لبخند نوزادان

 نویسنده: دکتر سیدحسین فخرایی*

در ماه دوم زندگی، فرزند شما بیشتر اوقاتش را صرف تماشا و گوش کردن به اطرافیان می‌کند و یاد می‌گیرد که اطرافیان می‌توانند او را تغذیه کنند، به او آرامش بدهند و موجبات راحتی و آسایش او را فراهم آورند. وقتی اطرافیان به کودک لبخند می‌زنند، کودک احساس آرامش و لذت می‌کند و می‌فهمد که می‌تواند بخندد. 

کودک در ماه اول نیز لبخند می‌زند ولی لبخندهای او هدف‌دار نیستند اما در طول ماه دوم از خندیدن به‌عنوان علامتی برای نشان دادن خوشحالی و ابراز دوستی استفاده می‌کند. در این زمان، او یاد می‌گیرد که 2 راه برای ارتباط با دیگران وجود دارد؛ گریه و لبخند. او احتیاجات و رضایت خود را از طریق همین 2 راه به دیگران نشان خواهد داد.

در ماه دوم زندگی، در شروع لبخندزدن‌های هدف‌دار، کودک ممکن است خنده‌های گذرا و بدون توجهی به نگاه شما داشته باشد اما این امر نباید باعث ناراحتی و ناامیدی‌تان شود. این پدیده به آن علت است که خنده کودک نشانه توجهی است که او به مجموعه حالات و احساسات شما از جمله حالت چهره، تون صدا و گرمای بدن شما (و نه فقط نگاه شما) دارد.

به تدریج که شما و کودک بیشتر با هم انس می‌گیرید، او مدت طولانی‌تری به نگاه شما خیره می‌شود و شما به تدریج می‌آموزید که با نگه داشتن او در فاصله‌ای مناسب و حرف زدن با او و لمس مناسب، چگونه توجه او را بیشتر جلب کنید.

خنده‌های 3 ماهگی

در 3 ماهگی، کودک در ایجاد ارتباط از طریق خندیدن، بسیار ورزیده‌تر می‌شود و حتی گاهی با صدا درآوردن و قهقهه‌ زدن، توجه شما را به خود جلب می‌کند. گاهی اوقات او به چهره شما خیره می‌شود و منتظر اولین خنده از طرف شماست تا با تمام وجود، به خنده شما عکس‌العمل نشان دهد که این کار را با باز کردن دست‌ها و تکان دادن پاها نشان خواهد داد. حرکات صورت او ممکن است تقلیدی از شما باشد. به‌عنوان نمونه، کودک ممکن است ضمن صحبت شما، دهانش را باز کرده و چشم‌هایش را گشاد کند و اگر شما زبانتان را بیرون بیاورید او نیز همین کار را انجام دهد. البته فرزند شما این رابطه دوستانه را ابتدا فقط با شما خواهد داشت چون او نیز مانند بزرگسالان، افراد مطمئن و شناخته‌شده را به غریبه‌ها ترجیح می‌دهد و طبیعتا این ارتباط را فقط با والدین خود برقرار می‌کند. 

ارتباط‌های 4 ماهگی

در حدود ماه‌های سوم و چهارم، کودک با سایر کودکان، به خصوص با خواهر و برادرهای خودش شروع به صحبت و ایجاد ارتباط می‌کند. اگر صدای کودکی را از تلویزیون یا بیرون از خانه بشنود، ممکن است برای پیدا کردن صدا سر خود را برگرداند و این تمایل به سایر کودکان به تدریج افزایش می‌یابد. پدربزرگ، مادربزرگ یا سایر افراد آشنای فامیل وقتی با کودک بازی می‌کنند، ابتدا با یک لبخند تردیدآمیز همراه با سروصدا و حرکات بدن مواجه می‌شوند؛ در حالی که کودک در مقابل افراد غریبه ممکن است نگاهی کنجکاوانه یا یک لبخند سریع و گذرا نشان دهد. این رفتار انتخابی کودک نشان می‌دهد که او حتی در سنین خیلی پایین نیز می‌تواند افراد را شناسایی کند و در هر صورت او به نزدیکان خود خیلی وابسته است. این روابط اولیه نقش مهمی در رشد و تکامل اجتماعی – عاطفی کودک بازی می‌کند. وقتی شما با شور و علاقه و به سرعت به لبخندهای کودک پاسخ می‌دهید او متوجه اهمیت وجود خود می‌شود و به شما اعتماد می‌کند. در مورد رشد عاطفی – اجتماعی کودک علایم هشداردهنده‌ای وجود دارد که والدین باید از آنها اطلاع داشته باشند و در صورت مشاهده با پزشک مطرح کنند.

لبخند نوزادان

علایم هشداردهنده

 به علایم هشداردهنده زیر توجه کنید و اگر هر کدام از آنها را در کودکتان مشاهده کردید، فورا آنها را با پزشک کودکتان در میان بگذارید:

• کودک به صداهای بلند عکس‌العمل نشان نمی‌دهد.

• تا 2 ماهگی به دست‌هایش توجه نمی‌کند.

• تا 2ماهگی در برابر صدایتان لبخند نمی‌زند.

• تا 3ماهگی به اشیا چنگ نمی‌زند و آنها را نمی‌گیرد.

• تا 3 ماهگی به دیگران لبخند نمی‌زند.

• در 3ماهگی گردن نمی‌گیرد و نمی‌تواند سرش را نگه دارد.

• در 3 تا 4 ماهگی به طرف اسباب‌بازی دست دراز نمی‌کند.

• تا 4 ماهگی نمی‌تواند اشیا را به طرف دهانش ببرد.

• تا 4ماهگی نمی‌تواند از صداهای شما تقلید کند.

• وقتی پاهایش را روی سطح صاف و محکمی قرار می‌دهید، تا 4 ماهگی نمی‌تواند پاهایش را به طرف پایین فشار دهد.

• در 4ماهگی نمی‌تواند چشم‌هایش را در جهات مختلف حرکت دهد.

• بیشتر اوقات چشم‌هایش به حالت لوچی درمی‌آید.

• توجهی به چهره‌های جدید نمی‌کند یا به شدت حالت وحشت‌زده به خود می‌گیرد.

دسترسی به مطالب علمی  در سایت

http://maktoobshop.com