در مورد علائم کلی روماتیسم مفصلی در مقالات قبل به تفصیل صحبت شده است. در این مقاله سعی میشود در مورد علائم بالینی و درمان روماتیسم مفصلی در دست توضیحات بیشتری داده شود.
علائم رماتیسم مفصلی در دست چیست
علائم روماتیسم مفصلی بیش ا هر مفصل دیگر در مچ دست و مفاصلمتاکارپوفالانژیال Metacarpophalangeal یا MP دیده میشوند. مفاصل متاکارپوفالانژیال در محل اتصال انگشتان به کف دست قرار گرفته اند. در روماتیسم مفصلی مفاصل گرفتار دچار درد، تورم و خشکی میشوند. خشکی مفصل در صبح ها بیشتر بوده و بعد از چند ساعت کمتر میشود. درگیری مفصلی معمولا دوطرفه و قرینه است یعنی در هر دو دست وجود دارد. تورم انگشتان دست از علائم ابتدایی ابتلا به روماتیسم مفصلی است و موجب میشود انگشت از وسط متورم و پهن تر شود و به اصطلاح شکل دوک نخ ریسی به خود بگیرد
دیگر علائم این بیماری در دست عبارتند از
- برجستگی های گرد در زیر پوست انگشت یا آرنج
- برجستگی های نرم در پشت دست که با حرکت انگشتان دست حرکت میکنند.
- خم شدن بند آخر انگشت که به آن انگشت چکشی یا مالت فینگر Mallet finger میگویند.
 | |  |  |
| برجستگی در پشت آرنج و ساعد که به آن ندول روماتیسمی میگویند | | خم شدن بند اتهایی انگشت را انگشت چکشیمیگویند | تورم انگشتان دست |
- انحراف انگشتان دست به سمت استخوان اولنا . این انحراف در مفصل متاکارپوفالانژیال ایجاد میشود و به علت کشیده شدن و شل شدن رباط های جانبی (لیگامان های کلترال) در یک طرف مفصل و یا به علت جابجا شدن تاندون ها یا عدم بالانس عضلات کف دست است
- خم شدن مفصل انتهایی انگشت و باز شدن مفصل میانی که به آن تغییر شکل گردن قو یا دفرمیتی سوان نک Swan neck deformity میگویند.
تغییر شکل سوان نک تغییر شکل بتونیر تغییر شکل بتونیر
- خم شدن مفصل میانی انگشت و باز شدن مفصل متاکارپوفالانژیال که به آن تغییر شکل سوراخ دکمه یا دفرمیتی باتن هول یا بتونیر Boutonniere deformity or button hole deformity میگویند.
تغییر شکل سوان نک بصورت خم شدن مفصل انتهایی انگشت
و باز شدن بیش از حد مفصل وسطی است
کاهش فاصله مفصل، پوکی استخوان، انحراف مفاصل متاکارپوفالانژیال
به سمت استخوان اولنا و تخریب مفصل از علائم بارز ابتلا به
روماتیسم مفصلی است |
استفاده از بریس در بعضی موارد میتواند
به کاهش علائم بیمار کمک کند |
- ناتوانی و ضعف در گرفتن اشیاء با دست
- ناتوانی ناگهانی در راست کردن یا خم کردن انگشت دست به علت پاره شدن تاندون آن انگشت
- برجسته شدن استخوان ها در مچ دست
- صدای جیرجیر در موقع حرکت مفصل به علت حرکت تاندون های ملتهب
درمان رماتیسم مفصلی دست
در درمان این بیماری متخصص روماتولوژیست، فیزیوتراپی و ارتوپدی با یکدیگر همکاری میکنند. متخصص روماتولوژیست داروهایی به بیمار میدهد که با استفاده از آنها درد و تورم مفاصل بیمار کم شده و سرعت پیشرفت بیماری کند میشود. متخصص فیزیوتراپی با استفاده از نرمش های خاص سعی میکند حرکات مفاصل را در حد قابل قبولی نگه دارد و همچنین با استفاده از بریس هایی مفاصل را در وضعیت های مناسب قرار داده تا درد کمتری داشته و کارآیی بهتری داشته باشند.
متخصص ارتوپد در صورت لزوم اعمل جراحی خاصی را انجام میدهد که مهمترین آنها عبارتند از
- خارج کردن برجستگی های زیر پوست که به آنها ندول Nodule میگویند به توسط عمل جراحی
- خارج کردن برجستگی های استخوانی و یا خارج کردن لایه سینوویال اطراف تاندون های دست . هر دو این عوامل میتوانند تاندون را تحت فشار قرار دهند
- درمان پارگی تاندون دست با پیوند تاندون یا جابجا کردن تاندون ها
- خارج کردن لایه سینوویال مفصل مبتلا
- آزاد کردن رباط عرضی مچ دست برای درمان علائم سندروم کانال کارپ
- در صورت تخریب شدید مفصلی جوش دادن استخوان های دو طرف مفصل در موارد خاص
- در موارد آسیب شدید مفصل، تعویض آن با مفصل مصنوعی
