشاندهنده اثر مثبت، برخی بی تاثیر و برخی افزایش خطر ابتلا را نشان می دهد. اگر در ارتباط با پیشگیری از سرطان روده بزرگ نگران هستید، از رژیم های غذایی غربالگر سرطان روده بزرگ استفاده کنید. آزمایش های تشخیصی و خارج کردن پولیپ های روده می تواند از بروز سرطان روده بزرگ جلوگیری گند.
مقدار مورد نیاز بدن به فیبر
بر اساس یافته های دانشکده بهداشت عمومی هاروارد، کودکان و بزرگسالان به ازای هر 1000 کالری دریافت انرژی در روز باید 14 گرم فیبر مصرف کنند.
این بدان معناست که اگر فردی 2500 کالری انرژی مصرف می کند باید حداقل 35 گرم در روز فیبر مصرف کند، درحالیکه فردی که 1700 کالری انرژی مصرف کرده به مقدار کمتری فیبر نیاز دارد(در حدود 24 گرم).
در جدول زیر بر اساس گروه سنی و جنس میزان فیبر مورد نیاز بدن در طول یک روز پیشنهاد شده است. این اعداد بر اساس مقدار میانگین مصرف روزانه کالری توسط هر فرد بر اساس سن و جنس می باشد. اگر فردی میزان دریافت کالری روزانه اش کمتر و یا بیشتر از مقدار توصیه شده بود، باید مقدار مصرف فیبر روزانه را بر اساس آن تنظیم کند.
بهترین انتخاب از بین مواد خوراکی حاوی فیبر
اگر مقدار فیبری که در طول روز مصرف می کنید کافی نیست، نیاز است مقدار دریافتی فیبر روزانه خود را افزایش دهید. بهترین انتخاب ها شامل:
-غلات و غلات کامل (حاوی سبوس)
-میوه ها
-سبزیجات
-لوبیا، نخود و سایر حبوبات
-آجیل و دانه ها
مواد غذایی فرآوری شده مثل میوه و سبزیجات کنسرو شده و آب میوه های پالپ، نان سفید و ماکارونی و غلات فاقد سبوس مقدار کمتری فیبر دارند. گرفتن سبوس غلات و پوست میوه و سبزیجات باعث کاهش مقدار فیبر ماده غذایی می شود.
غذاهای کامل نسبت به مکمل های فیبری بهتر هستند. مکمل های فیبری همانند غذاهای کامل ویتامین ها، عناصر معدنی و دیگر عناصر غذایی مورد نیاز بدن را فراهم نمی کنند. با اینحال برخی افراد به دلیل اینکه نمی توانند فیبر مورد نیاز بدن را از غذاهای کامل تامین کنند، و یا اینکه بیماری های خاصی مثل یبوست، اسهال و یا سندرم روده تحریک پذیر دارند ناگزیر از مصرف مکمل ها هستند. در صورتیکه احساس کردید نیاز به مصرف مکمل های فیبری دارید با پزشک خود مشورت کنید.
نکاتی درمورد مصرف فیبر
اگر نیاز به ایده های ناب در مورد مصرف فیبر و تنقلات دارید، مطالب زیر را حتما بخوانید:
-برای صبحانه غلات حاوی فیبر بالا انتخاب کنید: در هر وعده صبحانه 5 گرم یا بیشتر فیبر میل کنید. غلاتی را انتخاب کنید که در تهیه آنها از فیبر یا سبوس استفاده شده است. و یا اینکه چند قاشق غذاخوری سبوس به غلات مورد علاقه خود اضافه کنید.
-عادت غذایی خود را به غلات سبوس دار تغییر دهید: در بازار به دنبال خرید نان هایی باشید که حاوی آرد کامل گندم، گندم کامل و یا دیگر غلات حاوی سبوس باشند. به دنبال نام های تجاری باشید که حداقل 2 گرم فیبر در یک وعده رژیم غذایی داشته باشند. برنج قهوه ای، برنج وحشی، جو، پاستا با آرد کامل گندم و بلغور پیشنهادهای ما به شماست، حتما آنها را تجربه کنید.
-نان های خود را سبوس دار کنید: به هنگام پخت نان نصف و یا همه آن را با آرد کامل گندم (سبوس دار) جایگزین کنید. آرد کامل غلات نسبت به آرد سفید سنگین تر است بنابراین برای عمل آوری خمیر از مخمر بیشتری استفاده کنید و یا اینکه مدت زمان استراحت را افزایش دهید. وقتی از بکینگ پودر استفاده می کنید به ازای هر 3 فنجان آرد کامل غلات 1 قاشق چایخوری بکیمگ پودر اضافه کنید. همچنین سعی کنید در تهیه کیک، کلوچه و بیسکویت از سبوس خرد شده غلات و یا سبوس گندم فرآوری نشده استفاده کنید.
-در تهیه سوپ و سس از سبزیجات تازه و یا فریز شده استفاده کنید.
-از حبوبات استفاده کنید: لوبیا، نخود و عدس بیشتری بخورید.
-در هر وعده غذایی میوه بخورید: سیب، موز، پرتقال، گلابی و انواع توت ها منبغ غنی از فیبر هستند.
-از تنقلات استفاده کنید: میوه های تازه و خشک شده، سبزیجات خام، ذرت بو داده کم چرب و کراکرهای غلات کامل همگی انتخاب های خوبی هستند. همچنین هر از گاهی خوردن آجیل هم، میان وعده سالمی به شمار می رود.
غذاهای پر فیبر برای سلامتی بدن خوب است. اما افزایش بیش از اندازه و سریع آن به وعده های غذایی باعث تولید گاز در روده، نفخ شکم و دلپیچه می شود. سعی کنید غذاهای فیبر دار را به تدریج طی چند هفته به وعده های غذاییتان بیفزایید. به این ترتیب باکتری های طبیعی موجود در سیستم گوارش شما به این تغییرات عادت می کند. همچنین مقدار یادی آب بنوشید. فیبرها وقتی خوب عمل می کنند که آب زیادی جذب کنند و در نتیجه مدفوع نرم و حجیم می شود
برای رسیدن به تناسب اندام و کوچک کردن نواحی که با آن مشکل دارید باید به فکر کاهش چربی کلی بدن باشید، که به معنای کاهش کالری است. خوردن غذاهای سرشار از فیبر در وعده های اصلی و میان وعده ها باعث می شود زودتر سیر شوید و دیرتر هوس غذا کنید.
یکی از موارد لازم در برنامه غذایی فیبر است. برای رسیدن به تناسب اندام و کوچک کردن نواحی که با آن مشکل دارید باید به فکر کاهش چربی کلی بدن باشید، که به معنای کاهش کالری است. خوردن غذاهای سرشار از فیبر در وعده های اصلی و میان وعده ها باعث می شود زودتر سیر شوید و دیرتر هوس غذا کنید.
پس خوردن غذا به این شکل باعث کاهش کالری دریافتی و در نتیجه آب شدن چربی ها می شود. علاوه بر این دریافت فیبر به اندازه کافی – روزانه ۲۵ تا ۳۰ گرم – شکمتان را خوشحال می کند و مانع نفخ می شود، فیبر موجب کاهش خطر سرطان پستان و دیابت نوع ۲ نیز می شود.
در ادامه جدول سبزیجاتی که بیشترین مقدار فیبر را دارند خواهید دید.
مطالب دیگر:
طرز تهیه پانزده اسموتی مقوی و مفید برای پوست
این روزها انواع مختلف آب میوه در هر جایی به چشم میخورد. این محصولات به دسته های مختلف تقسیم میشود ولی اگر از نگاه بدن سازی به آنها بنگریم آب میوه های عرضه شده را میتوان به دو دسته تقسیم کرد.دسته ای که تا حد زیادی فراوری شده اند و در اغلب موارد حاوی افزودنیهای مختلف و شکر اضافی هستند و دسته دیگر آب میوه هایی را تشکیل میدهند که ادعا میشود به طور کامل طبیعی هستند ، بدون هیچ گونه مواد افزودنی که معلوم نیست چقدر این ادعا صحت داشته باشد ! ولی فرض میکنیم که این طور باشد یا اصلاً آب میوه را خودتان از طریق میوه های تازه در منزل تهیه کنید که بهترین حالت است به هر حال به دلیل راحتی مصرف آب میوه بسیاری از افراد ترجیح می دهند بجای میوه از انواع آب میوه استفاده کنند ولی حتی اگر شما از آب میوه ایی صد در صد استفاده کنید آیا میتوان تمام مزایای میوه را در اختیارتان قرار دهد ؟ پاسخ این است که
میوه های کامل مزایای بیشتری دارد هر میوه ایی را که در نظر بگیرید از پرتقال ، سیب، آلبالو و میوه های دیگر. اگر فرض کنیم آب میوه ای که مصرف می کنید صد در صد طبیعی باشد بدون شکر اضافی هر دو حاوی مقدار زیادی مواد آنتی اکسیدان هستند و منابع خوبی از کربوهیدرات کند هضم به حساب می آید. در واقع شاید تعجب کنبد ولی تحقیقات علمی نشان داده هر چند آب میوه بصورت مایع است و باید خیلی راحت تر هضم و جذب شود ولی تغییری که در قند خون ایجاد می کند خیلی متفاوت از میوه های کامل نیست.
تفاوت بین آب میوه و میوه های کامل در جای دیگری است . وقتی میوه کامل میل میکنید لازم است تا میوه را بجوید و فیبر بسیار بیشتری وارد سیستم گوارش شما خواهد شد(بعنوان مثال با مصرف یک عدد پرتقال حدود ۴گرم فیبر در اختیار شما قرار می گیرد ولی مصرف یک لیوان آب پرتقال تنها ۵/۰گرم فیبر نصیب تان می کند )هر دو این عوامل باعث کاهش اشتها میشود .تحقیقات نشان دهنده این است که عمل جویدن غذا به تنهایی احساس سیری را تشدید می کند .علاوه بر این فیبرها سرعت عبور میوه در دستگاه گوارش را کاهش می دهند و به این معنی است که برای مدت طولانی تری احساس سیری خواهید کرد.
به این دلایل پیشنهاد می کنیم از میوه های کامل برای میان وعده های خود استفاده کنید (البته به همراه پروتئین)در این صورت برای مدت طولانی تری احساس سیری خواهید داشت نسبت به مصرف آب میوه . اما در وعده پیش از تمرین به عنوان کربوهیدراتی کند هضم آب میوه انتخابی خوبی است آنهم تنها از نظر راحتی مصرف. یک پیمانه پروتئین وی با طعم وانیل به یک لیوان آب پرتقال بیافزایید در این صورت تمام نیاز خود را برای نبرد با فولاد سخت برآورده کرده اید.
مطالب پیشنهادی:
ارتباط بین فعالیت فیزیکی و کاهش بیماریها چیست؟
چالش اصلی تامین مالی در نظام سلامت چیست؟
ورزش های ضد استرس برای بهتر شدن وضعیت روانی و احساسی افراد کدامند؟
ورزش های مخصوص افراد مبتلا به بیماران قلبی و دیابت کدامند؟
ورزش های مفید برای بیماران مبتلا به آلزایمرچیست؟
دسترسی به تمامی این مطالب در سایت
دسترسی به مطالب علمی در سایت
آثار جانبی تشعشع لامپ های کم مصرف بر چشم و پوست چیست؟
ابزارهای مورد نیاز بیمه سلامت چیست؟
خطرظروف یک بار
مصرف ومشکلات آن بر سلامتی
نانو تکنولوژی در پزشکی وسلامت عمومی چه نقشی دارد؟
بیمه های مکمل بر قشرهای آسیب پذیر چه تاثیری دارد؟
شنهای روان یا غبار غلیظ بر سلامت انسان چه تاثیری دارد؟
مردم اکثراً به اندازه کافی فیبر غذایی دریافت نمیکنند و مقدار مصرفی آنها از این ماده مغذی، که میتواند کلسترول را پایین بیاورد، از یبوست جلوگیری کند، و هضم غذا را بهبود بخشد، بهطور متوسط نصف میزان مورد نیاز است. اکثر غلات کامل (سبوس نگرفته) منابع عالی فیبر غذایی هستند. برای بهبود بخشیدن به این وضعیت باید از صبحانه آغاز کنید. باید به دنبال ذرت کامل یا آرد جو دو سر (بلغور جو) باشید که در هر پرس از آن 3 گرم یا بیشتر فیبر غذایی وجود دارد، و باید به صبحانه میوه اضافه کنید تا از این طریق به هدف دریافت روزانه 38 گرم فیبر غذایی برای مردان و 25 گرم برای زنان دست یابید.
به هنگام صرف نهار از غلات استفاده نمایید. ساندویچی که با نان تهیه شده (از غلات کامل) بخورید. یا بیسکویت شور تهیه شده از غلات کامل را به غذای خمیری مفید مورد علاقه خود بیافزایید و بخورید. غلات کامل شامل بذر کامل هستند، یعنی دارای سبوس میباشند و در نتیجه تمام مواد مغذی موجود در بذر در آنها وجود دارد. در مطالعات به عمل آمده مشخص شده است که در صورت اضافه کردن غلات کامل و دیگر مواد غذایی پرفیبر به رژیم غذایی، خطر بیماری قلبی و دیابت نوع 2 کاهش مییابد.
سبزیجات پرفیبر غذایی شامل مغز کنگر فرنگی، نخود سبز، اسفناج، ذرت، بروکلی، و سیبزمینی است. اما در تمام سبزیجات مقداری فیبر غذایی (از 1 تا 2 گرم در هر پرس نصف فنجانی از سبزی سرو شده) وجود دارد. برای افزایش دادن سبزیجات دریافتی، به املت، ساندویچ، پاستا (مخلوط آرد و تخممرغ و آب)، پیتزا، و سوپ سبزیجات اضافه کنید. یا افزودن سبزیجات توجه برانگیز، مانند لبو و کرفس به سالاد یا دیگر وعدههای غذایی را امتحان کنید.
توانایی آلو خشک (آلو بخارا) در کمک به هضم غذا شناخته شده است، و این توانایی تا حدی ناشی از وجود فیبر غذایی در این میوه خشک است (هر نصف فنجان از آن 3.8 گرم فیبر غذایی دارد). اکثر میوههای خشک پر از فیبر غذایی هستند، و امکان دارد فیبرغذایی در تنظیم اجابت مزاج و تخفیف یبوست مفید واقع شود. خوردن یک مشت انجیر، خرما، کشمش، یا زرد آلوی خشک را بهعنوان غذای سبک یا سرپایی (اسنک) امتحان کنید. یا این میوههای خشک را قطعه قطعه کنید و روی ذرت صبحانه یا غذاهای تهیه شده از غلات کامل بپاشید.
عدس و نخود با لوبیا هم خانواده هستند و خصوصیات غذایی مشترکی دارند، یعنی اینکه حاوی مقدار زیادی پروتئین هستند و چربی اندکی دارند. عدس سریعتر از اکثر بقولات دیگر میپزد و در سوپ و غذاهای آب پز پرطرفدار است. نخود پخته را میتوان بدون خرد کردن به سالاد اضافه کرد، یا آن را در دستگاه مخلوط کن ریخت و خمیر نخودچی پوره شده که معمولاً با روغن یا خمیر کنجد مخلوط شده است تهیه نمود. افزودن هر نوع بقولات به رژیم غذایی مفید میباشد. اما باید آنها را کم کم به رژیم غذایی اضافه نمود تا به پیشگیری نفخ و تولید گاز بسیار زیاد در شکم کمک شود.
در وعدههای غذایی، بهجای برنج سفید از برنج قهوهای (دارای سبوس) استفاده کنید. یا خوردن نودل (رشته فرنگی) که از غلات کامل تهیه شده است را امتحان کنید. برای ایجاد تنوع، با گندم بو داده و ترک خورده، که از غلات کامل سرشار از فیبر غذایی است، غذایی تهیه نمایید. آیا نگران هستید که غلات باعث افزایش وزن میشوند؟ افزودن فیبر غذایی به رژیم غذایی در واقع میتواند در پیشگیری از اضافه وزن مفید باشد، زیرا فیبر غذایی باعث میشود برای مدت طولانیتری احساس کنید سیر هستید. همچنین، غذاهایی که مقدار زیادی فیبر غذایی دارند را باید برای مدت طولانیتری جوید، و در نتیجه بدن شما برای مدت بیشتری حس میکند که سیر است.
بذر گیاه کتان این قابلیت را دارد که یکی از منابع عالی فیبر غذایی باشد، زیرا یک قاشق غذاخوری بزرگ حاوی 2.8 گرم فیبر غذایی است. از بزرک اغلب به عنوان ملین استفاده میشود. اما در مطالعات به عمل آمده مشخص شده است که مصرف بزرک ممکن است در کاهش دادن سطح کلسترول و کم کردن تعداد موارد گرگرفتگی هم مفید باشد. بزرک کامل را به نان یا دیگر مواد غذایی که میپزید اضافه کنید. یا اینکه پودر بزرک را به داخل نوشابه کرمدار که از مخلوط میوه با افشره، شیر، یا ماست تهیه میشود، یا به روی سبزیجاتی که میپزید بپاشید.
اگر نمیتوانید یک پرس دیگر از میوه، سبزیجات، لوبیا، خشکبار، یا غلات کامل را در رژیم غذایی خود بگنجانید، غذایی را بخورید که با فیبر غذایی تقویت شده باشد. بهراحتی میتوان ذرت، قالبهای اسنک (غذای سبک یا سرپایی)، شیرینی که با توستر (دستگاه نان برشته کن) تهیه میشود، پاستا، و ماستی پیدا نمود که با اضافه کردن فیبر غذایی به آنها تقویت شده باشند.
حقایقی در باره ایدز و لزوم آموش جنسی
اثر شنهای روان یا غبار غلیظ بر سلامت انسان چیست؟
کافئین بر بدن چه اثراتی دارد؟
اثرات امواج تلفن همراه بر سلامت افراد چیست؟
فست فود زیر ذره بین کارشناسان حوزه سلامت
ویژگی های ظروف آشپزی و اثر آن در پخت غذا
ظروف یک بار مصرف ومشکلات آن بر سلامت
کنترل آلاینده ها از طریق فن اوری نانو تکنولوژی
اصلاح ساختار نظام جامع مدیریتی اقتصادی بیمارستان
اقدامات اساسی در تخصیص منابع در نظام سلامت
مشکلات نظام سلامت در کشور ایران
اثرات امواج تلفن همراه بر سلامت افراد
مصرف کالاهای خارجی و قاچاق و تاثیر آن بر اشتغال و تولید
کنترل آلاینده ها از طریق فن اوری نانو تکنولوژی
نحوه ارائه خدمات بهداشتی درمانی در برخی کشورهای دنیا
دسترسی به تمامی این مطالب در سایت