راههای بالا بردن یا افزایش فشار خون

فشار خون نیرویی است که توسط جریان خون به دیواره رگ ‌ها وارد شده و یکی از علایم اصلی حیات محسوب می‌ شود.

این فشار توسط عمل پمپ قلب ایجاد می ‌شود، به این‌ صورت که وقتی قلب منقبض می ‌شود فشار خون در رگ ‌ها بالا می ‌رود که آن را فشار سیستولیک (ماکزیمم) می ‌نامند و هنگامی که قلب منبسط شده و دوباره از خون پُر می ‌شود، فشار در رگ‌ ها پایین آمده و آن‌ را فشار دیاستولیک (مینیمم) می ‌نامند. گاهی این نظم به هم خورده و فشار بالا یا پایین می ‌رود.

بنابراین هنگامی که فشار خون را اندازه‌گیری می ‌کنند، هر دو فشار فوق را در نظر می ‌گیرند.

فشار خون پایین که هیپوتانسیون نیز نامیده می شود، با وجود اینکه در بیماران مبتلا به پرفشاری خون مناسب به نظر می رسد اما در برخی افراد می تواند باعث علایمی مانند سرگیجه و غش شود. در موارد شدید فشار خون پایین می تواند کشنده نیز باشد.

با وجود اینکه فشار خون طبیعی در افراد مختلف می تواند متفاوت باشد، معمولاً فشار خون سیستولیک(عدد بالای فشار) 90 میلی متر جیوه یا کمتر و فشار خون دیاستولیک(عدد پایین فشار) 60 میلی متر جیوه یا کمتر، فشار خون پایین در نظر گرفته می شود.

علل فشار خون پایین می تواند محدوده وسیعی از دهیدراسیون( کم آبی و از دست دادن آب بدن) تا بیماری های خطرناک یا جراحی های مختلف را شامل گردد. فشار خون پایین قابل درمان است اما مهم این است که علت این افت فشار مشخص شده و درمان شود.

فشار خون پایین الزاما به معنای وجود بیماری نیست. با این وجود، اگر شما نشانه هایی از فشار خون پایین دارید، فقط پزشکتان می­تواند شرایط را بررسی و علت این موضوع را بیابد.

علائم

بیشتر افرادی که فشارخون پایینی دارند، علائمی نشان نمی‌دهند. در این افراد، بیماری نهفته‌ای وجود ندارد که باعث افت فشارخون شود و در نتیجه درمانی لازم نیست. با این حال، زمانی که افت فشارخون مانع رسیدن خون کافی به مغز و دیگر اندام‌های حیاتی می‌شود، بایستی تحت درمان قرار بگیرد. در چنین مواقعی، یک بیماری نهفته منجر به افت فشارخون می‌شود. علائم رایج افت فشارخون عبارت‌اند از:

سرگیجه

تاری دید

تپش قلب

خستگی شدید

تشنگی شدید

پوست رنگ‌پریده

ضعف

تنگی نفس

ضربان قلب نامنظم

سبکی سر

حمله

عدم رسیدن خون کافی به مغز در اثر فشارخون پایین منجر به سرگیجه، خستگی شدید و عدم تمرکز می‌شود. تغییر حالت مانند بلند شدن و ایستادن ممکن است باعث سرگیجه یا سبکی سر شود. زمانی که فردی در حالت ایستاده است، خون به سمت پایین بدن حرکت می‌کند و این امر باعث کاهش فشارخون می‌شود. از آنجا که فشارخون افراد مبتلا به فشارخون پایین در حالت عادی پایین است، ایستادن باعث کاهش بیشتر فشار می‌شود. در نتیجه علائمی همچون سبکی سر و سرگیجه بروز می‌کند.

دلایل

برخی بیماریها مثل کم آبی بدن ، مشکلات قلب و غدد ، عفونت ها جدی و واکنش های آلرژیک شدید ممکن است باعث افت فشار خون شوند . علاوه بر اینها از دست دادن خون زیاد و مصرف برخی داروها نیز باعث کاهش شدید فشار خون می شوند.

راههای تشخیص افت فشار خون

اندازه گیری فشار خون چه در حالت دراز کشیده و یا ایستاده، اولین قدم برای تشخیص افت فشار خون است. از طریق آزمایشات زیر نیز می توان به افت فشار خون پی برد:

شمارش کامل سلول های خونی : از این طریق می توان به کم خونی و یا افزایش سلول های سفید خون پی برد.

اندازه گیری الکترولیت های خون: از این طریق می توان به کم آبی بدن، دفع املاح بدن، نارسایی کلیه و یا اسیدوز (زیادی اسید در خون) پی برد.

اندازه گیری کورتیزول خون برای تشخیص بیماری غده آدرنال (فوق کلیه) و یا بیماری آدیسون

کشت خون و ادرار برای تشخیص عفونت خون و ادرار

عکسبرداری از قفسه سینه و شکم

سی تی اسکن برای تشخیص ذات الریه، نارسایی قلبی، وجود سنگ کیسه صفرا، پانکراتیت و دیورتیکولیت

الکتروکاردیوگرام برای تشخیص ضربان کند یا تند قلب، پریکاردیت (عفونت پرده قلب) و آسیب عضله قلبی

ثبت هولتر برای تشخیص ضربان غیرطبیعی قلب

اکوکاردیوگرام که ساختار و حرکت قلب را توسط امواج اولتراسوند نشان می دهد

برای جلوگیری از کاهش فشار خون، قبل از بیرون آمدن از رختخواب، برای چند دقیقه نفس عمیق بکشید و سپس به آرامی بنشینید و بعد بایستید

درمان

کسانی که افت فشار خون خفیف دارند اگر در وضعیت ایستاده طولانی قرار بگیرند، می‌توانند با تغییر وضعیت از حالت ایستاده به نشسته یا خوابیده و بالا آوردن پاها به طوری که بالاتر از سطح بدن قرار گیرد، سبب بازگشت خون بیشتر به قلب شوند و افت فشار خون را جبران کنند.

نوشیدن آب و جبران مایعات از دست رفته در ورزشکاران و افراد گرمازده یا دچار تب از افت فشار خون جلوگیری می‌کند. مصرف نمک به مقدار کم نیز همراه مایعات در بالا بردن فشار خون موثر است. همچنین اجتناب از تغییر وضعیت ناگهانی در کسانی که دچار علائم افت فشار می‌شوند نیز در پیشگیری از این عارضه موثر است.

در کسانی که به طور متوسط یا شدید دچار افت فشار خون شده‌اند درمان شامل برطرف کردن یا درمان علت اولیه و سپس جبران مایعات بدن به کمک تزریق سرم یا تزریق خون یا استفاده از داروهایی است که فشار خون را بالا می‌برند. فراموش نکنید افرادی که مکرر دچار افت فشار خون می‌شوند حتما برای پیدا کردن علت آن باید به پزشک خود مراجعه و آن را برطرف کنند.

درمان اورژانسی

زمانی که دچار افت ناگهانی فشار خون شده اید موارد ذیل جهت درمان اورژانسی توصیه می گردد:

مقداری چای دارچین میل نمایید تا به سرعت تاثیر آن را در بالا بردن فشار خونتان مشاهده نمایید برای این کار با توجه به این که تهیه دم نوش از چوب دارچین مقداری زمانبر است و در لحظه اورژانس ممکن است تهیه دم نوش از چوب دارچین موجب صرف زمان گردد، توصیه می شود از پودر دارچین استفاده نمایید و مقداری از پودر آن را داخل آب جوش ریخته، بعد از چند دقیقه که دم کشید با عسل شیرین کنید و میل نمایید.

مصرف نمک دریا باعث تعدیل در فشار خون می گردد، اگر دارچین دم دست نبود و امکان مصرف آن را نداشیتد، مصرف مقدار نمک دریا می تواند برای رفع افت فشار خون نافع باشد.

مصرف شربت زنجبیل و عسل نیز برای بالا بردن فشار خون مفید می باشد

لازم به ذکر است افرادی که دارای مشکل پایین بودن فشار خون می باشند (نه این که به صورت ناگهانی فشارشان افت کرده باشد)، باید مواد غذایی سرد را با مصلحاتشان میل نمایند و همچنین مصرف گوشت گنجشک در دراز مدت در رفع مشل افت فشار خون آنها مفید بوده و فشار خون را بالا می برد.

در بین گوشت ماکیان، گوشت کبوتر فشار را پایین می آورد، لذا برای افراد دارای فشار خون مصرف این گوشت توصیه می شود.

توصیه‌هایی برای افراد مبتلا به فشارخون پایین

برخورداری از یک رژیم غذایی سالم که از تمام گروه‌های غذایی بهره می‌برد، مواد مغذی موردنیاز بدن را تأمین خواهد کرد.

وعده‌هایی غذایی مکرر اما کوچک به جای دو وعده غذایی بزرگ به پیشگیری از افت فشارخون کمک می‌کند.

محدودسازی مواد غذایی سرشار از کربوهیدرات مانند سیب‌زمینی، برنج، نان و پاستا به کنترل فشارخون کمک می‌کند.

نوشیدنی‌های حاوی کافئین به صورت موقت فشارخون را افزایش می‌دهند.

مصرف غذاهای سرشار از سدیم به بهبود سطح فشارخون کمک می‌کند. با این حال سدیم اضافی منجر به بروز مشکلات قلبی می‌شود.

نوشیدن آب کافی حجم خون را افزایش می‌دهد و از کمبود آب جلوگیری می‌کند.

مواد غذایی سرشار از پروتئین، ویتامین ب کمپلکس و ویتامین سی را در رژیم غذایی خود بگنجانید.

از ایستادن یا قرار گرفتن در یک موقعیت برای مدت طولانی خودداری کنید.

از تغییر حالت ناگهانی بپرهیزید.

در محیط‌های گرم و خشک قرار نگیرید.

اگر دچار افت فشارخون شدید، بنشینید و پاهای خود را بالاتر از سطح قلب قرار دهید.

درمان فشار خون پایین

هنگامی که فشار خون خیلی پایین بیاید، در این صورت اعضای اصلی داخل بدن از قیبل مغز، کلیه ها و قلب نمی توانند کار خود را به درستی انجام دهند و ممکن است به طور موقت و یا دائم از کار بیفتند.  فشار خون طبیعی 120 روی 80 میلیمتر جیوه است.

فشار خون پایین، اغلب به عنوان کمتر از ۹۰ میلی متر Hg سیستولیک یا ۶۰ میلی متر Hg دیاستولیک تعریف می شود، یک بیماری شایع پزشکی با عللی مختلف است ، از جمله حاملگی، مشکلات قلبی، برخی از عفونت های شدید و یا آلرژی ها، کم خونی و حتی کم آبی بدن. اگر فشارخون پایین و بدون علائم طولانی مدت دارید، باید کمی نگران باشید. با این حال، اگر در معرض کاهش ناگهانی فشار خون هستید، باید به پزشک خود مراجعه کنید.

رژیم غذایی خود را تغییر دهید

۱- مقدار آب زیادی آب بنوشید

کم بودن فشار خون می تواند با کمبود آب همراه باشد، بنابراین شما می توانید فشار خون خود را با افزایش مصرف آب افزایش دهید. حداقل هشت تا ده لیوان آب ،۸ اونس در روز بنوشید. اگر این کار بر نشانه های شما اثر نداشته باشد یا اگر وقت خود را در خارج از منزل یا با تمرین می گذرانید، باید آب بیشتری بخورید.

نوشیدنی های بهداشتی با الکترولیت ها نیز می توانند فشار خون را بالا ببرند، اما نباید از نوشیدنی هایی با قند بالا استفاده کنید.

۲- وعده های غذایی کوچکتر و مکرر بخورید

خوردن چند وعده غذایی به جای یک یا دو وعده غذایی بزرگ، می تواند به تنظیم قند خون و فشار خون کمک کند. درست کردن این غذاهای سالم و کم کربوهیدرات را به عنوان هدف خود قرار دهید.

وقتی کربوهیدرات می خورید، از کربوهیدرات های فرعی مانند ماکارونی و نان سفید خودداری کنید. در عوض کربوهیدرات های پیچیده مانند بلغور جو دوسر، ماکارونی کامل، نان کل دانه و جو استفاده کنید.

۳- رژیم غذایی خود را متعادل کنید

یک راه مهم برای تنظیم فشار خون و بهبود سلامت شما این است که یک رژیم سالم و متعادل داشته باشید. یک رژیم متعادل شامل گوشت بدون چربی و ماهی، غلات و بسیاری از میوه ها و سبزیجات است.

از مواد غذایی فراوری شده که قند و چربی بالایی دارند اجتناب کنید. در حالی که اغلب دارای مقادیر زیاد سدیم هستند، آنها منبع سالم مواد مغذی نیستند.

۴- مصرف ویتامین B12 و آهن خود را افزایش دهید

این ویتامین ها به عملکرد درست فشار خون و گردش خون کمک می کنند. غلات حاوی هر دوی این مواد معدنی اند. برخی منابع دیگر B12 شامل ماهی و محصولات لبنی مانند پنیر، شیر و ماست هستند. آهن را می توان در سبزیجات سبز تیره مانند بروکلی و اسفناج نیز یافت.

۵- مصرف الکل را کاهش دهید

الکل باعث کم آبی بدن می شود، حتی اگر با اعتدال مصرف شود. اگر فشار خون پایین دارید، باید از مصرف الکل خودداری کنید.

۶- کافئین بنوشید

کافئین عروق خونی را فشرده کرده که می تواند فشار خون را افزایش دهد. افزایش متعادل مصرف کافئین ​​می تواند به افزایش فشار خون کمک کند.

۷- سعی کنید از داروهای گیاهی استفاده کنید

دستگاه فشار خون

داروهای گیاهی برای کمک به فشار خون اثبات نشده اند، اما شواهد حاکی از آن است که برخی از گیاهان ممکن است اثرات فشار خون پایین را کاهش دهند. برخی از این موارد عبارتند از انیسون و رزماری. اضافه کردن این ها به رژیم غذایی شما مزیت هایی دارد، اما شما باید قبل از مصرف هر مکمل گیاهی، از پزشک خود مشورت بگیرید. با این وجود آشپزی با این گیاهان اثرات قابل رویتی دارد.

در حقیقت زنجبیل ممکن است فشار خون را کاهش دهد، بنابراین اگر فشار خون پایین دارید، از مکمل های غذایی استفاده نکنید.

دارچین نیز ممکن است فشار خون شما را کاهش دهد. اگر فشار خون پایین دارید، از مکمل های حاوی دارچین استفاده نکنید.

فلفل نیز ممکن است فشار خون پایین را پایین بیاورد.

شیوه زندگی خود را تغییر دهید

۱- وضعیت بدن خود را به آرامی تغییر دهید

علایم فشار خون

برای کاهش اثرات سرگیجه مرتبط با فشار خون، ارام باشید و حساب شده حرکت کنید. هنگام تغییر حالت از حالت خوابیده به نشسته یا از نشسته به ایستاده مراقب باشید.

۲- از صاف کردن پاهای خود هنگام نشستن خودداری کنید

صاف کردن پاها می تواند گردش خون شما را محدود کند. به منظور حفظ گردش خون سالم بدن، سعی کنید پاهای خود را در حالت راحت بگذارید و با زانوهای خم بنشینید.

۳- به طور منظم ورزش کنید

ورزش منظم به سلامت شماو تقویت و تنظیم جریان خون سالم نیز کمک می کند. هرچیز ساده ای مانند پیاده روی سریع ۲۰ دقیقه ای روزانه می تواند به سلامت روحی و جسمی شما کمک کند.

اگر فشار خون شما هنوز تنظیم نشده از تمریناتی که شامل بلند کردن اجسام سنگین هستند خودداری کنید. این می تواند منجر به درد یا آسیب دیدگی شود.

۴- جوراب تنگ بپوشید

جوراب های تنگ اغلب برای کمک به کاهش تورم و جمع آوری خون در پایین تنه و بهبود گردش خون استفاده می شوند. همواره در فعالیت های روزمره خود جوراب تنگ بپوشید ، این کار با منظم نگه داشتن جریان خون درون رگ ها به تنظیم فشار خون شما کمک می کند.

۵- از دوش های داغ و طولانی اجتناب کنید

دوش آب داغ می تواند باعث انبساط رگ های خونی شما شود که می تواند منجر به کاهش بیشتر فشار خون شود. این کار می تواند از دلایل سرگیجه و خستگی باشند. شما می توانید دوش آب گرم (به جای داغ) داشته باشید و از حمام و یا حوضچه های داغ اجتناب کنید. شما همچنین میتوانید برای زمان هایی که سرگیجه دارید یک دستگیره یا صندلی زیر دوش در حمام خود داشته باشید.

درمان پزشکی برای درمان فشار خون پایین

۱- در صورت تغییرات ناگهانی فشار خون، به پزشک مراجعه کنید

اگر فشار خون طبیعی یا فشار خون بالا دارید و ناگهان فشار خونتان پایین می رود، باید بلافاصله به پزشک مراجعه کنید. شروع فشار خون پایین می تواند نشانه مهم هشدار دهنده بیماری های خطرناک مخصوصا برای افراد مبتلا به دیابت باشند،.

حتی اگر کاهش ناگهانی فشار خون تنها علائم شما باشد، با پزشک خود مشورت کنید.

۲- تغییر داروها یا دوزهایتان را درخواست کنید

عوارض جانبی بعضی از داروها باعث کاهش فشار خون شما میشود. با پزشک خود مشورت کنید که آیا داروهای فعلی شما می توانند فشار خون شما را کاهش دهند و تغییر داروهای تجویزی میتواند فشار خون شما را افزایش دهد یا خیر؟

۳- برای بررسی وضعیت پزشکی خود ازمایش دهید

فشار خون پایین می تواند نشانه های بیماری های دیگر مانند دیابت، بیماری های قلبی، کمبود کورتیزون یا مشکل تیروئید باشد. اگر بعد از رژیم غذایی و تغییر شیوه زندگی با مشکل فشار خون پایین مواجه شدید ، از پزشک خود برای ارزیابی وضعیت پزشکی تان درخواست کنید.

۴- در مورد داروهایی که فشار خون را افزایش می دهند، تحقیق کنید

علائم فشار خون

Fludrocortisone .و Midodrine هر دو داروهایی هستند که می توانند به افزایش فشار خون کمک کنند. از پزشک خود درباره یکی از این داروها که برای وضعیت شما مناسب است بپرسید.

معمولا افرادی که فشار خون پایین دارند دارو مصرف نمی کنند،البته دلیلی برای نگرانی نیست، مگر اینکه علائمی داشته باشند

۵- علائم هشدار دهنده را تشخیص دهید

اگر فشار خون پایین شما با علائم دیگر همراه است یا اگر فشار خون طبیعی یا حتی فشار خون بالا دارید و در حال حاضر به طور ناگهانی فشار خونتان پایین میرود ، باید به پزشک مراجعه کنید. اگر علایم زیر را همراه با فشار خون پایین تجربه کرده اید، با پزشک خود تماس بگیرید:

سرگیجه

غش

تمرکز دشوار

تاری دید

حالت تهوع

پوست سرد و رنگ پریده

تنفس سریع و کم عمق

خستگی

افسردگی

تشنگی