سفره‌ای به نام سفره عقد

هر کدام از اجزای سفره عقد، پر از معناهای ویژه و زیبا است که هرکدام پیامی را به همراه خود دارند. اما این مفاهیم چیستند و دقیقا نشانه‌ی چه چیزهایی هستند؟ 

سفره‌ای به نام سفره عقد، به گواهی تاریخ، یکی از آداب و رسوم پیشینیان ما بوده که اجزای آن نماد آرزوهای خوب برای یک زندگی مشترک است. ان سفره به خصوص در قرن‌های اخیر هویتی ممزوج با هویت اسلامی ایرانیان یافته است و همچون سفره هفت‌سین، ایرانی-اسلامی محسوب می‌شود که ریشه در ایران قبل از اسلام دارد.

سفره عقد در مراسم عقد پهن می شود و عروس و داماد بر سر آن می نشینند و در مقابل قرآن به خطبه عقد گوش می دهند و رسما زن و شوهر می شوند.

هر کدام از اجزای سفره عقد، پر از معناهای ویژه و زیبا است که هرکدام پیامی را به همراه خود دارند. اما این مفاهیم چیستند و دقیقا نشانه‌ی چه چیزهایی هستند؟ ما در این باره با خانم سپیده درویش محمدی یکی از متخصصین سفره عقد و سفره‌های مذهبی به گفتگو نشسته‌ایم تا با اجزای سفره عقد بیشتر آشنا شویم.

سفره عقد:

سفره عقد معمولا شامل پارچه‌ای است که طبق ذوق و سلیقه طراح آن پهن می شود و تمامی اجزا بر روی آن قرار می گیرند.

آینه و شمعدان:

آینه و شمعدان که از ارکان خرید عقد نیز هست و در خطبه عقد نیز عنوان می‌شود که همه میدانند قرآن مجید کتاب آسمانی مسلمانان و نمادی برای تحکیم ازدواج است از مهمترین ارکان سفره عقد است. همچنین آینه در بالای سفره، روبه روی عروس و داماد قرار داده می شود تا آنها یکدیگر را در آینه ببینند تا دل هایشان نسبت به هم مانند آینه صاف و زلال باشد. و یک جفت شمعدان که در دو طرف آینه قرار می گیرند که شمع های روشن شمعدان ها نمایانگر روشنایی و گرمی پیوند عقد بین عروس و داماد است.

شاخه نبات:

شاخه نبات نیز که در خطبه عقد همیشه شنیده می‌شود و به عنوان شیرینی دوران زندگی است و طراحی‌های بسیار متنوعی بر روی شاخه نبات می‌شود که یکی از عناصر زیبای هر سفره عقدی است.

نان و پنیر و سبزی: 

برای برکت زندگی در سفره استفاده می شود و اغلب اوقات در کنار نان، پنیر می گذارند و آن را نشانه وسعت روزی می دانند و سبزی هم نشانه سرسبزی و سلامتی است. یکی از مهمترین تخصص‌ةای یک طراح سفره عقد سبزی آرایی است یک طراح با سلیقه و هنر خویش این عناصر را در کنار هم قرار می‌دهد.

عسل: 

مراسم عسل در دهان گداشتن عروس و داماد برای شیرین‌کامی و زندگی شیرین زوجین است. همانطور که این مراسم از قسمتهای مهم است چیدمان و دکوراسیون ظرف عسل باید با ذوق و سلیقه خوبی درست شود.

تخم مرغ: 

نمادی از تداوم نسل است و تعداد آن بستگی به طراحی سفره دارد. چیدمان و تزئین تخم‌مرغ نیز بسیار متنوع است. 

سکه: 

سکه نمادی برای افزایش رزق و روزی عروس و داماد است که معمولا از سکه هایی با رنگ مجازی طلایی در سفره استفاده می‌شود. سکه به خاطر رنگ طلایی که دارد در سفره می‌درخشد و باید خیلی خوب و متناسب تزئین شود.

گردو، بادام و فندق:

وجود گردو، بادام و فندق را نی نشانی از گسترده بودن سفره عقد به علت خوراکی های مقوی الهی می دانند. برخی هم عقیده دارند درخت گردو عمر طولانی دارد و گردو نمادی برای طول عمر عروس و داماد است. 

میوه: میوه های رنگینی مانند انار و سیب سرخ یا میوه های دیگر به منزله برخورداری عروس و داماد از همه نعمت های طبیعی خداوند است. که امروزه در سفره عقد از میوه‌هایی مثل آناناس به خاطر زیبایی که دارد نیز استفاده می‌شود.

گل: 

گل نماد طراوت ، شادابی و زیبایی است . یکی دیگر از مهارت‌های طراحان سفره عقد گل‌آرایی است. در این بخش هر طراح به سلیقه و ذوق خود هنرمایی می‌کند.

حلقه: 

همانطور که حلقه از اجزای مهم ازدواج است در سفره عقد نیز از اجزای مهم حساب می آید. مراسم حلقه دست کردن عروس و داماد در کنار سفره عقد نیز از مراسم‌های مهم است و چیدمان و تزئین جعبه حلقه‌ها بسیار مهم است.

اسپند: 

دود کردن اسپند برای دور شدن چشم حسود در آیین ما جایی ویژه دارد و در کنار سفره عقد بر بالای سر عرو و داماد نیز صورت می‌گیرد.

کله قند: 

در مراسم عقد خانم‌های خوشبخت بر روی پارچه سفیدی بر سر عروس و داماد کله قند می‌سایند که نمایانگر باریدن شادی و شیرینی بر سر آنها است. در مراسم عقدکنان معمولا به رسم یادگاری از پیوند ازدواج عروس و داماد هدیه‌ای به مهمانان داده می‌شود. این هدیه‌ها نیز با توجه به تناسبات و طراحی سفره عقد در ظرفی قرار داده می‌شود و پس از مراسم عروسی توسط عروس به مهمانان داده می‌شود. 

اما میهمانان نیز از این جشن دست خالی بر نمی گردند زیرا عروس و داماد به رسم یادگاری تحفه ای به آنها هدیه می دهند. 

به گفته خانم درویش محمدی در حال حاضر تزئینات و عناصر دیگری نیز علاوه بر اینها ممکن است در سفره عقد قرار گیرند مثل ماهی ‌های قرمز که در سفره هفت سین نیز هست و میوه‌های متنوع و شمع‌های گوناگون و ... که با توجه به طراحی سفره عقد در سبک‌های سنتی، مدرن و کلاسیک چیده می‌شوند.

http://www.novinpendargroup.com