یکی از این مراکز، (محوطه بروکا) نام دارد که وظیفه آن ساخت و تلفظ لغات است و برخلاف آنچه مدتها تصور میشد، این بخش از مغز وظیفه نظمدادن به کلمات و ساختن جملات را نیز برعهده دارد.(محوطه ورنیک) بخش دیگری است که به کلمات معنی میبخشد.
اخیرا دانشمندان کشف کردهاند که قابلیت گفتار مختص به این دو مرکز نیست و بخش جلویی لب گیجگاهی نیز در این میان نقش مهمی ایفا میکند.
از آن گذشته، در صورتی میتوانیم درست حرف بزنیم که درست بشنویم. صداها بهصورت امواج وارد گوش میشوند و در گوش داخلی تبدیل به تحریکات عصبی شده، به اعصاب شنوایی منتقل و به مغز فرستاده میشوند.تحلیل صداها از این پس برعهده منطقه مربوط به شنوایی در مغز است که این منطقه نیز در آموختن زبان نقش مهمی ایفا میکند.
● مراحل آموختن زبان
کودکان، معمولا در پنج سال اول زندگی، زبان مادری را به خوبی میآموزند. با این حال در تمام طول عمر آن را کاملتر کرده و دایره لغاتشان را غنی میکنند. کودک تا یکسالگی صدا میسازد و کمکم یاد میگیرد به صداها ریتم دهد و در نهایت تلفظ کلمات ساده را آغاز میکند.
در سال دوم کودک کمکم میتواند دو، سه یا چهار کلمه را کنار هم بگذارد و در سه، چهار سالگی نیز جملات را بلندتر و کاملتر بسازد. البته لازم به ذکر است تئوریهای بسیاری درباره مراحل آموختن زبان در انسان وجود دارد. آناتومی بدن و کامل شدن مغز در این میان بسیار مهم است.
هرچه مغز کاملتر میشود حنجره و حفره حلق نیز گستردهتر میشود و زبان به راحتی میتواند حرکاتی را که برای گفتار لازم است انجام دهد. تمامی این عوامل در کنار هم اجازه میدهد آواها درست در کنار هم قرار گرفته و صدا خلق شود.
از سوی دیگر، دانشمندان کشف کردهاند که برخی ژنها در آموختن زبان نقش دارند و جهش بعضی از آنها باعث میشود فرد زبان را راحتتر یا سختتر بیاموزد.
● آموختن زبانهای خارجی
هر زبانی الفاظ و صداهای خاص خود را دارد. پس از تولد کودک این توانایی را دارد که صداهای موجود در زبانهای مختلف را تشخیص دهد. از یک سالگی این توانایی به مرور کاهش مییابد. کاملا طبیعی است، چون الفاظ مربوط به زبان مادری در ذهن او ثبت میشوند.
یادگیری زبان در بزرگسالی معمولا دشوار است. چون وقتی در یک زبان تبحر پیدا میکنید، مغز به سیستم فهم، بیان و املای آن عادت میکند.
تنها راه یادگیری یک زبان بیگانه، کنارگذاشتن سیستم زبان مادری و پذیرش سیستمی جدید است.
گاهی سدهای فرهنگی مانع از آموختن یک زبان میشوند. معمولا افرادی که با ملتی دشمنی دارند، زبان آنها را هم دیرتر میآموزند. در حقیقت پیش از آنکه زبانی را بیاموزید باید در صورت وجود موانع روانی، آنها را حل کنید.
در حال حاضر تعداد فراوانی موسسه آموزش زبان در سراسر دنیا وجود دارد و هر یک روشهای خاص خود را آموزش میدهند. حتی بسیاری از آنها از هیپنوتیزم هم استفاده میکنند. متاسفانه در حال حاضر در بسیاری از کشورهای اروپایی، بهویژه فرانسه به نقش شنوایی در آموختن زبان توجهی نمیشود.
۵۰ سال پیش، آلفرد توماتیس، روشی برای آموختن زبان ارائه داد که روی کارکردهای شنوایی استوار بود. هرگز این روش بهصورت علمی مورد آزمایش قرار نگرفت. با این حال، هشت دانشگاه بزرگ جهان هماکنون از آن برای آموزش زبانهای خارجی استفاده میکنند.
● آموختن زبان مادری به کودک در جامعهای بیگانه
در صورتی که در جامعهای بیگانه زندگی میکنید، لازم است بدانید آموختن زبان مادری به کودک بسیار مهم است. کودک نیاز دارد زبان اعضای خانواده را بیاموزد تا همانند آنها با خودشان رابطه برقرار کند. در غیر این صورت به راحتی هویت خود را فراموش خواهد کرد. همواره در اوقات فراغت با کودکتان صحبت کنید. وقتی کتاب میخوانید، درباه عکسها توضیح دهید و از او نیز بخواهید حرف بزند. اجازه ندهید وقت خود را جلوی تلویزیون بگذراند. از همه مهمتر هرگز جملات و ساختار دو زبان را با هم یکی نکنید. تفکیک کردن زبانها به کودک شما کمک میکند هر دو زبان را کامل و صحیح بیاموزد.