وبلاگ زیر جهت دریافت مقالات علمی و افزایش اگاهی شما عزیزان ایجاد شده است
ترکیب سلول جنسی مرد (Spermatozoid)با سلول جنسی زن (Ovum) و تشکیل تخم و جایگزین شدن تخم در داخل رحم را " آبستنی " یا "بارداری " می نامند .
علایم حاملگی
1.علایم قطعی
الف) شنیده شدن صدای قلب جنین توسط پزشک یا مامای تحصیل کرده.
ب) حس کردن حرکات جنین توسط پزشک یا مامای تحصیل کرده.
ج) تشخیص مثبت حاملگی با روش مطمئن(سونوگرافی)
2.علایم احتمالی
الف) تغییر در اندازه شکم و دهانه رحم
ب) علایم آزمایشگاهی (که چندان مطمئن نیست )
3.علایم مشکوک
الف) بزرگ شدن پستان ها (این حالت قبل از وقوع قاعدگی ممکن است اتفاق بیفتد)
ب) قطع قاعدگی (ممکن است این مساله علت دیگری داشته باشد)
ج) ویار حاملگی (در هفته اول اتفاق میفتد)
د) ماسک یا نقاب حاملگی (لکه هایی هستند که در صورت و گردن ایجاد می شوند و بعد از زایمان کاملا از بین می روند)
هــ) ترک های آبستنی (در قسمت شکم و گاهی اوقات در ران ها و پستان ها ایجاد می شود و همراه با خارش هستند, به رنگ قرمز دیده می شوند که بعد از زایمان آثار آنها به صورت خطوط سفید نقره ای باقی می ماند .)
و) احساس حرکت جنین توسط مادر (از هفته بیستم حاملگی احساس می شود)
علایم غیر طبیعی در دوره بارداری
لکه بینی
ورم
آبریزش
سوزش سردل
استفراغ شدید
سردرد های شدید و درد شکم
سوزش ادرار
بروز بیماری های تب دار
عدم بزرگ شدن شکم
قطع حرکات جنین
تغییرات طبیعی در دوره بارداری
یبوست : به دلیل تغییرات هورمونی
تکرر ادرار : به دلبل بزرگ شدن و سنگین شدن رحم و فشار آن به مثانه و کم شدن حجم ادرار
افزایش بزاق : به مرور رفع می شود
افزایش ترشحات واژن : این ترشحات باید به رنگ سفید و بدون بو و سوزش و خارش باشد در غیر این صورت باید توسط پزشک درمان شود.
تنگی نفس : بدلیل فشار رحم به قلب و ریه ها در ماه های آخر.
واریس :به دلیل اختلال در بازگشت خون از اندام های پایین ایجاد می شود.استراحت و قرار دادن پا در سطحی بالاتر از سطح بدن به برطرف شدن درد کمک می کند.
بی خوابی : به دلیل حرکات جنینی و اضطراب مادر برای زایمان است.نوشیدن یک لیوان شیر گرم قبل از خواب به برطرف کردن بی خوابی کمک می کند.
گرفتگی عضلات : در ماه های آخر شایع است که پوشیدن لباس راحت و کفش پاشنه کوتاه و ماساژ در کم کردن درد موثر است .
نفخ : بدلیل اتساع روده ها و معده ایجاد می شود. {سیر و پیاز وحبوبات و کلم باعث نفخ می شوند}
همورئید : بدلیل فشار رحم به ورید های لگنی و توقف خون در آن ها بخصوص در ماه های آخر , ورید های انتهای راست روده متسع شده و ممکن است از مقعد بیرون بزند.
ترش کردن : به دلیل اختلال در دستگاه گوارش.
افزایش وزن : افزایش وزن بین 8-12 کیلوگرم برای مادر طبیعی است و افزایش به میزان کمتر از 8 کیلوگرم و بیشتر از 12 کیلوگرم برای مادر و جنین خطرناک است.
نکاتی که مادران باردار باید بدانند و به آن توجه کنند
- استعمال دخانیات باعت کاهش وزن نوزاد میشود و اینگونه نوزادان اغلب از رشد جسمانی و عصبی خوبی برخوردار نیستند.
- مصرف خودسرانه ی دارو می تواند عواقب جبران ناپذیری برای جنین به همراه داشته باشد.حتی قرص های ویتامین و آهن نیز باید با دستور پزشک مصرف شوند.
- همه ی مادران در هنگام بارداری باید بر علیه بیماری کزاز واکسینه شوند تا این امر از ابتلای بیماری کزاز نوزادی جلوگیری به عمل آورد.
- در دوران بارداری از هرنوع عکس برداری با اشعه ایکس باید خودداری شود.عدم رعایت این نکته سبب ایجاد نا هنجاری ها و اشکالات غیر قابل برگشت در جنین می شود.
- در دوران باردار به علت مصرف کلسیم برای ساختن استخوان بندی جنین و عوامل دیگر خطر پوسیدگی دندان ها بیشتر میشود لذا به مادران توصیه می شود که در این دوران توجه بیشتری به دندان های خود داشته باشند و حداقل سه بار در طول دوره بارداری به دندانپزشک مراجعه کنند .
- استحمام باعث باز شدن منافذ پوست می شود و به شادابی انسان کمک میکند .در این دوره استحمام با دمای مناسب آب برای مادر باردار ضروری است.
- در دو ماه آخر بارداری باید از پستان ها مراقبت لازم به عمل آید .اگر نوک پستان ها کوچک و فرو رفته است آن را با روغن بادام چرب کرده و ماساژ دهید .این عمل در هفته های آخر بارداری باید با ملایمت انجام شود زیرا تحریک نوک پستان ها ممکن است باعث انقباضات رحمی شود.
- زن باردار نباید حرکات بدنی محدودی داشته باشد .حرکات بدنی جریان خون را تحریک و ریه ها را بیشتر باز می کند و در نتیه تبادل اکسیژن بیشتر می شود و مقدار اکسیژن خون افزایش می یابد .پیاده روی بهترین ورزش برای خانم های باردار است.
نیازهای تغذیه ای زن باردار
زن باردار نسبت به زمان قبل از بارداری به 300 کیلو کالری انرژی اضافه نیاز دارد .
- بدلیل رشد جنین و تشکیل بافتهای جنینی در این دوره نیاز به پروتئین افزایش می یابد .یک زن حامله روزانه به 30 گرم پروتئین اضافی نیاز دارد .که هم میتواند این پروتئین از منبع حیوانی باشد (مرغ و ماهی و تخم مرغ و گوشت و ...) و 3/1 بقیه را از منابع گیاهی تامین کند(نخود و لوبیا و ماش و ....) .
آزمایشات مهم و ضروری در دوره بارداری
شامل : آزمایش خون از نظر میزان هموگلوبین /گروه خونی/RH/آزمایش ادرار از نظر وجود عفونت و آلبومین .معاینات بالینی شامل وزن کردن و تعیین فشار خون و معاینه قلب و ریه ها و معاینه گلو و پستان ها و معاینه دندان ها .
حاملگی خارج رحمی عبارت است از حاملگی در خارج از رحم. شایعترین جایی که حاملگی خارج رحمی رخ میدهد لولههای رحمی هستند که از تخمدان به رحم کشیده شدهاند. سایر جاها عبارتند از تخمدان، گردن رحم، یا اصولاً خارج از دستگاه تناسلی و در حفره شکم. از نظر آماری حدود 1 از هر 100 حاملگی در خارج از رحم رخ میدهد.
ـ علایم شایع:
۱. عدم وقوع قاعدگی یا نامنظمی زمان قاعدگی
۲. لکهبینی یا خونریزی بدون توجیه
۳. درد یا دلپیچه در قسمت پایین شکم
۴. ندرتاً درد در شانه
۵. درد شکمی شدید و تند و تیز به صورت ناگهانی در اثر پارگی لوله رحمی
۶. منگی، غش، و شوک (رنگپریدگی، تند شدن ضربان قلب، پایین افتادن فشار خون و عرق سرد
. این علایم گاهی ممکن است قبل از درد یا همراه آن رخ دهند.ـ
علل بیماری:تخمکی که از تخمدان رها شده در خارج از رحم با اسپرم لقاح مییابد و در جایی خارج از رحم، که معمولاً لوله رحمی است، کاشته میشود. با بزرگ شدن رویان کاشته شده، لوله رحمی کش آمده و پاره میشود و خونریزی داخلی خطرناکی که جان زن را به خطر میاندازد رخ میدهد.
ـ عوامل افزایشدهنده خطر:
۱. سابقه عفونتهای شکمی یا لگنی
۲. سابقه حاملگی در لولههای رحمی
۳. وجود ناهنجاری در رحم
۴. سابقه جراحی بر روی لولههای رحمی یا رحم
۵. سابقه آندومتریت (التهاب آندومتریوم، بافت پوشاننده سطح داخلی رحم)
۶. وجود چسبندگیها (رشتههای بافت جوشگاهی) در اثر اعمال جراحی قبلی
۷. استفاده از دستگاه جلوگیری از حاملگی که داخل رحم کار گذاشته میشود (آی.یو.دی)
ـ پیشگیری:
۱. از روشی غیر از آییودی برای جلوگیری از حاملگی استفاده شود.
۲. در صورت بروز هر گونه عفونت لگنی، سریعاً برای درمان مراجعه شود.ـ عواقب مورد انتظار:حاملگی خارج رحمی نمیتواند کامل شود یا جنینی را بپروراند که توانایی زندگی داشته باشد. پاره شدن حاملگی خارج رحمی یک اورژانس است و باید فوراً درمان شود. با تشخیص زود هنگام و انجام عمل جراحی، احتمال بهبود کامل زیاد است. در 85%-50% از بیماران، حاملگیهای بعدی طبیعی هستند
.ـ عوارض احتمالی:
۱. عفونت
۲. کم شدن توانایی باروری
۳. شوک و مرگ در اثر خونریزی داخلی
۴. از دست دادن اعضایی از دستگاه تناسلی در اثر دشوار بودن عمل جراحیـ
درمان:
۱. اقدامات تشخیصی ممکن است شامل موارد زیر باشند:
حاملگی؛ سونوگرافی؛ کولدوسنتز (نمونهبرداری از مایع لگنی با استفاده از یک سوزن که به سقف مجرای تناسلی در عقب وارد میشود)؛ لاپاروسکوپی (سوراخهای کوچکی در شکم ایجاد میشوند و از راه آنها وسایل لازم برای دیدن و درآوردن حاملگی خارج رحمی وارد میشوند)؛ D&C (گشاد کردن و تراشیدن رحم با وسیلهای به نام کورت)؛ و لاپاراتومی (عمل جراحی باز) تفحصی.
۲. شاید بتوان ارزیابی و درمان را بدون بستری کردن بیمار به انجام رساند.
۳. البته برای انجام عمل جراحی و مراقبتهای حمایتی نیاز است که بیمار بستری شود. امکان دارد تزریق خون نیز ضرورت یابد.
۴. عمل جراحی برای درآوردن رویان در حال رشد، جفت، و هر گونه بافت آسیب دیده. اگر نتوان لوله رحمی را ترمیم نمود، اجباراً در آورده خواهد شد. حاملگی طبیعی با لوله رحمی باقیمانده (در طرف مقابل) امکانپذیر است.
۵. بعد از 24 ساعت میتوان روی بخیهها را شست.۶. برای رفع درد از گرما استفاده کنید. میتوانید یک صفحه گرم کننده یا شیشه آب داغ را روی شکم یا کمر قرار دهید. حمام آب داغ نیز باعث تخفیف ناراحتی و شل شدن عضلات میشود. برای این کار، 15-10 دقیقه در وان آب داغ بنشینید. هرچند بار که لازم باشد این کار را تکرار کنید.
ـ داروها:در بعضی از موارد که حاملگی خارج رحمی زود تشخیص داده میشود، هنوز پاره نشده باشد، یا به حالت مزمن درآمده باشد میتوان از داروی متوتروکسات (که در شیمیدرمانی نیز استفاده میشود) بهره جست. این دارو در حذف بافت حاملگی مؤثر است. اگر تصمیم به تجویز این دارو گرفته شود، برنامهریزی و پیگیری دقیق بیمار ضرورت دارد. پس از عمل جراحی ممکن است داروهای ضد بارداری از گروه داروهای ضدالتهابی غیر استروییدی یا مخدرها برای 7-2 روز تجویز شوند. در صورت وجود عفونت آنتیبیوتیک تجویز میشود.
مکملهای آهن برای کم خونی
.ـ فعالیت:فعالیتهای عادی خود، از جمله کار، را در زودترین زمان ممکن از سر گیرد. دوره نقاهت لاپاروسکوپی عموماً سریعتر از لاپاروتومی است. تا زمان ترمیم کامل که در پیگیری مشخص خواهد شد باید از مقاربت جنسی خودداری شود.
ـ رژیم غذائی:رژیم غذایی خاصی توصیه نمیشود.
ـ در این شرایط به پزشک خود مراجعه نمائید:
۱. علایم عفونت، مثل تب، لرز، سردرد، منگی، یا دردهای عضلانی
۲. خونریزی شدید از را مجرای تناسلی (تامپون هر ساعت کاملاً آغشته به خون شود
۳. زیاد شدن دفعات ادرار که بیش از یک ماه طول بکشد. این ممکن است علامتی از تحریک یا عفونت مثانه در اثر جراحی باشد.
۴. اگر شما یا یکی از اعضای خانوادهتان علایم حاملگی خارج رحمی دارید، خصوصاً علایم پارگی آن را. بلافاصله اورژانس را خبر کنید.