فشار خون در بارداری و پره اکلامپسی

فشار خون وابسته به بارداری و پره اکلامپسی،از شایعترین مشکلات طبی در بارداری است ویکی از سه علت مهم مرگ مادران را در کنار خونریزی و عفونت  تشکیل می دهد. این اختلال، 8-5 درصد بارداریها را عارضه دار می کند. مادران مبتلا به پره اکلامپسی در معرض خطر بیشتر ی از نظر عوارض مادری و جنینی هستند به همین دلیل باید تحت مراقبتهای ویژه بارداری قرار گیرند.

فشار خون وابسته به بارداری و پره اکلامپسی چیست؟

افزایش فشار خون مادر در طی بارداری که با علایم ورم و پروتئین در ادرار همراه باشد. پره اکلامپسی نامیده می شود. این عارضه به نامهای توکسمی و مسمومیت حاملگی نیز نامیده می شود.

کدام مادران بیشتر در معرض ابتلا به فشار خون وابسته به بارداری و پره اکلامپسی هستند؟

- مادران شکم اول

- زنان با سابقه پره اکلامپسی در خواهر یا مادر

- زنان با سابقه پره اکلامپسی در بارداری قبلی

- زنان چاق

- مادران مبتلا به بیماری دیابت قبل از بارداری یا حین حاملگی

- زنان باردار در سنین زیر 18 و بالای 35 سال

- زنان با سابقه فشار خون بالا یا سابقه بیماری کلیوی قبل از بارداری

بعضی از نشانه ها می توانند نشانه بروز پره اکلامپسی در فرصتی نزدیک باشند. بنابراین باید به وجود این نشانه ها در بدن خودتان حساس باشید و با بروز هر کدام از آنها سریعا به پزشک مراجعه کنید.

این نشانه ها عبارتند از:

علایم پره اکلامپسی خفیف

فشارخون بالا( فشار خون 140/90)، ورم و مقدار کم پروتئین در ادرار

علایم پره اکلامپسی شدید

فشار خون بالا( فشار خون 160/110 و بیشتر) پروتئین در ادرار، ورم عمومی بدن بویژه دست و صورت، افزایش ناگهانی وزن بدن ،اختلال در بینایی و تاری دید، درد قسمت بالا و راست شکم، سردرد و کاهش ادرارو یا توقف جریان ادرار.

عوارض پره اکلامپسی بر روی جنین و مادر 

- افزایش احتمال مرگ جنین در داخل رحم و مرده زایی

- افزایش احتمال تولد نوزاد کم وزن( با وزن کمتر از 2500 گرم)

- افزایش جدا شدن زودرس جفت در دوران بارداری

- افزایش احتمال زایمان سزارین

- افزایش احتمال نارسایی کلیوی و قلبی

- افزایش احتمال بروز فشار خون پس از زایمان

چگونه از بروز فشار خون وابسته به بارداری و پره اکلامپسی آگاه می شویم؟

هر کدام از نشانه های گفته شده می تواند نشانی از بروز پره اکلامپسی باشد. در هر بار مراجعه به پزشک یا ماما نیز ، او با اندازه گیری فشار خون و وزن شما،و درصورت وجود علای با درخواست آزمایش ادرار برای بررسی وجود پروتئین در ادرارو نیز اندازه گیری اسید اوریک و کراتینین خون، وضعیت شما را مورد بررسی قرار می دهد.سونوگرافی می تواند به تعیین وضعیت جنین و جفت نیز کمک کند.

درمان فشار خون وابسته به بارداری و پره اکلامپسی

درمان بستگی به سن بارداری دارد. یعنی مدت زمانی که از عمر جنین می گذرد.

1- اگر تاریخ زایمان نزدیک است و رشد جنین کافی است. ممکن است پزشک با توجه به شرایط مادر و جنین تصمیم به انجام زایمان بگیرد.

2- اگر مادر پره اکلامپسی خفیف داشته و جنین رشد کافی نداشته باشد، موارد زیر به مادران توصیه می شود:

- استراحت بر پهلوی چپ برای افزایش خونرسانی به جنین

- افزایش تعداد ویزیتها توسط پزشک یا ماما

- محدود نمودن مصرف نمک

- مصرف مایعات کافی در طول روز

- مصرف داروی پایین آورنده فشار خون به دستور پزشک

- بستری شدن در بیمارستان برای کنترل فشار خون و کارکرد کلیه

چگونه از ابتلا به پره اکلامپسی پیشگیری کنیم؟

خانمهایی که به تازگی فشار دیاستول( فشار پایین) آنها 89-81 میلی متر جیوه شده است، یا بیش از 1 کلیوگرم در هفته افزایش وزن پیدا کرده اند باید هر 4-3 روز یکبار مراجعه کنند و مراقبت به طور سرپایی ادامه پیدا کند مگر اینکه علایمی مانند فشار خون بالا، وجود پروتئین در ادرار، اختلالات دید یا درد ربع فوقانی و راست شکم در آنها بروز کند.متاسفانه ،راه مطمئنی برای پیشگیری از وقوع پره اکلامپسی وجود ندارد ولی برای کاهش عوامل مستعد کننده ای که باعث افزایش فشار خون می شود، موارد زیر توصیه می شود:

- کنترل مرتب فشار خون و اندازه گیری وزن و میزان پروتئین در ادرار با توجه به دستور پزشک

- ویزیت مرتب توسط پزشک یا ماما

- مصرف مایعات کافی در طول شبانه روز

- مصرف کم مواد کافئین دار

- مصرف بیشتر میوه و سبزیجات تازه به دلیل خاصیت آنتی اکسیداتیو( محافظت کننده)

- مصرف ماهی ها بویژه ماهی های دریای جنوب به غیر از ماهی تن ( فقط در حد 6 اونس در هفته)و استفاده از کپسولهای روغن ماهی

- پرهیز از مصرف زیاد نمک و مواد نشاسته ای و غذاهای سرخ کردنی

- استراحت کافی در طول روز

-انجام مرتب تمرینات ورزشی