اضطراب و ناراحتی در دوران بارداری برای کودک عوارضی همچون وزن کم هنگام تولد، تولد زودرس، اضطراب، مشکلات یادگیری، اختلال در تمرکز، بیش فعالی و اوتیسم به دنبال دارد.
بر اساس مطالعات، استرس مادر در این دوران، تکامل مغز و سایر سیستم های بدن کودک را تحت تاثیر قرار می دهد:
سیستم ایمنی
در مطالعه ای که در سال 2012 انجام شد، 400 زن باردار پرسشنامه ای را در مورد شرایط زندگی و میزان استرس خود از جمله تبعیض نژادی و یا قطع درآمد، پر نمودند. در این تحقیق مشخص شد که استرس مادران موجب افزایش سطح IgE1 (نوعی آنتی بادی مرتبط با واکنش های آلرژیک) در خون بند ناف کودک می شود. در حقیقت می توان گفت که استرس در دوران بارداری با افزایش خطر بروز آلرژی و آسم در آینده ارتباط دارد.
پیری سلول
در سال 2011 تحقیقی بر روی 94 فرد بالغ سالم که مادرانشان در دوران بارداری با مشکلات روانی روبرو بودند، صورت گرفت. کودکان این مادران در سن 25 سالگی علایمی از پیری سلولی زودرس نشان دادند. محققان این طور نتیجه گرفتند که استرس بارداری تکامل جایگاه های کروموزومی را که در کنترل فرآیند پیری سلول نقش دارند، تحت تاثیر قرار می دهد.
سیستم عصبی و غدد درون ریز
تحقیق بعدی در زمینه تکامل مسیرهای عصبی و هورمونی که پاسخ بدن به استرس را کنترل می کنند، انجام شد. استرس در دوران بارداری موجب افزایش سطح هورمون کورتیزول در خون مادر می گردد و بنابراین این هورمون در جریان خون جنین نیز وارد می شود و اثرات ماندگاری در بدن کودک بر جای می گذارد. افزایش کورتیزول در جنین موجب کاهش تعداد آن دسته از سلول های مغزی می شود که در مواجهه با استرس ضروریند.
چگونگی مدیریت و کنترل استرس در دوران بارداری
بارداری به خودی خود با استرس همراه است زیرا تغییراتی در روابط، شغل و وضعیت اقتصادی خانواده ایجاد می کند. برای کنترل و مدیریت این استرس روش های زیر توصیه می شوند:
1- در هنگام مواجه با استرس چندین نفس عمیق و آرام بکشید تا اکسیژن بیشتری به عضلات برسد و فشار کاهش یابد.
2- پاهای خود را بالاتر از بدن قرار دهید، به یک موسیقی آرام گوش دهید و با آن زمزمه کنید.
3- در فضای باز قدم بزنید و از مناظر و صدای طبیعت لذت ببرید.
4- در طی روز چرتی کوتاه (کمتر از 45 دقیقه) بزنید تا احساس سرزندگی و نشاط کنید.
5- برای رسیدن به آرامش از ماساژهای ویژه و تمرینات یوگا که مخصوص دوران بارداری هستند، استفاده کنید.
تهیه و ترجمه: گروه سلامت سیمرغ